جبیره
جَبیره، هر چیزی که هنگام وضو یا تیمم، بر محل زخم، شکستگی، سوختگی یا عضو دردمند می‌گذارند مانند پارچه، چسب، نوار، پنبه، دارو، گچ یا چوب شکسته بندی.
اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده باشد و نتواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر داشته باشد، در صورتی که روی آن بسته باشد، باید به دستور جبیره عمل کند و اگر باز باشد، شستن اطراف آن کافی است.
عنوان مسئله:
اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده باشد و نتواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر داشته باشد، در صورتی که روی آن بسته باشد، باید به دستور جبیره عمل کند و اگر باز باشد، شستن اطراف آن کافی است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در مسح سر، وضو گیرنده چه مقدار باید دستش را پایین بکشد تا کافی باشد؟
- کسی که به علت ناتوانی یا شکستگی یا درد زیاد، به هیچ صورتی نتواند یک دست خود را بر پیشانی بکشد، برای تیمّم باید نایب بگیرد یا کشیدن یک دست دیگر بر پیشانی کافی است؟
- آیا توصیه پزشک و پرستار مبنی بر ضرر داشتن روزه یا مضر بودنِ حرکت دادن اعضای بدن یا ضرر داشتن استعمال آب برای وضو، مجوّز شرعی برای بیمار محسوب می‌شود یا خیر؟
- زنی که از خون حیض پاک شده و میخواهد نماز بخواند، ولی آب کافی برای غسل و وضو ندارد، بلکه آب، برای انجام دادن یکی کافی است، چه کند؟ اگر آب کافی دارد، ولی وقت انجام دادن هر دو را ندارد، چه حکمی دارد؟
- شخصی معتقد است آب برای او ضرر دارد؛ ولی باز هم به جای تیمّم کردن وضو یا غسل به جا میآورد و بعد از انجام دادن آن متوجه می‌شود که اشتباه میکرده و آب ضرری برای او نداشته است. آیا وضو یا غسل مجدّد لازم است یا همان را که انجام داده، کافی است؟
- اگر بچه ممیّزی که آشنای به احکام است، چیز نجسی را آب بکشد، تطهیر دوباره لازم است یا همان تطهیر اول، کافی است؟
- کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
- آبی که در اختیار مکلّف قرار دارد، فقط برای وضو یا برای شستن بخشی از نجاست بدن یا لباس کافی است. در این جا وضو مقدّم است یا رفع نجاست؟
- وجود زخمی که آب برای آن ضرر ندارد، ولی خون آن هم بند نمیآید و در اعضای وضو واقع شده و در صورت گرفتن وضو به طور معمول باعث نجاست اعضای وضو می‌شود، آیا باعث وجوب تیمّم می‌شود یا راهی برای وضوی صحیح وجود دارد؟
- بدن شخصی نجس است و آبی دارد که فقط برای آب کشیدن بدنش کافی است؛ ولی او به جای آب کشیدن بدن، وضو میگیرد و با بدن نجس نماز میخواند، حکم وضو و نماز او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اشخاصی که به مسافرت می روند، در بین راه به مزارعی می رسند که آب جاری و حصاری هم در اطراف آب نیست آیا برای وضو گرفتن احراز رضایت مالک، شرط است یا گمان نداشتن به عدم رضایت کافی است؟
- [سایر] آیا در وضو، ملاک شستن، تنها آب ریختن است، یا باید علاوه بر آن، بر روی اعضای وضو نیز دست کشید؟
- [سایر] آیا شستن دست‌ها از آرنج تا مچ کافی است ؛ در صورتی که قبلاً دست‌ها را تا مچ شسته باشیم؟
- [آیت الله بهجت] آیا در وضو چون قبلاً دست ها را تا مچ شسته ایم شستن دست ها از آرنج تا مچ کافی است؟
- [آیت الله مظاهری] اگرکسی پس از اتمام غسل بفهمد که قسمتی از طرف چپ بدن نشسته مانده ولی حدث اکبر یا اصغر هم از او سر زده، آیا شستن همان قسمت کافی است یا باید دوباره غسل کند یا اصولاً حکمی دیگر دارد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر پس از اتمام غسل بفهمد که قسمتی از طرف چپ بدن نشسته مانده ولی حدث اکبر یا اصغر هم از او سر زده آیا شستن همان قسمت کافی است یا باید دوباره غسل کند یا اصولا حکمی دیگر دارد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا برای غسل ترتیبی، زیر دوش ایستادن و شستن قسمت های گفته شده کافی است یا باید بعد از شستن هر قسمت از غسل جابه جا شد یا آب را بست و دوباره باز کرد؟
- [سایر] آیا در وضو جریان آب بر اعضا واجب است، یا اینکه کشیدن دست تر بر آن کافی است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا برای غسل ترتیبی، زیر دوش ایستادن و شستن قسمت های گفته شده کافی است یا باید بعد از شستن هر قسمت از غسل آب را بست و دوباره باز کرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در صورتی که در اعضای وضو بیش از یک مورد زخم وجود دارد و امکان آب رساندن به آنها نیست، وظیفه چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر روی دمل، زخم یا شکستگی که در دست‌ها و صورت است، بسته باشد و ریختن آب روی آن ضرر داشته باشد، در صورتی که روی جبیره پاک باشد یا اگر نجس است، بتوان آن را تطهیر کرد، باید اطراف جبیره را با مراعات شرایطی که در وضو گذشت بشوید و با دست تر روی جبیره مسح کند و لازم نیست جبیره را باز نماید و بر روی زخم یا دمل یا شکستگی دست تر بکشد هرچند مشقّت نیز نداشته باشد، و اگر جبیره نجس باشد یا نتوان دست تر روی آن کشید مثلاً دارویی باشد که به دست میچسبد شستن اطراف جبیره کفایت میکند اگر چه بهتر است که تیمّم نیز بنماید.
