احتیاج
حاجت در نیاز و احتیاج استعمال شده است.از اين عنوان در بسياری ابواب فقهی از قبيل طهارت، صلات، حج، امر به معروف و نهی از منکر، تجارت، دین و نکاح سخن رفته است.
نذر زن احتیاج به اجازه شوهر ندارد و همچنین نذر فرزند احتیاج به اجازه پدر و مادر ندارد ولی اگر مزاحم حقوق شوهر شد یا مایه آزار پدر یا مادر شد، نذر آنها باطل می‌شود حتّی اگر آنها قبلاً اجازه داده باشند.
عنوان مسئله:
نذر زن احتیاج به اجازه شوهر ندارد و همچنین نذر فرزند احتیاج به اجازه پدر و مادر ندارد ولی اگر مزاحم حقوق شوهر شد یا مایه آزار پدر یا مادر شد، نذر آنها باطل می‌شود حتّی اگر آنها قبلاً اجازه داده باشند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا پدر و مادر اجازه دارند فرزند و نوجوانان خود را از شرکت در مجالس اهل بیت(علیهم السلام) منع نمایند؟ اگر منع نمودند، آیا اطاعت از آنان واجب است ؟
- اجازه فرزند از پدر خود جهت اعتکاف لازم است یا خیر؟
- اگر زنی فوت نماید و فرزند نداشته باشد، ارث او که شامل مهریه اوست به چه کسانی میرسد؟ آیا پدر و مادر شوهر آن مرحومه جزء ورثه میباشند؟ چگونه باید تقسیم گردد؟
- آیا برای اهدای خون، اجازه پدر و مادر شرط لازم است؟
- اگر پدر فوت کند، آیا مادر می تواند اجازه صیغه دخترش را بدهد؟
- هنگامی که پدر و مادر غیبت شخصی را می نمایند، وظیفه فرزند در برخورد با والدین چیست؟
- آیا زنان برای اعتکاف لازم است که حتماً از شوهر یا پدر خود (ولی) اجازه بگیرند؟
- شخصی فوت کرده که دارای زن، مادر و پدر است و فرزندی ندارد. ارث او چگونه تقسیم می‌شود؟ آیا مادر و پدر ارثی دریافت می کنند؟
- آیا زن می تواند در قبال شیردادن به فرزند از شوهر درخواست پول کند؟
- اگر فرزند بداند که والدینش راضی نیستند به مکانی برود، در صورتی که بدون آنکه پدر و مادر بفهمند به آنجا برود آیا اشکالی دارد ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] پدر و مادر از حقوق فرزند پسرشان که فوت کرده ارث می برند یا نه؟
- [سایر] حکم نذر زن، بدون اجازه شوهر چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا نذر زن بدون اجازه از شوهر برای احرام بستن قبل از میقات منعقد می‌شود و کلًا نذر زن بی اجازه شوهر چگونه است؟
- [سایر] به فرض به انحراف کشیده نشدن می توان ازدواج نکرد چون از هر کس می پرسم ازدواج را مایه دردسر می داند به نظر من انفاق به فقرا و پدر و مادر، بهتر از انفاق به زن و فرزند است.
- [آیت الله بهجت] در تعارض بین حقوق شوهر و پدر و مادر کدام یک مقدم است.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن و شوهر به جهت اختلافات خانوادگی و یا طلاق از همدیگر جدا زندگی می کنند و فرزند نزد مادر باشد آیا نفقه ای که مادر پرداخته است می تواند از پدر فرزند مطالبه نماید؟
- [آیت الله سبحانی] آیا بدون اجازه، پدر و مادر می توانند وسائل شخصی فرزند را تفتیش کنند؟
- [آیت الله سبحانی] آیا فرزند بدون اذن پدر و مادر می تواند معتکف شود و همچنین زن بدون اذن شوهر، با فرض منع بدون دلیل آنها؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا برای محصلینی که نمیتوانند در کنار پدر و مادر ادامه تحصیل بدهند نظیر طلاب خارجی که در حوزه علمیه قم مشغول تحصیل هستند در صورتی که پدر و مادر به خاطر علاقه و محبّتی که به فرزندشان دارند به فرزند اجازه ندهند که ادامه تحصیل دهد، آیا این فرزند میتواند بدون اجازه پدر و مادر ادامه تحصیل بدهد یا جایز نیست؟
- [سایر] اگر زن بدون اذن شوهر نذر کند و بعد از او اجازه بگیرد، آیا این نذر صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- پدر و جدّ هر چه بالا روند، پسر، نوه دختری و پسری هرچه پایین آیند، برادر و پسر برادر و پسر خواهر، هرچه پایین آیند، عمو و دایی و عمو و دایی پدر و مادر هرچه بالا روند و پدر و جدّ شوهر هرچه بالا روند و پسر و نوه پسری و دختری شوهر هرچه پایین آیند و داماد و شوهر مادر بعد از نزدیکی با مادر، به زن محرم میباشند.
- کسی که واجب النفقه دیگری است (پدر، مادر، زن، فرزند) نمیتواند از او زکات بگیرد مگر اینکه زکات را برای مخارج غیرضروری نظیر زیارت، خریدن کتاب، گرفتن زن، ادای دین و مانند اینها بگیرد.
- اگر زنی بچهای را شیر دهد به پدر و برادرهای واقعی آن بچّه محرم نمیشود چنانکه شوهر آن زن که شیر مال اوست به مادر و خواهرهای واقعی آن بچّه محرم نمیشود، و به طور کلی هیچ یک از محرمهای واقعی آن بچّه به محرمهای رضاعی آن بچّه محرم نمیشوند، بنابراین شوهر آن زن که صاحب شیر است، میتواند با مادر و خواهرهای واقعی آن بچّه ازدواج کند چنانکه آن زن میتواند با پدر و برادرهای آن بچّه ازدواج کند.
- هرگاه مرد حقوقی را که زن بر او دارد ترک نماید، رعایت حقوق شوهر بر زن لازم نیست.
- رحم یک معنای عرفی است که عبارت است از خویشان نزدیک نظیر پدر و مادر، جد و جده، اولاد و نوه، برادر و برادرزاده، خواهر و خواهرزاده، عمه و عمهزاده، عمو و عموزاده، خاله و خالهزاده، دایی و داییزاده، و امّا خویشان سببی نظیر زن و شوهر و داماد و پدر زن و مادر زن و پدر و مادر شوهر گرچه رحم واقعی نیستند و احکام رحم را ندارند، ولی چون عرفاً آنان نیز رحم محسوب میشوند، احکام قطع رحم را شامل آنها نمودن بسیار بهجاست و از این جهت به آنان خویشان سببی میگویند، چنانکه نظیر خواهر و برادر را خویشان نسبی میگویند.
- حقّ اولاد بر پدر و مادر، چهار حقّ است: 1 - ختنه کردن او. 2 - تربیت صحیح. 3 - آموختن خواندن و نوشتن و احکام دین به او به اندازهای که مورد احتیاج اوست. 4 - همسر دادن به او در موقع احتیاج.
- اگر پدر و مادر مقصّر باشند، نظیر اینکه مادر با زن فرزندش ناسازگاری می‌کند و یا پدر با اولاد تندخویی می‌کند، فرزند نمیتواند با آنها تندخویی کند و باید بر بدی آنها صبر کند، اگرچه طرفداری از آنها لازم نیست بلکه جایز نیست، و اگر میتواند از باب ارشاد جاهل آنان را ارشاد کند، باید ارشاد کند.
- اگر به واسطه شیر دادن، حقّ شوهر از بین نرود، زن میتواند بدون اجازه شوهر، بچهای را شیر دهد، ولی جایز نیست بچهای را شیر دهد که به واسطه شیر دادن به آن بچّه به شوهر خود حرام شود، مثلاً اگر شوهر او دختر شیرخواری را برای خود عقد کرده باشد زن نباید آن دختر را شیر دهد، چون اگر آن دختر را شیر دهد خودش مادر زن شوهر می‌شود و بر او حرام میگردد.
- کسی که زکات میگیرد باید فقیر و شیعه و غیر سیّد باشد و نفقه او بر زکات دهنده واجب نباشد )پدر زکات دهنده، مادر، زن و فرزند او نباشد( و آشکارا معصیت نکند.
- هرگاه شوهر خرجی زن را ندهد، زن میتواند بدون اجازه از مال او بردارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] نذر فرزند احتیاجی به اجازه پدر ندارد، مگر این که کار او مایه آزار پدر باشد که دراین صورت نذر او صحیح نیست.
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه فرزند نذر کند اگرچه بدون اجازه پدر هم باشد باید به آن نذر عمل نماید، مگر این که نذر فرزند نسبت به اموال پدر یا مادر باشد و یا موجب آزار والدین را فراهم کند و به این سبب از رجحان بیفتد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر فرزند بدون اجازه پدر یا با اجازه او نذر کند باید به ان نذر عمل نماید ولی اگر پدر یا مادر از عملی که نذر کرده منعش کنند نذر او صحیح نیست
- [آیت الله سیستانی] در نذر فرزند ، اجازه پدر شرط نیست ، ولی اگر پدر یا مادر از عملی که نذر آن را کرده است منعش کنند اگر نهی آنها از روی شفقت باشد و مخالفت موجب ایذاء آنها باشد نذرش باطل می‌شود .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر فرزند بدون اجازه پدر یا با اجازه او نذر کند؛ باید به آن نذر عمل نماید. ولی اگر پدر یا مادر از عملی که نذر کرده منعش کنند؛ ظاهر این است که نذرش منحل می شود.
- [آیت الله خوئی] اگر فرزند بدون اجازه پدر یا با اجازة او نذر کند، باید به آن نذر عمل نماید. ولی اگر پدر یا مادر از عملی که نذر کرده منعش کنند ظاهر این است که نذرش منحل است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نذر زن بی اجازه شوهر او باطل است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید زن نمی تواند در صورتی که وفاء به نذرش منافی با حق شوهر باشد نذر کند بلکه بدون اذن شوهر در این صورت نذر زن باطل است و صحت نذر زن در مال خودش بدون اذن شوهر در غیر حج یا زکات یا احسان به پدر و مادر یا صله ارحام محل اشکال است
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید، و یا زن بدون اجازه ی شوهر نذر کند، نذر او باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] نذر زن بدون اجازه شوهر، اگر منافات با حقّ شوهر داشته باشد، باطل است.