ترک
ترک یعنی انجام ندادن، مقابل فعل است.
نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
عنوان مسئله:
نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در (جامع الفروع) نوشته که: اگر در خارج عقد لازم شرعی زوجه بر زوج شرط نماید به ترک رجوع، واجب است بر زوج وفای به شرط (43)، آیا در این صورت اگر زوج رجوع کرد و مخالفت واجب را نمود، به زنیّت او بر میگردد یا خیر؟
- هر گاه شخصی نذر کرده باشد که روز معیّنی روزه بگیرد و اتّفاقاً در آن روز مسافرت کند و خیال کند که روزه نذری در مسافرت صحیح است، بعد معلوم شود که صحیح نیست، بلکه باید برای گرفتن روزه قصد اقامه کند، آیا در این صورت روزه او چه صورت دارد؟ در (توضیح المسائل) در صفحه 250 مسأله 1579 نوشته شده: اگر در روزه واجب معیّنی مثل روزه رمضان مردّد شود که روزه خود را باطل کند یا نه، یا قصد کند که روزه را باطل کند، روزهاش باطل میشود. اگر از قصدی که کرده توبه نماید و کاری هم که روزه را باطل میکند انجام ندهد، آیا در این صورت قضای آن روز را باید بگیرد یا خیر؟ و در صورت وجوب قضا، کفّاره، یا عدم وجوب، باید کفّاره بدهد یا خیر؟
- مقتضیست بیان و مرقوم فرمایید: آنهایی که امروزه تنها به منظور آشنا شدن به وضعیت اعضای مختلفه انسان و بالأخره استفاده بعضی در خصوص امراض مختلفه در مدرسه عالی طب دانشگاه تحت نظر استادان مربوطه اقدام به تشریح اجزای مردگان میکنند، چه صورت دارد؟ با در نظر داشتن این که جمعی از برادران مسلمان که کمرِ خدمت برای جامعه اسلامی خود بستهاند و برای تحصیل علم طب حاضر شدهاند تا در مواقع شیوع امراض یا مواقع دیگر، برادران دینیشان را به دست اطبّای خارجی و بیدین نسپارند که گاهی بر خلاف مصالح دینی و اجتماعی رفتار مینمایند، از قبیل سقط جنین و غیره و حتّی از این راه هم تبلیغ ادیان باطله میکنند. از طرفی هم لازمه تحصیل طب، دانستن وضعیّت بدن انسان است و جز این عمل یعنی تشریح چارهای نیست و ترک این عمل موجب ترک تعلّم علم طب است و شکّی نیست که این عمل جز برای منظور عالی تری که ذکر شد، نمیباشد که وقت و بیوقت بتوانند به کار مسلمانان بخورند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مادری برای سقط بچّه اش کاری انجام ندهد، لکن با مراعات نکردن موارد لازم و تهیّه نکردن شرایط حفظ جنین، باعث سقط بچه شود، آیا کار حرامی کرده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مادری برای سقط بچّه اش کاری انجام ندهد، لکن با مراعات نکردن موارد لازم و تهیّه نکردن شرایط حفظ جنین، باعث سقط بچه شود، آیا کار حرامی کرده است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی نذر کند ایام معینی را معتکف شود و از آن تخلف کند، آیا علاوه بر کفاره، قضای آن نیز واجب است یا صرفاً باید کفاره عمل نکردن به نذر را بدهد ؟
- [سایر] سلام علیکم؛ کسی که نذر و یا عهدی نسبت به خداوند بر او است و در عین حال حاجاتی دارد اما به آنها دست نمی یابد! می توان گفت که به دلیل ادا نکردن نذر و یا عهدش نسبت به خداوند است؟
- [سایر] آیا این ادعا درست است که سجده نکردن شیطان بر آدم یک حرکت نمایشی است که خدا آنرا برای عبرت انسان گذاشته است ؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کار خیری برای شادی روح میّت انجام گیرد و ثواب آن کار به میّت اهدا شود، آیا فاعل آن کار نیز ثواب میبرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شخصی نذر کند که اگر کاری انجام گیرد مبلغی را به جایی پرداخت نماید اما بعد از برآورده شدن و انجام فعلش فراموش کند که نذر کرده یا خیر. آیا پرداخت نذر شکی واجب است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] به فتوای مرجع تقلید زن، کاری واجب یا حرام نیست؛ ولی به فتوای مرجع تقلید شوهرش آن کار، واجب یا حرام است. آیا در این صورت شوهر میتواند همسر خود را به انجام دادن یا ترک کردن آن کار مجبور نماید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا ترک سیگار می تواند متعلّق نذر باشد؟
- [سایر] من یک کاری رو وقتی میخوام انجام بدم دو سه بار اون کار رو انجام میدم ایا من وسواس دارم اگه دارم چجوری میشه این عادت ترک کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر نذر کند که کار حرام یا مکروهی را انجام دهد، یا کار واجب یا مستحبی را ترک کند، نذر او صحیح نیست.
