ترکه
ترکه اموال و حقوق بر جاى مانده از میت است واز آن در بابهایى مانند طهارت، زکات، خمس، دین، تفلیس، حجر، وصیت و ارث سخن گفته شده است.
دیه مقتول از ترکه او محسوب می‌شود، ولی خویشان مادری از آن ارث نمی‌برند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در جریان تصادف رانندگی مقتول مقصّر شناخته شود آیا باز نسبت به راننده خطاء در قتل محسوب است که دیه مقتول برعاقله راننده واجب گردد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در جریان تصادف رانندگی مقتول مقصّر شناخته شود آیا باز نسبت به راننده خطاء در قتل محسوب است که دیه مقتول برعاقله راننده واجب گردد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا دیه مقتول جزء ماترک و دارایی اوست و آیا تقسیم آن بین ورثه همچون قانون ارث است؟
- [آیت الله بهجت] با فوت پدر با وجود فرزند صغیر، آیا پدر بزرگ مادری از ترکه، ارث می برد و اگر حقّی را بر متوفّی ادّعا کند، حکم آن چیست؟
- [آیت الله بروجردی] آیا زوجه مقتول به خطا، یا به عمد، یا شبه خطا، یا بیاختیار مقتول شد مثل این که بیاختیار راننده ماشین کسی را به زیر بگیرد، از دیه او ارث میبرد یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زوجه مقتول آیا از عین زمین یا ساختمان که به عنوان دیه و خون بها داده شده است، ارث می برد یا نه؟
- [آیت الله بهجت] آیا دیه مقتول جزو ماترک وی محسوب می شود؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا خمس به آن تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا ولیّ مقتول مثل پدر یا جدّ میتوانند حقّ دیه مقتول را به قاتل ببخشند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا وصیّ یا وارث مقتول مثل فرزند میتوانند حقّ دیه مقتول را به قاتل ببخشند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] فرد بهائی (مقتول) آیا دیه دارد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی یکی از خویشان خود را عمداً یا به شبه عمد بکشد از او ارث نمیبرد ولی اگر از روی خطا باشد از او ارث میبرد ولی از دیه قتل ارث نمیبرد.
- مقصود از عاقله که دیه قتل خطا را باید بدهد خویشان نسبی پدری میباشد، چه مرد باشند یا زن، غیر از بچهها و دیوانهها و کفّار، و تقسیم دیه بر آنان با رعایت مراتب ارث است.
- ولیّ مقتول که حقّ قصاص دارد کسی است که از او ارث میبرد، جز زن و شوهر که در این حقّ شرکت ندارند هرچند از دیه ارث میبرند. و اگر بعضی از آنها به قصاص راضی نشوند، دیگران نمیتوانند قصاص کنند مگر آنکه تفاوت دیه را بپردازند، و اگر بعضی از آنها صغیر باشند، اختیار با ولیّ آنهاست.
- اگر وارث میّت دایی و خاله پدر و مادری یا خاله و دایی مادری باشند، خویشان مادر یک ششم )سدس( میبرند اگر یک نفر باشند، و اگر متعدد باشند ثلث مال را به طور مساوی بین خود قسمت میکنند و بقیه به خویشان پدر و مادری تعلّق دارد که به طور مساوی بین خود قسمت میکنند.
- اگر وارث میّت عمو و عمه پدر و مادری و عمو و عمه مادری باشد، اگر از خویشان مادری یک نفر باشد سدس )یک ششم( مال به او تعلق دارد و اگر بیشتر از یک نفر باشد ثلث مال به او تعلق دارد که به طور مساوی بین خود قسمت میکنند، و بقیه به خویشان پدر و مادری تعلق دارد و مرد دو برابر زن میبرد.
- اگر وارث میّت فقط یک برادر یا یک خواهر باشد همه مال به او میرسد و اگر چند برادر یا چند خواهر پدر و مادری یا پدری تنها، یا مادری تنها باشند مال به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و اگر برادر و خواهر با هم باشند هر برادری دو برابر خواهر میبرد مگر برادر و خواهر مادری که فقط اینها به طور مساوی مال را بین خود تقسیم میکنند و با بودن برادر و خواهر پدر و مادری برادر و خواهر پدری ارث نمی‌برند.
- اگر وارث میّت یک عمو یا یک عمه باشد همه مال به او میرسد و اگر چند عمو یا چند عمه باشند مال به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند عمو دو برابر عمه میبرد و اگر همه مادری باشند به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود. و با بودن عمو و عمه پدر و مادری و دایی و خاله پدر و مادری عمو و عمه پدری و دایی و خاله پدری ارث نمی‌برند.
