سادات
سادات در لغت به معنای مِهتران و بنابر تعریف فقهی، عنوانی است برای کسانی که نسب‌شان به هاشم بن عبد مناف (جدّ رسول الله) میرسد.
خمسی که سادات می گیرند، در صورتی که از مخارج سال آنها اضافه بیاید، آیا خمس دارد؟
خمس تعلّق نمی گیرد.
خمس تعلّق نمی گیرد.
پاسخ:
خمس تعلّق نمی گیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا به شهریه طلاب در صورتی که از مخارج سال آنها اضافه بیاید خمس تعلق می گیرد؟
- مقداری اضافه کار در مهر و آبان داشته ام که حقوق آن را در اسفند داده اند. با توجه به اینکه سال خمسی اینجانب اوّل دی ماه است، آیا هنگام دریافت حقوق اضافه کاری باید خمس آن را بدهم؟
- هبه و بخشش و هدایا و صدقات مستحبی در صورتی که از مخارج سال انسان زیاد بیاید، آیا خمس دارد؟
- شخصی دارای سال خمسی است اگر در اثنای سال فوت کند، آیا ورثه او می توانند قبل از پرداخت خمس او از ترکه او در تجهیز و تکفین و سایر مخارج میت مصرف کنند؟
- شخصی دارای سال خمسی است، اگر در اثنای سال فوت کند، آیا ورثه او می توانند قبل از پرداخت خمس او از ترکه او در تجهیز و تکفین و سایر مخارج میت مصرف کنند؟
- مقداری از مطالبات کارهایی که در سال خمسی انجام داده ام هنوز وصول نشده و سال خمسی ام فرا رسیده است، آیا خمس اینها را باید بپردازم؟
- مقداری پول به کسی قرض دادم تا قبل از فرارسیدن سال خمسی ام به من برگرداند ولی او بعد از سال خمسی برگرداند، آیا این پول خمس دارد؟
- حجاجی که مبلغی از درآمد سال خمسی خود را همراه دارند و در اثنای حج، سال خمسی آنها فرا می رسد، آیا باید خمس آنرا بپردازند؟
- کارمندی که سال خمسی او رأس یکی از ماههای شمسی است و بطور عادی حقوق او به زحمت تا پایان ماه کفاف مخارج او را می دهد، اگر حقوق خود را یک یا دو روز قبل از رسیدن سال خمسی دریافت کند، آیا باید خمس آن را بپردازد؟
- کسی که درآمدی ندارد یا اگر دارد کفاف مخارج او را نمی کند، آیا لازم است سال خمسی قرار دهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] خمسی که سادات به عنوان سهم سادات می گیرند، در صورتی که از مخارج سال آن ها اضافه بیاید، آیا خمس دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] گاهی در پایان سال خمسی، اجناسی در منزل باقی میماند که اضافه بر مخارج آن سال است. در صورتی که شوهر، اقدام به پرداخت خمس نکند، آیا وظیفهای متوجه همسر یا دیگر اعضای خانواده می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] زن می داند که شوهرش خمس نمی هد، آیا می تواند بدون اجازه ی شوهر، خمس چیزی را که در خانه از مخارج سال اضافه آمده، بپردازد؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی دارای سال خمسی است. اگر در بین سال خمسی فوت کند، آیا ورثه او میتوانند قبل از پرداخت خمس او، از ترکه او در تجهیز و تکفین و سایر مخارج میّت مصرف کنند؟
- [آیت الله خامنه ای] در صورتی که شخصی خمس اضافه در سال مالی پرداخت کرده است، آیا می تواند در سال های بعد آن مبلغ را بابت خمس حساب نماید؟
- [آیت الله اردبیلی] مقداری اضافه کار در مهر و آبان داشتهام و حقوق آن را در اسفند دادهاند. با توجه به این که سال خمسی این جانب اول دی ماه است، آیا هنگام دریافت حقوق اضافه کاری باید خمس آن را بدهم؟
