تنگی وقت
عدم گنجایش زمان برای بهجا آوردن عبادت دارای وقت مشخص با اجزاء و شرایط آن راتنگی وقت گویند و از آن در بابهایی نظیر طهارت، صلات و حج سخن رفته است.
کسی که آب دارد، اگر به واسط تنگی وقت با تیمم مشغول نماز شود، و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود، چنان‌چه وظیفه‌اش تیمم باشد، احتیاط واجب آن است که برای نمازهای بعد دوباره تیمم کند.
عنوان مسئله:
کسی که آب دارد، اگر به واسط تنگی وقت با تیمم مشغول نماز شود، و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود، چنان‌چه وظیفه‌اش تیمم باشد، احتیاط واجب آن است که برای نمازهای بعد دوباره تیمم کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زیدی در تنگی وقت نماز تیمم بدل از وضو یا بدل از غسل کرد لکن در بین رکعت اول قبل از اکمال سجدتین، آفتاب طلوع کرد، آیا تیمم و نماز زید صحیح است یا باطل؟
- اگر اجیر شود کارگری چند ساعت معینی که در آن مدت وقت نماز واجب هست، آیا اجاره در وقت نماز باطل می‌شود، و آیا مستحق می‌شود اجرت را نسبت به آن وقت نماز، چه بیاورد نماز را چه نیاورد؟
- شخصی سلام نماز را فراموش کرده و بدون فاصله به نماز واجب دیگر مشغول شده اثناء نماز یادش آمد تکلیف را بیان فرمائید.
- زیدی تقلید مجتهدی میکرده که تسبیحات، را سه مرتبه احتیاط واجب میدانسته و همان وقت نماز قضا بر ذمه زید بوده پس از فوت مجتهدش تقلید از شما میکند، آیا میتواند به یک تسبیحات نماز قضای آن وقت را بخواند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که آب برای وضو گرفتن و غسل کردن و خاک برای تیمّم کردن ندارد و در داخل وقت است، وظیفه‌اش نسبت به نماز چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] جهت روزه گرفتن روزه معیّن در تنگی وقت باید تیمّم کرد همچنین وقتی که طهارت آبی متعسّر و یا متعذّر باشد مراد از تنگی وقت چه مقدار زمانی که نسبت به اذان صبح باقی مانده می‌باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی در شبهای ماه مبارک رمضان در تنگی وقت (قبل از اذان صبح) تیمّم کند، در صورتی که تا طلوع آفتاب آب پیدا نکند، آیا شرعا میتواند با آن تیمّم که کرده، نماز بخواند یا باید تیمّم دیگری کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا شخصی که جنب شده است می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن نماز بخواند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در صورت تنگی وقت نماز لازم است برای آب جستجو نماید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخص جنب در ماه مبارک رمضان در تنگی وقت تیمّم کند آیا با این تیمّم میتواند نماز صبح بخواند و حال آنکه بیش از یک ساعت تا طلوع آفتاب وقت باقی مانده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بقدری نماز را به تاخیر بیاندازد که دیگر نتواند به جهت تنگی وقت وضو و غسل کند حکم تیمم و نماز او چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مسافری در دریا جنب شد آنجا حمّام نیست و خاک هم ندارد تا تیمّم کند وقت نماز هم تنگ است لطفاً بفرمائید وظیفه‌اش چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در ماه رمضان فردی عمداغسل نمیکند، تا وقت تنگ شود، سپس تیمّم میکند و تا طلوع آفتاب کاری که مبطل طهارت باشد انجام نمیدهد، آیا با تنگی وقت می‌شود با همین تیمّم نماز خواند یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر شخص بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) قبل از اتمام وقت نماز به جا آورد،آیا باز هم می تواند بجهت تنگی وقت تیمم کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که به واسط تنگی وقت تیمم کرده، و بعد از نماز میتوانست وضو بگیرد و نگرفت تا آبی که داشته از دستش رفت، در صورتی که وظیفه‌اش تیمم باشد، باید برای نمازهای بعدی دوباره تیمم نماید، اگرچه تیمم خود را نشکسته باشد.
- اگر به واسط ابر یا غبار، نتواند در اول وقت نماز به داخل شدن وقت یقین کند، چنان‌چه گمان داشته باشد که وقت داخل شده، میتواند مشغول نماز شود، ولی در چیزهایی که نسبت به شناختن وقت مانع شخصی باشد مثل نابینائی و در زندان بودن، احتیاط واجب آن است که نماز را تأخیر بیندازد تا یقین یا اطمینان کند که وقت داخل شدهاست.
- کسی که وظیفه‌اش تیمم است، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی میماند، در وسعت وقت میتواند با تیمم نماز بخواند، ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می‌شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، و نیز اگر امید دارد که عذرش برطرف شود، احتیاط واجب آن است که صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بهجا آورد.
