وکیل
جریء آنکه کاری به وی واگذار شده باشد، و به عبارت دیگر چنانکه از متون فقهی استفاده می‌شود، وکیل نایب در تصرف را گویند.
وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغ عقد از طرف دیگری وکیل شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا مرد می‌تواند از زن نامحرم و همچنین زن از مرد نامحرم عکس بگیرد، و آیا با حفظ حجاب مانعش برطرف می‌شود؟
- اگر کسی زنی را متعه کند زن به او بگوید شما وکیل هستید، آیا برای تعیین مدت و اجرت هم کافی می‌شود یعنی عاقد، وکیل در تعیین مدت و اجرت هم می‌شود، یا در توکیل لازم است بگوید، در تعیین آنها هم وکیل هستید و ضمناً در بذل مدت بذل لفظی لازم است، یا قصد و اراده قلبی کافی است؟
- اگر شوهر در عقد شرط کند که زن باکره باشد آیا می‌تواند عقد را به هم بزند؟ و اگر از روی اطمینان که این دختر باکره است این شرط است، یا باید باکره بودن در عقد ذکر شود؟
- زیدی زنی را که آن زن از شوهر قبل دختری دارد به عقد خود درآورده بفرمائید آیا این مرد قبل از دخول می‌تواند به دختر این زن غیر مدخوله نظر محرمانه بکند یا نه (مسئله 3 ص271 ج2 - رساله منهاج مسکوت عنه بود).
- در ایران رسم است که غیر از مهر، شیر بها و طلا قرار می‌دهند آیا این دو جزء مهر می‌باشد و دادن آنها واجب است یا نه؟ و در صورتی که جزء مهر نباشد در موقع خواندن عقد ذکر آنها به عنوان ضمیمه و یا شرط لازم است یا نه، و اگر لازم نباشد اگر گفته شود لطمه به عقد می‌زند یا نه؟
- سیدی می‌تواند وکیل کند دیگری را در اخذ سهم سادات و صرف در حوزه علمیه مثلاً یا نه؟
- درس خواندن در دانشگاههای مختلط و در بعضی از دبیرستانها که دختران و پسران در یک کلاس هستند، به طور کلی کار کردن در بعضی اماکن که مرد و زن با همدیگر کار می‌کنند چه صورت دارد؟
- وکیل در ذبح، آیا لازم است نیت کند و قصد قربت داشته یا نیّت موکل کافی است؟
- زوجه در اوّل عقد شرط می‌کند از حالا تا 50 سال دیگر وکیل و صاحب اختیار باشد از جانب زوج که هر گاه بخواهد خود را طلاق دهد زوج هم قبول می‌کند، آیا چنین شرطی صحیح است یا خیر؟ و نیز زوجه شرط می‌کند چنانچه طلاق واقع شود و زوجه فرزندی داشته باشد برای همیشه حق حضانت با زوجه باشد؟ و نیز زن بتواند بی‌اذن مرد به روضه‌ها و مشاهد مشرفه و به خانه خویشان و دوستان برود، با تمام این شروط صیغه عقد جاری شده و زوج هم قبول کرده، آیا این شرایط صحیح است یا خیر؟ و آیا اگر مرد زوجه خود را منع کند چنانچه زن مخالفت کند به رفتن، آیا معصیت کار است یا خیر؟ آنچه حکم است بیان فرمائید البته این نوع مسائل را برای عوام تشریح نمی‌توان نمود ولی مورد حاجت است.
- وجوهات که در دست وکیل امانت است می‌تواند به افراد قرض بدهد، هر وقت وسیله فراهم شد به حضور مرجع ارسال دارد، یا حق هیچگونه تصرفی ندارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا تعدّد وکیل از سوی مرد و زن در اجرای عقد لازم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زن، مرد را وکیل در اجرای عقد دائم کند و مرد مدعی اجرای عقد موقّت باشد (آن هم بعد از چند سال) حکم عقد، مهر و توارث بین زن و شوهر و فرزندان چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زن، مرد را وکیل در اجرای عقد دائم کند و مرد مدعی اجرای عقد موقّت باشد (آن هم بعد از چند سال) حکم عقد، مهر و توارث بین زن و شوهر و فرزندان چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] برای عقد موقت اگر مرد خودش وکیل زن شود باید چگونه صیغه را قرائت کند تا صحیح باشد؟
- [سایر] آیا زن می‌تواند پیش از خواندن عقد موقّت، مهریه خویش را ببخشد و خطبه عقد را بدون ذکر مهریه بخوانند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا مرد می‌تواند به وکالت از زن، او را برای خود به عقد موقت درآورد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در زناشویی چه دائم، چه غیر دائم باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغ عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل می‌کنند که از طرف آنان بخواند.
- اگر صیغ عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند و اول زن بگوید (زوجتک نفسی علی الصداق المعلوم) یعنی خود را زن تو نمودم به مهری که معین شده، پس از آن بدون فاصله مرد بگوید: (قبلت التزویج) یعنی قبول کردم ازدواج را عقد صحیح است. و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغ عقد را بخواند، چنانچه مثلًا اسم مرد (احمد) و اسم زن (فاطمه) باشد و وکیل زن بگوید: (زَوَجْتُ مُوَکّلَکَ احْمَدَ مُوَکِلَتی فاطِمَةَ عَلَی الصِّداق الْمَعْلُومِ) پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید (قَبِلْتُ التَّزویج لِمُوَکِلیْ احْمَدْ عَلَی الصِّداقِ الْمَعْلومِ) صحیح می‌باشد و بنابر احتیاط واجب باید لفظی که مرد میگوید با لفظی که زن میگوید مطابق باشد، مثلًا اگر زن (زوجت) میگوید مرد هم (قَبِلْتُ التَّزویْجَ) بگوید.
