احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می‌شود طلاق رجعی دهد، در بین عدّه نمی‌تواند خواهر او را عقد نماید، بلکه در عدّه‌ی طلاق بائن هم که بعداً بیان می‌شود احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر او خود داری نماید.
عنوان مسئله:
اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می‌شود طلاق رجعی دهد، در بین عدّه نمی‌تواند خواهر او را عقد نماید، بلکه در عدّه‌ی طلاق بائن هم که بعداً بیان می‌شود احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر او خود داری نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- طلاق دختر غیر مدخوله که شوهر او با گرفتن نصف مهریه میخواهد طلاق بدهد، آیا میتوان به صیغه طلاق خُلع مطلّقه نمود یا خیر؟ و اگر اجرای صیغه خُلع واقع شد و زن میدانست طلاق غیر مدخوله بائن قطعیست و شوهر نمی‌تواند به زن رجوع نماید، خواست خدعه کند و به آن چه بذل نموده رجوع کند، چه صورت دارد؟ و از طرفی طلاق غیر مدخوله عدّه ندارد و طلاق خُلع مستلزم عدّه است که اگر بخواهد در عدّه رجوع به بذل کند بتواند، آیا در چنین فرضی اجرای صیغه طلاق باید به چه نحو باشد؟
- هرگاه شخصی زوجه خود را طلاق خُلعی بدهد در حالتی که زن شِدَّت تمایل را به شوهرش دارد و هیچ گونه کراهتی از طرف زن نیست، چنین طلاقی صحیح است، یا بر میگردد به طلاق رجعی، یا از اصل باطل است و بینونت حاصل نمیشود؟ و بر فرض که طلاق خُلع مذکور قبل از تمام شدن عدّه صحیح باشد، آیا می‌تواند خواهرِ زن را تزویج نماید یا نمی‌تواند؟
- زیدی زوجه خود را طلاق داده و در حال عدّه عمرو آن زن را به عقد خود درآورده و فعلاً آن زن آبستن شده، تکلیف آن زن برای عدّه چگونه است؟ و طفل ملحق به کدام یک از زوجین است؟ در صورت عدّه نگاه داشتن نفقه آن زن بر عهده زوج اوّل است یا ثانی؟ و زوج اوّل در صورت بودن طلاق رجعی حق مراجعه دارد یا نه؟ و آیا آن زن باید دو عدّه نگاه دارد یا یک عدّه؟
- هرگاه مردی دو مرتبه زوجه خود را طلاق رجعی داده و در مرتبه سوّم طلاق خُلعی، در صورتی که زن در عدّه رجوع به عوض نماید، آیا زوج می‌تواند در عدّه رجوع کند به او یا خیر؟
- هرگاه زنی در عدّه غیر رجعی باشد همان شوهرش می‌تواند او را عقد کند برای خود یا خیر؟ و هرگاه بتواند عقد کرد و دخول نکرده طلاق داد در عقد دائم، یا مدّتش را بخشید در عقد انقطاعی، آیا بیعدّه، دیگری می‌تواند او راعقد کند یا خیر؟
- شخصی زوجه خود را مطلّقه به طلاق رجعی نموده و در عدّه رجوع کرده و تمام حقوق زوجه را رد نموده و در وقت رجوع، زن با شوهر خود شرط کرده که اگر او را بعداً طلاق دهد مبلغ دویست تومان به زوجه بدهد به طریق شرط ابتدایی، بعداً به کراهت زوجه از زوج و تقاضای زوجه طلاق خود را، زوج او را طلاق داده و زوجه به خیال آن که آن دویست تومان صداق اوست آن را به شوهر خود برای تقاضای طلاق بذل نموده، آیا در این صورت این طلاق، طلاق خُلع است یا رجعی است؟
- شخصی زن غریبی را عقد کرد بعد از عقد مسافرت نموده و شوهر ازحال او خبری ندارد و نمیداند کجاست و نمی‌تواند از حالش استعلام کند و شوهر میخواهد او را طلاق بدهد، آیا جایز است یا خیر؟
- زن مطلّقه را بعد از انقضای یک ماه از طلاق، شخصی خواستگاری نمود و زن به انقضای عدّه و شرط اقرار نمود و عقد نکاح را جاری کردند و بعد زن اظهار نمود که عادتش در حیض دیدن خون هر ماهی یک دفعه است، آیا نکاح مزبور با اقرار سابق زن صحیح است، یا این که اظهار او بعدِ خلاف آن، یا تبیّن خلاف به امکان جهل موضوعاً و حکماً باطل است و موجب حرمت ابدیّه است؟
- زنی در عدّه بوده و یک ماه از عدّه او گذشته بود و یک پسر دو ساله از شوهرش داشته و داعی او را در منزل خود برده تا مدّت عدّه او تمام شده آن وقت او را به عقد خود درآورم، بعد از یک هفته آن زن مرا به وسوسه انداخت که فعلاً خوب است مرا ازدواج نمایی تا پس از انقضای عدّه در محضر حاضر شده عقد نماییم، داعی او را ازدواج نموده و نزدیکی هم نموده و نطفه منعقد شده و این نطفه از خود داعیست چون که پس از طلاق آن زن پس از انقضای عدّه عادت زنانه شد، خواستم او را تزویج نمایم از چند نفر سؤال نمودم مختلف جواب دادند، چون داعی مقلّد حضرت عالی هستم لازم دانستم که شرح واقعه را به عرض برسانم و تکلیف داعی را معیّن فرمایید.