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا وقت نماز دیگر در همانجا بماند، چنان‌چه احتمال دهد که آب پیدا می‌شود احتیاط مستحب آن است که دوباره در جستجوی آب برود.
- کسی که وظیفه‌اش تیمم است اگر برای کاری تیمم کند تا تیمم و عذر او باقی است، کارهائی را که باید با وضو یا غسل انجام داد، میتواند بهجا آورد. ولی اگر عذرش تنگی وقت بوده، یا با داشتن آب برای نماز میت یا خوابیدن تیمم کرده فقط کارهایی را که برای آن تیمم نموده میتواند انجام دهد.
- اگر به واسط یقین یا ترس ضرر، تیمم کند و پیش از نماز بفهمد که آب برایش ضرر ندارد، تیمم او باطل است. و اگر بعد از نماز بفهمد، بنابر احتیاط واجب درصورتی که وقت باقی باشد باید دوباره نماز را با وضو یا غسل بخواند، و اگر وقت گذشته قضا ندارد.
- کسی که وظیفه‌اش تیمم است نمیتواند پیش از وقت نماز برای نماز تیمم کند، ولی اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبی تیمم کند و تا وقت نماز عذر او باقی باشد، میتواند با همان تیمم نماز بخواند.
- اگر زن حائض بعد از پاکی به اندازة غسل وقت ندارد، ولی میتواند با تیمم نماز را در وقت بخواند، احتیاط واجب آن است که آن نماز را با تیمم بخواند، ولی درصورتی که نخواند قضا بر او واجب نیست، اما اگر گذشته از تنگی وقت از جهت دیگر تکلیفش تیمم است، مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمم کند و آن نماز را بخواند. و درصورتی که نخواند لازم است قضا نماید.
- اگر غیر از آب گلآلود مضاف، آب دیگری برای وضو ندارد، چنان‌چه وقت نماز تنگ است، باید تیمم کند و اگر وقت دارد، باید صبر کند تا آب صاف شود و وضو بگیرد. (شرط سوم): آن که آب وضو و فضائی که در آن وضو میگیرد در حال مسح بلکه بنابر احتیاط واجب در حال شستن نیز مباح باشد.
- اگر پیش از وقت نماز جستجو نماید، و آب پیدا نکند و تا وقت نماز همآنجا بماند، چنان‌چه احتمال دهد که آب پیدا میکند، احتیاط مستحب آن است که دوباره در جستجوی آب برود. ______________________________ (1). مجلسی اول قدس سره در شرح کتاب من لا یحضره الفقیه، مقدار پرتاب تیر را دویست گام معین فرموده است. توضیح المسائل، ص: 95
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] کسی که آب دارد ، اگر بواسطه تنگی وقت با تیمم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود ، چنان‌چه وظیفه‌اش تیمم باشد لازم نیست برای نمازهای بعدی دوباره تیمم کند ، گر چه بهتر است .
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که آب دارد، اگر به واسطه تنگی وقت با تیمّم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود، چنان‌چه وظیفه‌اش تیمّم باشد، برای نمازهای بعدی تیمّم دیگری نمیخواهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که آب دارد؛ اگر به واسطه تنگی وقت با تیمم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود؛ چنان‌چه وظیفه اش تیمم باشد احتیاط واجب آن است که برای نمازهای بعدی دوباره تیمم کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که اب دارد اگر به واسطه تنگی وقت با تیمم مشغول نماز شود و در بین نماز ابی که داشته از دستش برود چنان‌چه وظیفه اش تیمم باشد احتیاط مستحب ان است که برای نمازهای بعدی دوباره تیمم کند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که آب دارد; اگر به واسطه تنگی وقت با تیمم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود، برای نمازهای بعد نمی تواند با همان تیمم نماز بخواند بلکه باید دوباره تیمم نماید.
- [آیت الله مظاهری] کسی که آب دارد، اگر به واسطه تنگی وقت با تیمّم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود برای نمازهای بعد میتواند با همان تیمّم نماز بخواند.
- [آیت الله بهجت] کسی که آب دارد، اگر بهواسطه تنگی وقت با تیمّم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود، برای نمازهای بعد میتواند با همان تیمّم نماز بخواند.
- [آیت الله سبحانی] کسی که آب دارد، اگر به واسطه تنگی وقت با تیمّم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود، برای نمازهای بعد می تواند با همان تیمّم نماز بخواند.
- [امام خمینی] کسی که آب دارد اگر به واسطه تنگی وقت با تیمم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود، برای نمازهای بعد می تواند با همان تیمم نماز بخواند.
- [آیت الله بهجت] کسی که بهواسطه تنگی وقت تیمّم کرده، چنان‌چه بعد از نماز آبی که داشته از دستش برود، اگرچه تیمّم خود را نشکسته باشد، در صورتی که برای نمازهای بعد وظیفه‌اش تیمّم باشد، باید دوباره تیمم نماید.