احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
تیمم به خاک و ریگ و کلوخ و سنگ صحیح است، ولی احتیاط مستحب آن است که اگر خاک ممکن باشد به چیز دیگری تیمم نکند، و اگر خاک نباشد با ریگ یا کلوخ و چنان‌چه ریگ و کلوخ نباشد با سنگ تیمم نماید.
عنوان مسئله:
تیمم به خاک و ریگ و کلوخ و سنگ صحیح است، ولی احتیاط مستحب آن است که اگر خاک ممکن باشد به چیز دیگری تیمم نکند، و اگر خاک نباشد با ریگ یا کلوخ و چنان‌چه ریگ و کلوخ نباشد با سنگ تیمم نماید.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] فردی مدتی با غبار تیمّم نموده، در صورتی که خاک، سنگ و... وجود داشته است. آیا اعمال او صحیح است؟
- [سایر] حکم تیمم بر روی انواع سنگ مرمر چگونه است؟ آیا با وجود خاک، تیمم بر آنها در حال اختیار صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر انگشتان کسی معلولیت داشته باشد، به گونه ای که هنگام ضربه زدن جهت تیمم تمام انگشتان با سطح خاک و سنگ تماس پیدا نکند، وظیفه او چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر چیزهایی مثل خاک، گچ، سنگ که تیمم بر آنها صحیح است، به دیوار چسبیده باشند، آیا تیمم بر آنها صحیح است یا آنکه حتماً باید بر روی زمین باشند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا در مرحله اول می توان بر سنگ تیمم کرد یا حتماً باید خاک باشد ؟
- [آیت الله بهجت] آیا تیمّم بر موزاییک و سنگ فرش صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا تیمّم بر موزائیک و یا سنگ مرمر صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] تیمم به سنگ نمای ساختمان که بطور عمودی به دیوار نصب شده است صحیح یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا تیمم بر موزاییک و یا بر سنگ مرمر صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] معمولاً در زیر قالی که در اتاق پهن است گرد و خاکهایی جمع می‌شود آیا تیمم با این نوع خاک صحیح است یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر خاک و ریگ و کلوخ و سنگ پیدا نشود باید به گرد و غباری که روی فرش و لباس و مانند اینهاست تیمم نماید، و چنان‌چه گرد پیدا نشود، باید به گل تیمم کند و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که در صورت تمکن به یکی از امور گذشته (گچ. آهک. آجر. سنگ معدن) نیز تیمم کند. و اگر غبار و گل میسور نشد فقط به یکی از این امور تیمم نماید و اگر هیچ یک از اینها پیدا نشود احتیاط مستحب آن است که نماز را بدون تیمم بخواند، ولی واجب است بعداً قضای آن را بهجا آورد.
- تیمم به دیوار گلی صحیح استو احتیاط مستحب آن است که با بودن زمین یا خاک خشک، به زمین یا خاک نمناک تیمم نکند.
- اگر با خاک و ریگ، چیزی مانند کاه که تیمم به آن باطل است مخلوط شود. نمیتواند به آن تیمم کند، ولی اگر آن چیز به قدری کم باشد که در خاک یا ریگ از بین رفته حساب شود، تیمم به آن خاک و ریگ صحیح است.
- تیمم بر سنگ گچ و سنگ آهک صحیح است، و بنابر احتیاط واجب در حال اختیار به گچ و آهک پخته و آجر پخته و به سنگ معدن مثل سنگ عقیق تیمم ننماید.
- با سنگ و کلوخ و پارچه و مانند اینها اگر خشک و پاک باشند می‌شود مخرج غائط را تطهیر کرد، و چنان‌چه رطوبت کمی داشته باشد که به مخرج نرسد اشکال ندارد.
- اگر بدل از غسل تیمم کند و بعد کاری که وضو را باطل میکند برای او پیش آید چنان‌چه برای نمازهای بعد نتواند غسل کند، باید بدل از غسل تیمم نماید و احتیاط مستحب آن است که وضو بگیرد.
