تنگی وقت
عدم گنجایش زمان برای بهجا آوردن عبادت دارای وقت مشخص با اجزاء و شرایط آن راتنگی وقت گویند و از آن در بابهایی نظیر طهارت، صلات و حج سخن رفته است.
اگر بدن کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، در بین نماز نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند متوجّه این موضوع شود یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را به هم نزند، باید آن را آب بکشد و اگر نماز را به هم بزند، باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
عنوان مسئله:
اگر بدن کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، در بین نماز نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند متوجّه این موضوع شود یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را به هم نزند، باید آن را آب بکشد و اگر نماز را به هم بزند، باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی در محلّی زندانی شده و لباس و بدنش نجس است و مقدار آبی که به او دادهاند، فقط برای آب کشیدن لباس و بدن یا برای وضو گرفتن کافی است و از طرفی وسیلهای هم برای تیمّم کردن ندارد تا بعد از آب کشیدن لباس و بدن، با تیمّم نماز بخواند. در این صوررت چه وظیفهای دارد؟
- اگر کسی در شبهای ماه مبارک رمضان در تنگی وقت (قبل از اذان صبح) تیمّم کند، در صورتی که تا طلوع آفتاب آب پیدا نکند، آیا شرعا میتواند با آن تیمّم که کرده، نماز بخواند یا باید تیمّم دیگری کند؟
- کسی که لبش ترک خورده و از آن خون خارج شده، بعد از نماز شک میکند که آیا قبل از وضو گرفتن، لبش را آب کشید و وضو گرفت یا این کار را نکرد. الآن نسبت به وضو، نماز مذکور و آب کشیدن بدن، وظیفهای دارد یا نه؟
- کسی که چندین لباس دارد و تعدادی از آنها نجس شده و نمیداند که کدام یک از آنهاست، آیا برای نماز، باید تمام آنها را آب بکشد و با یکی از آنها نماز بخواند یا این که با تکرار نماز در این لباسها وظیفهاش را انجام داده است؟ و در صورت دوم، باید چند نماز بخواند تا به تکلیفش عمل کرده باشد؟
- نمازگزاری در رکعات نماز شک میکند و بنا را بر رکعت بیشتر گذاشته، نماز را تمام میکند؛ ولی بعد از سلام نماز، فراموش میکند که شک او بین سه رکعت و چهار رکعت بود تا یک رکعت نماز احتیاط بخواند یا شک بین دو و چهار بود تا وظیفهاش خواندن دو رکعت نماز احتیاط باشد. در این موقع، نماز احتیاط را به چه صورتی بخواند تا نمازش صحیح شود؟
- اگر شخصی دو ظرف یا دو لباس نجس داشته باشد و یکی از دو ظرف یا دو لباس را آب بکشد و بعد فراموش کند که کدام است، آیا میتواند از ظرفها استفاده نماید یا با لباسها نماز بخواند؟ و اگر چیز دیگری که مرطوب است با یکی از دو ظرف یا دو لباس تماس پیدا کند، پاک است یا نجس؟
- کسی که دو یا چند جا از بدنش و یا لباسش نجس شده و آب به اندازه کافی برای پاک کردن همه نجاست از بدن و یا لباس ندارد، آیا تطهیر کردن از او ساقط می‌شود و به همان صورت میتواند نماز بخواند یا خیر؟
- اینجانب بیماری لثه دارم؛ به نحوی که هنگام روزه داری دهان خشک شده و عروق بسیار کوچک پاره شده و خونریزی مختصری ایجاد می کند و اگر آب دهان را بیرون بریزم، رگه های خون در آن مشخص است و اگر بیرون نریزم تقریباً در آب دهان مستهلک می شود. گاهی اوقات که خلط صبحگاهی ته حلق را بیرون می ریزم و به لثه ها فشار می آید، این خونریزی بیشتر است و در آب دهان مستهلک نمی شود. سوال این است: 1- آیا اگر خون مذکور با آب دهان مستهلک شود و عمداً یا سهواً فرو داده شود، روزه باطل است؟ 2- اگر با آب دهان مستهلک نشود و تا زمانی که خونریزی بسیار کم و مختصر شود، بیرون ریخته و پس از آن آب دهان قورت داده شود، چطور؟ 3- با توجه به داشتن دندانهای پرکرده و مصنوعی در دهان، خون مذکور چه با آب دهان مستهلک شود چه نشود، دهان را نجس می کند؟ اگر بله چطور می شود در حال روزه دهان را آب کشید و آیا لازم است قبل از افطار یا بعد آن دهان آب کشیده شود؟ 4- اگر خون مذکور که در آب دهان مستهلک نمی شود، به دلیل جهل نسبت به مساله فقهی یا ندانستن کیفیت خونریزی، در زمان روزه فروداده شود و بعدها متوجه موضوع شود، قضا و کفاره دارد؟ 5- اگر بعد از کشیدن دندان، خونریزی در حال روزه وجود داشته و به توصیه پزشک خون محل کشیدن دندان را که با آب دهان مخلوط شده و به رنگ قهوه ای تیره است، به تنهایی یا همراه با خون لثه به شرح فوق فرودهد، حکم روزه او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] کسی که به بدن میت قبل از غسل دست بزند، آیا بدن و لباسش هم نجس می‌شود و باید آب بکشد، یا فقط غسل کند؟
