احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد، و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیة آب برای او ممکن نیست، چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگهدارد، احتیاط مستحب آن است که آن را باطل نکند.
عنوان مسئله:
اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد، و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیة آب برای او ممکن نیست، چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگهدارد، احتیاط مستحب آن است که آن را باطل نکند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی وضو گرفت، سپس جدا کند یک پوست کوچکی از اطراف ناخنهایش را، به طوری که زیر پوست ظاهر گردد، آیا واجب است اعاده کند وضو را قبل از نماز، یا آنکه وضوی او صحیح است و باطل نمیشود به جدا شدن پوست از دستش؟
- زیدی در تنگی وقت نماز تیمم بدل از وضو یا بدل از غسل کرد لکن در بین رکعت اول قبل از اکمال سجدتین، آفتاب طلوع کرد، آیا تیمم و نماز زید صحیح است یا باطل؟
- اگر مسح کند وضو گیرنده، سرش را از پائین به بالا، یا از یکی از دو جانب سر به طرف دیگر، آیا وضوی او باطل میگردد اگر بوده باشد عالم یا جاهل به آن؟
- در غسل ترتیبی، نسبت به طرف چپ، فراغ چه وقت است، که موقع شک در شرایط و اجزاء، وصول آب و عدم آن، اعتنا به شک نکند؟ بیان فرمائید.
- آیا جایز است وضو گرفتن برای نماز، قبل از داخل شدن وقت نماز، به قصد نماز و وجوب، و حکم چنین شخصی چیست اگر سهواً انجام داد؟
- در مسئله 267 میفرمائید: وضوی ارتماسی آن است که صورت و دست‌ها را به قصد وضو در آب فرو برد، ولی مسح با تری دست اشکال دارد، پس کسی که در دست راستش، زخم یا شکستگی می‌باشد و نمیتواند دست چپ را ترتیبی وضو دهد، چه کند؟
- اگر اجیر شود کارگری چند ساعت معینی که در آن مدت وقت نماز واجب هست، آیا اجاره در وقت نماز باطل می‌شود، و آیا مستحق می‌شود اجرت را نسبت به آن وقت نماز، چه بیاورد نماز را چه نیاورد؟
- شخصی سالها روی ندانستن مسئله پیش از وقت نماز برای نماز وضو میگرفته، حال که مسئله را فهمیده نمازهای گذشته چگونه است، قضا دارد یا خیر؟
- شخصی سالها روی ندانستن مسئله پیش از وقت نماز برای نماز وضو میگرفته، حال که مسئله را فهمیده نمازهای گذشته چگونه است، قضا دارد یا خیر؟
- کسی که در حال نماز است یک وقت شک میکند مشغول نماز مستحبی است یا نماز واجب چگونه نماز را تمام کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شخصی آماده وضو شده و دیگری شیر آب را برای او باز کند یا شلنگ را نگهدارد و او وضو بگیرد، آیا وضوی این شخص اشکال پیدا می کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در وقت وضو، اتفاقاً دستم را بالا بردم و آب وضو به طرف آرنج رفت، آیا وضو باطل شده است؟
- [آیت الله بهجت] تجدید وضو جایز است یا نه؟ و اگر شخص تجدید وضو کرد و نماز خواند، بعد یادش آمد که وضوی قبلی اش باطل شده، آیا نمازی که با این وضوی جدید خوانده صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به خیال اینکه وضو دارد تجدید وضو کرد، و نماز خواند، بعد یادش آمد که وضوی قبلی اش باطل شده، آیا نمازی که با این وضوی جدید خوانده صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا کسی که هر از چند گاهی در هنگام نماز شک کند که وضوی او هنوز باقی است یا باطل شده تکلیف شخص چیست؟ آیا نماز را بشکند و تجدید وضو کند؟ یا احتیاجی به وضو نیست و اعتنایی به شک نکند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا وضو به خودی خود مستحب است؟ و آیا می‌توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟
- [سایر] اگر بعد از وضو گرفتن دوش بگیرم، آیا وضوی من باطل خواهد شد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بعضی افراد در وضو و غسل بیش از اندازه آب می ریزند و دست به صورت و دست‌ها و بدن خود می کشند و می گویند احتیاطاً دست می کشیم و نیز بعضی از خانمها در شستن و آب کشیدن لباس و غیره و یا برای وضوی نماز، آب زیاد مصرف می کنند و گاهی روزانه و چه بسا قبل از هر وضو و نماز پاهای خود را آب می کشند و می گویند: پای ما احتیاط داشت، یا به دلمان نمی چسبد و احتیاط خوب است، بفرمایید: آیا این اعمال وجهه شرعی و رجحان دارد و احتیاط است یا خلاف شرع و خلاف احتیاط است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در زمان وضو گرفتن دو نفر کنار هم باشند و آب وضوی شخص اوّل به دست شخص دوّم بریزد آیا وضوی شخص دوّم صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که وظیفه اش وضوی جبیره است اگر در غیر وقت نماز به نیّت طهارت وضو بگیرد، وضویش چه حکمی دارد؟ آیا با این وضو می تواند نماز واجب بخواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند تهیه آب برای او ممکن نیست یا نمیتواند وضو بگیرد، چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگه دارد، نباید آن را باطل نماید. ولی میتواند با عیال خود نزدیکی کند، اگرچه بداند که از غسل متمکن نخواهد شد.