- [آیت الله بهجت] با توجّه به این که مخارج تحصیل اولاد بر پدر واجب نیست، آیا اگر پدری مخارج تحصیل اولاد را بدهد، لازم است خمس آن مقدار از مخارج تحصیل را هم سر سال خمسی پرداخت نماید؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جهیزیه دختر را نتواند یکجا بخرد و مجبور باشد که بتدریج در طی چند سال تهیه کند در صورتی که سال خمسی مشخصی نداشته باشد؟ و یا سال خمسی را فراموش کرده خمس تعلّق میگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا لوازم مورد نیاز منزل در صورتی که تا رسیدن سال خمسی مورد استفاده قرار نگرفته باشد، مشمول خمس است؟
- [آیت الله بهجت] آیا طلاب علوم دینی که سهم امام علیه السّلام مصرف می کنند وگاهی نیز از راه تبلیغ درآمدی دارند باید سال خمسی داشته باشند؟ اگر لازم است داشته باشند، اگر در آخر سال خمسی چیزی اضافه بیاید و نداند از کدام است (سهم امام یا درآمد تبلیغی) تکلیف چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به سید فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمی تواند مخارج آن سید را بدهد می شود خمس داد.
- سیّد می تواند از سیّد زکات بگیرد ولی سیّد نمی تواند از غیر سیّد زکات بگیرد، ولی اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و از گرفتن زکات ناچار باشد، می تواند از غیر سیّد زکات بگیرد. امّا احتیاط واجب آن است که اگر ممکن باشد فقط به مقداری که برای مخارج روزانه اش ناچار است، بگیرد.
- به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سید است می شود خمس داد در صورتی که به سید بودن او وثوق پیدا کند.
- اگر بواسطه قناعت کردن چیزی از مخارج سال انسان زیاد بیاید باید خمس آن را بدهد.
- مالی را که خرج سفر حج و زیارتهای دیگر می کند اگر مانند مرکب سواری باشد که عین آن باقی است و از منفعت آن استفاده شده، از مخارج سالی حساب می شود که در آن سال شروع به مسافرت کرده اگر چه سفر او تا مقداری از سال بعد طول بکشد، ولی اگر مثل خوراکی ها از بین رفتنی باشد باید خمس مقداری را که سر سال خمسی باقی مانده بدهد.
- خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می گیرد در صورتی واجب است که از مخارج سالش زیادتر باشد.
- آنچه را که از معدن استفاده شده است چنانچه به حد نصاب نرسد در صورتی که از مخارج سالیانه زیاد بیاید خمس آن واجب است.
- اگر کسی منفعتی بدست آورد و در بین سال بمیرد باید مخارج تا موقع مرگش را از آن منفعت کسر کنند و خمس باقیمانده را بدهد.
- اگر از مالی که به انسان به ارث می رسد سودی حاصل شود یا آن مال نما داشته باشد سود و نمای آن جزء منافع سال حصول قرار می گیرد که اگر تا آخر سال خمسی باقی ماند به احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد و اگر قیمت این مال افزایش پیدا کند به قیمت افزوده شده خمس تعلق نمی گیرد.
- اگر قیمت جنسی که برای تجارت خریده بالا رود و آن را نفروشد و در بین سال قیمتش پائین آید خمس مقداری که بالا رفته بر او واجب نیست ولی چنانچه بعد از رسیدن سال خمسی عمداً آن را نفروشد و قیمتش پایین بیاید خمس آن را باید بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله خوئی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [امام خمینی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بنابر احتیاط واجب سادات نمی توانند بیش از مخارج یک سال خود را از خمس بگیرند.
- [آیت الله سیستانی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] جایز نیست که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس بدهند.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سید فقیر خمس ندهند.
- [آیت الله بهجت] احتیاط مستحب آن است که بیشتر از مخارج یک سال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.