دستور
امر (انشا) به واداشتن کسی به انجام کاری از طریق دستور اطلاق می‌شود.
کسی که وقتی در جای مخصوصی نماز می خواند زیاد شک می کند اگر در غیر آن جا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید به دستور شک عمل نماید.
عنوان مسئله:
کسی که وقتی در جای مخصوصی نماز می خواند زیاد شک می کند اگر در غیر آن جا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید به دستور شک عمل نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی در عمره تمتع مشغول طواف بوده، از آنجائی که خودش اظهار می‌دارد: ناراحتی جسمی داشته و با معّیت یک نفر طواف می‌کرده به خیال خودشان هفت دور تمام شده و نماز طواف و سعی بجا آورده‌اند و پس از چند روز توقف در مکه معظمه برای حج تمتع محرم می‌شود و بعد از اعمال حج تمتع به طور کامل، به ایران مراجعت می‌نماید و پس از گذشت 5 ماه این شخص شک می‌کند که آیا هفت دور طواف عمره تمتع کامل بوده یا خیر اگر استفتائات، ص: 459 احیانا کامل نبوده در برابر این شک تکلیف شرعی وی چیست؟
- بر اثر زیادی حجاج محترم در اغلب اوقات بلکه می‌شود گفت در تمام اوقات طواف، از پشت مقام طواف می‌کنند و چون نماز طواف باید در پشت مقام یا یکی از دو طرف آن خوانده شود بعضی از حجاج محترم ایرانی برای نماز دور یک نفر حلقه‌وار جمع می‌شوند که بتواند آن شخص نماز طواف را بخواند این عمل انعکاس خوبی در میان برادران اهل سنت ندارد و مزاحم طواف آنها می‌باشد آیا با این وضع نماز صحیح است یا وظیفه دارند بروند عقب‌تر البته با استفتائات، ص: 458 مراعات الاقرب فالاقرب که مزاحم دیگران نباشند؟
- شبهایی که مهتاب تا صبح هست اگر کسی یقین کند که فجر صادق طالع شده می‌تواند نماز صبح را بخواند یا باید صبر کند تا سفیدهصبح بالحس آشکار شود. و وظیفه او در امساک روزه ماه رمضان چگونه است، و در صورتی که وقت نماز از اول آشکار شدن سفیده باشد در شبهای ابر یا در شهرستانهایی که روشنایی برق به حدی زیاد است که باید خیلی صبر کرد تا سفیده آشکار شود اگر به اندازه ده دقیقه از اول فجر متیقن صبر کند بعد از ده دقیقه وقت نماز صبح هست یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا جایز است نماز میت زن را مانند دستور مرد خواند؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به این که کثیر الشک نباید به شک خود اعتنا کند، اگر برای او در نماز شکی پیش آمد، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار بعد از شکی که برای آن، نماز احتیاط لازم است، گمان پیدا کند و طبق گمان عمل کند؛ آیا نماز احتیاط بخواند یا نه؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در نماز، شکی برایش پیش آید و در حال شک، نماز را به امید این که با فکر کردن به یقین می رسد ادامه دهد و بعد از ادامه دادن به یک طرف شک یقین پیدا کند؛ آیا لحظاتی که با شک و تردید نماز خوانده به اصل نماز لطمه ای نمی زند؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که نماز چهار رکعتی را خوابیده می خواند، اگر بین سه و چهار شکّ کند، یک رکعت نماز احتیاط بخواند یا دو رکعت نشسته یا به نیّت بستگی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی در نماز ظهر شکی کند که نماز احتیاط دارد، و وقت نماز عصر آن قدر تنگ است که ممکن نباشد حداقل یک رکعت عصر را پیش از غروب بخواند؛ در این صورت کدام یک را باید مقدّم دارد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که کثیر الشّک است و در هر بار شک کردن نماز را می شکند و نماز را دوباره می خواند و این حالت برای او عادت شده؛ آیا می تواند آیه یا کلمه ای را که شک دارد به قصد قربت مطلق دوباره بخواند تا به تکرار نماز گرفتار نشود؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که در نماز زیاد شک می کند آیا باید نماز شک را بخواند ؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که شکّ در رکعات نماز برای او پیش می‌آید، ولی بعد از سلام نماز، به طور کلّی فراموش می‌کند که چه شکّی برای او پیش آمده بود تا بر طبق آن به وظیفه‌اش عمل کند، چه وظیفه‌ای دارد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی می خواهد چندین میّت نماز بخواند، آیا باید برای هر کدام جدا نماز بخواند یا می شود برای همه یک نماز خواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که در نماز مخصوصی مثلا در نماز ظهر زیاد شک می کند اگر در نماز دیگر مثلا در نماز عصر شک کند باید به دستور شک رفتار نماید.
