ماموم
كسی كه در نماز به امام جماعت اقتداء كرده است.
اگر مأموم بعد از حمد و سوره امام نیّت فرادی کند لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیّت فرادی نماید، باید مقداری را که امام نخوانده بخواند.
عنوان مسئله:
اگر مأموم بعد از حمد و سوره امام نیّت فرادی کند لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیّت فرادی نماید، باید مقداری را که امام نخوانده بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در نماز جماعت مغرب و عشاء در رکعتی که وظیفه امام تسبیحات اربعه و وظیفه ما حمد و سوره می باشد، آیا آن را بر طبق نماز مورد نظر باید بلند خواند یا باید از امام جماعت تبعیت کرد و آهسته خواند؟
- در نمازهایی که باید حمد و سوره آهسته خوانده شود، اگر برای متوجّه کردن شخصی به مطلبی که تذکّر آن لازم است، مثل اینکه فرزند در حال انجام کار خطرناکی است، یا کسی در می‌زند، آیا می‌توان کلمه یا کلماتی را بلندتر گفت؟ یا با دست و ابرو اشاره کرد؟ آیا این کار مبطل نمازاست؟
- احساس می کنم حروف (ذ) و (ض) در قرائت حمد و سوره را زیاد درست تلفظ نمی کنم. یعنی تقریباً مانند هم تلفظ می کنم و بخصوص در مورد حرف ض در (المغضوب) و (والضالین) مشکل دارم. خیلی اوقات دو یا سه بار (المغضوب) و (والضالین) را تکرار می کنم و در پایان هم مطمئن نیستم درست باشد. آیا نمازهایم باطل است؟
- اگر کسی به هر دلیلی تا نیمه‌شب شرعی نماز مغرب یا عشاء یا هر دو را نخوانده باشد، آیا می‌تواند قضای آن را در وقت دیگری بخواند یا حتماً باید تا قبل از اذان صبح به جا آورد؟ نیّت آن چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا جایز است که مأموم، به همراه امام جماعت حمد و سوره خود را در رکعت اول و دوم نماز بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] امام جماعت در رکعت سوم و مأموم رکعت دوم نماز است. در صورتی‌که مأموم بخواهد سوره حمد را تا آخر بخواند امام سر از رکوع برمی‌دارد و وارد سجده می‌شود. در این حال آیا مأموم می‌تواند سوره حمد را رها نموده و همراه امام رکوع را به‌جا آورد؟ یا اینکه باید سوره حمد را تا آخر بخواند و اگر به رکوع امام نرسید، بعد از حمد سوره را نیز بخواند و نمازش را فرادا نماید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در نماز جماعت، مستحب است بعد از تمام شدن حمد امام، مأموم بگوید (الحمدلله رب العالمین) سؤال این است که آیا در نماز ظهر و عصر که امام حمد را آهسته می خواند، این استحباب وجود دارد؟ و حال این که مأموم وقتی متوجه تمام شدن حمد امام می شود که مشغول سوره شده است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر امام جماعت در رکعت سوم یا چهارم نماز عشا باشد و مأموم در رکعت دوم، آیا بلند قرائت کردن حمد و سوره بر مأموم واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] در رکعت دوّم مأموم که رکعت سوم امام است مأموم بسم الله الرحمن الرحیم و حمد و سوره را بلند بخواند یا آهسته؟(در نمازهایی که بلند خوانده می شود)
- [آیت الله بهجت] آیا در نماز ظهری که امام حمد را آهسته می خواند، گفتن "الحمد للّه ربّ العالمین" پس از تمام شدن حمد، توسط مأموم مستحب است؟ با توجه به این که مأموم زمانی متوجه پایان یافتن حمد می شود که امام مشغول خواندن سوره شده است؟
- [آیت الله بهجت] مأمومی که در بین حمد و یا سوره قصد فرادا کرده و نمی داند امام تا کجای حمد یا سوره را خوانده، اگر برگردد و از اوّل حمد بخواند جایز است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی بعد از حمد بدون قصد بسم الله را خواند می‌تواند هر سوره‌ای را بخواند؟ یا لازم است بسم الله را به نیت سوره مشخص بگوید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که روز جمعه نمازش را فرادی می خواند آیا مستحبّ است حمد و سوره را بلند بخواند؟ و همچنین امام جماعت در روز جمعه که نماز را به جماعت می خواند؟
- [سایر] چرا در نماز جماعت مأموم حمد و سوره را قرائت نمی کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مأموم بعضی از کلمات حمد و سوره امام را بشنود، نباید حمد و سوره را بخواند.
- اگر مأموم سهواً حمد و سوره بخواند، یا خیال کند صدایی را که می‌شنود صدای امام نیست و حمد و سوره بخواند و بعد بفهمد صدای امام بوده، نمازش صحیح است.