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا وقت نماز دیگر در همانجا بماند، چنان‌چه احتمال دهد که آب پیدا می‌شود احتیاط مستحب آن است که دوباره در جستجوی آب برود.
- اگر پیش از وقت نماز جستجو نماید، و آب پیدا نکند و تا وقت نماز همآنجا بماند، چنان‌چه احتمال دهد که آب پیدا میکند، احتیاط مستحب آن است که دوباره در جستجوی آب برود. ______________________________ (1). مجلسی اول قدس سره در شرح کتاب من لا یحضره الفقیه، مقدار پرتاب تیر را دویست گام معین فرموده است. توضیح المسائل، ص: 95
- اگر غیر از آب گلآلود مضاف، آب دیگری برای وضو ندارد، چنان‌چه وقت نماز تنگ است، باید تیمم کند و اگر وقت دارد، باید صبر کند تا آب صاف شود و وضو بگیرد. (شرط سوم): آن که آب وضو و فضائی که در آن وضو میگیرد در حال مسح بلکه بنابر احتیاط واجب در حال شستن نیز مباح باشد.
- اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضاء وضو مانعی از رسیدن آب هست، و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آنجا رسانده یا نه، چنان‌چه احتمال بدهد در حال وضو ملتفت بوده، وضوی او صحیح است.
- اگر بعد وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است در اعضاء وضو ببیند، و نداند موقع وضو بوده یا بعد پیدا شده، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند کهدر وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، احتیاط واجب آن است که دوباره وضو بگیرد.
- اگر در بعضی از اعضاء وضو مانع باشد که گاهی آب به خودی خود زیر آن میرسد، و گاهی نمیرسد، و انسان بعد از وضو شک کند که آب زیر آن رسیده یا نه، چنان‌چه بداند موقع وضو ملتفت رسیدن آب به زیر آن نبوده، احتیاط واجب آن است که دوباره وضو بگیرد.
- زن مستحاضه اگر بعد از وضو یا غسل در اثناء آنها خون دیده اگر بعد از نماز خود را وارسی کند و خون نبیند چنان‌چه وقت وسعت داشته باشد، بنابر احتیاط لازم است بر حسب وظیفهاش وضو گرفته یا غسل نماید و آن نماز را اعاده کند اگرچه بداند دوباره خون میآید.
- اگر بدل از غسل تیمم کند و بعد کاری که وضو را باطل میکند برای او پیش آید چنان‌چه برای نمازهای بعد نتواند غسل کند، باید بدل از غسل تیمم نماید و احتیاط مستحب آن است که وضو بگیرد.
- کسی که فقط به مقدار غسل آب دارد، و میداند که اگر آن را بریزد آب پیدا نمیکند، چنان‌چه وقت نماز داخل شده باشد، ریختن آن حرام است، و احتیاط مستحب آن است که پیش از وقت نماز هم آن را نریزد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند تهیّه آب برای او ممکن نیست چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگهدارد احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیه آب برای او ممکن نیست، چنان چه بتواند وضوی خود را نگهدارد، احتیاط مستحب آن است که آن را باطل نکند و تا ممکن است رعایت این احتیاط را بنماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پیش از وقت نماز، وضو داشته باشد وبداند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیّه آب برای او ممکن نیست، چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگهدارد، احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند.
- [آیت الله بروجردی] اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند تهیه آب برای او ممکن نیست، چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگه دارد، احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند تهیّه آب برای او ممکن نیست چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگهدارد، نباید آن را باطل نماید.
- [امام خمینی] اگر بعد از داخل شدن وقت نماز وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند، نمی تواند وضو بگیرد، چنان‌چه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگهدارد، نباید آن را باطل نماید. و همچنین است اگر بداند یا دو شاهد عادل خبر دهند که تهیه آب برای او ممکن نیست. بلکه اگر احتمال صحیح عقلایی هم بدهد، احتیاط واجب آن است که وضوی خود را باطل نکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پیش از وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند یا احتمال عقلایی بدهد که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیه آب برای او ممکن نیست، چنان‌چه بتواند وضوی خود را نگهدارد، احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند ولی نزدیکی با عیال مانعی ندارد.
- [امام خمینی] اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند یا احتمال عقلایی دهد یا دو شاهد عادل خبر دهند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیه آب برای او ممکن نیست، چنان‌چه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگهدارد، احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند تهیه آب برای او ممکن نیست، چنان‌چه بتواند بدون ضرر و مشقّت وضوی خود را نگهدارد، احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بعد از داخل شدن وقت نماز ، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند نمی تواند وضو بگیرد چنان‌چه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگهدارد ، نباید آن را باطل نماید و همچنین است اگر بداند یا دو شاهد عادل یا یک عادل ، که قول او مفید اطمینان باشد ، خبر دهند که تهیة آب برای او ممکن نیست بلکه اگر احتمال صحیح عقلائی هم بدهد احتیاط واجب آن است که وضوی خود را باطل نکند .