- کسی که نشسته نماز می خواند اگر شکی کند که باید برای آن، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بخواند، باید دو رکعت نشسته به جا آورد، بلکه اگر شکی کند که باید برای آن دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند، باید دو رکعت نشسته بجا آورد.
- اگر بعد از نماز شک کند که در نماز مثلا بین دو و چهار شک کرده یا بین سه و چهار، احتیاط واجب آن است که به دستور هر دو عمل کند و نماز را هم دوباره بخواند.
- اگر بعد از نماز بفهمد که در نماز شکی برای او پیش آمده ولی نداند ازشکهای باطل بوده یا از شکهای صحیح و اگر از شکهای صحیح بوده کدام قسم آن بوده است، بنا بر احتیاط واجب باید به دستور شکهایی که صحیح بوده و احتمال می داده عمل کند و نماز را هم دوباره بخواند.
- حکم گمان در رکعتهای نماز حکم یقین است، مثلا اگر در نماز چهار رکعتی انسان گمان دارد که نماز را چهار رکعت خوانده نباید نماز احتیاط بخواند ولی اگر در غیر رکعتها گمان پیدا کند باید به احتیاط عمل نماید و دستور در هر موردی طور مخصوصی است که در کتابهای مفصل گفته شده است.
- در نماز مستحبی خواندن سوره لازم نیست، اگرچه آن نماز بواسط? نذر کردن واجب شده باشد، ولی در بعضی از نمازهای مستحبی مثل نماز وحشت که سوره مخصوصی دارد، اگر بخواهد به دستور آن نماز رفتار کرده باشد، باید همان سوره را بخواند.
- کسی که در یک چیز نماز زیاد شک می کند چنانچه در چیزهای دیگر نماز شک کند باید به دستور آن عمل نماید ، مثلا کسی که زیاد شک می کند سجده کرده یا نه، اگر در بجا آوردن رکوع شک کند باید به دستور آن رفتار نماید یعنی اگر ایستاده، رکوع را بجا آورد و اگر به سجده رفته، اعتنا نکند.
- اگر موقعی که تشهد می خواند یا بعد از ایستادن شک کند که دو سجده را بجا آورده یا نه و در همان موقع یکی از شکهایی که اگر بعد از تمام شدن دو سجده اتفاق بیفتد صحیح می باشد برای او پیش آید، مثلا شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت، به احتیاط واجب باید به دستور آن شک عمل کند و نمازش را هم دوباره بخواند.
- اگر کسی نباشد که بتواند نماز میت را ایستاده بخواند، می شود نشسته بر او نماز خواند.
- کسی که نشسته یا خوابیده نماز می خواند اگر موقعی که حمد یا تسبیحات می خواند شک کند که سجده یا تشهد را بجا آورده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر پیش از آن که مشغول حمد یا تسبیحات شود شک کند که سجده یا تشهد را بجا آورده یا نه، باید بجا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که فقط وقتی در جای مخصوصی نماز می خواند زیاد شک می کند اگر در غیر ان جا نماز بخواند و شکی برای او پیش اید باید به دستور شک عمل نماید
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که وقتی د ر جای مخصوصی نماز می خواند ، زیاد شک می کند ، اگر در غیر آنجا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید ، باید به دستور شک عمل نماید .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که وقتی در جای مخصوصی، نماز می خواند، زیاد شک می کند، اگر در غیر آنجا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید، باید به دستور شک عمل نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که وقتی در جای مخصوصی نماز می خواند؛ زیاد شک می کند؛ اگر در غیر آنجا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید؛ باید به دستور شک عمل نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که فقط وقتی در جای مخصوصی نماز می‌خواند، زیاد شک می‌کند اگر در غیر آنجا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید، باید به دستور شک عمل نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که وقتی در جای مخصوصی نماز می‌خواند، زیاد شک می‌کند، اگر در غیر آنجا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید، باید به دستور شک عمل نماید.
- [آیت الله بروجردی] کسی که وقتی در جای مخصوصی نماز می‌خواند زیاد شک می‌کند، اگر در غیر آن جا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید، باید به دستور شک عمل نماید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که وقتی در جای مخصوصی نماز می‌خواند زیاد شک می‌کند، اگر در غیر آنجا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید، باید به دستور شک رفتار نماید.
- [آیت الله خوئی] کسی که وقتی در جای مخصوصی نماز می‌خواند، زیاد شک می‌کند. اگر در غیر آنجا نماز بخواند و شکی برای او پیش آید، به‌دستور شک عمل نماید.
- [آیت الله سیستانی] کسی که فقط وقتی که در جای مخصوصی نماز می‌خواند زیاد شک می‌کند به همان نحو که در مسأله قبل آمد ، اگر در غیر آن جا نماز بخوند و شکی برای او پیش آید ، باید به دستور شک عمل نماید .