اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آن جا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
عنوان مسئله:
اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آن جا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آموزگار در هفتهای شش روز برای آموزگاری در سفر است و یک روز به وطن بر میگردد تکلیف نماز و روزه او چیست؟
- چوپانی که درسال نه ماه همراه گوسفندان میرود بدون آنکه در جایی ده روز بماند و سه ماه زمستان را در وطن خود بسر میبرد تکلیف نماز و روزهاش چیست؟
- کسی که در سال دو یا سه سفر میرود که هر کدام سه یا چهار ماه طول میکشد و بقیه سال را در وطن است تکلیفش نسبت به نماز و روزه چگونه است؟
- آموزگار مأمور است در مدت سه سال در قریهای آموزگار باشد و هر شب جمعه به شهری که غیر وطن او است مسافرت میکند تکلیف نماز و روزه او چیست؟
- طلابی که مثلا در قم از شهرستانهای دیگر آمده و مشغول تحصیلند و نسبت به آینده خود از نظر ماندن همیشه تصمیمی ندارند، آیا قم برای آن‌ها وطن محسوب می‌شود؟ و آیا در صورتی که مصمم باشند پس از گذشت دوران تحصیل، به محل خود یا محل دیگری بروند وظیفهشان در ایام تحصیل چیست؟
- اگر در یکی از اشواط طواف پیش آمدی کرد که باید آن شوط را اصلاح کند آیا از بقیه صرف نظر نموده از حجر الأسود شروع کند و یا از حجر الأسود تا محل حادثه را حساب نموده و همان شوط ناقص را تکمیل نماید؟
- شخصی در آخر هر سال که به حساب مازاد خود رسیدگی کرده مثلا اگر از نقد و جنس هزار تومان داشته و پانصد تومان مقروض بوده فقط خمس پانصد تومان را میداده آیا به نظر مبارک شما صحیح است و صرف مقابله مازاد با دین از مؤونه است و یا آن که تنها اداء دین قبل از تمام شدن سال جزء مؤونه میباشد.
- طلاب قم که در قم به قصد مدت غیر معین ماندهاند اگر هفتهای یک مرتبه مسافرت کنند قصد اقامه آن‌ها به هم میخورد یا آن که این اشخاص چون قصد مدت غیرمعین نمودهاند وطن آن‌ها محسوب می‌شود و نماز آن‌ها تمام است؟
- در رسائل عملیه حضرت آیتاللهی آمده است (که هرگاه مثلا از مال مخمس یا مالی که خمس به آن تعلق نمیگیرد جنسی را بخرد نه برای آن که با عین آن و ترقی قیمتش تجارت کند. و یا مالی به ارث به کسی برسد و سپس قیمتش زیادتر شود و بفروشند این ترقی قیمت خمس ندارد) در صورتی که گاهی خلاف این از حضرت عالی نقل می‌شود آیا نظر مبارک تغییر کرده است؟
- زنی چند سال قبل، به زیارت خانه خدا مشرّف شد و در عمره تمتّع استفتائات، ص: 473 بعد از سعی بین صفا و مروه، حالش به هم میخورد، به او میگویند: (اگر صفا و مروه را تمام کردهای به کناری برو و استراحت کن!) بعد از تمام شدن سعی به محلّ اقامت بر میگردد بدون آن که تقصیر کند و از کسی هم سؤال نمیکند. چون نمیدانسته بعد از سعی باید تقصیر کند یا عمل دیگری انجام دهد و بعد از مراجعت به وطن به او میگویند: چون تقصیر را انجام ندادهای حجّت باطل است؛ خواهشمند است نظر خود را در این باره بیان فرمایید تا تکلیف این شخص معلوم شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] زنی که در غیر وطن خود، شوهر اختیار کرده و شوهرش در هر مکان و شهری که محل شغل خود قرار داده این زن با او میرود آیا صرف این عمل اعراض از وطن اصلی زن محسوب می‌شود یا نه؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسانی که در مسافرت است نمازش را شکسته بخواند ولی بعد به وطن خود برسد، در حالی که هنوز وقت نماز نگذشته، آیا باید نماز را دوباره به صورت کامل بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] خواهشمندیم نظر خود را درباره وطن اصلی و وطن دوم بیان فرمایید.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که دو محل را برای زندگی اختیار کرده می‌تواند آن‌ها را وطن خویش محسوب کند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا بر بچه ممیزی که میخواهد نماز بخواند، شکسته خواندن نماز در سفر و کامل خواندن آن در وطن، لازم است یا خیر؟
- [سایر] اگر مسافر قبل از اذان ظهر به وطن برسد روزه او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که دارای دو وطن است و بعضی از بچّه هایش در وطن اصلی به دنیا آمده اند و بعضی در وطن دوم، حکم نماز و روزه ی هر یک از این فرزندان در وطن دیگر، از نظر قصر و اتمام چیست؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که مسافر در ماه مبارک رمضان به سوی وطن خود حرکت نماید و هم زمان با اذان ظهر، نزدیک وطن خود برسد؛ ولی شکّ نماید که آیا مقدار مسافت مانده وطن محسوب می شود یا نه، تکلیف چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مسافر در ماه مبارک رمضان به سوی وطن خود حرکت کند و مصادف با اذان ظهر نزدیک وطن خود برسد، ولی شک کند که آیا مقدار مسافت مانده، وطن محسوب می شود یا خیر، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر مسافر در ماه مبارک رمضان به سوی وطن خود حرکت کند و مصادف با اذان ظهر، نزدیک وطن خود برسد ولی شک کند که آیا مقدارِ مسافتِ باقی مانده، وطن محسوب می شود یا خیر، نماز و روزه اش چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسافری که در سفر از وطن خود عبور می کند وقتی به جایی برسد که دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند.