- شخصی به وکالت از زوجی زوجه او را در نزد دو نفر مطلّقه نموده و زن بعد از انقضای عدّه شوهر اختیار نموده، بعداً معلوم شده که آن دو نفر در حین استماع طلاق فاسق بودهاند، آیا بر طلاق دهنده واجب است که زوج و زوجه را اِعلام نماید؟ و بر فرضِ اِعلام، قبول قول مجری صیغه طلاق بر زوج و زوجه واجب است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زن یا شوهر در عده طلاق رجعی یا بائن فوت کند آیا همسر از او ارث می برد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] احتراما در صور ذیل حکم خواستگاری از زن، با اشاره (تعریض) و تصریح به ازدواج از طرف همسر و یا شخص دیگر نسبت به زن شوهر دار و یا زنی که در دوران عده به سر می برد، مرقوم فرمایید؟ 1- زن شوهردار به عقد دائم یا موقت 2- زنی که در عده طلاق رجعی به سر می برد؟ 3- زنی که در عده بائن (مانند خلع، وفات، فسخ و...) به سر می برد؟ 4- زنی که سه مرتبه طلاق داده شده است و در عده به سر می برد؟ 5- زنی که نه مرتبه طلاق داده شده و بر زوج حرام ابد شده و در دوران عده به سر می برد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی طلاق داده شده به طلاق رجعی و اکنون در عدّه طلاق می‌باشد، آیا می‌شود از این زن در عدّه طلاق خواستگاری کرد تا وقتی که عدّهاش تمام شود با او ازدواج کرد، خواهشمندیم حکم مسئله را بیان فرمائید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مرد زن خود را طلاق رجعی دهد و در ضمن عدّه به او رجوع کند سپس وی را طلاق دهد آیا مجددامیتواند بدون محلّل با او ازدواج کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در طلاق رجعی به جای رجوع در عدّه با زن صیغه موقت کند، پس از پایان عدّه در ضمن آن زمان مدت صیغه هم بگذرد آیا مطلقه رجعیه می تواند با مرد دیگری ازدواج کند یا نیاز به عدّه دیگر دارد؟ اگر در زمان صیغه موقت مدخوله نشده باشد چطور؟
- [آیت الله سیستانی] می دانیم که نکاح خواهر زن در صورتی که خود زن در عده طلاق باشد باطل است و بعد از پایان عدّه عقد با خواهر زن جایز است. حال می خواهم بپرسم در صورتیکه دو خواهر از دو مادر باشد یعنی مادر هر کدام غیر از مادر دیگری باشد در اینصورت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] می دانیم که نکاح خواهر زن در صورتی که خود زن در عده طلاق باشد باطل است و بعد از پایان عدّه عقد با خواهر زن جایز است. حال می خواهم بپرسم در صورتیکه دو خواهر از دو مادر باشد یعنی مادر هر کدام غیر از مادر دیگری باشد در اینصورت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در ضمن عقد به زوجه وکالت می دهند که در بعضی موارد خود را مطلقه کند. در صورت مطلقه کردن آیا مستحق مهر است یا خیر؟ و آیا طلاق رجعی می شود یا بائن؟ و در هر صورت آیا زوج می تواند در عده رجوع کند یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای تبدیل ازدواج دائم به موقّت غیر از طلاق و انجام عقد موقّت راهی وجود دارد؟ و اگر ندارد آیا عدّه نگهداشتن لازم است یا شوهر سابق در عدّه می تواند زن را متعه کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای تبدیل ازدواج دائم به موقّت غیر از طلاق و انجام عقد موقّت راهی وجود دارد؟ و اگر ندارد آیا عدّه نگهداشتن لازم است یا شوهر سابق در عدّه می تواند زن را متعه کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر با زنی که در عدّه‌ی طلاق رجعیست زنا کند، آن زن بر او حرام می‌شود و اگر با زنی که در عدهی متعه، یا طلاق بائن یا عدهی وفات است زنا کند، بعداً می‌تواند او را عقد نماید، اگر چه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند و معنای طلاق رجعی و طلاق بائن و عدّه‌ی متعه و عدّه‌ی وفات در احکام طلاق گفته خواهد شد.
- اگر زن را به ترتیبی که در احکام طلاق گفته شد، طلاق رجعی بدهند و در بین عدّه بمیرد، شوهر از او ارث میبرد و نیز اگر شوهر در بین عدّه‌ی زن بمیرد، زن از او ارث میبرد، ولی اگر بعد از گذشتن عدّه‌ی رجعی، یا در عدّه‌ی طلاق بائن یکی از آنان بمیرد، دیگری از او ارث نمیبرد.
