جوش امدن
جوشیدن در دو معنا استعمال شده است. از جوشیدن به معنای اوّل در باب طهارت و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
اگر دو قسمت آب انگور بدون جوش آمدن کم شود چنان‌چه باقی ماندة آن جوش بیاید حرام است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر انگور را در آب قرار دهند بعداً که آب جوش آمد آیا حرام است نوشیدن این آب، و آیا حرام است خوردن این انگور با اینکه نمی‌دانیم داخل انگور جوش آمده یا خیر؟
- زنی فوت کرده و لباس‌هایی و نیز زیورهایی از وی باقی مانده، آیا مال زوج است یا بین ورثه تقسیم می‌شود؟
- چند قسم از انگور است اصلاً قابل خشک شدن نیستند مثل سبز انگور و امثال آن، بلکه استفاده از آنها منحصر به خوردن آنها است در حالت انگوری، یا اینکه باید آب آنها جوشانیده شده و شیره انگور بسازند، و لذا سنجیدن مقدار خشک آنها مشکل است خواهشمند است بفرمائید اوّلاً این قبیل انگورها هم زکات دارند و واجب است از آنها زکات داده شود؟ و بعداً طریقه سنجیدن حد نصاب آنها چیست؟
- بنده سر قفلی دکانی را خریده‌ام برای کسب به مبلغ 20000 تومان، این مبلغ پولی سال مانده بوده که در موقع تخمیس اموالم 4000 تومان خمس آن را حساب کردم و لکن الآن 50000 تومان سرقفلی دکان ارزش دارد لذا خواهشمند است بفرمائید این 30000 تومان باقی سرقفلی، باید خمسش داده شود یا نه؟ چون دارم در این دکان کاسبی می‌کنم.
- در محلی سماوری وقف بر مسجد شده چون مردم آنجا به جای دیگری کوچ کرده‌اند و عده قلیلی در آن ده باقی مانده و بالنتیجه این سماور تعطیل است آیا اجازه فروش این سماور و صرف ثمن آن را در مصارف امور دینیه می‌فرمائید یا نه؟ و هم چنین سماور و اشیاء اضافی مسجد و حسینیه.
- اشخاصی که عواید مختلفه دارند مثلاً جو، گندم، پنبه، علف، چغندر قند و غیره که بدست آوردن هر کدام از آنها مدتی مدید با دیگری فرق دارد، آیا می‌توانند خمس هر یک از این عواید را علی‌حده بدهند، یا برای مجموع روی هم رفته یک سال قرار بدهند، مثال اگر از علف خشک سال گذشته چیزی تا موقع چیدن علف سال نو باقی بماند خمس آن را بدهد، و همچنین گندم و جو و غیره تا بدست آمدن محصول در سال بعد؟
- شخصی فوت نموده و مبلغ 250000 تومان دارایی بجا گذاشته و به اظهار عیالش، شخصی با تقوا نبوده و می‌گفته می‌خواهم وجوهات بدهم و حج بکنم و بی‌وصیت فوت نموده یک مادر و عیال و دو دختر از او باقی مانده. آیا وظیفه ورثه است که وجوهات بدهند و از طرف او حج کنند یا خیر؟ چون یقین ندارند به عین مال، خمس تعلق گرفته باشد، فقط می‌دانند که وجوهات نمی‌داده.
- شخصی فوت نمود و مبلغ 000,250 تومان دارایی بجا گذاشته و به اظهار عیالش شخصی با تقوا نبوده و می‌گفته می‌خواهم وجوهات بدهم و حج بکنم و بی‌وصیت فوت کرده یک مادر و عیال و دو دختر از او باقی مانده، آیا وظیفه ورثه هست که وجوهات بدهند و از طرف او حج کنند یا خیر؟ چون یقین ندارد به عین مال خمس تعلق گرفته باشد فقط می‌دانند که وجوهات نمی‌داده.
