موازین شرعی
به مجموعه قوانين و مقرّرات اسلام، احكام شرعى می‌گویند.احکام شرعی، اعتبارات شرعیِ متعلق به افعال مکلفان را می‌گویند.
حاکم شرع در اجرای حدود باید طبق موازین شرعی حکم کند و علم او در اثبات جرم معتبر نیست.
عنوان مسئله:
حاکم شرع در اجرای حدود باید طبق موازین شرعی حکم کند و علم او در اثبات جرم معتبر نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی که از راه اعلام نظر مراجع و حاکم شرع به ثبوت هلال اطمینان پیدا نمیکند، چه تکلیفی دارد؟
- شخصی که استهلال کرده، آیا لازم است حتماً آن را به اطلاع حاکم شرع برساند؟ اگر بداند رؤیت برای حاکمشرع امکانپذیر نیست، وظیفه او چیست؟
- شخصی که استهلال کرده، آیا لازم است حتماً آن را به اطلاع حاکم شرع برساند؟ اگر بداند رؤیت برای حاکمشرع امکانپذیر نیست، وظیفه او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا حاکم شرع در باب حد زنا می تواند به علم خود عمل کند و اجرای حد کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا در عمل به دستورات حاکم شرع، شرایط تقلید از مجتهد نیز معتبر است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا در جرایمی که بیش از یکبار اقرار برای اثبات جرم در نظر گرفته شده است اگر اقرار به حدّ نصاب قانونی نرسد (مثلادر جرم زنا بجای چهار بار کمتر از چهار بار اقرار کند) مثلافقط یکبار اقرار نماید امّا قاضی با همین یکبار علم به وقوع جرم از ناحیه اقرار کننده پیدا نماید، آیا علم قاضی در این باره حجّت است و باید طبق علم خود عمل کند هر چند چهار بار اقرار صورت نگرفته است یا اینکه در اینگونه موارد حتماً باید اقرار به نصاب قانونی خود برسد تا جرم اثبات شود و بر اساس آن حکم صادر گردد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اثبات غبن، نیاز به حکم حاکم شرع دارد یا طرفین می توانند با مصالحه ی به موضوع خاتمه دهند؟
- [آیت الله نوری همدانی] چنانچه دلیل اثبات جرم، منحصر به نظریه کارشناس - مانند کارشناس انگشت نگاری یا پزشکی قانونی - باشد بفرمایید: الف - آیا از نظر شرعی چنین دلیلی حجیّت دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا حاکم شرع می تواند برای اثبات زنا یا لواط، پایه و اساس علم خود را نظریه پزشک قانونی قرار داده(متّهمین راجهت معاینه)انجام آزمایشات دقیق علمی به او معرفی کند، یا این که در این گونه موارد نفس رؤیت شهود در اثبات حد لازم است؟
- [آیت الله خوئی] در عقود مانند بیع و اجاره اجرای صیغه معتبر است یا نه و نیز در وقف و نذر آیا اجرای صیغه معتبر است یا نه؟
- [آیت الله سبحانی] اگر زانی قبل از علم قاضی توبه کند آیا حاکم شرع می تواند بر او حد جاری کند؟
- [آیت الله خوئی] در عقود مانند بیع و اجاره اجرای صیغه معتبر است یا نه، و نیز در وقف و نذر آیا اجرای صیغه معتبر است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا اثبات جرم به غیر از دستورات شرع از طرق دیگر مثل نظریه پزشک قانونی امکان پذیر است؟ و آیا نظر پزشکی قانونی می تواند مستند برای حکم دادگاه باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر برای اثبات جرم احتیاج به تشریح بدن میّت شود، با اذن ولی او یا حاکم شرع جایز است.
- اجرای قصاص و گرفتن دیات وظیفه حاکم شرع است و دیگران حقّ دخالت ندارند.
- اجرای حدود الهی وظیفه حاکم شرع است و دیگران حقّ دخالت ندارند. و در باب حدود به اندک شبهه، باید از اجرای حدّ خودداری شود.
- قضاوت باید طبق موازین شرع باشد و اگر کسی به غیر موازین شرع حکم کند حکم او باطل و گناه او در حدّ کفر است.
