زنی که در حیض عادت دارد، اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی در پی خون ببیند، به اندازة روزهای عادت او نفاس است. و خونی که بعد از نفاس تا ده روز میبیند اگرچه در روزهای عادت ماهانهاش باشد، استحاضه است، مثلًا زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن ماه است، اگر روز دهم ماه زائید و تا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید، تا روز هفدهم نفاس است، و از روز هفدهم تا ده روز حتی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیستو هفتم است میبیند، استحاضه میباشد. و بعد از گذشتن ده روز، اگر خونی را که میبیند، در روزهای عادتش باشد حیض است، چه نشانههای حیض را داشته چه نداشته باشد. و همچنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانههای حیض را داشته باشد، اما اگر خونی که بعد از گذشتن ده روز از نفاس میبیند، در روزهای عادت حیض او نباشد و نشانههای حیض را هم نداشته باشد استحاضه است.
- [آیت الله بهجت] زنی که عادت حیض او از اوّل ماه تا هفتم است، اگر از اوّل تا دوازدهم خون ببیند چه روزهایی حیض است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی در یک ماه، چند مرتبه خون ببیند و در هر مرتبه، ده روز پاک است و در ماه آینده موعد قاعدگیاش، خونی را که میبیند صفات حیض را ندارد، وظیفه او نسبت به چند مرتبه خون دیدن در یک ماه و خون دیدن بدون صفات حیض چیست؟
- [سایر] زنی که عادتش در ماه هفت روز است؛ ولی همیشه پس از پاک شدن روز هشتم یا روز نهم، فقط لکهای خون (با نشانههای حیض) مشاهده میکند، چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] زنی که صاحب عادت وقتیه و عددیه است و عادتش هفت روزه است، اگر پس از احرامش حیض شد و سپس روز هفتم پاک شد و غسل کرد و اعمال عمره اش را به جای آورد و آن گاه برای حج مُحرم شد و پس از آن اثرِ خونی دید، تکلیفش چیست؟
- [سایر] زنی که عادت ماهانه او مثلاً هفت روز است، اگر در یک ماه کمتر از هفت روز (مثلاً 4 روز) خون ببیند و سپس پاک شود و نداند پیش از تمام شدن روز دهم خون خواهد دید یا نه، آیا باید غسل کند، یا باید صبر نماید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خانمی چند ماه است در ایام عادتش دو روز خون می بیند و بعد از آن تا روز هفتم نه در ظاهر و نه در باطن خونی نمی بیند سپس در روز هفتم اثر کمی مشاهده می کند و تمام می شود آیا فقط دو روز را باید حیض قرار دهد یا مجموع هفت روز را؟ و با توجه به این که پس از دو روز غسل کرده و نمازش را می خواند اگر شوهر با او هم بستر شود آیا کفّاره دارد؟
- زنی که عادت وقتیه دارد، و شمارة روزهای او به یک انداز نیست چنانچه خونی ببیند که مقداری از آن نشانههای حیض داشته و مقداری نداشته باشد، درصورتی که خون نشانهدار از سه روز کمتر و از ده روز بیشتر نباشد لازم است آن را حیض، و خونی که نشانههای حیض ندارد استحاضه قرار دهد، ولی چنانچه در وقت عادتش خون ببیند داشتن نشانههای حیض در حیض بودن آن معتبر نیست، پس خونی که در وقت عادتش دیده چنانچه ممکن است حیض باشد لازم است حیض قرار دهد. مثلًا در وقت عادت خود سه روز خون دید اگرچه نشانة حیض را نداشته باشد حیض است. و همچنین است اگر در عادت خود مثلًا یک روز و پیش از عادت به دو روز خون ببیند یا در عادت خود مثلًا یک روز و پس از آن با نشانههای حیض دو روز خون ببیند در این دو صورت نیز لازم است آن سه روز را حیض قرار دهد پس اگر خون نشانهدار قبل از ده روز از اول خون دیدن قطع شد تمام آن خون حیض است و اگر بعداً نیز خون دید چنانچه آن خون دارای نشانههای حیض و فصل بین آن و آخر خون اول ده روز یا بیشتر باشد آن خون نیز حیض است والا استحاضه است.
