فقیر
گدا آن است که: دنیا از او دست برداشته، و فقیر آن است که: او دست از دنیا برداشته است.
احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که مجاز است سهم سادات را خودش بدهد چنانچه بخواهد چیزی بعنوان پیشکش و هدیه به سیّد مستحق بدهد جایز است یا خیر؟
- ملکی که به ارزش معینی به ارث به او رسیده است اگر بعد از چند سال به گرانتر از آن قیمت فروخت خمس زیاده واجب است یا نه؟
- جوانی که می‌داند پنج سال دیگر عیال می‌گیرد و محتاج به خانه می‌شود اگر در مدت این پنج سال از درآمد خود خانه تهیه کند خمس آن واجب است یا نه؟
- اگر سرمایه‌اش کمتر شده اما مقداری آذوقه که از ربح سال خریده است باقی مانده خمس آنها واجبست یا نه؟
- درمورد مؤونه‌ای‌که از ارباح مکاسب تهیه شود وپس ازسال خمسی بفروشند فرموده‌اید باید خمس بدهند در صورتی که در مورد چیزی که از مؤونه بودن خارج شود مانند زیورآلات زنان احتیاط واجب فرموده‌اید آیا این مورد هم از باب احتیاط است؟
- دارایی پدر اینجانب، عبارت است از یک باب منزل مسکونی که من و مادرم و خانواده‌ام در آن زندگی می‌کنیم و یک باب باغچه که در گذشته هیچ در آمدی نداشته و مجاور خانه و حدود پانصد متر می‌باشد و من حدود سال 53 تا کنون مشغول کار هستم و یک حقوق ماهانه دارم و پدرم در سال 54 از دنیا رفته و مخارج روزمره او از این طریق بوده که مقداری خودم در استفتائات، ص: 442 حین تحصیل کار می‌کردم و مقداری مردم خیّر چون سیّد بوده به او کمک می‌کرده‌اند: 1 - اولا پدرم مستطیع بوده یا نه؟ 2- ثانیا من مستطیع هستم یا نه؟ 3- ثالثا در صورتی که پدرم و من هر دو مستطیع هستیم، برای کدام اول واجب است به حج برویم و آیا می‌توانم از وام اداری که 4% سود به عنوان کار مزد گرفته می‌شود به حج بروم چون این باغچه راه مناسب ندارد و برای فروختن کسی بطور عادلانه خریدار آن نیست.
- گوسفند معینی را نذر می‌کند که در وقت معینی آن را در راه خیر مصرف کند قبل از این که آن وقت معین برسد آخر سال خمس او می‌شود آیا باید خمس این گوسفند را بدهد یا خیر؟
- اگر شخصی از ارث پدری خود آب و املاکی داشته باشد که اینها تأمین کننده مخارج زندگی محسوب نمی‌شود و از آن طرف وسیله تأمین مخارج زندگی‌اش حقوق یا شهریه طلبگی باشد؛ آیا چنین شخصی مستطیع محسوب می‌شود یا خیر؟ و در صورتی که با این وضع حج کند آیا به نیّت وجوب باشد یا خیر؟
- در استفتائی که به حضرت مقدس آیت‌اللهی نسبت داده می‌شود چنینآمده است که: (هرگاه کسی مؤونه‌ای را بخرد و پس از گذشت سال آن را بفروشد باید خمس آن را فوراً بدهد) مستدعی است بیان فرمائید: اولاً: آیا این حکم اختصاص به قیمت خرید دارد و مبلغ مازاد بر خرید نفع جدید و جزء درآمد همان سال فروش حساب می‌شود و یا آنکه اداء خمس نفع هم فورا واجب است؟ ثانیاً: آیا این حکم مختص به موردیست که مؤونه از ربح سنه خریداری شود و یا در جایی هم که از پول مخمس و یا ارث خریده شود جریان دارد؟
- مادر پیری که 70 سال دارد و مبلغ صد هزار تومان به قیمت حاضر آب و ملک دارد که البته در آمد آن در سال به پانصد تومان نمی‌رسد آیا مکه رفتن بر ایشان واجب است یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خمسی که سادات می گیرند، در صورتی که از مخارج سال آنها اضافه بیاید، آیا خمس دارد؟
- [آیت الله بهجت] خمسی که سادات به عنوان سهم سادات می گیرند، در صورتی که از مخارج سال آن ها اضافه بیاید، آیا خمس دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی خمس خود را با اجازه مرجع تقلیدش به سید فقیر بدهد ولی بعدا از پرداخت خمس به آن سید فقیر پشیمان شود، آیا آن سید باید آن پول را به او برگرداند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا سهم سادات را فقط باید به سادات فقیر داد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا می توان سهم سادات را به سادات فقیر محلّ داد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خمس را باید نصف کرد نصف سهم امام نصف سهم سید فقیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خمس را باید نصف کرد نصف سهم امام نصف سهم سید فقیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خمس را باید نصف کرد نصف سهم امام نصف سهم سید فقیر؟
