بیماری
مقابل سلامت و تندرستی را بیماری گویند. از آن در بابهای طهارت، صلات، زکات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، حجر، ضمان، وصیّت، نکاح، طلاق، اطعمه و اشربه، ارث، حدود، قصاص و دیات سخن رفته است.
اگر به واسطه بیماری و مانند آن نتواند در سجده آرام بگیرد، نماز او صحیح است، ولی باید پیش از آن که از حالت سجده خارج شود، ذکر واجب را بگوید.
عنوان مسئله:
اگر به واسطه بیماری و مانند آن نتواند در سجده آرام بگیرد، نماز او صحیح است، ولی باید پیش از آن که از حالت سجده خارج شود، ذکر واجب را بگوید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی بیماری و درد شدیدی در گردن دارد و نمیتواند در حالت سجده سر بر مهر بگذارد. اگر به علت درد شدید، نتواند روی چیزی مثل چهار پایه کوچک نیز مهر بگذارد و سجده کند، آیا میتواند مهر را بردارد و بر پیشانی قرار دهد؟
- یک نفر دو لباس دارد که میداند نماز با یکی از آنها صحیح است و با یکی دیگر صحیح نیست، مثل این که غصبی است یا از جنس ابریشم و طلا است یا از اجزای حیوان حرام گوشت تهیه شده است یا نجس است. در این حالت، اگر نتواند دو لباس را از یکدیگر تشخیص دهد، چه طور نماز بخواند؟
- در صورتی که کفّاره روزه، بر کسی واجب شود و نتواند آن را به صورت کامل به جا آورد و نهایتا منجر به ذکر استغفار گردد، آیا بعد از مرگ او کفّاره روزه بر پسر بزرگترش واجب است؟
- اگر کسی عمدا در واجب غیر رکنی نماز، اخلال ایجاد کند، ولی دوباره آن را تصحیح کند، آیا نمازش صحیح است؟ مثلاً قرائت یا ذکر را عمدا غلط بخواند و دوباره صحیح آن را بگوید و یا این که هنگام قرائت یا ذکر، بدنش را عمدا حرکت دهد و دوباره در حال آرامش بدن بگوید؟
- در بسیاری از اوقات دیده می‌شود که افرادی مقداری از اول یا آخر ذکر رکوع و سجود را در حال حرکت میگویند. نماز این افراد، چه حکمی دارد؟
- اگر کسی در نماز سهوا ذکر مستحبّی را غلط بگوید، آیا واجب است آن را تکرار کند یا مستحب است؟
- یکی از دو طرف مهرهای نماز، مقداری برجستگی دارد. آیا سجده بر سطح ناهموار آن صحیح است؟
- فردی را در اتاقی زندانی کردهاند و تمام کف اتاق که سجده بر آن صحیح است، نجس است و چیز دیگری هم برای سجده کردن ندارد. آیا واجب است باز هم نماز بخواند؟ و در صورت خواندن، باید اعاده کند یا خیر؟
- کسی که در یک نماز، هم نماز احتیاط و هم سجده سهو بر او واجب می‌شود، کدام یک را باید اول به جا آورد؟
- میّتی را به جای غسل، تیمّم دادهاند و کفن کرده و بر او نماز خواندهاند؛ ولی قبل از دفن کردن، امکان غسل دادن او فراهم شده است. آیا در این حالت، غسل دادن واجب است؟ در صورت وجوب، پس از غسل و کفن باید نماز مجدّدا خوانده شود یا نماز اول کافی است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در رکوع و سجود افزون بر ذکر واجب، دعا و ذکر غلط خوانده شود به نماز صدمه میزند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خانمی به علت درد شدید کمر و زانو به یکی از دو حالت زیر قادر به نماز خواندن است: 1 ایستاده نماز بخواند و برای سجده کردن روی صندلی نشسته و روی میزی که در مقابل خود گذاشته سجده کند به نحوی که زانوها یا نوک انگشتان روی زمین قرار نمی گیرد بلکه کف پا روی زمین قرار می گیرد. 2 نشسته نماز بخواند و سجده را به شکل صحیح انجام دهد. کدام یک از این دو حالت صحیح است؟
- [آیت الله سیستانی] اگر شخصی بتواند قیام و رکوع نمازش را ایستاده به جا آورد ولی نتواند در حالت ایستاده به سجده برود وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا مأموم مرد تمام اذکار را باید آرام بخواند یا این که برخی اذکار (مثل قنوت یا ذکر رکوع و سجود) را می تواند بلند بخواند؟
- [آیت الله بهجت] اگر اتّصال انسان به واسطه فرادا شدن نماز یک یا چند نفر به هم بخورد، آیا نمازگزار می تواند با یک یا چند قدم جلو و چپ و راست رفتن، بدون حالت ذکر مجددا اتّصال را برقرار نماید؟
- [آیت الله سیستانی] اگر شخصی بتواند قیام و رکوع نمازش را ایستاده به جا آورد ولی نتواند در حالت ایستاده به سجده برود وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] در سجده چه ذکری می توان گفت و چه قدر باید باشد؟ اگر در سجده افزون بر ذکر واجب، دعا و ذکر غلط خوانده شود؛ آیا مبطل نماز است؟
- [سایر] نمونه هایی از حالت عرفانی پیامبر(ص) و ائمه(ع) را در نماز ذکر کنید ؟
- [آیت الله نوری همدانی] بیماری که ایستاده نماز میخواند ناگاه در بین نماز احساس سرگیجه و عجز میکند آیا میتواند بقیه نماز را به حالت نشسته یا خوابیده بخواند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا خواندن دعا به فارسی در حالت سجده در نماز واجب ومستحبی اشکال ندارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به واسطه بیماری و مانند آن در رکوع آرام نگیرد، نماز صحیح است، ولی باید پیش از آن که از حال رکوع خارج شود، به مقدار ذکر واجب، یعنی (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) یا سه مرتبه (سُبْحانَ اللّه)، ذکر بگوید.
- اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد و بدن آرام بگیرد، عمدا ذکر واجب سجده را بگوید یا پیش از تمام شدن ذکر واجب، عمدا سر از سجده بردارد، نماز باطل است.
- اگر بعد از آن که سر از سجده برداشت، بفهمد که پیش از آرام گرفتن بدن ذکر راگفته یا پیش از آن که ذکر سجده تمام شود سر برداشته، نماز او صحیح است.
- باید بدن در سجده به مقدار ذکر واجب آرام باشد و هنگام گفتن ذکر مستحب نیز اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور دادهاند بگوید، بنابر احتیاط آرام بودن بدن لازم است.
- اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد، سهوا ذکر سجده را بگوید و پیش از آن که سر از سجده بردارد، بفهمد اشتباه کرده، باید دوباره ذکر را بگوید و بنابر احتیاط واجب اگر قبل از آرام گرفتن بدن نیز سهوا ذکر سجده را بگوید، باید پس از آرام گرفتن بدن دوباره ذکر سجده را بگوید.
- بعد از تمام شدن ذکر رکوع، باید راست بایستد و بعد از آن که بدن آرام گرفت، به سجده رود و اگر عمدا پیش از ایستادن یا پیش از آرام گرفتن بدن به سجده رود، نماز او باطل است.
- بعد از تمام شدن ذکر سجده اوّل، باید بنشیند تا بدن آرام گیرد و دوباره به سجده رود.
- اگر هنگامی که ذکر رکوع را میگوید، بیاختیار به قدری حرکت کند که بدن از حال آرام بودن خارج شود، نمازش صحیح است، ولی چنانچه در حال گفتن ذکر واجب، بیاختیار حرکت کرده باشد، احتیاط واجب آن است که بعد از آرام گرفتن بدن، دوباره ذکر را بگوید و اگر کمی حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج نشود یا انگشتان را حرکت دهد، اشکال ندارد.
- اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است، نداشته باشد یا اگر دارد به واسطه سرما یا گرمای زیاد و مانند آنها نتواند بر آن سجده کند، باید به لباس خود سجده کند و اگر نتواند، باید بر پشت دست خود و چنانچه آن نیز ممکن نباشد، بر چیزهای معدنی مانند انگشتر عقیق سجده نماید.
- باید بدن در رکوع به مقدار ذکر واجب آرام باشد و در ذکر مستحب نیز اگر آن را به قصد ذکری که برای رکوع دستور دادهاند بگوید، بنابر احتیاط واجب آرام بودن بدن لازم است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر به واسطه مرض و مانند آن در رکوع آرام نگیرد نماز صحیح است ولی باید پیش از آنکه از حال رکوع خارج شود، ذکر واجب را بگوید.
- [آیت الله جوادی آملی] .واجب است بدن درحالت سجده آرام باشد، به گونهای که ذکر واجب آن، با آرامش بدن انجام شود و بنا بر احتیاط واجب برای ذکر مستحب سجود که به قصد خصوصیت سجده گفته می‌شود, باید بدن آرام باشد.
- [آیت الله بهجت] در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد. و اگر نتوانست به اندازه ذکر واجب آرامش بدن داشته باشد، اصل وجوب ذکر ساقط نمیشود، و اگر بههیچوجه بدنش آرام نمیگیرد، احوط این است که نماز دیگری هم بخواند و سجده آن را با اشاره انجام دهد و منظور از آرامش بدن، توقف و مکث بین سر گذاشتن و برداشتن است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب؛ بدن آرام باشد و موقع گفتن ذکر مستحب هم؛ آرام بودن بدن بهتر است.
- [آیت الله خوئی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد و موقع گفتن ذکر مستحب هم، آرام بودن بدن با قصد خصوصیت احوط است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی می تواند رکوع کند اما به خاطر بیماری یا علت دیگری نمی تواند به اندازه ذکر واجب توقف کند باید پیش از آن که از حال رکوع خارج شود ذکر واجب را بگوید هرچند بدن آرام نباشد و اگر نتواند، در حال برخاستن ذکر را تمام کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد وموقع گفتن ذکر مستحبّ هم اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور دادهاند بگوید، آرام بودن بدن لازم است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در سجده باید موقع خواندن ذکر واجب بدن آرام باشد، و موقع گفتن ذکر مستحب هم اگر آن را بقصد ذکری که برای سجده دستور داده اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است.
- [امام خمینی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد. و موقع گقتن ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است
- [آیت الله بروجردی] در سجود باید به مقدار ذکر واجب بدن آرام باشد و موقع گفتن ذکر مستحب هم، اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور دادهاند بگوید، آرام بودن بدن لازم است.