- در قتل عمد ورثه مقتول میتوانند قصاص کنند یا دیه بگیرند یا عفو کنند ولی عفو بهتر است، و در قتل شبه عمد حقّ قصاص ندارند فقط میتوانند دیه بگیرند یا عفو نمایند، و در قتل خطایی نیز حقّ قصاص ندارند بلکه یا عفو میکنند یا از عاقله یعنی خویشاوندان پدری قاتل، دیه میگیرند.
- اگر دو نفر یا بیشتر مسلمانی را بکشند به نحوی که همه در کشتن او شریک باشند، ورثه مقتول میتوانند بعضی را بکشند و از دیگران سهم دیه را بگیرند و میتوانند همه را بکشند و در هر حال باید تفاوت دیه کسی را که میکشند بپردازند.
- در قتل خطا و قتل شبه عمد، قاتل باید علاوه بر دیه، شصت روز روزه بگیرد و اگر نتواند، شصت فقیر را سیر نماید، و در قتل عمد اگر ورثه مقتول عفو کنند یا با قاتل بر دیه توافق نمایند، قاتل باید شصت روز روزه بگیرد و شصت فقیر را هم سیر نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] پس از انجام لعان احکام زیر بر آن جاری می‌شود: اوّل:زن و شوهر از یکدیگر جدا میشوند. دوّم:زن بر این مرد حرام ابدی می‌شود. سوّم:حدّ از کسی که لعان کرده برطرف می‌شود. چهارم:در لعان برای نفی فرزند، خویشاوندی بین این فرزند و این مرد و خویشان او برطرف می‌شود و از یکدیگر ارث نمی‌برند؛ ولی بین این فرزند و مادر و خویشان مادری خویشاوندی ثابت است و از یکدیگر ارث میبرند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر میّت (برادر و خواهر پدر و مادری) و (برادر و خواهر پدری) و (یک برادر مادری) یا (یک خواهر مادری) داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمی‌برند و مال را شش قسمت میکنند، یک قسمت آن را به برادر یا خواهر مادری و بقیّه را به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند و هر برادری دو برابر خواهر ارث میبرد.
- [آیت الله بهجت] مرد و زن زناکار و خویشان آنها از فرزندی که از زنا بهدنیا آمده ارث نمی‌برند، ولی اولاد چنین فرزندی و شوهر یا زن او، از او ارث میبرند.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی یکی از خویشان خود را عمداً و به ناحق بکشد ، از او ارث نمیبرد ، ولی اگر قتل به حق باشد مانند قصاص یا اجرای حد یا دفاع ، ارث میبرد ، و همچنین اگر از روی خطا باشد ، مثل آنکه سنگ را به هوا بیندازد و اتفاقاً به یکی از خویشان او بخورد و او را بکشد ، از او ارث میبرد ، ولی از دیه قتل که عاقله میپردازد ارث نمیبرد و همچنین قتل شبه عمد یعنی : اینکه کاری کند که معمولاً موجب قتل نیست و قصد قتل هم نداشته ، ولی قصد انجام آن نسبت به مقتول داشته است مانع ارث نمیشود .
- [آیت الله شبیری زنجانی] برادران یا خواهران مادری و فرزندان آنها و هر کس که به جهت برادری یا خواهری مادری با میّت قرابت دارد، از دیه ارث نمیبرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسانی که به واسطه شیر خوردن، خویشی پیدا میکنند مستحبّ است یکدیگر را احترام نمایند، ولی از یکدیگر ارث نمی‌برند وحقهای خویشی که انسان با خویشان خود دارد برای آنان نیست.
- [آیت الله خوئی] کسانی که به واسط شیر خوردن خویشی پیدا میکنند مستحب است یکدیگر را احترام نمایند ولی از یکدیگر ارث نمی‌برند و حقهای خویشی که انسان با خویشان خود دارد برای آنان نیست.
- [آیت الله اردبیلی] کسانی که به واسطه شیر خوردن محرم میشوند، مستحب است یکدیگر را احترام نمایند، ولی از یکدیگر ارث نمی‌برند و حقوق خویشاوندی که انسان با خویشان خود دارد، برای آنان نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسانی که به واسطه شیر خوردن، خویشی پیدا میکنند، مستحب است یکدیگر را احترام نمایند، ولی از یکدیگر ارث نمی‌برند، و حقوق خویشی که انسان با خویشان خود دارد، برای آنان نیست.
- [آیت الله بروجردی] کسانی که به واسطهی شیر خوردن خویشی پیدا میکنند، مستحب است یکدیگر را احترام نمایند، ولی از یکدیگر ارث نمی‌برند و حقهای خویشی که انسان با خویشان خود دارد برای آنان نیست.