- این بنده در تخمیس اموالم سابقاً زمین زراعتی که کلاًّ حدود 15000 تومان، بوده به عنوان مصالحه در ضمن بقیه اموالم با وکیل شما به حساب درآورده‌ام، و در سال قبل بعضی از این زمین فوق که ارتفاع قیمت سوقیه پیدا کرده بود به مبلغ 15000 تومان فروخته و با مبلغ 19000 تومان زمین دیگری خریده‌ام و فقط خمس 4000 ما به التفاوت را تخمیس کردم، و از آن تخمیس شده اولی فوق به واسطه ارتفاع قیمت سوقیه شاید در حدود 15000 تومان دیگر یا زیادتر هنوز باقی مانده است، لذا عرض می‌شود بفرمائید خمس دیگری از بابت بقیه زمین سابقی و زمین جدید به عهده من می‌باشد یا نه؟ و البته معلوم باشد که زمین‌های فوق مورد زراعات غیر مؤونه می‌باشد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دانه های انگور، داخل آب بوده و جوش خورده است، خوردن آن آب و دانه های انگور چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] طبق مسأله 194 توضیح المسائل، اگر آب انگور، خود به خود جوش بیاید، خوردن آن حرام و احتیاط واجب، اجتناب از آن است. آیا این حرمت و وجوب اجتناب، در صورتی که آب انگور جوش آمده، مست کننده هم نباشد، ثابت است؟
- [آیت الله بروجردی] خوشه انگور که یک طرف آن مویز شده و با هم میکوبند و میجوشانند، آیا حکم آب انگور جوش آمده را دارد یا آب مویز را؟
- [آیت الله بهجت] در توضیح المسائل فرموده اید که اگر انگور و آب انگور به واسطه ی پختن یا غیر آن جوش آید بنابر اقوی و احوط نجس، و خوردن آن حرام است. سؤال این است که بعضی از انگورها را تدریجا برای سرکه شدن می ریزند و ممکن است وقت ریختن انگور بعدی، انگور اوّلی جوش آمده و نجس شده باشد و انگور دوّمی یا سومی را نجس کند، آیا به واسطه سرکه شدن، مجموع انگورها پاک خواهد شد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مقداری انگور جهت سرکه شدن در ظرف ریخته ایم به اندازه ای که پرشده آیا می توانیم انگوری که برای سرکه شدن در ظرف مذکور ریخته شده و جوش آمده و در حال جوش و کف می باشد، در ظرف بزرگتری بریزیم و در قسمت خالی ظرف دوم مجدداً انگور بریزیم تا پر شود؟
- [آیت الله بروجردی] شیره را در آب انگور جوش آمده قبل از ثلثان شدن بریزند، آیا بعد از به ثلثان رسیدن پاک می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] گفته می شود که اگر مقداری غوره برای گرفتن آب آن جوشانده شود و همراه آن یک یا چند حبه انگور باشد، آنچه بعد از جوشاندن باقی می ماند، حرام است. آیا این سخن صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر حیوان حرام گوشت را ذبح شرعی کنیم و خون متعارف از بدن او خارج شود، آیا خون باقی مانده در بدن حیوان (مانند خون باقی مانده در بدن حیوان حلال گوشت)، پاک است؟
- [آیت الله بروجردی] در موقع شیره کردن آب انگور مقداری خاک در آن میریزند و جوش می‌آید، بعد که ثُلثان شد آن را صاف میکنند، آیا به ثُلثان شدن پاک می‌شود یاخیر؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر قسمت پایین آب قلیلی که به طور سرازیر و بدون فشار به پایین می ریزد، با نجاست برخورد کند، آیا قسمت بالای این آب همچنان پاک باقی می ماند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- آب انگوری که به آتش یا به خودی خود جوش بیاید، حرام می‌شود، و اگر آنقدر با آتش بجوشد که ثلثان شود یعنی دو قسمت آن کم شود و یک قسمت آن بماند، حلال می‌شود. و در مسألة (114) گذشت که آب انگور به جوش آمدن نجس نمیشود.
- اگر انگور و آب انگور به خودی خود یا به واسط پختن جوش بیاید، پاک، ولی خوردن آن حرام است.
- آب انگوری که معلوم نیست جوش آمده یا نه حلال است ولی اگر جوش بیاید تا انسان یقین نکند که دو قسمت آن کم شده، حلال نمیشود.
- اگر مثلًا در یک غوره مقداری انگور باشد، چنان‌چه به آبی که از آن خوشه گرفته می‌شود آب انگور نگویند و بجوشد خوردن آن حلال است.
- اگر ماهی را بیرون آب دو قسمت کنند، و یک قسمت آن در حالی که زنده است در آب بیفتد، خوردن قسمتی را که بیرون آب مانده جائز است و احتیاط مستحب آن است که از خوردن آن خودداری کنند.
- اگر مالک با زارع قرار بگذارد که مقداری از حاصل برای او باشد و بقیه را بین خودشان قسمت کنند، چنان‌چه بدانند که بعداز برداشتن آن مقدار چیزی باقی میماند مزارعه صحیح است.