- کسی که از وطنش صرف نظر کرده و می خواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند، اگر شغلش مسافرت نباشد باید در مسافرت نماز را شکسته بخواند. شرط هشتم: آنکه به حد ترخص برسد، یعنی از وطنش یا جایی که قصد کرده ده روز در آنجا بماند، بقدری دور شود که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود، ولی باید در هوا غبار یا چیز دیگری نباشد که از دیدن دیوار و شنیدن اذان جلوگیری کند، و لازم نیست بقدری دور شود که مناره ها و گنبدها را نبیند، یا دیوارها هیچ پیدا نباشد، بلکه همین قدر که دیوارها کاملا معلوم نباشد، کافی است.
- مسافری که در بین مسافرت به وطنش رسیده ، تا وقتی در آن جا هست باید نماز را تمام بخواند ولی اگر بخواهد از آن جا هشت فرسخ برود یا چهار فرسخ برود و برگردد وقتی به جایی برسد که دیوار وطن را نبیند و صدای اذان آن را نشنود باید نماز را شکسته بخواند.
- محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست چه در آن جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- مسافری که به وطنش برمی گردد، وقتی دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند ولی مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند وقتی دیوار آن جا را ببیند و صدای اذانش را بشنود. بنابر احتیاط واجب باید نماز را تاخیر بیندازد تا به منزل برسد، یا نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.
- کسی که شغلش مسافرت است، اگر شک کند که در وطن خود یا جای دیگر ده روز مانده یا نه، باید نماز را تمام بخواند.
- کسی که در شهرها سیاحت می کند و برای خود وطنی اختیار نکرده، باید نماز را تمام بخواند.
- مسافری که نماز نخوانده اگر پیش از تمام شدن وقت به وطنش برسد، یا به جایی برسد که می خواهد ده روز در آنجا بماند باید نماز را تمام بخواند و کسی که مسافر نیست اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند در سفر باید نماز را شکسته بخواند.
- کسی که می‌تواند بایستد اگر بترسد که به واسط? ایستادن مریضشود یا ضرری به او برسد، می‌تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، می‌تواند خوابیده نماز بخواند.
- اگر نجس بودن چیزی را فراموش کند و بدن یا لباسش با رطوبت به آن برسد و در حال فراموشی نماز بخواند و بعد از نماز یادش بیاید، نماز او صحیح است. ولی اگر بدنش با رطوبت به چیزی که نجس بودن آن را فراموش کرده برسد و بدون اینکه خود را آب بکشد غسل کند و نماز بخواند، غسل و نمازش باطل است. و نیز اگر جایی از اعضای وضو با رطوبت به چیزی که نجس بودن آن را فراموش کرده برسد و پیش از آنکه آن جا را آب بکشد وضو بگیرد و نماز بخواند، وضو و نمازش باطل می باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر به جائی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده؛ نباید نماز را تمام بخواند؛ اگرچه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بجائی برسد که وطن او بوده و عملاً از آنجا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند ، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد .
- [آیت الله سبحانی] اگر به جائی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد. دوم: قصد اقامت ده روز
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده، نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر به جائی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده ، نباید نماز را تمام بخواند ، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد .
- [آیت الله بروجردی] اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آن جا صرف نظر کرده، نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده و بنا ندارد جای دیگری هم وطن بگیرد نباید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر به جائی برسد که وطن اصلی او بوده و عملاً از آنجا صرف نظر کرده یا به جائی برسد که وطن غیر اصلی او بوده و دیگر قصد ماندن در آنجا را ندارد، نباید نماز را تمام بخواند اگرچه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که از وطن خود صرف نظر کرده و میخواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند، اگر شغل او مسافرت نباشد، باید در مسافرت نماز را شکسته بخواند؛ ولی چنانچه قصد او این باشد که وطنی برای خود اختیار نکند و یا این که مردّد باشد که وطن اختیار کند یا نه، باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که از وطنش صرف نظر کرده و می خواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند اگر شغلش مسافرت نباشد باید در مسافرت نماز را شکسته بخواند