- اگر زن بگوید عدّهام تمام شده، با دو شرط از او قبول می‌شود:اوّل:آن که مورد تهمت نباشد.دوم:از طلاق یا مردن شوهرش به قدری گذشته باشد که در آن مدت تمام شدن عدّه ممکن باشد.طلاق بائن و طلاق رجعی
- اگر زنی را برای خود عقد کند، دائمه باشد یا صیغه تا وقتی که آن زن در عقد او است، نمی‌تواند با خواهر آن زن ازدواج کند.
- اگر زن در بین عدّه‌ی طلاق خلع، یا مُبارات از بخشش خود برگردد، شوهر می‌تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره او را زن خود قرار دهد.
- اگر زنی را که در عدّه دیگری ست برای خود عقد کند، چنانچه مرد و زن، یا یکی از آنان بدانند که عدّه‌ی زن تمام نشده و بدانند عقد کردن زن در عدّه حرام است، آن زن بر او حرام می‌شود، اگر چه مرد بعد از عقد با آن زن نزدیکی نکرده باشد.
- کفن زن بر شوهر است، اگر چه زن از خود مال داشته باشد و همچنین اگر زن را به شرحی که در کتاب طلاق گفته می‌شود طلاق رجعی بدهند و پیش از تمام شدن عدّه بمیرد، شوهرش باید کفن او را بدهد و چنانچه شوهر بالغ نباشد یا دیوانه باشد، ولی شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد.
- اگر با زن بیشوهری که در عدهی نیست زنا کند، بعداً می‌تواند آن زن را برای خود عقد نماید، ولی احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا آن زن حیض ببیند، بعد او را عقد نماید و همچنین است اگر دیگری بخواهد آن زن را عقد کند.
- انسان نمی‌تواند بدون اجازهی زن خود با خواهر زاده و برادر زاده او ازدواج کند، ولی اگر بدون اجازهی زنش آنان را عقد نماید و بعداً زن بگوید:به آن عقد راضی هستم، اشکالی ندارد.
- زن مسلمان نمی‌تواند به عقد کافر در آید، مرد مسلمان هم نمی‌تواند با زنهای کافره به طور دائم ازدواج کند، ولی صیغه کردن زنهای اهل کتاب، مانند یهود و نصاری، مانعی ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می‌شود ، طلاق رجعی دهد ، در بین عدّه نمی‌تواند خواهر او را عقد نماید ، ولی در عدّه طلاق بائن می‌تواند با خواهر او ازدواج نماید ، و در عدّه متعه احتیاط واجب آن است که ازدواج نکند .
- [آیت الله خوئی] اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می‌شود طلاق رجعی دهد، در بین عده نمی‌تواند خواهر او را عقد نماید، ولی در عد طلاق بائن می‌تواند با خواهر او ازدواج نماید و در عدة متعه احتیاط واجب آن است که ازدواج نکند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می‌شود، طلاق رجعی دهد در بین عدّه نمی‌تواند خواهر او را عقد نماید بلکه در عدّه طلاق بائن هم که بعداً بیان می‌شود، احتیاط مستحبّ آن است که از ازدواج با خواهر او خودداری نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن خود را به ترتیبی که در فصل طلاق (مسأله 2531) گفته می‌شود، طلاق رجعی دهد در بین عدّه نمی‌تواند خواهر او را عقد نماید، ولی در عدّه بائن (که بعداً بیان می‌شود) می‌تواند عقد کند، ولی احتیاط مستحبّ آن است که در عدّه متعه از ازدواج با خواهر او خودداری نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می‌شود طلاق رجعی دهد، در بین عده نمی‌تواند خواهر او را عقد نماید، و اگر زنی را متعه کرده باشد و مدت او را بخشیده یا تمام شده باشد، در عده او بنابر احتیاط لازم نباید خواهر او را بگیرد، بلکه در عده طلاق بائن هم که بعداً بیان می‌شود، احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر او خودداری نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می شود؛ طلاق رجعی دهد؛ در بین عده نمی تواند خواهر او را عقد نماید؛ ولی در عده طلاق بائن می تواند با خواهر او ازدواج نماید و در عده متعه احتیاط واجب آن است که ازدواج نکند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می شود طلاق رجعی دهد، در بین عدّه نمی تواند خواهر او را عقد نماید، بلکه در عدّه طلاق بائن هم که بعداً بیان می شود، احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر زنش خود داری نماید، و احتیاط واجب این است که در عده متعه با خواهر آن زن که او را متعه کرده بوده است ازدواج نکند.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می شود، طلاق رِجعی دهد، در بین عدّه نمی تواند خواهر او را عقد نماید، بلکه در عدّه طلاق بائن هم که بعداً بیان می شود، احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر او خودداری نماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می شود، طلاق رِجعی دهد، در بین عدّه نمی تواند خواهر او را عقد نماید، بلکه در عدّه طلاق بائن هم که بعداً بیان می شود، احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر او خودداری نماید.
- [امام خمینی] اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می شود طلاق رجعی دهد، در بین عده نمی تواند خواهر او را عقد نماید ، بلکه در عده طلاق بائن هم که بعدا بیان می شود، احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر او خودداری نماید.