نماز صبح
نماز صبح از نمازهای یومیه که دو رکعت است و بین طلوع فجر و طلوع آفتاب خوانده می‌شود.
کسی که مثلًا چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره‌ی آنها را نمی‌داند یا فراموش کرده مثلًا نمی‌داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافی است. ولی بهتر این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند که تمام آنها را خوانده‌است، مثلًا اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده نماز نبوده، احتیاطا ده نماز صبح بخواند.
عنوان مسئله:
کسی که مثلًا چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره‌ی آنها را نمی‌داند یا فراموش کرده مثلًا نمی‌داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافی است. ولی بهتر این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند که تمام آنها را خوانده‌است، مثلًا اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده نماز نبوده، احتیاطا ده نماز صبح بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] شخصی غسل جنابت نموده و بعد از گذشت سه تا چهار ساعت میخواهد نماز بخواند، ولی نمی‌داند غسلش باطل شده است یا خیر؟ اگر احتیاطاً وضو بگیرد، اشکال دارد یا خیر؟
- [سایر] اگر کسی بعد از نماز جمعه، نماز ظهر را احتیاطاً بخواند ولی امام جمعه آن را نخواند، آیا میتوان نماز عصر را به آن امام جمعه اقتدا کرد؟ در صورتی که اقتدا کرده باشد، باید آن نمازهایش را قضا کند؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی مدت زیادی نماز قضا بر عهده دارد، آیا می تواند آنها را به ترتیب زیر بجا آورد؟ 1 مثلاً بیست بار نماز صبح بخواند. 2 هر یک از نماز ظهر و عصر را بیست بار بخواند. 3 هر یک از نماز مغرب و عشا را بیست بار بخواند و تا یک سال به همین صورت ادامه دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] مواردی که باید احتیاطا طواف را تمام کند و نماز طواف بخواند و طواف را با نمازش اعاده کند ایا اگر یک طواف به قصد اعم از تمام و اتمام یعنی چنان‌چه ان مقدار انجام شده باطل بوده تمام هفت شوط را قصد طواف داشته باشد و چنان‌چه صحیح بوده به متمم ان قصدطواف داشته باشد انجام دهد و دو رکعت نماز بخواند کافی است یا خیر
- [آیت الله بهجت] کسی که نماز قضا زیاد دارد و مقداری از آن ها ظهر و عصر و مغرب و عشا و اکثر آن ها نماز صبح بوده، آن ها را چگونه قضا کند؟ با توجّه به این که مقدار آن ها را هم نمی داند.
- [آیت الله بهجت] شخصی به دلیل پا درد، به صورت نشسته بر میتی نماز خوانده است، آیا صحیح است؟ و اگر کسی به دلیل عدم توانایی به صورت نشسته بر میّت نماز خوانده و کسی هم نبوده که ایستاده نماز بخواند و در وسط نماز یک شخص دیگری که می توانست ایستاده نماز بخواند رسیده است آیا باید او نماز را اعاده کند یا همین نماز کافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا مقدار اختلاف اوقات شرعی میان استان ها که بر اثر اختلاف افقهای آنها به وجود می آید، در اوقات سه گانه نمازهای یومیه به یک اندازه است؟ مثلاً بین دو استان در وقت ظهر بیست و پنج دقیقه تفاوت است، آیا در بقیه وقت های نماز هم این اختلاف وجود دارد و به همین مقدار است؟ یا این که مقدار آن در وقت نماز صبح و مغرب و عشا تفاوت می کند؟
