احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر کسی که نمازهایی از او قضا شده بداند کدام یک جلوتر قضا شده، احتیاط مستحب آن است که به ترتیب قضا کند و آنچه اوّل قضا شده را اوّل و دومی را بعد و به همین نحو بخواند.
عنوان مسئله:
اگر کسی که نمازهایی از او قضا شده بداند کدام یک جلوتر قضا شده، احتیاط مستحب آن است که به ترتیب قضا کند و آنچه اوّل قضا شده را اوّل و دومی را بعد و به همین نحو بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا کسی که نماز قضا دارد می تواند نماز مستحبی بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است کسی که نماز قضا دارد، نماز مستحب بخواند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فردی وصیت کرده تا از محل درآمد قطعه زمینی، برایش نماز و روزه بجا آورند. اکنون که مطابق وصیت او عمل شده و قضای عباداتش بجا آورده شده است، تکلیف ورثه در خصوص آن زمین چیست؟ آیا بعد از اتمام نمازهای قضا باید نمازهایی به نیت مستحب بخوانند یا باز هم نمازهای قضا را احتیاطا اعاده کنند (این کار نوعی حبس مال است)؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی مدت زیادی نماز قضا بر عهده دارد، آیا می تواند آنها را به ترتیب زیر بجا آورد؟ 1 مثلاً بیست بار نماز صبح بخواند. 2 هر یک از نماز ظهر و عصر را بیست بار بخواند. 3 هر یک از نماز مغرب و عشا را بیست بار بخواند و تا یک سال به همین صورت ادامه دهد.
- [آیت الله خامنه ای] شخصی که نمی داند نماز قضا برذمّه اش هست یا خیر، اگر نماز مستحبی یا نافله بخواند، بر فرض که نماز قضا داشته باشد، آیا به عنوان نماز قضای او محسوب می شود؟
- [سایر] آیا نوافل یومیه را چنانچه موفق نشویم در وقت خودش بخوانیم می توانیم در خارج از وقت به نیت قضا بجا آوریم ؟ همچنین بعضی از نمازها و یا اورادی که وقت مخصوص دارد (مثل نمازهایی که در بعض اوقات از ماه رجب مستحب می شود) آیا می شود آنها را در خارج از وقت به قصد قضا بجا آورد؟ نافله شب چنانچه قضا شد برای قضای آن تا کی وقت داریم؟
- [سایر] آیا کسی که نمیداند روزه قضا بر گردن دارد یا خیر، میتواند در ایام رجب و شعبان روزه بگیرد با این نیت که اگر قضا داشت جبران شود و اگر نداشت به عنوان مستحبی استفاده کند؟ همینطور اگر نمیداند نماز واجب به گردن اوست هر روز نماز قضا بخواند اگر بگردن داشت حساب شود و گرنه نماز مستحبی حساب شود؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار نزدیک غروب مشغول نماز ظهر شود و در نماز ظهر بین رکعت 3 و 4 شک کرده و احتیاج به نماز احتیاط دارد؛ و اگر نماز احتیاط را بخواند نماز عصرش قضا می شود؛ تکلیف چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] فردی میداند غیر از تکبیرة الاحرام تکبیرات دیگر در نماز مستحب است، این را هم میداند که اگر نگوید به نماز اشکال نمیرسد و بعد از حال حرکت به طرف سجده و رکوع میگفته، نمیدانسته اگر به قصد ورود بگوید باید در حال سکون بدن بگوید یعنی نمیدانسته چنین مسألهای (قصد ورود و قصد ذکر) هست تا بپرسد، آیا نمازهایی که در این مدّت چهل و یا پنجاه ساله خوانده قضا کند یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] دلیل مذهب شیعه در مورد وقت نمازهای روزانه چیست؟ همانگونه که می دانید اهل سنت، با داخل شدن وقت نماز عشا، نماز مغرب را قضا می دانند و همچنین در مورد نماز ظهر و عصر هم به همین ترتیب است. لذا معتقدند که وقتی وقت نماز عشا داخل شد و امام جماعت برای خواندن آن بپاخاست، مأموم نمی تواند همراه او، نماز مغرب را بخواند و نماز مغرب و عشا را در یک زمان بجا آورد.
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی نداند کدام یک از نمازهایی که از او قضا شده مقدم بوده، لازم نیست به نحوی بخواند که ترتیب حاصل شود بلکه میتواند هر یک را مقدّم بدارد.
- اگر انسان کلمهای را صحیح بداند و در نماز به همان نحو بخواند و بعد بفهمد غلط خوانده، لازم نیست دوباره نماز را بخواند و یا اگر وقت گذشته، آن را قضا نماید.
- اگر در لباس خود منی ببیند و بداند که از خود او است و برای آن غسل نکرده، باید غسل کند و نمازهایی را که یقین دارد بعد از بیرون آمدن منی خوانده قضا کند، ولی نمازهایی را که احتمال میدهد بعد از بیرون آمدن آن منی خوانده است، لازم نیست قضا نماید.
- کسی که نماز قضا دارد میتواند نماز مستحبّی بخواند.