- طلاق باید به صیغ عربی صحیح و به کلمة طالق خوانده شود و دو مرد عادل آن را بشنوند و اگر خود شوهر بخواهد صیغ طلاق را بخواند و اسم زن او مثلًا فاطمه باشد، باید بگوید: (زوجتی فاطمة طالق) یعنی زن من فاطمه رها است، و اگر دیگری را وکیل کند، آن وکیل باید بگوید: (زوجة موکلی فاطمة طالق) و درصورتی که زن معین باشد ذکر نام او لازم نیست.
- کاری را که انسان نمیتواند انجام دهد، یا شرعاً نباید انجام دهد نمیتواند برای انجام آن از طرف دیگری وکیل شود، مثلًا کسی که در احرام حج است چون نباید، صیغ عقد زناشویی را بخواند، نمیتواند برای خواندن صیغه از طرف دیگری وکیل شود.
- مرد برای زن و زن برای مرد می‌تواند اجیر شود، و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز باید اجیر به تکلیف خود عمل نماید.
- اگر زنی کسی را وکیل کند که مثلًا ده روزه او را به عقد مردی درآورد و ابتدای ده روز را معین نکند، آن وکیل می‌تواند هر وقت که بخواهد او را ده روزه به عقد آن مرد درآورد و اگر معلوم باشد که زن، روز یا ساعت معینی را قصد کرده، باید صیغه را مطابق قصد او بخواند.
- اگر ابتدای مدت اجاره را معین نکنند، ابتدای آن بعد از خواندن صیغ اجاره است.
- عقد ازدواج چند شرط دارد: (اول): آن که بنابر احتیاط به عربی صحیح خوانده شود. و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند، چنانچه ممکن باشد، بنابر احتیاط واجب کسی که می‌تواند به عربی صحیح بخواند وکیل کنند و اگر ممکن نباشد خودشان میتوانند به غیر عربی بخوانند، اما باید لفظی بگویند که معنی زوجت و قبلت را بفهماند. (دوم): مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را میخوانند قصد انشاء داشته باشند یعنی اگر خود مرد و زن صیغه را میخوانند، زن به گفتن (زَوَجْتُکَ نَفْسی) قصدش این باشد که خود را زن او قرار دهد و مرد به گفتن (قَبَّلْتُ التَّزْویْجَ) زن بودن او را برای خود قبول بنماید، و اگر وکیل مرد و زن صیغه را میخوانند، به گفتن (زوجت و قبلت) قصدشان این باشد که مرد و زنی که آنان را وکیل کردهاند، زن و شوهر شوند. (سوم): کسی که صیغه را میخواند بنابر احتیاط باید بالغ و عاقل باشد، چه برای خودش بخواند یا از طرف دیگری وکیل شده باشد. (چهارم): اگر وکیل زن و شوهر یا ولیّ آنها صیغه را میخوانند، در موقع عقد، زن و شوهر را معین کنند مثلًا اسم آنها را ببرند یا به آنها اشاره نمایند. پس کسی که چند دختر دارد، اگر به مردی بگوید (زوجتک احدی بناتی) یعنی زن تو نمودم یکی از دخترانم را، و او بگوید (قبلت) یعنی قبول کردم، چون در موقع عقد، دختر را معین نکردهاند عقد باطل است. (پنجم): زن و مرد به ازدواج راضی باشند، ولی اگر زن ظاهراً با کراهت اذن دهد و معلوم باشد قلباً راضی است عقد صحیح است.
- اگر زن و مرد یا یکی از آن دو را به ازدواج مجبور نمایند و بعد از خواندن عقد اجازه نمایند، عقد صحیح است و بهتر آن است که دوباره عقد را بخوانند.
- اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او پیش از عقد دیوانه بوده است یا آنکه بعد از عقد چه پیش از نزدیکی یا بعد از آن دیوانه شود یا آلت مردی نداشته، یا بعد از عقد پیش از نزدیکی بریده شود یا مرضی دارد که نمیتواند وطی و نزدیکی نماید هرچند آن مرض بعد از عقد و پیش از نزدیکی عارض شده باشد در تمام این صور بیطلاق می‌تواند عقد را به هم بزند. ولی درصورتی که شوهر نمیتواند نزدیکی نماید لازم است که زن رجوع به حاکم شرع یا وکیل او نماید. حاکم شوهر را یک سال مهلت میدهد و چنانچه شوهر نتوانست به آن زن یا زنی دیگر نزدیکی کند پس از آن زن می‌تواند عقد را به هم بزند و اگر آلت مردی بعد از نزدیکی بریده شود و زن عقد ازدواج را فسخ کند فسخ اثری ندارد اگرچه احتیاط مستحب این است که شوهر او را طلاق دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . وکیل لازم نیست مرد باشد؛ زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله بروجردی] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغهی عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله سیستانی] وکیل لازم نیست مرد باشد ، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری ، وکیل شود .
- [آیت الله اردبیلی] وکیل لازم نیست مرد باشد و زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله بهجت] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه از طرف دیگری وکیل شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] وکیل لازم نیست مرد باشد و زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود
- [آیت الله نوری همدانی] وکیل لازم نیست مرد باشد ، زن می تواند برای خواندن صیغة عقد از طرف دیگری وکیل شود .
- [آیت الله سبحانی] وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.