- [آیت الله بروجردی] مولانا و مقتدانا! اگر کسی نماز عشاء را فراموش کند تا صبح، یا بیاختیار خواب رود تا صبح بیدار شود و بداند که نماز عشاء را نخوانده، آیا بر او روزه را واجب میدانید یا خیر؟ و اگر واجب باشد آیا روزِ همان شب باید بگیرد یا هر روز که باشد کافی است؟ و بر فرض وجوب همان روز، اگر عمداً یا سهواً یا جهلاً ترک نمود قضا دارد یا خیر؟ و آیا فرقی بین ترک عشاء تنها یا با مغرب هست یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] فردی نماز استیجاری را طبق فتوای مرجع تقلیدی که ترتیب را لازم نمی داند، بدون رعایت ترتیب خوانده است. پس از فوت آن مرجع، تعدادی نماز عشا باقی مانده است. آیا فقط همان مقدار باقی مانده از عشا را تنها بخواند کافی است؟
- [سایر] اگر شخصی یک ماه نماز قضا از سال های قبل بر ذمه داشته باشد، آیا می تواند آن را به این صورت بجا آورد: در ابتدا، به مدت یک ماه، هر روز یک نماز قضای صبح بجا آورد و سپس به مدت یک ماه، هر روز نماز ظهر بخواند و سپس یک ماه نماز عصر و همین طور تا آخر که در مجموع نمازهای قضای آن یک ماه را در طول پنج ماه بجا می آورد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- .-. کسی که پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمی‌داند اولی آنها کدام است، چنان‌چه نه نماز به ترتیب بخواند مثلًا از نماز صبح شروع کند و بعد از آنکه ظهر و عصر و مغرب و عشا را خواند دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند یقین به ترتیب حاصل نموده است.
- کسی که دو لباس دارد، اگر بداند یکی از آنها نجس است و نداند کدام یک از آنها نجس است، چنان‌چه وقت دارد، باید با هر دو لباس نماز بخواند، مثلًا اگر میخواهد نماز ظهر و عصر بخواند، باید با هر کدام یک نماز ظهر و یک نماز عصر بخواند، ولی اگر وقت تنگ است، با هر کدام نماز بخواند کافی است.
- اگر ترتیب نمازهایی را که نخوانده فراموش کند بهتر است که طوری آنها را بخواند که یقین کند به ترتیبی که قضا شده بهجا آورده است. مثلًا اگر قضای یک نماز ظهر و یک نماز مغرب بر او واجب است و نمی‌داند کدام اول قضا شده، اول یک نماز مغرب و بعد از آن یک نماز ظهر و دوباره نماز مغرب را بخواند، یا اول یک نماز ظهر و بعد از آن یک نماز مغرب و دوباره نماز ظهر را بخواند، تا یقین کند هر کدام را که اول قضا شده اول خوانده است.
- اگر یک نماز ظهر و یک نماز عشا یا یک نماز عصر و یک نماز عشا از او قضا شود، و نداند کدام اول قضا شده است، بهتر آن است که طوری آن را بخواند که یقین کند به ترتیب بهجا آورده است، مثلًا اگر یک نماز ظهر و یک نماز عشا از او قضا شده و اولی آنها را نمی‌داند، اول یک نماز ظهر و بعد از آن یک نماز عشا، دوباره یک نماز ظهر بخواند، یا اول یک نماز عشا بعد یک نماز ظهر، دوباره یک نماز عشاء بخواند.
- اگر نماز ظهر یک روز و نماز عصر روز دیگر یا دو نماز ظهر یا دو نماز عصر از او قضا شده و نمی‌داند که کدام اول قضا شده است چنان‌چه دو نماز چهار رکعتی بخواند به نیت اولی قضای نماز روز اول و دومی قضای نماز روز دوم باشد در حاصل شدن ترتیب کافیست.
- نافل عصر پیش از نماز عصر خوانده می‌شود، و وقت فضیلت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود، به چهار هفتم آن برسد. و چنان‌چه بخواهد نافل ظهر یا نافل عصر را بعد از وقت آنها بخواند، نافل ظهر را بعد از نماز ظهر، و نافل عصر را بعد از نماز عصر بخواند، و بنابر احتیاط واجب، نیت ادا و قضا نکند.
- اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد چنان‌چه وقت وسعت دارد و ممکن است نیت را به نماز قضا برگرداند، بهتر این است که نیت نماز قضا کند، مثلًا اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز قضا شده درصورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد، نیت را به نماز ظهر برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند بعد ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است یا نمیتواند نیت را به نماز قضا برگرداند، مثلًا در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیت نماز صبح کند یک رکوع که رکن است زیاد می‌شود نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
- اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از یک روز یادش بیاید، باید روزه آن روز را قضا نماید، و اگر بعد از چند روز یادش بیاید روز هر چند روزی را که یقین دارد جنب بوده قضا نماید مثلًا اگر نمی‌داند سه روز جنب بوده یا چهار روز، باید روزه سه روز را قضا کند.
- نماز قضا را با جماعت می‌شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلًا اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد.
- کسی که میداند که نمازهای پنجگانه او هر کدام از یک روز قضا شده و ترتیب آنها را نمی‌داند، بهتر این است که نماز پنج شبانهروز را بخواند، و اگر شش نماز از شش روز از او قضا شده نماز شش شبانهروز را بخواند و همچنین برای هر نمازی که به نمازهای قضای او اضافه شود یک شبانهروز بیشتر بخواند تا یقین کند به ترتیبی که قضا شده بهجا آورده است، مثلًا اگر هفت نماز از هفت روز نخوانده باشد نماز هفت شبانهروز را قضا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] کسی که مثلاً چند نماز صبح با چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره‌ی آنها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافی است؛ ولی اگر شماره‌ی آنها را میدانسته و فراموش کرده، بنا بر احتیاط واجب باید به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است؛ مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده، احتیاطاً باید ده نماز صبح بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافیست و احتیاط مستحب آن است که مقدار بیشتر را بخواند؛ به خصوص اگر شماره آنها را میدانسته و فراموش کرده، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده و یقین دارد که بیشتر از ده نبوده، به احتیاط مستحب ده نماز صبح بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده وشماره آنها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند، کافی نیست تکرار کند به قدری که علم به فراغ حاصل کند و همچنین اگر شماره آنها را میدانسته و فراموش کرده باید قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده، باید ده نماز بخواند.
- [آیت الله سبحانی] کسی که مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند یا فراموش کرده مثلاً نمی داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافی است. ولی بهتر این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده، احتیاطاً ده نماز صبح بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که مثلا چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند یا فراموش کرده؛ مثلا نمی داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده؛ چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافی است؛ ولی بهتر این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است؛ مثلا اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده؛ احتیاطا ده نماز صبح بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند، مثلاً نمی داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنان چه مقدار کمتر را بخواند کافی است. ولی اگر شماره آنها را می دانسته و فراموش کرده، بهتر آن است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است، و یقین دارد که بیشتر از ده تا نبوده، ده نماز صبح بخواند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که چند نماز از او قضا شده و تعداد آنها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند چهار تا بوده یا پنج تا، چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافی است.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که مثلا چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره انها را نمی داند یا فراموش کرده مثلا نمی داند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافیست ولی احتیاط مستحب این است که به قدری نماز بخواند که یقین کند تمام انها را خوانده است مخصوصا در صورتی که یقین به مقدار داشته و بعد از ان مقدار را فراموش کرده باشد
- [آیت الله اردبیلی] کسی که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند چهار نماز بوده یا پنج نماز، چنان‌چه مقدار کمتر را بخواند کافی است و همچنین اگر شماره آنها را میدانسته و فراموش کرده، اگر مقدار کمتر را بخواند کفایت میکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر نماز ظهر یک روز و نماز عصر روز دیگر، یا دو نماز ظهر، یا دو نماز عصر از او قضا شده و نمی‌داند کدام اول قضا شده است، چنان‌چه دو نماز چهار رکعتی بخواند به نیت این که اولی قضای نماز اول و دومی قضای نماز دوم باشد، برای حاصل شدن ترتیب کافی است.