- زنی که در حیض عادت دارد، چه در وقت حیض عادت داشته باشد چه در عدد حیض، یا هم در وقت و هم در عدد آن، اگر دو ماه پشت سر هم بر خلاف عادت خود خونی ببیند که وقت آن یا شمارة روزهای آن، یا هم وقت و هم شمارة روزهای آن یکی باشد، عادتش برمیگردد به آنچه در این دو ماه دیده است. مثلًا اگر از روز اول ماه تا هفتم خون میدیده و پاک میشده چنانچه دو ماه از دهم تا هفدهم ماه خون ببیند و پاک شود، از دهم تا هفدهم عادت او میشود.
- اگر سه روز یا بیشتر خونی ببیند که نشانة حیض را دارد، بعد ده روز یا بیشتر خونی ببیند که نشانة استحاضه را دارد و دوباره سه روز خونی به نشانههای حیض ببیند، باید خون اول و خون آخر را که نشانههای حیض داشته حیض قرار دهد.
- زنی که هر ماه، روز اول ماه مثلًا خون میدیده و گاهی روز پنجم و گاهی روز هفتم پاک میشده، چنانچه یک ماه، دوازده روز خون ببیند و نتواند با نشانههای حیض مقدار او را معین نماید، باید از اول ماه تا شش یا هفت روز حیض و باقی را استحاضه قرار دهد.
- زنی که معمولًا ماهی یک مرتبه خون میبیند، اگر در یک ماه دو مرتبه خون ببیند و آن خون نشانههای حیض را داشته باشد، چنانچه روزهائی که در وسط پاک بوده از ده روز کمتر نباشد، باید هر دو را حیض قرار دهد.
- مبتدئه اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند که چند روز آن نشانة حیض و چند روز دیگر نشانة استحاضه را داشته باشد، چنانچه خونی که نشانة حیض دارد کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد، همة آن حیض است، ولی اگر پیش از گذشتن ده روز از خونی که نشانة حیض دارد دوباره خونی ببیند که آن هم نشانه خون حیض داشته باشد، مثل آن که پنج روز خون سیاه و نه روز خون زرد و دوباره پنج روز خون سیاه ببیند، باید خون وسطی را استحاضه قرار دهد و در دو طرف آن احتیاط کند چنانکه در مضطربه گذشت.
- زنی که عادت حیضش کمتر از ده روز است، اگر بیشتر از روزهای عادتش خون نفاس ببیند، باید به اندازة روزهای عادت خود نفاس قرار دهد، و بعد از آن واجب است یک روز عبادت را ترک نماید، و بعد جائز است احکام مستحاضه را جاری یا عبادت را تا ده روز ترک نماید، و اگر خون از ده روز بگذرد، باید روزهای بعد از عادت تا روز دهم را هم استحاضه قرار دهد، و عبادتهائی را که در آن روزها بهجا نیاورده قضا نماید، مثلًا زنی که عادت او شش روز بوده اگر بیشتر از شش روز خون ببیند، باید شش روز را نفاس قرار دهد و روز هفتم نیز عبادت را ترک کند و در روز هشتم و نهم و دهم مخیر است بین عبادت را ترک کند یا کارهای استحاضه را بهجا آورد، و اگر بیشتر از ده روز خون دید، از روز بعد از عبادت او استحاضه میباشد.
- زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت خود خون ببیند ولی شماره روزهای آن کمتر یا بیشتر از روزهای عادت او باشد و بعد از پاک شدن، دوباره به شمارة روزهای عادتی که داشته با نشانههای حیض خون ببیند، چنانچه مجموع این دو خون با پاکی مابین آنها از ده روز بیشتر نشود همه را حیض قرار دهد. و درصورتی که بیشتر شود خونی را که عادت دیده حیض و خون دیگر استحاضه است، و چنانچه خون اول بیشتر از عادت بوده و مقدار زیادی نشانههای حیض را داشته همة آن خون حیض است.
