رضایت
رضایت به معنای خشنودی و خرسندی است که در باب بیع ، نکاح و ... به آن پرداخته شده است.
توبه سرزنش‌کننده متوقّف بر رضایت سرزنش‌شونده است، مگر اینکه راضی نشود یا دسترسی به او نباشد که در این صورت، توبه تنها کفایت می‌کند و بهتر است که علاوه بر توبه از آن گناه، برای او دعا و استغار نماید.
عنوان مسئله:
توبه سرزنش‌کننده متوقّف بر رضایت سرزنش‌شونده است، مگر اینکه راضی نشود یا دسترسی به او نباشد که در این صورت، توبه تنها کفایت می‌کند و بهتر است که علاوه بر توبه از آن گناه، برای او دعا و استغار نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا همین اندازه که زن بداند شوهرش برای بیرون رفتن از منزل راضی است، کفایت می‌کند، یا اینکه باید از او اجازه بگیرد؟
- [سایر] در رابطه با سند دعای عرفه که پسران غالب اسدی راوی آن هستند، آیا کفایت می‌کند؟ آیا ائمه این دعا را تأیید کردهاند؟
- [سایر] آیا همین اندازه که زن بداند شوهرش برای بیرون رفتن از منزل راضی است، کفایت می‌کند یا اینکه باید از او اجازه بگیرد؟
- [سایر] چگونه می توان مراسم عروسی برگزار کرد جوری که در آن گناه نباشد و همین طور مدعوین راضی باشند؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان از کسی چیزی بگیرد و آن را مصرف کند که طرف هم راضی نباشد، آیا پرداخت قیمت آن کفایت می کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] در حنوط که واجب است کافور در کف دست هم گذاشته شود (علاوه بر دیگر اعضای سجود) آیا مقدار مسّمی کفایت می‌کند یا خیر؟ (یعنی باید همه کفِ دست را کشید یا خیر)؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که همراه خود قربانی آورده و سپس محصور یا مصدود شده است، آیا قربانی کردن همین هدی که همراه دارد کفایت می‌کند یا علاوه بر این، قربانی دیگر نیز بر او واجب است؟
- [سایر] اگر حق الناسی بر گردن ماست و واقعا امکان جبران نباشد توبه حقیقی به درگاه خدا و تصمیم قاطع بر ترک معاصی و احسان و صدقات( در حد توان) در حق آن فرد یا افراد کفایت می کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] حتی در میان افرادی که معتقد به عقد شرعی میباشند مسأله طلاق فراموش شده است و زنانی دیده شده است که از شوهر قبلی که عقد شرعی داشتند بدون طلاق جدا شده، و با دیگری ازدواج کرده و چندین اولاد دارند حکم شرعی چیست؟ کلا در ازدواج و طلاق صرف رضایت را کافی میدانند آیا رضایت به تنهائی کفایت می‌کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا تشخیص و گواهی اطبّا مبنی بر فوت افراد دارای مرگ مشکوک در حوادث و بلایا (صاعقه، زلزله، سکته و...) کفایت می‌کند یا اینکه برای یقین به موت باید تا مدتی صبر کرد؟ اگر نگهداری ممکن نباشد، تکلیف چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- توبه از گناه عاقّ پدر و مادر علاوه بر پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک در آینده و شرمندگی از درگاه خداوند متعال و استغفار و طلب آمرزش از او، تحصیل رضایت آنهاست، ولی اگر راضی نشدند و یا دسترسی به آنها نیست، نظیر اینکه مردهاند، باید با خیرات و مبرّات و دعا و استغفار برای آنها جبران گذشته را بنماید.
- اگر کسی تهمت به کسی زده باشد و او مطّلع شده باشد، باید او را راضی کند تا توبه او قبول شود و اگر مطّلع نشده باشد، در توبه رضایت او شرط نیست، ولی علاوه بر لزوم دعا و صفحه 396 استغفار برای او، باید اگر قدرت دارد رفع آن تهمت بنماید، و اگر قدرت بر این کار ندارد، باید بهواسطه تعریف او و امثال آن، به اندازه ممکن جبران آن خسارت را بنماید و چنانچه نتوانست او را راضی کند یا دسترسی به او نداشت، دعا و استغفار و جبران خسارت به مقدار میسّر کفایت می‌کند.
- توبه نمّام و سخنچین علاوه بر پشیمانی و اصلاح خود، جلب رضایت کسی است که علیه او نمّامی شده است، در صورتی که آن نمّامی به گوش او رسیده باشد، و اگر متوجّه نمّامی او نشده، جلب رضایت او لازم نیست و صرف توبه کفایت می‌کند، ولی لازم است که علاوه بر دعا و استغفار برای او، اگر میتواند جبران آن نمّامی را به هر نحو که مقدور است بنماید. [1]. بقره، 191.ش
- توبه فرار از جنگ یا کمک نکردن به آن، علاوه بر پشیمانی از این گناه بزرگ، شرکت و کمک در جنگ است، مگر اینکه جنگ تمام شده باشد که تصمیم بر ترک آن گناه کفایت می‌کند.
- در توبه از فحش، علاوه بر پشیمانی و تصمیم بر ترک، باید کسی را که به او فحش داده است راضی کند، ولی اگر راضی نشد یا دسترسی به او نداشت و یا مفسدهای مترتّب بر آن باشد، گرچه لازم نیست، ولی باید جبران آن اهانت را به وسیله تعریفنمودن او در میان مردم و بهواسطه دعا و استغفار برای او بنماید.
- گرچه گناه قسم اوّل و سوّم و چهارم از گناه قسم دوّم بالاتر است، ولی توبه آنها فقط پشیمانی از گذشته و اصلاح خود در آینده است، مگر اینکه مظلوم توجّه به ظلم پیدا کرده باشد که در این صورت علاوه بر پشیمانی و اصلاح خود، رضایت مظلوم را نیز باید به دست آورد. امّا در قسم دوّم که به آن حقّالنّاس میگویند، باید مظلوم را راضی کند، توجّه به آن ظلم پیدا کرده باشد یا نه، مگر اینکه مظلوم به هیچ وجه راضی نشود یا ظالم قدرت کسب رضایت او را نداشته باشد.
- توبه از این گناه پشیمانی از گذشته و عدم ترتیب اثر در آینده، بلکه مبارزه با آن به اندازه قدرت است، و اگر عملی انجام داده باشد و کسی که سوءظن مربوط به او بوده، فهمیده است، باید او را راضی نماید، و اگر راضی نشد، پشیمانی و عدم ترتیب اثر و مبارزه با آن کفایت می‌کند.
- توبه از این گناه بزرگ علاوه بر پشیمانی و دست برداشتن از آن عمل زشت و شرمندگی از محضر ربوبی، آن است که اگر مربوط به دیگران است تحصیل رضایت آنان نیز لازم است و اگر ممکن نیست و یا مفسده بالاتری دارد، جبران آن گرچه به دعا و استغفار باشد برای او لازم است. [1]. نور، 19.
- توبه از این گناه بزرگ، علاوه بر پشیمانی از گذشته، خارج شدن از آن محل است.
- توبه ساحر همان پشیمانی از گذشته و دست برداشتن از این گناه زشت و بزرگ است، و چه بسیار خوب است که بهواسطه بطلان سحر از دیگران و یا از راه دیگر، جبران خسارت کند، ولی اگر آثار سحر او باقی است، چنانچه میتواند خودش یا دیگری باید آن سحر را باطل نماید، همانگونه که اگر به گوش کسی که سحر شده، رسیده باشد، باید او را راضی کند و اگر راضی نشد، توبه تنها کفایت می‌کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان بخواهد ضامن شود که بدهی کسی را بدهد، ضامن شدن او در صورتی صحیح است که به هر لفظی اگرچه عربی نباشد به طلبکار بگوید که: (من ضامن شدهام طلب تو را بدهم) و طلبکار هم رضایت خود را بفهماند، ولی راضی بودن بدهکار شرط نیست، بلکه همین قدر که ضامن مقصود را بفهماند و طلبکار پذیرش خود را اعلام نماید کفایت می‌کند.
- [آیت الله سیستانی] به فقیری که گدائی می‌کند اگر فقر او ثابت باشد ، میشود زکات داد ، ولی به کسی که زکات را در معصیت مصرف می‌کند ، نباید زکات داد ، بلکه احتیاط واجب آن است به کسی که دادن زکات موجب ترغیب او در معصیت میشود هر چند خود آن را در معصیت صرف نمینماید ، زکات داده نشود .
- [آیت الله بهجت] کفن کردن با چیز غصبی، اگر چیز دیگری هم پیدا نشود، جایز نیست؛ و چنانچه کفن میّت غصبی باشد و صاحب آن راضی نباشد، باید از تنش بیرون آورند.
- [آیت الله بهجت] به سیّدی که معصیتکار است، اگر خمس دادن کمک به معصیت او باشد، بنابر احوط نمیشود خمس داد، و به سیّدی هم که آشکارا معصیت می‌کند، اگرچه دادن خمس کمک به معصیت او نباشد، بهتر این است که خمس ندهند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر جلوگیری از معصیت بر کتک زدن و سخت گرفتن بر گناهکار متوقّف باشد، جایز است، ولی باید زیاده روی نشود و بهتر است در این صورت از مجتهد جامعالشرایط اجازه گرفته شود؛ بلکه در صورتی که متوقف بر کتک زدن شدید باشد و یا موجب اغتشاش، بینظمی و بلوا شود، باید از طریق قانون و در صورت عدم وجود نظام صالح، با اجازه مجتهد جامعالشرایط و آگاه انجام شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر سدر و کافور به اندازه ای که لازم است پیدا نشود بنابر احتیاط واجب باید مقداری که به آن دسترسی دارند در آب بریزند ولی آن قدر کم نباشد که آب سدر و کافور اصلاً صدق نکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند کافیست و همچنین اگر به جهت تاریکی یا فرورفتن در گودال یا آب کدر و مانند آن، عورت دیده نشود، کفایت می‌کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در دُبُر (عقب) زن یا نعوذ باللّه مرد جماع کند و به اندازه ختنهگاه یا بیشتر داخل شود و منی خارج نشود، هر کدام از آنها که پیش از جماع وضو داشته، تنها باید غسل نماید و اگر وضو نداشته، احتیاط واجب آن است که علاوه بر غسل وضو نیز بگیرد و اگر از هر کدام آنها منی خارج شود، تنها غسل برای او کفایت می‌کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] به سیدی که عادل نیست می توان خمس داد، ولی احتیاط واجب آن است به کسی بدهند که آشکارا گناه نکند و اگر در سفر مانده است در صورتی می توان به او خمس داد که سفرش سفر معصیت نباشد، مگر این که توبه کند و باقیمانده سفر را در طریق معصیت انجام ندهد.
- [امام خمینی] جایز نیست برای جلوگیری از معصیت، ارتکاب معصیت مثل فحش و دروغ و اهانت، مگر آن که معصیت، از چیزهایی باشد که مورد اهتمام شارع مقدس باشد و راضی نباشد به آن به هیچ وجه، مثل قتل نفس محترمه، در این صورت باید جلوگیری کند به هر نحو ممکن است.