- برای انجام غسل ارتماسی باید تمام بدن پاک باشد، ولی در صورتی که غسل ارتماسی را در آب جاری یا کُر انجام دهد و تطهیر موضع با یک بار شستن حاصل شود، یک مرتبه شستن برای تطهیر بدن و غسل کافی است، اما در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد، کافی است.
- اگر جبیره، تمام صورت یا تمام یکی از دست‌ها را فراگرفته باشد، باز احکام جبیره جاری و وضوی جبیره‌ای کافی است، ولی اگر تمام یا اکثر اعضای وضو را فرا گرفته باشد، بنابر احتیاط باید علاوه بر وضوی جبیره‌ای تیمّم نیز بنماید و اگر وضوی جبیره‌ای برای او مشقّت داشته باشد، تیمّم کفایت میکند.
- در صورتی که زخم، دمل یا شکستگی در صورت و دست‌ها بوده و روی آن باز باشد و آب ریختن روی آن ضرر داشته باشد، باید اطراف آن را بشوید و چنانچه کشیدن دست تر بر آن ضرر نداشته باشد و محل هم نجس نباشد، باید دست تر بر آن بکشد و اگر این مقدار نیز ضرر داشته یا زخم نجس باشد و نتوان آن را آب کشید، باید اطراف زخم را به گونهای که در وضو گفته شد، از بالا به پایین بشوید و بنابر احتیاط مستحب پارچه پاکی روی زخم بگذارد و دست تر روی آن بکشد و تیمّم لازم نیست، ولی اگر گذاشتن پارچه ممکن نباشد، اطراف زخم را به گونهای که در وضو گفته شد از بالا به پایین بشوید و بنابر احتیاط مستحب، تیمّم نیز بنماید.
- دستور سر بریدن حیوان آن است که چهار رگ بزرگ گردن آن یعنی: (نای (راه نفس))، (مِری (راه غذا)) و دو شاهرگ حیوان را از زیر بر آمدگی گلو به طور کامل ببرند و اگر آنها را بشکافند، کافی نیست.
- اگر رساندن آب به صورت و دست‌ها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است، ضرر نداشته و بیشتر از آن ضرر داشته باشد، باید با همان مقدار کم وضو بگیرد. * شرط سیزدهم:در اعضای وضو، چیزی مانع از رسیدن آب به عضو نباشد.
- اگر به جهت بیماری، آب برای چشم انسان ضرر داشته باشد و نتواند هنگام وضو آن را بشوید، باید تیمّم کند.
- اگر در یکی از اعضای وضو، زخم یا دمل یا شکستگی باشد، چنانچه روی آن باز بوده و آب برای آن ضرر نداشته باشد، باید به نحو معمول وضو گرفت.
- اگر پوست صورت از بین مو پیدا باشد، باید آب را به پوست برساند و اگر پیدا نباشد، شستن ظاهر مو کافی است و رساندن آب به زیر آن لازم نیست.
- اگر بریدگی یا زخمی در صورت یا دست باشد که خون آن بند نمیآید و آب برای آن ضرر نداشته باشد، باید آن را در آب کُر یا جاری فرو برد و قدری فشار دهد که خون بند بیاید و بعد به دستوری که گفته شد، وضوی ارتماسی بگیرد. * شرط هفتم:وقت برای وضو و نماز کافی باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جائی از اعضاء وضو را رگ زده است و نمی تواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر دارد اگر روی آن بسته است ،باید به دستور جبیره عمل کند ، و اگر معمولا باز است شستن اطراف آن کافی است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمی تواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر دارد اگر روی آن بسته است، باید به دستور جبیره عمل کند، و اگر باز است بعد از شستن اطراف آن بنابر احتیاط واجب پارچه ای روی آن قرار داده و دست تر بر روی آن بکشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمیتواند آن را آب بکشد، یا آب برای آن ضرر دارد، باید به دستور جبیره عمل کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمی تواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر دارد، به دستور جبیره عمل کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمیتواند آن را آب بکشد، یا آب برای آن ضرر دارد، باید به دستور جبیره عمل کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمی تواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر دارد اگر روی آن بسته است، باید به دستور جبیره عمل کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر جایی از اعضأ وضو را رگ زده است و نمیتواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر دارد، باید به دستور جبیره عمل کند.
- [آیت الله بهجت] اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمیتواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر دارد، باید به دستور جبیره عمل کرده و احتیاطاً تیمم نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر جائی از أعضاء وضو را رگ زده است و نمیتواند آن را آب بکشد ، لازم است تیمم نماید ، ولی اگر آب برای آن ضرر دارد باید به دستور جبیره عمل کند.
- [آیت الله خوئی] اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است، و نمیتواند آن را آب بکشد، یا آب برای آن ضرر دارد، لازم است تیمم نماید.