- زنی که عادت دارد، اگر بعد از آن که سه روز یا بیشتر خون دید پاک شود و دوباره خون ببیند و فاصله بین دو خون کمتر از ده روز باشد و همة روزهائی که خون دیده با روزهائی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر باشد، مثل آن که پنج روز خون ببیند و پنج روز پاک شود و دوباره پنج روز خون ببیند، چند صورت دارد: 1- آن که تمام خونی که دفع اول دیده، در روزهای عادت باشد و خون دوم که بعد از پاک شدن میبیند در روزهای عادت نباشد، در این صورت باید همة خون اول را حیض، و خون دوم را استحاضه قرار دهد. و همچنین است اگر مقداری از خون اول را در عادت و مقداری از آن را قبل از عادت به یک یا دو روز ببیند یا دارای نشانههای حیض باشد چه قبل از عادت باشد چه بعد از آن. 2- آن که خون اول در روزهای عادت نباشد، و تمام خون دوم یا مقداری از آن به طوری که در صورت اول گفته شد در روزهای عادت باشد که باید همه خون دوم را حیض و خون اول را استحاضه قرار دهد. 3- آن که مقداری از خون اول و دوم در روزهای عادت باشد و خون اولی که در روزهای عادت بوده از سه روز کمتر نباشد در این صورت آن مقدار با پاکی وسط و مقداری از خون دوم که آن هم در روزهای عادت بوده و مجموع از ده روز بیشتر نیست همه آنها حیض است، و مقداری از خون اول که پیش از روزهای عادت بوده و مقداری از خون دوم که بعد از روزهای عادت بوده استحاضه است، مثلًا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده، در صورتی که یک ماه از اول تا ششم خون ببیند و دو روز پاک شود و بعد تا پانزدهم خون ببیند، از سوم تا دهم حیض است و روز اول و دوم و همچنین از یازدهم تا پانزدهم استحاضه میباشد. 4- آن که مقداری از خون اول و دوم در روزهای عادت باشد. ولی خون اولی که در روزهای عادت بوده، از سه روز کمتر باشد در این صورت بعید نیست مقداری را که در عادت خود دیده با تمام کردن کسری آن از ماقبل تا سه روز شود باید حیض قرار دهد، پس اگر بشود مقداری را که از خون دوم در بین عادت دیده حیض قرار دهد (باین معنی که مجموع این مقدار با مقداری که از اول حیض قرار داده با پاکی مابین آنها از ده روز تجاوز نکند) تمام آنها حیض است والا خون اول را حیض و باقی را استحاضه قرار دهد.
- زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر همة روزهای عادت و چند روز با نشانههای حیض پیش از عادت و بعد از عادت خون ببیند و روی هم از ده روز بیشتر نشود، همه حیض است. و اگر از ده روز بیشتر شود، فقط خونی را که در روزهای عادت خود دیده، حیض است، و خونی که پیش از آن و بعد از آن دیده استحاضه میباشد. و باید عبادتهائی را که در روزهای پیش از عادت و بعد از عادت بهجا نیاورده قضا نماید، و اگر همة روزهای عادت را با چند روز پیش از عادت با نشانههای حیض خون ببیند و روی هم از ده روز بیشتر نشود همه حیض است، و اگر از ده روز بیشتر شود، فقط روزهای عادت او حیض است، و خونی که جلوتر از آن دیده استحاضه میباشد، و چنانچه در آن روزها عبادت نکرده باید قضا نماید. و اگر همه روزهای عادت را با چند روز بعد از عادت با نشانههای حیض خون ببیند و روی هم از ده روز بیشتر نشود، همه حیض است. و اگر بیشتر شود، فقط روزهای عادت حیض و باقی استحاضه است.
- [امام خمینی] زنی که در حیض عادت دارد، اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر ازیک ماه، پی در پی خون ببیند، به اندازه روزهای عادت او نفاس است. و ده روز از خونی که بعد از نفاس می بیند، اگر چه در روزهای عادت ماهانه اش باشد، استحاضه است. مثلا زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن است، اگر روز دهم ماه زایید و تا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید، تا روز هفدهم نفاس،و از روز هفدهم تا ده روز حتی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند، استحاضه می باشد. و بعد از گذشتن ده روز، اگر خونی را که می بیند، در روزهای عادتش باشد حیض است، چه نشانه های حیض را داشته باشد یا نداشته باشد. و اگر در روزهای عادتش نباشد، اگر چه نشانه های حیض را داشته باشد، باید آن را استحاضه قرار دهد.