- [سایر] کسی که به بدن میت قبل از غسل دست بزند، آیا بدن و لباسش هم نجس می‌شود و باید آب بکشد، یا فقط غسل کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شخص جنب می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن و لباس نماز بخواند یا این که باید بعد از تطهیر و غسل، نماز را قضا نماید؟
- [آیت الله سبحانی] سربازی که تنها یک لباس دارد و آن هم نجس شود و وقت کافی برای آب کشیدن لباس نباشد وظیفه اش در مورد نماز چیست؟
- [آیت الله سبحانی] لباس نجسم را به کسی دادم که آب بکشد، سپس بدون سؤال از وی لباس را پوشیده و نماز گزاردم و پس از نماز متوجه شدم که لباس را آب نکشیده است. آیا نمازم صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که آب در دسترس نبوده و تیمم بکنیم، آیا با لباس و بدن نجس، می شود نماز خواند؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان محتلم شود و وقت برای غسل و شستن بدن نباشد، اگر لباس را عوض کند و با بدن نجس نماز بخواند، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی با آب نجس یا مضاف غسل کرده و بعد از چند روز متوجه شده آیا نماز و روزه های او صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر لباس شخصی به منی، خون یا غائط نجس گردد سپس این شخص لباس را آب بکشد بعد از طهارت به وسیله آب در محل نجاست لکه یا لکههایی ببیند آن وقت شکّ کند که این عین نجاست می‌باشد یا رنگ آن وظیفهاش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی به خیال این که جامه ی پاک پوشیده است نماز بخواند و بعد متوجه شود که لباسش نجس بوده است، آیا نمازش صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بدن یا لباس کسی که در وسعت وقت مشغول نماز است در بین نماز نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند، متوجّه این موضوع شود یا بفهمد که بدن یا لباس او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از قبل نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن یا لباس یا عوض کردن لباس یا بیرون آوردن آن، نماز را به هم نزند، باید در بین نماز بدن یا لباس را آب بکشد یا لباس را عوض نماید یا اگر چیز دیگری عورت او را پوشانده، لباس را بیرون آورد، ولی اگر به نحوی باشد که در صورت آب کشیدن بدن یا لباس یا تعویض یا بیرون آوردن لباس، نماز به هم بخورد، باید نماز را رها کند و دوباره با بدن و لباس پاک نماز بخواند.
- اگر لباس کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، در بین نماز نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند، بفهمد که نجس شده یا بفهمد که لباس او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن یا عوض کردن یا بیرون آوردن لباس نماز را به هم نزند و بتواند لباس را بیرون آورد، باید لباس را آب بکشد یا عوض کند یا اگر چیز دیگری عورت او را پوشانده، لباس را بیرون آورد و نماز را تمام کند، اما اگر چیز دیگری عورت او را نپوشانده باشد و لباس را نیز نتواند آب بکشد یا عوض کند، باید لباس را بیرون آورد و به دستوری که برای برهنگان گفته شد، نماز را تمام کند و احتیاطا آن را با لباس و بدن پاک قضا نیز بنماید، ولی چنانچه به گونهای باشد که اگر لباس را آب بکشد یا عوض کند، نماز به هم بخورد و به واسطه سرما و مانند آن نیز نتواند لباس را بیرون آورد، باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
- اگر چیزی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شک کند که عین نجاست را از آن برطرف کرده یا نه، چنانچه هنگام آب کشیدن متوجه برطرف کردن عین نجاست بوده باشد، آن چیز پاک است.
- اگر نداند که بدن یا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد نجس بوده، نماز او صحیح است، ولی احتیاط مستحب آن است که اگر وقت دارد دوباره آن نماز را بخواند.
- اگر انسان متوجه نباشد که باید پس از ثابت شدن دخول وقت، مشغول نماز شود و بدون آن که دخول وقت برای او ثابت شود، نماز بخواند، چنانچه بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را در وقت آن خوانده، نماز او صحیح است و اگر بفهمد تمام نماز را پیش از وقت آن خوانده یا بفهمد که در بین نماز وقت داخل شده است، نماز او باطل است.