- اگر نذر کند که کار مباحی را انجام دهد یا ترک نماید، چنانچه به جا آوردن آن و ترکش از هر جهت مساوی باشد، نذر او صحیح نیست و اگر انجام آن از جهتی بهتر باشد و انسان به قصد همان جهت نذر کند، مثلاً نذر کند غذایی را بخورد که برای عبادت قوّت بگیرد، نذر او صحیح است و نیز اگر ترک آن از جهتی بهتر باشد و انسان برای همان جهت نذر کند که آن را ترک نماید، مثلاً برای این که دود مضّر است، نذر کند که آن را استعمال نکند، نذر او صحیح میباشد.
- هر گاه با خدا عهد کند که اگر به حاجت شرعی خود برسد، کار خیری را انجام دهد، بعد از آن که حاجتش برآورده شد، باید آن کار را انجام دهد و نیز اگر بدون آن که حاجتی داشته باشد، عهد کند که عمل خیری را انجام دهد، آن عمل بر او واجب میشود.
- انسان کاری را میتواند نذر کند که انجام آن برایش ممکن باشد، بنا بر این کسی که نمیتواند پیاده کربلا برود، اگر نذر کند که پیاده برود، نذر او صحیح نیست.
- در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود و نیز کاری را که عهد میکند انجام دهد باید یا عبادت باشد مثل نماز واجب و مستحب، یا کاری باشد که انجام آن بهتر از ترکش باشد.
- قسم چند شرط دارد:اوّل:کسی که قسم میخورد باید بالغ و عاقل باشد و از روی قصد و اختیار قسم بخورد، پس قسم خوردن بچّه و دیوانه و مست و کسی که مجبورش کردهاند، درست نیست و همچنین است اگر در حال عصبانی بودن بیقصد قسم بخورد.دوم:کاری را که قسم میخورد انجام دهد باید حرام و مکروه نباشد و کاری که قسم میخورد ترک کند باید واجب و مستحب نباشد و اگر قسم بخورد که کار مباحی را به جا آورد، باید ترک آن در نظر مردم بهتر از انجامش نباشد و نیز اگر قسم بخورد کار مباحی را ترک کند، باید انجام آن در نظر مردم بهتر از ترکش نباشد.سوم:به یکی از اسمهای خداوند عالم قسم بخورد که به غیر ذات مقدس او گفته نمیشود، مانند خدا و الله و نیز اگر به اسمی قسم بخورد که به غیر خدا هم میگویند، ولی به قدری به خدا گفته میشود که هر وقت کسی آن اسم را بگوید، ذات مقدس حق در نظر میآید، مثل آن که به خالق و رازق قسم بخورد صحیح است.چهارم:قسم را به زبان بیاورد و اگر بنویسد یا در قلبش آن را قصد کند صحیح نیست، ولی آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد، صحیح است.پنجم:عمل کردن به قسم برای او ممکن باشد و اگر موقعی که قسم میخورد ممکن باشد و بعداً از عمل به آن عاجز شود، از وقتی که عاجز میشود، قسم او به هم میخورد و همچنین است اگر عمل کردن به نذر به قدری مشقّت پیدا کند که نشود آن را تحمّل کرد.
- اگر انسان کسی را برای کاری وکیل کند و چیزی برای او قرار بگذارد، بعد از انجام آن کار، چیزی را که قرار گذاشته باید به او بدهد.
- اگر نذر کند روزه بگیرد، ولی وقت و مقدار آن را معین نکند، چنانچه یک روز روزه بگیرد کافیست و اگر نذر کند نماز بخواند و مقدار و خصوصیات آن را معین نکند، اگر یک نماز دو رکعتی بخواند کفایت میکند و اگر نذر کند صدقه بدهد و جنس و مقدار آن را معین نکند، اگر چیزی بدهد که بگویند صدقه داده، به نذر عمل کرده است و اگر نذر کند کاری برای خدا به جا آورد، در صورتی که یک نماز بخواند یا یک روز روزه بگیرد، یا چیزی صدقه بدهد، نذر خود را انجام داده است.
- اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که بخودی خود، ثواب نماز در آن جا زیاد نیست، مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند، چنانچه نماز خواندن در آن جا از جهتی بهتر باشد، مثلاً به واسطهی این که خلوت است انسان حضور قلب پیدا میکند، نذر صحیح است.
- اگر غیر از روزهی ماه رمضان روزهی معین دیگری بر انسان واجب باشد مثلاً نذر کرده باشد که روز معینّی را روزه بگیرد چنانچه عمداً تا اذان صبح نیت نکند، روزهاش باطل است و اگر نداند که روزهی آن روز بر او واجب است، یا فراموش کند و پیش از ظهر یادش بیاید، چنانچه کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد و نیت کند، روزهی او صحیح و گرنه باطل میباشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] نذر آن است که انسان ملتزم شود که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] نذر ان است که انسان برای خدا ملتزم شود که کار خیری را به جا اورد یا کاری را که نکردن ان بهتر است ترک کند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله مظاهری] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد؛ یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بجا آورد ، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید .
- [آیت الله خوئی] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بهجا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] (نذر) آن است که کار خیری را برای خدا بر عهده خود قراردهد، یا ترک کاری که نکردن آن بهتر است.
- [آیت الله علوی گرگانی] احکام نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بجا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترکنماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که انجام ندادن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.