احتیاج
حاجت در نیاز و احتیاج استعمال شده است.از اين عنوان در بسياری ابواب فقهی از قبيل طهارت، صلات، حج، امر به معروف و نهی از منکر، تجارت، دین و نکاح سخن رفته است.
سیّد فقیر نمی‌تواند بیشتر از مخارج یک سالش خمس بگیرد ولی برای چیزی که احتیاج به آن دارد نظیر خانه می‌تواند خمس بگیرد.
عنوان مسئله:
سیّد فقیر نمی‌تواند بیشتر از مخارج یک سالش خمس بگیرد ولی برای چیزی که احتیاج به آن دارد نظیر خانه می‌تواند خمس بگیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی مقداری کفّاره روزه بدهکار است، آیا می‌تواند مبلغ کفاره را بر اساس پول گندم محاسبه کند و با آن پول، مرغ، گوشت و یا خوراکی دیگری که فقیر به آن نیاز دارد بخرد و به فقیر بپردازد؟
- کسی به علتی مثل مرض نمی‌تواند روزه بگیرد، آیا می‌تواند در مسجد بدون اینکه روزه باشد، معتکف شود؟
- در مواردی که حجّ بر عهده مکلّف آمده و نمی‌تواند مشرّف شود، آیا می‌تواند در حال زنده بودن نایب بگیرد؟
- در مواردی که حج بر عهده مکلّف آمده و نمی‌تواند مشرّف شود، آیا می‌تواند در حال زنده بودن نایب بگیرد؟
- آیا معتکف می‌تواند برای خرید جنسی برای خانه از مسجد خارج شود، آن جنس را تهیه کند و به منزل ببرد و برگردد؟
- کسی که در بحرین زندگی میکند و خویشان او در ایران فقیر هستند، می‌تواند زکات فطره خود و برخی از دوستانش را که نسبتی با خویشان او ندارند، برای خویشاوندان در ایران بفرستد؟
- فردی که معتاد به تریاک است و نمی‌تواند آن را در روز ترک کند، تکلیف روزهاش چیست؟ آیا می‌تواند فقط به مقدار لازم تریاک استفاده کند و مابقی روز را روزه باشد؟
- کسی که میداند نمی‌تواند تا قبل از اذان صبح غسل کند، آیا می‌تواند خود را جنب کند و با تیمم روزه بگیرد؟ و آیا روزه او صحیح است یا نه؟
- اگر نمازگزار پس از تکبیرة الاحرام متوجّه شود آدامس خود را از دهانش خارج نکرده است و در حین نماز نیز نمی‌تواند آن را بیندازد، آیا می‌تواند آن را کنار دهان خود نگه دارد و نماز خود را بخواند؟
- شخصی اهل پرداخت خمس است، ولی در جایی کار میکند که صاحب آن خمس نمیدهد و حقوق این شخص از مالی که خمس آن را ندادهاند پرداخت میشود، آیا این شخص می‌تواند با لباسی که از آن پول تهیه میکند، نماز بخواند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پولی را که فقیر بابت زکات دریافت کرده، اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، آیا خمس دارد؟
- [سایر] آیا پدری که سید است، می‌تواند از خمس، مخارج تحصیل فرزندانش را بپردازد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا مکلف می‌تواند سهم سادات را خودش بدون اجازه مرجع تقلید به فقیر سیّد بدهد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا از سهم سادات میشود به سیّد فقیر بدهکار داد تا هم بدهکاری را بپردازد و هم خانه بخرد؟
- [آیت الله بهجت] پولی که فقیر بابت زکات دریافت کرده اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، آیا خمس دارد؟ پولی را که بابت ردّ مظالم گرفته چه طور؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی خمس خود را با اجازه مرجع تقلیدش به سید فقیر بدهد ولی بعدا از پرداخت خمس به آن سید فقیر پشیمان شود، آیا آن سید باید آن پول را به او برگرداند یا خیر؟
- [سایر] مردی که همسر و فرزندانش سیّد هستند، می‌تواند به آنان سهم سادات بدهد تا به مصرف مخارج خود که بر عهده او است (مثل خوراک و پوشاک) برسانند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] خانمی است غیر سیّده که سرپرستی اطفال سیّد خود را به عهده دارد آیا می‌تواند از سهم سادات برای مخارج خود و فرزندانش استفاده کند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا سهم سادات را فقط باید به سادات فقیر داد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا می توان سهم سادات را به سادات فقیر محلّ داد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- سیّد می‌تواند از سیّد زکات بگیرد ولی نمی‌تواند از غیر سیّد زکات بگیرد، مگر آنکه خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و از گرفتن زکات ناچار باشد.