- اگر بدن و لباس کسی که یک لباس دارد نجس شود و به اندازه آب کشیدن یکی از آنها آب داشته باشد، چنانچه بتواند لباسش را بیرون آورد، باید بدن را آب بکشد و نماز را به دستوری که برای برهنگان گفته شد، بجا آورد و احتیاطا با آن لباس نجس نیز نماز را اعاده نماید و اگر به واسطه سرما یا عذر دیگری نتواند لباسش را بیرون آورد، در صورتی که نجاست هر دو مساوی باشد، مثلاً هر دو ادرار یا خون باشد یا نجاست بدن شدیدتر باشد، مثلاً نجاست آن ادرار باشد که باید دو مرتبه آن را آب کشید، بعید نیست که آب کشیدن بدن مقدم باشد و اگر نجاست لباس بیشتر یا شدیدتر باشد، هر کدام از بدن یا لباس را که بخواهد، میتواند آب بکشد.
- اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آنجا را آب کشیده یا نه، چنانچه در هنگام وضو متوجه پاک بودن و نجس بودن آنجا نبوده، وضوی او باطل است و اگر میداند که متوجه بوده یا شک دارد که متوجه بوده یا نه، وضوی او صحیح است و در هر صورت برای اعمال بعدی باید جایی را که نجس بوده، آب بکشد.
- اگر در بین نماز بفهمد وضو یا غسل وی باطل بوده یا بدون وضو یا غسل مشغول نماز شده، باید نماز را به هم بزند و دوباره با وضو یا غسل نماز بخواند و اگر بعد از نماز بفهمد، باید دوباره نماز را با وضو یا غسل بجا آورد و اگر وقت گذشته باشد، آن را قضا نماید.
- اگر کسی که آب دارد به واسطه تنگی وقت با تیمّم مشغول نماز شود و در بین نماز، آبی را که داشته از دست بدهد و تا نمازهای بعدی آب به دست نیاورد، چنانچه تیمّم خود را باطل نکرده باشد، میتواند نمازهای بعدی را با همان تیمّم بخواند، ولی اگر آب بعد از نماز از دست برود، اگرچه تیمّم خود را باطل نکرده باشد در صورتی که وظیفه او تیمّم باشد باید دوباره تیمّم نماید.
- اگر برای شخص ثابت شود که وقت نماز شده و مشغول نماز شود و در بین نماز بفهمد که هنوز وقت فرا نرسیده و یا بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را پیش از وقت خوانده، نماز او باطل است؛ ولی اگر در بین نماز یا بعد از آن بفهمد که در بین نماز وقت داخل شده، نماز او صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از آنکه چیزی از نماز را با بدن نجس بخواند متوجه شود یا بفهمد که بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را بهم نمی زند باید آب بکشد و اگر نماز را بهم می زند باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
- [آیت الله بهجت] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از آنکه چیزی از نماز را با نجاست بخواند ملتفت شود که نجس شده، یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده یا اینکه در بین نماز بفهمد که قبلاً در حال نماز بدنش نجس شده و تا به حال نمیدانسته، در تمامی این موارد در صورتی که آب کشیدن بدن، نماز را بههم نمیزند، بدن را آب بکشد و اگر نماز را بههم میزند، باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند ملتفت شود که نجس شده، یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را به هم نمی زند، باید آب بکشد و اگر نماز را به هم می زند و بقدر تطهیر و درک یک رکعت وقت ندارد، باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است ، اگر در بین نماز ملتفت شود که بدن او نجس شده و احتمال دهد که پس از شروع در نماز نجس شده باشد ، در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را بهم نمیزند ، بدن را آب بکشد ؛ و اگر نماز را بهم میزند باید با همان حال نماز را تمام کند ، و نماز او صحیح است .
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از ان که چیزی از نماز را با نجاست بخواند ملتفت شود که نجس شده یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده در صورتی که اب کشیدن بدن نماز را بهم نمی زند بدن را اب بکشد و اگر نماز را بهم می زند باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است؛ اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از آنکه چیزی از نماز را با نجاست بخواند ملتفت شود که نجس شده؛ یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده؛ در صورتی که آب کشیدن بدن؛ نماز را به هم نمی زند؛ بدن را آب بکشد و اگر نماز را به هم می زند؛ باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
- [آیت الله خوئی] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند، ملتفت شود که نجس شده، یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را به هم نمیزند بدن را آب بکشد و اگر نماز را به هم میزند، باید با همان حال نماز را تمام کند، و نماز او صحیح است.
- [امام خمینی] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند، ملتفت شود که نجس شده یا بفهمد بدن او نجس است، و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را به هم نمی زند، باید آب بکشد. واگر نماز را به هم می زند، باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند، ملتفت شود که نجس شده، یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را به هم نمیزند، باید آب بکشد و اگر نماز را به هم میزند، باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.
- [آیت الله سبحانی] کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز بدن او نجس شود و پیش از آنکه چیزی از نماز را با نجاست بخواند ملتفت شود که نجس شده، یا بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده در صورتی که آب کشیدن بدن، نماز را به هم نمی زند، باید آب بکشد و اگر نماز را به هم می زند، باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.