- [آیت الله بروجردی] زنی که در حیض عادت دارد، اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی در پی خون ببیند، به اندازهی روزهای عادت او نفاس است و ده روز از خونی که بعد از نفاس میبیند اگر چه در روزهای عادت ماهانهاش باشد استحاضه است، مثلاً زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن است، اگر روز دهم ماه زائید و تا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتّی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است میبیند استحاضه میباشد و بعد از گذشتن ده روز اگر خونی را که میبیند در روزهای عادتش باشد حیض است، چه نشانههای حیض را داشته باشد یا نداشته باشد و همچنین است اگر روزهای عادتش نباشد ولی نشانههای حیض را داشته باشد، اما اگر خونی که بعد از گذشتن ده روز از نفاس میبیند، در روزهای عادت حیض او نباشد و نشانههای حیض را هم نداشته باشد، استحاضه است.
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی که در حیض عادت دارد، اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی در پی خون ببیند، به اندازه روزهای عادت او نفاس است وده روز از خونی که بعد از نفاس میبیند اگرچه در روزهای عادت ماهانهاش باشد استحاضه است، مثلاً زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست وهفتم آن است، اگر روز دهم ماه زایید وتا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتّی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست وهفتم است میبیند استحاضه میباشد و بعد از گذشتن ده روز اگر خونی را که میبیند در روزهای عادتش باشد، حیض است چه نشانههای حیض را داشته باشد یا نداشته باشد و همچنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانههای حیض را داشته باشد، امّا اگر خونی که بعد از گذشتن ده روز از نفاس میبیند، در روزهای عادت حیض او نباشد ونشانههای حیض را هم نداشته باشد، استحاضه است.
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که در حیض عادت دارد ، اگر بعد از زائیدن تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی در پی خون به اندازة روزهای عادت او نفاس است و ده روز از خونی که بعد از نفاس می بیند ، اگر چه در روزهای عادت ماهانه اش باشد استحاضه است ، مثلاً زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن است ، اگر روز دهم ماهزائید و تا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید ، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند ، استحاضه می باشد و بعد از گذشتن ده روز ، اگر خونی را که می بیند در روزهای عادتش باشد ، حیض است چه نشانهای حیض را داشته باشد یا نداشته باشد و اگر در روزهای عادتش نباشد اگر چه نشانه های حیض را داشته باشد ، باید آن را استحاضه قرار دهد
- [آیت الله مظاهری] زنی که در حیض عادت دارد، اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر خون ببیند به اندازه روزهای عادت او نفاس است و ده روز از خونی که بعد از نفاس میبیند گرچه در روزهای عادت ماهانهاش باشد، استحاضه است، و بعد از گذشتن ده روز، اگر خونی را که میبیند در روزهای عادتش باشد، حیض است چه نشانه حیض را داشته باشد یا نداشته باشد و اگر در روزهای عادتش نباشد، باید آن را استحاضه قرار دهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] زنی که در حیض عادت دارد؛ اگر بعد از زائیدن؛ تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی در پی خون ببیند؛ به اندازه روزهای عادت او نفاس است و خونی که بعد از نفاس تا ده روز می بیند اگرچه در روزهای عادت ماهانه اش باشد؛ استحاضه است. مثلا زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن ماه است اگر روز دهم ماه زائید و تا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید؛ تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند؛ استحاضه می باشد و بعد از گذشتن ده روز اگر خونی را که می بیند در روزهای عادتش باشد حیض است چه نشانه های حیض را داشته چه نداشته باشد و همچنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانه های حیض را داشته باشد؛ اما اگر خونی که بعد از گذشتن ده روز از نفاس می بیند در روزهای عادت حیض او نباشد و نشانه های حیض را هم نداشته باشد استحاضه است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که