- کسی که نمیتواند از بیرون آمدن ادرار یا مدفوع خودداری کند، بعد از آن که مرض او خوب شد، لازم نیست نمازهایی را که هنگام بیماری مطابق وظیفهاش خوانده قضا نماید، ولی اگر در حالی که وقت نماز باقی است مرض او خوب شود، بنابر احتیاط واجب باید نمازی را که در آن وقت خوانده دوباره بخواند.
- اگر عمدا قنوت نخواند، قضا ندارد، ولی اگر فراموش کند و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود، به خاطر آورد، مستحب است بایستد و آن را بخواند و اگر در رکوع به خاطر آورد، مستحب است بعد از رکوع آن را قضا کند و اگر در سجده به خاطر آورد، مستحب است بعد از سلام نماز آن را قضا نماید.
- احتیاط آن است که چیز نجسی که با آن میتوان عورت را پوشاند همراه نمازگزار نباشد، ولی کسی که این مسأله را نمیدانسته و به این نحو نماز خوانده، لازم نیست آن نمازها را قضا کند.
- کسی که نماز قضایی از روزهای پیش دارد، میتواند قبل از خواندن نمازی که قضا شده نماز ادا بخواند و لازم نیست نماز قضا را مقدم بدارد، ولی اگر نماز قضا از همان روز باشد مثل این که نماز صبح او قضا شده و بخواهد نماز ظهر بخواند و وقت نیز برای خواندن آن داشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید نماز قضا را پیش از نماز ادا بخواند و اگر سهوا مشغول نماز ادا شده باشد، چنانچه قبل از گذشتن از محل عدول متوجّه شود، بنابر احتیاط واجب باید نیّت خود را به نماز قضا برگرداند و آن را بخواند.
- اگر کسی اجیر شود که مثلاً در مدت یک سال نمازهای میّت را بخواند، ولی پیش از تمام شدن سال بمیرد، باید برای نمازهایی که میدانند بجا نیاورده، شخص دیگری را اجیر نمایند، بلکه برای نمازهایی هم که احتمال میدهند بجا نیاورده، بنابر احتیاط واجب باید اجیر بگیرند.
- اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار رکعت نماز خوانده، ولی نداند به نیّت ظهر خوانده یا به نیّت عصر، باید چهار رکعت نماز قضا بخواند و بنابر احتیاط آن را باید به نیّت نمازی که بر او واجب است به جا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر کسی نداند که نمازهایی که از او قضا شده کدام یک جلوتر بوده لازم نیست به طوری بخواند که ترتیب حاصل شود و هر یک را می تواند مقدم بداند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی نداند که نمازهائی که از قضا شده کدامیک جلوتر بوده لازم نیست بطوری بخواند که ترتیب حاصل شود و هر یک را می تواند مقدم بدارد .
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی که نمازهایی از او قضا شده میداند کدامیک جلوتر قضا شده، بهتر آن است که به ترتیب قضا کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی که نمازهائی از او قضا شده می داند کدام یک جلوتر قضا شده بهتر آن است که به ترتیب قضا کند . هر چند رعایت ترتیب واجب نیست .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی نداند که نمازهایی که از او قضا شده کدام یک جلوتر بوده لازم نیست به طوری بخواند که ترتیب حاصل شود و می تواند هرکدام را مقدم بدارد.
- [آیت الله بهجت] اگر کسی نداند و گمان هم ندارد که نمازهایی که از او قضا شده کدامیک جلوتر بوده، بنابر اقوی لازم نیست به طوری بخواند که ترتیب حاصل شود و می تواند هر کدام را خواست مقدم بدارد، اگر چه احتیاط، در صورتی که عسر و حرج پیش نیاید و موجب فوت آنچه یقینا فوت شده، نشود، تحصیل یقین به ترتیب است، پس اگر نداند نماز مغرب و ظهر که از او فوت شده کدامیک جلوتر بوده یک نماز مغرب بین دو ظهر یا یک نماز ظهر بین دو مغرب بنابراحتیاط مستحب بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] در قضای نمازهای میت ترتیب واجب نیست هر چند احتیاط مستحب رعایت ترتیب است مگر در نمازهایی که ادای انها ترتیب دارد مثل نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشاء از یک روز
- [آیت الله وحید خراسانی] در قضای نمازهای یومیه ترتیب لازم نیست مگر در نمازهایی که در ادای انها ترتیب هست مثل نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشاء از یک روز اگر چه احتیاط مستحب در غیر اینها نیز مراعات ترتیب است
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن برابر مرد یا جلوتر، بدون رعایت فاصله مناسب بایستد و با هم وارد نماز شوند احتیاط مستحب آن است که نماز را دوباره بخوانند و اگر یکی بعد از دیگری به نماز بایستد احتیاط مستحب آن است که دومی نمازش را دوباره بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] احتیاط واجب، رعایت ترتیب در قضاء نمازهای یومیه است، برای کسی که ترتیب قضا شدن نمازهای خود را می داند و در نمازهایی که در اداء آنها ترتیب لازم است مانند نماز ظهر و عصر، لازم است در قضا ترتیب بین آنها رعایت شود.