- اگر مقداری از آب کر یخ ببندد و باقی آن به قدر کر نباشد چنان‌چه نجاست به آن برسد نجس می‌شود، و هر مقدار از یخ هم آب شود نجس است.
- اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمیتواند زکات آن را خرمای تازه یا انگور بدهد بلکه چنان‌چه ملاحظ قیمت نماید و انگور یا خرمای تازه یا کشمش یا خرمای خشک دیگر از بابت قیمت بدهد نیز محل اشکال است و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد، نمیتواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد بلکه چنان‌چه به اعتبار قیمت خرما و یا انگور دیگری بدهد اگرچه تازه باشد محل اشکال است.
- اگر ماهی فلسدار را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و خوردن آن حلال است. و چنان‌چه در آب بمیرد، پاک است ولی خوردن آن حرام می‌باشد مگر در تور ماهیگیری در آب بمیرد که در این صورت خوردنش حلال است. و ماهی بیفلس را، اگرچه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، حرام است.
- اگر در صورت و دستها و جلوی سر و روی پاها به واسط سوختن یا چیز دیگر برآمدگی پیدا شود، شستن و مسح روی آن کافی است و چنان‌چه سوراخ شود، رساندن آب به زیر پوست لازم نیست، بلکه اگر پوست یک قسمت آن کنده شود، لازم نیست آب را به زیر قسمتی که کنده نشده برساند، ولی چنان‌چه پوستی که کنده شده گاهی به بدن میچسبد و گاهی بلند می‌شود، باید آن را قطع کند یا آب را به زیر آن برساند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر دو قسمت آب انگور بدون جوش آمدن کم شود؛ چنان‌چه باقیمانده آن جوش بیاید حرام است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر دو قسمت آب انگور بدون جوش آمدن کم شود، چنان چه باقیمانده آن جوش بیاید نجس نیست ولی خوردن آن حرام است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر دو قسمت آب انگور بدون جوش آمدن کم شود، چنان‌چه باقیمانده آن جوش بیاید نجس نیست ولی احتیاط در حرمت خوردن آن است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر دو قسمت آب انگور بدون جوش آمدن کم شود، چنان‌چه باقیمانده آن جوش بیاید، حرام و بنا بر احتیاط نجس است.
- [آیت الله سیستانی] اگر دو قسمت آب انگور بدون جوش آمدن کم شود ، چنان‌چه باقیمانده آن جوش بیاید اگر عرفاً به آن آب انگور بگویند نه شیره ، بنابر احتیاط لازم حرام است .
- [آیت الله بروجردی] اگر دو قسمت آب انگور بدون جوش آمدن کم شود، چنان‌چه باقیماندهی آن جوش بیاید نجس است.
- [آیت الله بروجردی] آب انگور اگر به آتش جوش بیاید و پیش از آن که دو قسمت از سه قسمت آن کم شود به جایی بریزد، بنا بر احتیاط واجب باید آن جا را آب بکشند؛ ولی ظرفی که آب انگور در آن جوش می‌آید و چیزهایی که مانند کفگیر برای پختن آب انگور به کار میرود، بعد از کم شدنِ دو قسمتِ آب انگور پاک می‌شود.
- [آیت الله سیستانی] آب انگوری که به آتش یا بخودی خود جوش بیاید ، حرام می‌شود ، و اگر آنقدر بجوشد که دو قسمت آن کم شود و یک قسمت آن بماند ، حلال می‌شود ، و اگر ثابت شود که مست کننده است چنان‌چه بعضی در صورتی که خود بخود جوش بیاید گفتهاند تنها با سرکه شدن حلال می‌شود . و در مسأله (110) گذشت که آب انگور به جوش آمدن نجس نمیشود .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] آب انگوری که به آتش یا به خودی خود جوش بیاید؛ حرام می شود و اگر آن قدر به آتش بجوشد که ثلثان شود؛ یعنی دو قسمت آن کم شود و یک قسمت آن بماند؛ حلال می شود. و در مسأله (114) گذشت که آب انگور به جوش آمدن نجس نمی شود و بعید نیست که اگر دو قسمت آن به غیر آتش کم شود حلال باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] آب انگور اگر به آتش جوش بیاید پیش از آن که دو قسمت از سه قسمت آن کم شود به جایی بریزد، بنابر احتیاط مستحب باید آنجا را آب بکشند، ولی ظرفی که آب انگور در آن جوش می‌آید و چیزهائی که مانند کفگیر برای پختن آب انگور بکار میرود، بعد از کم شدن دو قسمت آب انگور پاک می‌شود بنابر نجاست او، ولی گذشت که در جمیع صور پاکاست.