احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
کسی که میت را تیمّم می‌دهد، باید دست خود را بر زمین بزند و به صورت و پشت دسته ای میت بکشد و اگر ممکن باشد احتیاط مستحب آن است که با دست میت هم او را تیمّم بدهد.
عنوان مسئله:
کسی که میت را تیمّم می‌دهد، باید دست خود را بر زمین بزند و به صورت و پشت دسته ای میت بکشد و اگر ممکن باشد احتیاط مستحب آن است که با دست میت هم او را تیمّم بدهد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] کسی که به بدن میت قبل از غسل دست بزند، آیا بدن و لباسش هم نجس می‌شود و باید آب بکشد، یا فقط غسل کند؟
- [سایر] کسی که به بدن میت قبل از غسل دست بزند، آیا بدن و لباسش هم نجس می‌شود و باید آب بکشد، یا فقط غسل کند؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که کف دو دستش را طوری گچ گرفته اند که نمی تواند برای تیمم دست ها را به صورت کامل به زمین بزند، (قسمت هایی از کف دست با زمین برخورد نمی کند و فقط اطراف کف دست به زمین می خورد) برای تیمم چه باید بکند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر میتی که بدن و صورتش سوخته باشد را نتوانیم غسل ترتیبی بدهیم، آیا باید غسل ارتماسی بدهیم یا باید میت را تیمم بدهیم؟2: اگر خواسته باشیم میتی را که صورت و بدنش سوخته تیمم بدهیم و کشیدن دست روی پیشانی میت امکانپذیر نباشد اگر دستمان را به عنوان تیمم روی پیشانی و بر پشت دو دست میت بگذاریم، کفایت میکند یا نه؟ (کشیدن دست باعث جدا شدن پوست صورت میت می‌شود.)
- [آیت الله بهجت] فردی به علّت شکستگی یک دست، نمی تواند هر دو دست را در موقع تیمّم به پیشانی بکشد، چگونه تیمّم کند؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی میخواهد فرد دیگری را تیمّم دهد و لازم است که تیمّم دهنده دستان خودش را به پیشانی و دستهای او بکشد. آیا در این فرض، زن و مرد نامحرم میتوانند یکدیگر را تیمّم دهند؟ اگر لازم شد که تیمّم دهنده دست خود تیمّم شونده را بگیرد و به صورت و دست او بکشد، آیا در صورتی که نامحرم است، اگر دستکش به دست کند، این کار جایز است یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] در صورتی که شخصی از تیمم کردن عاجز شود که دیگری با ید او را تیمم دهد، کیفیت آن چیست، زیرا شخص که خودش تیمم میکند در وقت کشیدن دست‌ها را به صورت، دست راست به سمت راست و دست چپ به سمت چپ قرار میگیرد و دیگری را که تیمم می‌دهد به عکس می‌شود، غرض از سؤال آن است که به همین نحو که عرض شد تیمم بدهد یا دستور دیگری دارد؟
- [سایر] آیا کسی که وظیفهاش به جای غسل تیمم بوده، میتواند دست به قرآن بزند و یا به مسجد برود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر وظیفه کسی تیمم باشد و پشت دست نجس باشد و قابل تطهیر نباشد وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا منظور از کشیدن کف دست بر پیشانی در تیمم تا سر انگشتان است یا فقط کف دست کافی است؟ همچنین بر پشت دست‌ها؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در تیمّم باید پیشانی و کف دست‌ها و پشت دست‌ها پاک باشد و اگر کف دست نجس باشد و نتواند آن را آب بکشد، احتیاط واجب آن است که دو تیمّم کند، یکی با کف دست و یکی با پشت دست، یعنی پشت دست را به چیزی که تیمّم به آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دست‌ها بکشد.
- در تیمّم بدل از غسل، بعد از آن که نیت کرد و (به دستوری که در مسأله پیش گفته شد) دست‌ها را به زمین زد و به پیشانی کشید، باید یک مرتبهی دیگر دست‌ها را به زمین بزند و به پشت دست‌ها بکشد و احتیاط مستحب آن است که تیمّم را چه بدل از وضو باشد، چه بدل از غسل به این ترتیب به جا آورد:یک مرتبه دست‌ها را به زمین بزند و به پیشانی و پشت دست‌ها بکشد و یک مرتبهی دیگر به زمین بزند و پشت دست‌ها را مسح نماید.
- اگر وظیفهی او تیمّم است و نمیتواند تیمّم کند، باید نائب بگیرد و کسی که نائب می‌شود باید او را با دست خودِ او تیمّم دهد و اگر ممکن نباشد، باید نائب دست خود را به چیزی که تیمّم به آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دسته ای او بکشد.
- اگر پیشانی یا پشت دست‌ها زخم است و پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته نمیتواند باز کند، باید دست را روی آن بکشد و نیز اگر کف دست زخم باشد و پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته نتواند باز کند، باید دست را با همان پارچه به چیزی که تیمّم به آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دست‌ها بکشد.