در حیض عادت دارد، اگر بعد از زایمان، تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی درپی خون ببیند، به اندازه روزهای عادت او نفاس است و ده روز از خونی که بعد از نفاس می بیند اگر چه در روزهای عادت ماهانه اش باشد استحاضه است. مثلاً زنی که عادت حیض او از بیستم ماه تا بیست وهفتم است، اگر روز دهم ماه زایید و تا یکماه یا بیشتر پی درپی خون دید، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز، حتی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند، استحاضه می باشد، و بعد از گذشتن ده روز، اگر خونی را که می بیند در روزهای عادتش باشد، حیض است، چه نشانه حیض داشته باشد یا نداشته باشد و هم چنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانه حیض داشته باشد و اگر بعد از گذشتن ده روز از نفاس، در روزهایی که عادت حیض او نباشد، خونی ببیند که نشانه حیض نداشته باشد، باید احتیاطاً تا وقتی که ممکن است آن خون حیض باشد، آنچه را بر حایض حرام است ترک کند و کارهای مستحاضه را به جا آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که در حیض عادت دارد اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر پی درپی خون ببیند به اندازه روزهای عادت او نفاس است و خونی که بعد از نفاس تا ده روز می بیند اگر چه در روزهای عادت ماهانه اش باشد استحاضه است مثلا زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم ان است اگر روز دهم ماه زایید و تا یک ماه یا بیشتر پی درپی خون دید تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند استحاضه می باشد و بعد از گذشتن ده روز اگر خونی را که می بیند در روزهای عادتش باشد حیض است چه نشانه های حیض را داشته یا نداشته باشد و همچنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانه های حیض را داشته باشد و اما اگر نه در روزهای عادتش باشد و نه نشانه های حیض را داشته باشد استحاضه است
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که در حیض عادت دارد اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر پی درپی خون ببیند به اندازه روزهای عادت او نفاس است و خونی که بعد از نفاس تا ده روز می بیند اگر چه در روزهای عادت ماهانه اش باشد استحاضه است مثلا زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم ان است اگر روز دهم ماه زایید و تا یک ماه یا بیشتر پی درپی خون دید تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند استحاضه می باشد و بعد از گذشتن ده روز اگر خونی را که می بیند در روزهای عادتش باشد حیض است چه نشانه های حیض را داشته یا نداشته باشد و همچنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانه های حیض را داشته باشد و اما اگر نه در روزهای عادتش باشد و نه نشانه های حیض را داشته باشد استحاضه است
- [آیت الله سیستانی] زنی که در حیض عادت عددیه دارد ، اگر بعد از زائیدن تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی در پی خون ببیند ، به اندازه روزهای عادت او نفاس است ، و خونی که بعد از نفاس تا ده روز می بیند اگر چه عادت و قتیه هم داشته باشد و خون در روزهای عادت ماهانهاش باشد ، استحاضه است ، مثلاً زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن ماه است اگر روز دهم ماه زائید و تا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید ، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتّی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند ، استحاضه می باشد ، و بعد از گذشتن ده روز اگر عادت وقتیه داشته باشد و خونی را که می بیند در روزهای عادتش نباشد باید منتظر روزهای عادتش شود هر چند که انتظارش یک ماه یا بیشتر طول بکشد ، هر چند که خون در این مدت دارای نشانههای حیض باشد . و اگر صاحب عادت وقتیّه نباشد باید حیض خود را چنانچه ممکن است با نشانههای آن تعیین کند روش آن در مسأله (479) گذشت و اگر ممکن نیست مثل اینکه همه خونی را که ده روز بعد از نفاس می بیند یکسان باشد و یک ماه یا چند ماه به همین صفت ادامه پیدا کند ، باید در هر ماه حیض بعضی از خویشان خود را برای خویش حیض قرار دهد ، به تفصیلی که در مسأله (479) گذشت . و اگر ممکن نیست عددی را که مناسب با خود می داند اختیار نماید ، و توضیح آن در مسأله (481) گذشت .