- سجده بر سنگ آهک و سنگ گچ صحیح است، و احتیاط مستحب آن است که در حال اختیار به گچ و آهک پخته و آجر و کوزه گلی و مانند اینها سجده نکنند.
- کسی که در شب ماه رمضان جنب است چنان‌چه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود، بنابر احتیاط واجب باید تیمم کند و روزه بگیرد و قضای آن را هم بهجا آورد.
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا وقت نماز دیگر در همانجا بماند، چنان‌چه احتمال دهد که آب پیدا می‌شود احتیاط مستحب آن است که دوباره در جستجوی آب برود.
- اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد، و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیة آب برای او ممکن نیست، چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگهدارد، احتیاط مستحب آن است که آن را باطل نکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تیمم به خاک و ریگ و کلوخ و سنگ صحیح است ولی احتیاط مستحب آن است که اگر خاک ممکن باشد به چیز دیگر تیمم نکند و اگر خاک نباشد، با ریگ و اگر ریگ نباشد، با کلوخ و چنان چه کلوخ هم نباشد، با سنگ تیمم نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] تیمم به خاک و ریگ و کلوخ و سنگ و هر چه در عرف او را از اجزای زمین می دانند صحیح است ولی احتیاط مستحب ان است که اگر خاک ممکن باشد به چیز دیگر تیمم نکند و اگر خاک نباشد با ریگ یا کلوخ و چنان‌چه ریگ و کلوخ هم نباشد با سنگ تیمم نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] تیمم به خاک و ریگ و کلوخ و سنگ صحیح است؛ ولی احتیاط مستحب آن است که اگر خاک ممکن باشد به چیز دیگر تیمم؛ نکند و اگر خاک نباشد؛ با ریگ یا کلوخ و چنان‌چه ریگ و کلوخ هم نباشد با سنگ تیمم نماید.
- [آیت الله بروجردی] تیمّم به خاک و ریگ و کلوخ و سنگ صحیح است، ولی احتیاط واجب آن است که اگر خاک ممکن باشد به چیز دیگر تیمّم نکند و اگر خاک نباشد با ریگ و اگر ریگ نباشد با کلوخ و چنان‌چه کلوخ هم ممکن نباشد با سنگ تیمّم نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] تیمّم بخاک و ریگ و کلوخ و سنگ صحیح است، ولی احتیاط مستحبّ آن است که اگر خاک ممکن باشد به چیز دیگری تیمّم نکند.
- [آیت الله اردبیلی] تیمّم بر خاک، ریگ، کلوخ و سنگ، اگر پاک باشند صحیح است، ولی بنا بر احتیاط واجب با بودن خاک و یا چیزهای دیگری که تیمم بر آنها صحیح است، بر گل پخته مثل آجر و کوزه نمیتوان تیمم کرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] تیمم بر خاک و ریگ و کلوخ و سنگ اگر پاک باشند صحیح است، و بر گل پخته مثل آجر و کوزه نیز صحیح است.
- [امام خمینی] تیمم به خاک و ریگ و کلوخ و سنگ اگر پاک باشند، صحیح است. وبه گل پخته مثل آجر و کوزه نیز صحیح است.
- [آیت الله سبحانی] تا آنجا که ممکن است باید به خاک پاک تیمم کرد و اگر خاک نباشد می توان بر ریگ و شن و کلوخ و سنگ، در صورتی که به هنگام تیمم گردی از آنها بر دست ها بنشیند، تیمم کرد.
- [آیت الله مظاهری] تیمّم بر خاک، سنگ، ریگ، کلوخ، شن، موزائیک و دیوار گِلی صحیح است، همچنین تیمّم بر چیزهای پخته مثل گچ، آجر، کوزه و سیمان صحیح است ولی خوب است اگر نپخته اینها در دسترس باشد بر پخته اینها تیمّم نکند، چنانکه خوب است اگر خاک دارد آن را بر همه چیز مقدّم بدارد.