نافله عشاء
نماز «وتیره»، دو رکعت نافله نماز عشاء است که بعد از آن و به صورت نشسته خوانده می‌شود.[۱]
وقت نافله عشاء تا پایان وقت نماز عشاء است و بهتر است بلافاصله بعد از نماز عشاء خوانده شود.
عنوان مسئله:
وقت نافله عشاء تا پایان وقت نماز عشاء است و بهتر است بلافاصله بعد از نماز عشاء خوانده شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هنگامی که مأموم در نماز ظهر و عصر به نماز اول امام نمیرسد، آیا میتواند نماز اول را به امام اقتدا کرده و از رکعت دوم نیت فرادی کرده و نماز اول را به اتمام برساند و نماز دوم خود را نیز قبل از اتمام نماز امام اقتدا نماید؟ آیا در نماز مغرب و عشا که میتوان نماز مغرب را با سه رکعت اول نماز عشاء امام به پایان رسانند و در رکعت آخر، نماز عشاء را اقتدا کند، همین حکم صادق است؟
- آیا بازگرداندن نیّت نماز، از نافله به نافله دیگر یا از نافله به واجب، صحیح و جایز است؟
- کسی که بعد از نماز شک میکند که نماز را در داخل وقت خوانده یا قبل از داخل شدن وقت، آیا نمازش صحیح است یا خیر؟
- اگر در نماز سه رکعتی به طور غیرعمدی سلام را در رکعت دوم بگوییم اما بعد از متوجه شدن که در رکعت دوم هستیم ترکیب نماز را بهم نزده و رکعت سوم را خوانده و در رکعت آخر سلام داده و نماز را به پایان ببریم، آیا این نماز صحیح است یا خیر؟
- انجام دادن چه کاری در بین نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا، باعث فاصله شدن بین دو نماز می‌شود تا بتوانیم ثواب خواندن نمازهای یومیه در پنج وقت را درک کنیم؟ آیا خواندن نماز نافله و یا تعقیبات نماز، باعث فاصله می‌شود؟
- وارد مسجد میشویم و میبینیم که امام جماعت مشغول نماز است؛ ولی نمیدانیم که نافله ظهر را میخواند یا نماز ظهر را. در این صورت آیا میتوانیم نماز ظهر را به او اقتدا کنیم و اگر بعدا معلوم شد که نافله بوده، دوباره نماز ظهر را با او بخوانیم؟
- نماز جماعتی که این جانب به آن دسترسی دارم علی رغم تذکر، فرصت برای خواندن نافله بخصوص ظهر و عصر و مغرب را نمیدهند. آیا چنانچه فرادی و در مسجد یا در منزل نماز بخوانم بهتر است و یا نوافل را ترک کنم و در جماعت شرکت کنم؟
- گفته می‌شود که ثواب نماز نافله در حالت نشسته، نصف ثواب آن در حال ایستاده است. حال اگر کسی بر اثر خستگی یا علت دیگر، مثلاً نافله صبح را نشسته بخواند، آیا تنها به نیمی از یک امر استحبابی عمل کرده و این عمل مستحبّی را به طور کامل به جا نیاورده است یا این که به دستور خواندن نافله نماز صبح به طور کامل عمل کرده، ولی با مرتبهای پایینتر (مثل خواندن نماز صبح به صورت انفرادی و جماعت که در هر دو صورت، به دستور خواندن نماز صبح به طور کامل عمل شده که در یکی ثواب کمتر و در دیگری ثواب بیشتر وجود دارد)؟
- آیا نافله صبح را قبل از اذان صبح می‌شود خواند؟
- کسی که مدتی طولانی نماز عشا را قبل از نماز مغرب خوانده است، وظیفهاش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] سلام علیکم 1- اگر مقدار کمی وقت فقط به اندازه ی یک نماز تا پایان نیمه شب شرعی وقت داشته باشیم ابتدا باید نماز مغرب را خواند یا عشاء را ؟ 2- اگر مطمئن باشیم که تا هنگام نیمه شب به یک رکعت از نماز عشاء هم میرسیم چطور؟ آیت الله العظمی سیستانی
- [آیت الله نوری همدانی] آیا کسی که مقلّد جنابعالی می‌باشد میتواند یک رکعت نافله نماز عشاء را ایستاده بخواند یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] بین نماز مغرب و عشاء هم نافله وارد شده و هم غفیله، اولاً بفرمائید از نظر روایات کدام یک از این دو نماز مقدم بر دیگری است؟
- [آیت الله سیستانی] وقت فضیلت نماز عصر و نماز عشاء را بیان فرمائید؟
- [آیت الله سیستانی] نافله ظهر و عصر اگر بعد از نماز ظهر وعصر خوانده شود به چه نیتی باشد وآیا میتوان بعلت کهولت سن نافله ها را نشسته خواند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شخصی نماز مغرب و عشاء را با هم بخواند اذان گفتن برای نماز عشاء چه قبل و چه بعد از نافله و تعقیبات نماز مغرب چه حکمی دارد؟ همچنین در نماز ظهر و عصر؟(چه در نماز فرادا و چه در نماز جماعت)