- تیمّم در فضای غصبی باطل است، پس اگر در ملک خود دست‌ها را به زمین بزند و بیاجازه داخل ملک دیگری شود و دست‌ها را به پیشانی بکشد، تیمّم او باطل میباشد.
- تیمّم به دیوار گلی صحیح است و احتیاط مستحب آن است که با بودن زمین یا خاک خشک به زمین یا خاک نمناک تیمّم نکند.
- احتیاط واجب آن است که در مسح پا دست را بر سر انگشتها بگذارد و بعد به پشت پا بکشد، نه آن که تمام دست را روی پا بگذارد و کمی بکشد.
- چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر می‌دهد، لازم نیست به او بگوید که زکات است، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحّب است به اسم پیشکش بدهد ولی باید قصد زکات نماید.
- اگر زخم یا دُمَل یا شکستگی در صورت و دسته است و روی آن باز است و آب ریختن روی آن ضرر دارد، چنانچه کشیدنِ دست تَر بر آن ضرر ندارد، احتیاط واجب آن است که دست تر بر آن بکشد و بعد پارچه پاکی روی آن بگذارد و دست تَر را روی پارچه هم بکشد و اگر این مقدار هم ضرر دارد یا زخم نجس است و نمیشود آب کشید، باید اطراف زخم را به طوری که در وضو گفته شد، از بالا به پایین بشوید و بنا بر احتیاط واجب پارچهی پاکی روی زخم بگذارد و دست تَر روی آن بکشد و اگر گذاشتن پارچه ممکن نیست باید اطراف زخم را بشوید و بنا بر احتیاط واجب تیمّم هم بنماید.
- در سجده باید کف دست را بر زمین بگذارد، ولی در حال ناچاری پشت دست هم مانعی ندارد و اگر پشت دست ممکن نباشد، باید مچ دست را بگذارد و چنانچه آن را هم نتواند، باید تا آرنج هر جا را که میتواند بر زمین بگذارد و اگر آن هم ممکن نیست، گذاشتن بازو کافی است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] کسی که میّت را تیمم می‌دهد ، باید دست خود را بر زمین بزند و به صورت و پشت دستهای میّت بکشد ، و اگر ممکن باشد احتیاط مستحب آن است که با دست میّت هم او را تیم بدهد .
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که میّت را تیمّم می‌دهد، باید دست خود را زمین بزند و به صورت وپشت دستهای میّت بکشد اگر ممکن باشد، و احتیاط مستحبّ آن است که با دست میّت هم او را تیمّم بدهند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که میت را تیمم می دهد، باید دست خود را به زمین بزند و به صورت و پشت دست های میت بکشد و اگر ممکن باشد، احتیاط لازم آن است که با دست میت هم او را تیمم بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که میت را تیمم می دهد باید دست خود را بر زمین بزند و به صورت و پشت دستهای میت بکشد و اگر ممکن باشد بنابر احتیاط واجب با دست میت هم او را تیمم بدهد
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میّت را تیمّم می‌دهد، باید با دستان خود او را تیمم دهد و احتیاط واجب آن است که در صورت امکان دست میت را نیز بر زمین بزند و به صورت و پشت دستهای او بکشد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که میّت را تیمّم می‌دهد، باید دست میّت را به زمین بزند و به صورت و پشت دستهایش بکشد، و اگر به این صورت ممکن باشد، جایز نیست با دست دیگری او را تیمّم دهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تیمم بدل از غسل مثل تیمم بدل از وضو است. ولی احتیاط مستحب آن است که تیمم بدل از غسل را با دو ضرب انجام دهد به این نحو که: یک مرتبه دست ها را به زمین بزند و به پیشانی بکشد و مرتبه دیگر دست ها را به زمین بزند و به پشت دست ها بکشد. بلکه احتیاط مستحب آن است که تیمم را چه بدل از وضو باشد، چه بدل ازغسل به ترتیب زیر به جا آورد: یک مرتبه دست ها را به زمین بزند و به پیشانی و پشت دست ها بکشد، و یک مرتبه دیگر به زمین بزند و پشت دست ها را مسح نماید.
- [آیت الله بهجت] کسی که میّت را تیمّم می‌دهد بنابر اظهر باید دست خود را به زمین زده و به صورت و پشت دستهای میّت بکشد به این ترتیب که در صورت امکان و نبودن مشکل، میت را باید بنشاند و پشت سر او قرار گرفته و او را تیمّم بدهد؛ ولی احتیاط در این است که با دست خود میّت نیز او را تیمّم بدهند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که میت را تیمم می دهد باید دو دست خود را بر زمین بزند و به صورت و پشت دستهای میت بکشد و لازم نیست حتماً میّت را بغل کند و دست‌ها را از پشت به صورت او بکشد یا از روبرو دست‌ها را بر عکس بکشد بلکه به همان صورت متعارف بکشد کافی است. و بنابر احتیاط واجب اگر ممکن باشد با دست میت هم او را تیمم بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی أه میت را تیمم می دهد ، باید دست جود را به زمین بزند و به صورت و پشت دستهای میت بکشد و اگر ممکن باشد احتیاط واجب آن است أه با دست میت هم او را تیمم بدهد . احکام کفن میت