- در صورت تشخیص مصلحت، حاکم اسلامی چنانکه میتواند مجرم را عفو یا تخفیف در جرم دهد، میتواند در اجرای حدّ تخفیف دهد یعنی آن را تبدیل به تعزیر کند یا حدّ را اصلاً اجرا نکند.
- قاضی نمیتواند در قضاوت، به علم خود عمل کند بلکه باید بر طبق موازین قضا حکم نماید.
- کسانی که به حکم حاکم شرع محکوم به اعدام میشوند و قبل از اجرای حکم به دستور حاکم شرع خودشان غسل میّت و کفن و حنوط را انجام میدهند، تکرار آنها لازم نیست، (مگر آنکه قبل از اجرای حکم خودشان بمیرند). و بعد از اجرای حکم، نماز بر آنها میخوانند و به همان حال آنها را دفن میکنند، و لازم نیست خون را از بدن و کفن آنها بشویند حتّی اگر بر اثر ترس و وحشت خود را نجس کنند، تکرار غسل لازم نیست، گرچه کفن را باید تطهیر نمایند.
- اگر متولّی وقف بمیرد یا خیانت کند و یا از عهده اداره وقف برنیاید باید مراجعه به حاکم شرع شود تا حاکم شرع متولّی یا ناظر معیّن نماید.
- کسی که مفقود الاثر شده است راجع به ارث بردن او یا تقسیم اموال او باید به حاکم شرع مراجعه شود تا حاکم شرع تعیین وظیفه نماید، همینطور اگر یکی از خویشان او بمیرد در سهم ارث او باید به حاکم شرع مراجعه شود.
- اگر پای کسی را بشکند دیهاش دویست مثقال شرعی طلا و اگر دست کسی را بشکند صد مثقال است ولی اگر استخوان غیر دست و پا را بشکند یا باعث در رفتن استخوان شود تعیین آن با حاکم شرع است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] شریکی که با سرمایه شرکت معامله میکند ، اگر بگوید سرمایه تلف شده ، چنانچه نزد دیگر شریکها مأمون باشد باید حرف او را قبول کنند ، و اگر اینچنین نیست میتوانند نزد حاکم شرع بر علیه او شکایت کنند ، تا بر طبق موازین قضاوت نزاع را فیصله دهد .
- [آیت الله علوی گرگانی] انسان نمیتواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که میداند خمس نمیدهد، خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.
- [آیت الله بروجردی] انسان نمیتواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که میداند خمس نمیدهد، خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تصرف در ملک میتی که به مردم بدهکار است، حرام و نماز در آن باطل است ولی اگر ضامن شوند که قرض های او را بپردازند، یا این که طلبکار و وصی میت، اجازه بدهند، تصرف و نماز در ملک او مانعی ندارد و اگر میت بدهکار افرادی است که حاکم شرع بر آنها ولایت دارد، اذن حاکم معتبر است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان نمی تواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که می داند خمس نمی دهد، خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] انسان نمی تواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که می داند خمس نمی دهد؛ خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.
- [آیت الله خوئی] انسان نمیتواند بدون اذن حاکم شرع از مال کسی که میداند خمس نمیدهد، خمس را بردارد و به حاکم شرع برساند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هنگامی که حاکم شرع مبسوط الید است یعنی می تواند احکام اسلام را اجرا نماید احتیاط واجب آن است که زکات را به او دهند، یا به اجازه او مصرف کنند و اقدام اشخاص به تقسیم آن بدون اذن حاکم شرع در این صورت اشکال دارد.
- [آیت الله سیستانی] اموال موجود در بانکهای دولتی، و یا مشترک در کشورهای اسلامی، از اموال مجهولالمالک است، که تصرف در آنها بدون رجوع به حاکم شرع جایز نیست، بنابراین اشتغال در اینگونه بانکها و گرفتن و پرداختن اموال به مشتریانی که بدون رجوع به حاکم شرع برای اصلاح اموال، در آنها تصرف میکنند، بدون اذن حاکم شرع (مرجع) جایز نیست، ولی اگر حاکم شرع اشتغال در اینگونه بانکها را در موارد مذکور اجازه دهد اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] ثبوت اول ماه به حکم حاکم شرع محل اشکال است