- [سایر] 1- شخصی هنگام اقامه نماز جماعت عشاء وارد مسجد می‌شود و نماز عشاء را با جماعت می خواند و بعد از پایان نماز جماعت ،نماز مغرب را خودش فرادی می خواند ؛آیا نماز عشای او که به جماعت خوانده صحیح است؟ (با توجه به اینکه آنرا مقدم بر نماز مغرب کرد) 2- شخصی خیال کرده نمازش قضا شده ولی بعد از اتمام نماز فهمیده قضا نبوده؛ آیا نمازی که خوانده صحیح است؟ 3- اگر در مورد سوال دوم وسط نماز بفهمد که هنوز قضا نیست باید چکار کند؟
- [آیت الله سیستانی] عدول نیت از نماز عشاء به مغرب (وقت عدول) چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله سبحانی] در مواقعی که اذان گفته می شود و فقط همان وقت برای نوافل باقی است آیا حکایت اذان بهتر است یا خواندن نماز؟ و ضمناً خیلی اتّفاق می افتد که اذان و نوافل با هم در وقت معارض هستند؟
- [سایر] اگر زن احتمال بدهد که وسط یا پایان وقت حائض می‌شود، آیا باید نماز را اول وقت بخواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشاء بداند یک نماز خوانده، ولی نداند سه رکعتی خوانده یا چهار رکعتی، باید قضای نماز مغرب و عشاء را بخواند.
- نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می‌شود و وقت آن تا هنگامی است که طول آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود، به چهار هفتم آن برسد و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند، بهتر است نافله ظهر را بعد از نماز ظهر و نافله عصر را بعد از نماز عصر و بدون نیّت ادا و قضا بخواند.
- نماز مغرب و عشاء هر کدام وقت مخصوص و وقت مشترکی دارند. وقت مخصوص نماز مغرب از اوّل مغرب تا وقتی است که از مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز بگذرد و وقت مخصوص نماز عشاء هنگامی است که به اندازه خواندن نماز عشاء، به نیمه شب مانده باشد و اگر کسی تا این هنگام نماز مغرب را نخوانده باشد، احتیاطا باید اوّل نماز عشاء را بجا آورد و بعد از آن تا طلوع فجر نماز مغرب را به قصد ما فی الذمّه بخواند و سپس بنا بر احتیاط واجب نماز عشاء را نیز دوباره به قصد ما فی الذمّه بجا آورد و بین وقت مخصوص نماز مغرب و وقت مخصوص نماز عشاء، وقت مشترک نماز مغرب و عشاء است.
- نافله نماز ظهر، پیش از نماز ظهر خوانده می‌شود و وقت آن از اوّل ظهر تا هنگامی است که طول سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود، به اندازه دو هفتم آن شود؛ مثلاً اگر طول شاخص هفت وجب باشد، هر وقت مقدار سایهای که بعد از ظهر پیدا می‌شود به دو وجب رسید، آخر وقت نافله ظهر است.
- تعداد نمازهای مستحبّی زیاد است و آنها را (نافله) میگویند و از میان نمازهای مستحبّی، خواندن نافلههای شبانهروزی بیشتر سفارش شده و تعداد آنها در غیر روز جمعه، سی و چهار رکعت است که دو رکعت آن نافله صبح، هشت رکعت نافله ظهر، هشت رکعت نافله عصر، چهار رکعت نافله مغرب، دو رکعت نافله عشاء و یازده رکعت نافله شب می‌باشد و چون دو رکعت نافله عشاء را بنابر احتیاط واجب باید نشسته خواند، یک رکعت حساب می‌شود، ولی در روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر، چهار رکعت اضافه می‌شود.
- اگر در نماز عشاء پیش از رکوع رکعت چهارم شک کند که نماز مغرب را خوانده یا نه، چنانچه وقت به قدری کم باشد که بعد از تمام شدن نماز، نیمه شب شود، باید به نیّت عشاء نماز را تمام کند و سپس به قصد ما فی الذمّه نماز مغرب را بجا آورد و احتیاطا نماز عشاء را نیز به قصد ما فی الذمّه اعاده کند و اگر بیشتر وقت داشته باشد، باید نیّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را در سه رکعت تمام کند و بعد نماز عشاء را بخواند.
- نافله ظهر و عصر را در سفر نباید خواند، ولی نافله عشاء را به نیّت این که شاید مطلوب خداوند باشد، میتوان بجا آورد.
- نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده می‌شود و وقت آن از61 آخر شب شروع می‌شود و اگر نافله شب را به جا آورد، میتواند نافله صبح را متّصل به نافله شب پس از نیمه شب بخواند و اگر از کسانی باشد که تقدیم نافله شب بر نیمه شب برای آنان جایز است، میتواند نافله صبح را همراه نافله شب قبل از نیمه شب بجا آورد.
- اگر شک کند که نماز مستحبّی را خوانده یا نه، چنانچه آن نماز مانند نماز جعفر طیّار وقت معیّنی نداشته باشد، باید بنا بگذارد که آن نماز را نخوانده است و همچنین در مانند نافله یومیّه که وقت معیّنی دارد، اگر پیش از گذشتن وقت شک کند که آن را بجا آورده یا نه، باید بنا بگذارد که نخوانده است؛ ولی اگر بعد از گذشتن وقت شک کند که خوانده است یا نه، نباید به شک خود اعتنا کند.
- اگر در بین نماز عصر شک کند که نماز ظهر را خوانده یا نه، باید نیّت را به نماز ظهر برگرداند، ولی اگر وقت به قدری کم باشد که بعد از تمام شدن نماز، کمتر از یک رکعت به پایان وقت باقی بماند، باید به نیّت نماز عصر، نماز را تمام کند و سپس نماز ظهر را قضا کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] وقت نافله عشاء بعد از تمام شدن نماز عشاء تا نصف شب است و بهتر است بعد از نماز عشاء بلافاصله خوانده شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .نافله نماز ظهر , هشت رکعت، نافله نماز عصر هشت رکعت، نافله نماز مغرب چهار رکعت، نافله نماز عشاء دو رکعت (نشسته خوانده شود)، نافله نماز شب یازده رکعت، نافله نماز صبح دو رکعت، نافله روز جمعه بیست رکعت است؛ یعنی چهار رکعت بر شانزده رکعت نافله نماز ظهر و عصر افزوده می‌شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشاء بداند یک نماز خوانده ولی نداند سه رکعتی خوانده یا چهار رکعتی باید قضای نماز مغرب و عشاء را بخواند. 4 کَثیرُالشّک (کسی که زیاد شک می کند)
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشاء بداند یک نماز خوانده ولی نداند سه رکعتی خوانده یا چهار رکعتی باید قضای نماز مغرب و عشاء را بخواند
- [آیت الله خوئی] وقت نماز مغرب و عشاء تا نیمة شب امتداد دارد، ولی نماز عشاء درصورتی که با التفات، قبل از نماز مغرب خوانده شود باطل است مگر از وقت پیش از مقدار اداء نماز عشاء نمانده باشد، که در این صورت لازم است نماز عشاء را قبل از نماز مغرب بخواند.
- [آیت الله جوادی آملی] .وقت نافله عشاء که بعد از آن به جا آورده می شود, تا نیمه شب ادامه دارد و در شبهای خاص که نافلههای مخصوص دارد، میتوان نافله عشاء را پس از انجام دادن آنها بهجا آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] نمازهای مستحبی زیاد است و انها را نافله گویند و بین نمازهای مستحبی به خواندن نافله های شبانه روزی بیشتر سفارش شده و انها در غیر روز جمعه سی و چهار رکعت می باشند که هشت رکعت ان نافله ظهر و هشت رکعت نافله عصر و چهار رکعت نافله مغرب و دو رکعت نافله عشاء و یازده رکعت نافله شب و دو رکعت نافله صبح می باشد و چون دو رکعت نافله عشاء را بنابر احتیاط واجب باید نشسته خواند یک رکعت حساب می شود و در روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر چهار رکعت اضافه می شود و بنابر مشهور بهتر ان است که شش رکعت ان وقت انبساط خورشید و شش رکعت وقت ارتفاع خورشید و شش رکعت قبل از زوال و دو رکعت وقت زوال خوانده شود
- [آیت الله بهجت] وقت نافله عشا بعد از تمام شدن نماز عشا تا آخر وقت عشاست و احتیاط در این است که بعد از نماز عشا بلافاصله خوانده شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .نافله نماز ظهر و عصر , در سفری که نماز واجب قصر است , ساقط می‌شود و نافله عشاء را میتوان به امید مطلوب بودن بهجا آورد.
- [آیت الله سبحانی] نماز مغرب و عشاء هرکدام وقت مخصوص و مشترکی دارند: وقت مخصوص نماز مغرب از اول مغرب است، تا وقتی که از مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز بگذرد، که اگر کسی مثلا مسافر باشد و تمام نماز عشاء را سهواً در این وقت بخواند نمازش باطل است. وقت مخصوص نماز عشاء موقعی است که به اندازه خواندن نماز عشاء به نصف شب مانده باشد که اگر کسی تا این موقع نماز مغرب را نخواند، باید اول نماز عشاء و بعد از آن نماز مغرب را بخواند. و بین وقت مخصوص نماز مغرب و وقت مخصوص نماز عشاء وقت مشترک نماز مغرب و عشاء است.