- [آیت الله اردبیلی] خانوادهای هستند از سادات که یتیم و فقیر هستند؛ ولی هیچ کدامشان نماز نمیخوانند و روزه نمیگیرند. با توجه به این که کسی نیست تا سرپرستی و مخارج آنها را به عهده بگیرد، آیا دادن زکات واجب و یا خمس به آنها صحیح است؟ لازم به توضیح است که مادر آنها از غیر سادات است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا مکلف میتواند سهم سادات را خودش بدون اجازه مرجع تقلید به فقیر سیّد بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- احتیاط واجب آن است که به یک فقیر بیشتر از مخارج سالش و کمتر از یک صاع که تقریبا سه کیلو است فطره ندهند.
- سید نمی تواند از غیر سید زکات بگیرد ولی اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و از گفتن زکات ناچار باشد می تواند از غیر سید زکات بگیرد ولی احتیاط واجب آن است که اگر ممکن باشد فقط به مقداری که برای مخارج روزانه اش ناچار است بگیرد.
- احتیاط واجب آن است که فقیر و مسکین بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات نگیرد، و اگر مقداری پول یا جنس دارد فقط به اندازه کسری مخارج یک سالش زکات بگیرد.
- کسی که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسبی هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالاتش را بگذراند، فقیر است و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.
- سید یتیمی که به او خمس می دهند، باید فقیر باشد ولی به سیدی که در سفر درمانده شده اگر در وطنش فقیر هم نباشد می شود خمس داد.
- اگر مخارج سیدی که زوجه انسان نیست بر انسان واجب باشد بنابر احتیاط واجب نمی تواند از خمس، خوراک و پوشاک او را بدهد ولی اگر مقداری خمس ملک او کند که به مصرف دیگری - غیر مخارج خودش که بر خمس دهنده واجب است - برساند، مانعی ندارد.
- کسی که زنش سیده است بنابر احتیاط واجب نباید به او خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند، ولی اگر مخارج دیگری دارد که به آن محتاج است و بر شوهرش واجب نیست، جایز است شوهر از بابت خمس به زن بدهد که به مصرف آن مخارج برسد.
- اگر در شهر انسان سید مستحقی نباشد و احتمال هم ندهد که پیدا شود، یا نگهداری خمس تا پیدا شدن مستحق ممکن نباشد، باید خمس را به شهر دیگری ببرد و به مستحق برساند و احتیاط آن است که مخارج بردن آن را از خمس برندارد و اگر خمس از بین برود، چنانچه در نگهداری آن کوتاهی کرده باید عوض آن را بدهد و اگر کوتاهی نکرده چیزی بر او واجب نیست.
- اگر مالی را که فقیر بابت خمس و زکات و صدقه مستحبی گرفته، از مخارج سالش زیاد بیاید، واجب نیست خمس آن را بدهد. ولی اگر از مالی که به او داده اند منفعتی ببرد، مثلا از درختی که بابت خمس به او داده اند میوه ای به دست آورد، چنانچه درخت را برای منفعت بردن و کسب نگه داشته باشد، باید خمس مقداری که از مخارج سالش زیاد می آید بدهد.
- اگر غیر از کسب، مالی به دست آورد، مثلا چیزی به او ببخشند، واجب نیست خمس آن را بدهد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، خمس آن را هم بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله خوئی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله سیستانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال بیک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله اردبیلی] احتیاط واجب آن است که به یک سیّد فقیر، بیشتر از مخارج یک سال او سهم سادات ندهند.
- [آیت الله بهجت] احتیاط مستحب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله علوی گرگانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یکسال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.