- فقیر نباید بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات بگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد ولی می‌تواند برای چیزی که قیمتش بیش از مخارج سال اوست نظیر خانه در صورت نیاز زکات بگیرد.
- کسی که زنش سیّده است نمی‌تواند خمس بگیرد ولی اگر او نمی‌تواند مخارج زن را بدهد، آن زن می‌تواند خمس را بگیرد تا به مخارج خود و دیگران برساند.
- باید به یک فقیر بیشتر از مخارج سالش و کمتر از سه کیلو فطره ندهد.
- کسی که درآمد او از مخارج سالش کمتر است می‌تواند برای کسری مخارجش زکات بگیرد و لازم نیست ابزار کار یا خانه یا سرمایه خود را به صرف مخارج برساند.
- کسی که دسترسی به طلبکار خود ندارد، چنانچه امید نداشته باشد که او را پیدا کند، باید با اجازه حاکم شرع طلب او را به فقیر بدهد، و می‌تواند به سیّد فقیر بدهد، چنانکه می‌تواند اگر فقیر باشد خودش بردارد.
- خمس را باید در این زمان به مجتهد جامع الشرایط یا وکیل او بدهند که آنها صرف سادات فقیر و تقویت اسلام مخصوصاً اداره حوزههای علمیّه بنمایند، و اگر خود بخواهد به سیّد فقیری بدهد یا به مصرف دیگری برساند باید از مجتهد جامع الشرایط یا وکیل او اجازه بگیرد و بدون اجازه نمی‌تواند آن را به مصرف برساند.
- زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، گرچه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- اگر از مالی که خمس ندارد نظیر باغی که از باب خمس به او داده شده یا ملکی که برای او وقف شده، منفعتی به دست آورد و از مخارج سالش زیاد بیاید باید خمس آن را بدهد.
- کسی که سیّد نیست نمی‌تواند به سیّد فطره بدهد، حتّی اگر سیّدی تحت تکفّل او باشد نمی‌تواند فطره او را به سیّد دیگر بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] سیّد نمی‌تواند از غیر سیّد به عنوان سهم فقرا زکات بگیرد، بلکه احتیاط واجب این است که به عنوان دیگر نیز از غیر سیّد زکات نگیرد؛ اما اگر خمس و سایر وجوه شرعی کفایت مخارج او را نکند و ناچار از گرفتن زکات باشد، می‌تواند از غیر سیّد زکات بگیرد، ولی احتیاط واجب آن است که اگر ممکن باشد فقط به مقداری که برای مخارج روزانهاش به آن احتیاج دارد، از وی زکات بگیرد.
- [آیت الله خوئی] سید نمی‌تواند از غیر سید زکات بگیرد ولی اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و از گرفتن زکات ناچار باشد می‌تواند از غیر سید زکات بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] سید نمی‌تواند از غیر سید زکات بگیرد، ولی اگر خمس و سایر وجوهات، کفایت مخارج او را نکند و از گرفتن زکات ناچار باشد، می‌تواند از غیر سید زکات بگیرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی‌تواند مخارج آن سیّد را بدهد، میشود خمس داد.
- [آیت الله علوی گرگانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یکسال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله وحید خراسانی] احتیاط واجب ان است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند
- [آیت الله نوری همدانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله خوئی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.