قسمت
قسمت به تمییز حقوق گویند. [۱]
اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند باید ان چیزرا دو قسمت کنند و به هرکدام از ان دو نفر یک قسمت ان را بدهند
عنوان مسئله:
اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند باید ان چیزرا دو قسمت کنند و به هرکدام از ان دو نفر یک قسمت ان را بدهند
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا سه نفر می توانند فطریه خود را به دو فقیر هرکدام به مقدار یک صاع و نیم بدهند یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی وصیت کرده است یک مبلغ معینی را به دیگری بدهند، ولی متصدی به وصیت عمل نمی کند آیا آن شخص می تواند مقداری که اختصاص به او داده شده، خودش از آن مال بردارد یا نه؟
- [آیت الله بهجت] شخص متوفّی پنجاه سال پیش وصیت کرده که مبلغ معینی را بابت زکات بدهند ولی ورثه عمل نکرده اند. حال که می خواهند عمل کنند، همان مبلغ را بدهند یا ارزش امروزی آن را حساب کنند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی وصیت کرده که از ثلث مالش بیست سال نماز و روزه استیجار کنند. و اندازه معینی هم از ثلث به پسر بچه صغیری که دارد بدهند. حال برای هردو کافی نیست، کدام از آنها مقدم است؟
- [آیت الله خوئی] زید وصیت نموده بعد از مرگ از ثلث او مبلغ معینی را خمس بدهند، چون فوت نمود، زوجهء سیدهء فقیرهء او میتواند از خمس شوهر چیزی بگیرد یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی وصیّت نموده که مبلغ معیّنی برای استنابت حج برای او بدهند، وصی شخصی را به کمتر از آن مبلغ اجیر نموده، تکلیف وصی نسبت به زاید آن چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر متوفی وصیت مسلمی داشته باشد که وارث معینی حج او را ادا کند، آیا این وصیت معتبر خواهد بود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی وصیّت کرده که از هر یک هکتار زمین نصف محصول آن متعلّق به عزاداری و نصف دیگر مال فرزندان، حال در زمان وصیّت زمینها یکبار محصول میگرفتند ولی حالا دو بار محصول میگیرند در این صورت هر دو محصول نصف آن را باید صرف عزاداری کنند یا یک محصول را؟
- [آیت الله سیستانی] برای گرفتن روزه و نماز قضا برای میت (مثلا ده سال) آیا چند نفر در یک زمان می توانند این تکلیف را انجام دهند . ( برای مثال 5 نفر و هرکدام دو سال نماز و روزه بگیرند ) ؟
- [آیت الله سیستانی] برای گرفتن روزه و نماز قضا برای میت (مثلا ده سال) آیا چند نفر در یک زمان می توانند این تکلیف را انجام دهند . ( برای مثال 5 نفر و هرکدام دو سال نماز و روزه بگیرند ) ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه دو نفر باهم چیزی را غصب کنند اگر هریک مسلط بر نصف ان باشد هرکدام ضامن نصف ان است و اگر بر تمام ان مسلط باشد هرکدام ضامن تمام ان است
- کسی را که انسان وصیت می کند چیزی به او بدهند لازم نیست در حال وصیت وجود داشته باشد پس اگر وصیت کند به بچه ای که ممکن است فلان زن به او ابستن شود چیزی بدهند اگر ان بچه پس از مرگ موصی موجود باشد لازم است ان چیزرا به او بدهند و اگر موجود نباشد در صورتی که از وصیت موصی یا قراین دیگری استفاده شود که نظر موصی در صورت نبود ان بچه صرف در مصرف دیگری است باید بر طبق نظرش عمل شود وگرنه وصیت باطل و به ورثه منتقل می شود و اگر وصیت کند که چیزی از مال او بعد از مرگش مال کسی باشد پس اگر ان شخص وقت مرگ موصی موجود باشد وصیت صحیح وگرنه باطل است و انچه را که برای او وصیت کرده به ورثه منتقل می شود
- اگر انسان چند نفر را برای قضای نماز میت اجیر کند بنابر انچه در مساله گذشت لازم نیست برای هرکدام انها وقتی را معین نماید
- اگر کسی بگوید که میت وصیت کرده فلان مبلغ به من بدهند چنانچه دو مرد عادل گفته او را تصدیق کنند یا قسم بخورد و یک مرد عادل هم گفته او را تصدیق نماید یا یک مرد عادل و دو زن عادل یا چهار زن عادل به گفته او شهادت دهند باید مقداری را که می گوید به او بدهند و اگر یک زن عادل شهادت دهد باید یک چهارم چیزی را که مطالبه می کند به او بدهند و اگر دو زن عادل شهادت دهند نصف ان را و اگر سه زن عادل شهادت دهند سه چهارم ان را به او بدهند و نیز اگر دو مرد کافر کتابی که در دین خود عادل باشند گفته او را تصدیق کنند در صورتی که میت ناچار بوده است که وصیت کند و مرد و زن عادلی هم در موقع وصیت نبوده باید چیزی را که مطالبه می کند به او بدهند