- اگر مأموم در رکعت اوّل و دوّم نماز صبح و مغرب و عشا صدای حمد و سوره امام را بشنود، گرچه کلمات را تشخیص ندهد، نباید حمد و سوره را بخواند، و اگر صدای امام را نشنود مستحب است حمد و سوره را بخواند ولی باید آهسته بخواند و چنانچه سهواً بلند بخواند اشکال ندارد.
- مأموم باید غیر از حمد و سوره همه چیز نماز را خودش بخواند، ولی اگر رکعت اوّل یا دوّم او رکعت سوّم یا چهارم امام باشد، باید حمد و سوره را بخواند.
- اگر نماز امام تمام شود و مأموم مشغول تشهّد یا سلام باشد، لازم نیست نیّت فرادی کند.
- در نماز عید هم مثل نمازهای دیگر مأموم باید غیر از حمد و سوره چیزهای دیگر نماز را خودش بخواند.
- اگر در رکعت سوّم یا چهارم امام اقتدا کند، باید حمد و سوره را بخواند و اگر برای سوره وقت ندارد، باید حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند.
- اگر به خیال این که امام در رکعت اوّل یا دوّم است حمد و سوره نخواند و بعد از رکوع بفهمد که در رکعت سوّم یا چهارم بوده نمازش صحیح است، ولی اگر پیش از رکوع بفهمد باید حمد و سوره را بخواند، و اگر وقت ندارد، فقط حمد را بخواند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند.
- اگر پیش از آنکه برای رکوع خم شود بفهمد که حمد و سوره را نخوانده باید بخواند و نیز اگر خم شود و پیش از آنکه به رکوع برسد بفهمد آنها را نخوانده باید بایستد و بخواند.
- اگر در رکعت دوّم اقتدا کند در قنوت و تشهّد از امام متابعت می‌کند و بهتر است موقعی که امام تشهّد را می‌خواند نیم‌خیز بنشیند و تشهّد را نیز بخواند و بعد از تشهّد با امام برخیزد و حمد و سوره را بخواند و اگر برای سوره وقت ندارد حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر مأموم به واسطه عذری بعد از حمد و سوره امام نیت فرادی کند لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فرادی نماید، باید مقداری را که امام نخوانده، بخواند.
- [آیت الله بهجت] اگر مأموم به واسطه عذری بعد از حمد و سوره امام نیت فُرادی کند لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فُرادی نماید، باید مقداری را که امام نخوانده بخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر مأموم به واسطه‌ی عذری بعد از حمد و سوره‌ی امام نیت فُرادی کند، لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فرادی نماید، باید مقداری را که امام نخوانده بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر ماموم به واسطة عذری بعد از حمد و سورة امم نیت فردای کند لازم نیست حود و سوره را بخواند ، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فرادی نماید ، باید مقداری را که امام نخوانده بخواند .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر ماموم بعد از حمد و سوره امام؛ نیت فرادی کند؛ لازم نیست حمد و سوره را بخواند و اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فرادی نماید بنا بر احتیاط مقداری را که امام خوانده نیز بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مأموم به واسطه عذری بعد از حمد و سوره امام نیت فرادی کند، لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فرادی نماید، باید مقداری را که امام نخوانده بخواند. بلکه بنابر احتیاط مقداری را که امام خوانده نیز بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مأموم بعد از حمد و سوره امام نیّت فرادی کند لازم نیست حمد و سوره را بخواند ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیّت فرادی نماید و یا بلافاصله پس از اقتدا قصد داشته که بعد از حمد و سوره امام نیت فرادی نماید بنابر احتیاط واجب حمد و سوره را از اوّل بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مأموم به واسطه عذری بعد از حمد و سوره امام از او جدا شد و نیت فرادی کرد لازم نیست حمد و سوره را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فرادی کند باید آن مقدار را که امام نخوانده بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مأموم بعد از حمد امام، نیت فرادی کند، لازم نیست حمد را بخواند، ولی اگر پیش از تمام شدن حمد نیت فرادی کند، باید مقداری را که امام نخوانده، بخواند و احتیاط مستحب آن است که قبل از آن، قسمتی را هم که امام خوانده به نیت مردّد بین قرائت واجب نماز یا قرائت قرآن بخواند.
- [آیت الله خوئی] اگر مأموم بعد از حمد و سورة امام، نیت فرادی کند، بنابر احتیاط واجب باید تمام حمد و سوره را بخواند، اگر پیش از تمام شدن حمد و سوره نیت فرادی نماید، لازم است مقداری را که امام خوانده نیز بخواند.