- خمس را باید دو قسمت کنند یک قسمت ان سهم سادات است و باید به ولی سید یتیم فقیر داده شود که در مصارف او صرف کند و یا به سید فقیر و یا به سیدی که در سفر درمانده شده بدهند و احتیاط واجب این است که سهم سادات را به اجازه فقیه عادل بدهند و نصف دیگر ان سهم امام علیه السلام است که در این زمان باید به فقیه عادل عارف به مصارف ان بدهند یا به مصرفی که او اجازه می دهد برسانند و بنابر احتیاط باید ان فقیه عادل اعلم باشد
- اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یک پسر باشد مال را شش قسمت می کنند پدر و مادر هرکدام یک قسمت و پسر چهار قسمت ان را می برد و اگر چند پسر یا چند دختر باشند ان چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند و اگر پسر و دختر باشند ان چهار قسمت را طوری تقسیم می کنند که هر پسری دو برابر یک دختر ببرد
- حجی که به استطاعت بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم ادا کردن انها واجب می باشد باید از اصل مال میت بدهند اگرچه میت برای انها وصیت نکرده باشد ولی اگر وصیت کرده باشد از ثلث بدهند باید به وصیت عمل کنند و اگر ثلث کفایت نکرد از اصل مال خارج کنند
- اگر وصیت کند که بدهی او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم انجام دهند چنانچه وصیت نکرده باشد که اینهارا از ثلث بدهند باید بدهی او را از اصل مال بدهند و اگر چیزی زیاد امد ثلث ان را به مصرف نماز و روزه و کارهای مستحبی که معین کرده برسانند و در صورتی که ثلث کافی نباشد چنانچه ورثه اجازه بدهند باید به وصیت او عمل شود و اگر اجازه ندهند باید نماز و روزه را از ثلث بدهند و اگر چیزی زیاد امد به مصرف کار مستحبی که معین کرده برسانند
- اگر انسان از وصیت خود برگردد مثلا بگوید ثلث مالش را به کسی بدهند بعد بگوید به او ندهند وصیت باطل می شود و اگر وصیت خودرا تغییر دهد مثل این که قیمی برای بچه های خود معین کند بعد دیگری را به جای او قیم نماید وصیت اولش باطل می شود و باید به وصیت دوم او عمل نمایند
- اگر دو نفر یا بیشتر در مزدی که از کار خودشان می گیرند با یکدیگر شرکت کنند مثلا چند کارگر با هم قرار بگذارند که هر قدر مزد گرفتند با هم قسمت کنند شرکت انان صحیح نیست ولی اگر هر یک از انان مصالحه کند که مثلا نصف در امد خودش را به نصف در امد طرف دیگری در مدت معینی و ان طرف قبول کند در مزد شریک می شوند و اگر در ضمن عقد لازمی شرط کنند که هر یک از انها مثلا نصف اجرتشان را به دیگری بدهد هر چند شریک نمی شوند ولی واجب است به شرط عمل کنند و همچنین است اگر شرط در ضمن عقد جایز باشد تا وقتی که عقد به هم نخورده باشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر وصیّت کند چیز معینی را به کسی بدهند، بعد وصیّت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید به هرکدام نصف آن را بدهند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وصیّت کند چیز معیّنی را به کسی بدهند، بعد وصیّت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند؛ بعد وصیت کند نصف همان را به دیگری بدهند؛ باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.
- [آیت الله بروجردی] اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند، بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.
- [آیت الله بهجت] اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند، بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند، بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند، و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.
- [آیت الله خوئی] اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.
- [امام خمینی] اگر وصیت کند چیز معینی را به کسی بدهند، بعد وصیت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر وصیّت کند چیز معیّنی را به کسی بدهند ، بعد وصیپت کند که نصف همان را به دیگری بدهند باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند .
- [آیت الله اردبیلی] اگر وصیّت کند چیز معیّنی را به کسی بدهند و بعد وصیّت کند که نصف همان چیز را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند.