جدا کردن
به پیوند و ارتباط چیزى یا کسى را با چیزى یا کسى دیگر از میان بردن جدا کردن می گویند که عنوان یاد شده در بابهاى صلات، زکات، خمس، نکاح، صید و ذباحه و شهادات به کار رفته است.
اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند، مثلاً گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنانچه جدا کردن آنها ممکن باشد، اگرچه زحمت داشته باشد، باید جدا کند و به صاحب آن برگرداند.
عنوان مسئله:
اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند، مثلاً گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنانچه جدا کردن آنها ممکن باشد، اگرچه زحمت داشته باشد، باید جدا کند و به صاحب آن برگرداند.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه مال غصب شده توسط شخص دیگری غصب شود و تلف گردد، صاحب مال از چه کسی می تواند مطالبه کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه مال غصب شده توسط شخص دیگری غصب شود و تلف گردد، صاحب مال از چه کسی می تواند مطالبه کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که غاصب تغییری در مال غصب شده ایجاد کند و صاحب مال نپذیرد وظیفه غاصب چیست؟
- [آیت الله بروجردی] زمینی که برای زراعت گندم و جو اجاره میدهند، زکات آن بر عهده صاحب زمین است یا مستأجر؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی مبلغی را به دیگری برای نگهداری بدهد، آیا او می تواند از آن پول استفاده کند و در صورت طلب صاحب پول بلافاصله آن را برگرداند؟
- [آیت الله بهجت] در بعضی از محلّ ها رسم است که گندم و جو را درهم و مخلوط می کارند. پس از چیدن اگر از هم جدا شوند، هیچ کدام به نصاب نمی رسد. امّا مخلوط هر دو که به آن خلطک می گویند به مقدار نصاب است و به همین نحو آن را به مصرف می رسانند. آیا زکات آن واجب است یا نه؟
- [سایر] 1. کسی اجاق گاز و فری دزدیده و با آن امرار معاش می کند. اگر من بخواهم با او کار کنم استفاده از آن برای امرار معاش خودم، جایز است یا خیر؟ 2. آیا تکلیفی به گردن من هم می آید؟ 3. به صورت کلی، آیا شخص غاصب، مالک منفعتی که از مال غصب شده، به دست آورده و این منفعت نتیجه زحمت خود اوست (البته بوسیله آن مال غصب شده) میشود؟
- [سایر] با عرض سلام خدمت سرکار خانم دکتر هاشمی. 1) نظر شما در مورد مخلوط گیاه شیطرج هندی و روغن کوهان شتر جهت بهبود عارضه ی آرتروز چیست؟ طریقه ی مصرف آن به چه شکلی میباشد؟ 2) نظر حضرتعالی در مورد سویق جو به جهت درمان آرتروز گردن و شانه چیست؟ در جایی خواندم که باید آن را آسیاب کرد و سپس بدون روغن تفت داد. سویق جو مخلوط چه مواردی است ؟ نحوه ی مصرف آنرا توضیح دهید. با تشکر فراوان و آرزوی سلامتی و تندرستی برای شما.
- [سایر] با عرض سلام خدمت سرکار خانم دکتر هاشمی. 1) نظر شما در مورد مخلوط گیاه شیطرج هندی و روغن کوهان شتر جهت بهبود عارضه ی آرتروز چیست؟ طریقه ی مصرف آن به شکلی میباشد؟ 2) نظر حضرتعالی در مورد سویق جو به جهت درمان آرتروز گردن و شانه چیست؟ در جایی خواندم که باید آن را آسیاب کرد و سپس بدون روغن تفت داد. سویق جو مخلوط چه مواردی است ؟ نحوه ی مصرف آنرا توضیح دهید. با تشکر فراوان و آرزوی سلامتی و تندرستی برای شما.
- [آیت الله مظاهری] من مالی را غصب کرده ام و اکنون می خواهم به صاحب آن برگردانم ولی در صاحب مال بودن بین چند نفر تردید دارم و مطمئن نیستم آن مال متعلق به کدام یک است و خود آنان هم نمی دانند حال باید چه کنم؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خریدن چیزی که از راه قمار یا غصب و دزدی یا از راه معامله باطل تهیّه شده، باطل و تصرّف در آن مال حرام است و اگر کسی آن را بخرد، باید به صاحب اصلی آن برگرداند.
- اگر از چیزی که غصب کرده منفعتی به دست آید، مثلاً از =============================================================================== 1 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، باب 1 از (کتاب الغصب)،ح2،ج25،ص386. گوسفندی که غصب کرده برّهای پیدا شود، متعلّق به صاحب مال است و نیز کسی که مثلاً خانهای را غصب کرده، اگرچه در آن ننشیند، باید اجاره آن را بدهد.
- اگر گاو، گوسفند، شتر، طلا یا نقره در بین سال از انسان غصب شود و نتواند در آن تصرّف کند، سال به هم میخورد و از وقتی که بتواند در آن تصرّف کند، دوباره سال شروع میشود و نیز اگر زراعت گندم، جو، خرما و کشمش را از انسان غصب کنند و هنگامی که زکات آن واجب میشود در دست غصب کننده باشد، هنگامی که به صاحب آن برمیگردد، زکات ندارد.
- اگر انسان چیزی را غصب کند، باید آن را به صاحبش برگرداند و اگر آن چیز از بین برود، باید عوض آن را به او بدهد.
- اگر کسی چیزی را غصب کند و آن چیز در دست او رشد و نموّ پیدا کند، همه آن متعلّق به صاحب مال است؛ مثلاً اگر نهالی را غصب کند و در زمین خود بکارد، درخت هرچه رشد و نموّ پیدا کند متعلّق به صاحب نهال است و غاصب اجرت زمین را طلبکار نیست؛ همچنین اگر پیوندی را غصب کند و به درخت خود پیوند بزند، بنابر اقوی نموّ و میوه آن برای صاحب پیوند است.
- هرگاه دو نفر با هم چیزی را غصب کنند، اگرچه هر یک به تنهایی میتوانستهاند آن را غصب نمایند، هر کدام آنان به نسبت استیلایی که پیدا کرده ضامن آن است.
- اگر صاحب زمین راضی شود که زراعت و درخت در زمین او بماند، کسی که آن را غصب کرده، لازم نیست درخت و زراعت را بکند، ولی باید اجاره آن زمین را از وقتی که غصب کرده تا وقتی که صاحب زمین راضی شده، بدهد.
- اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را بداند ولی صاحب آن را نشناسد، باید آن مقدار را به نیّت صاحب آن صدقه بدهد و احتیاط واجب آن است که از حاکم شرع نیز اجازه بگیرد.
- اگر چیزی که غصب کرده و از بین رفته، مانند گندم و جو باشد که قیمت اجزای آن با هم فرق ندارد، باید مثل همان چیزی را که غصب کرده بدهد و خصوصیات چیزی که میدهد باید مثل خصوصیّات چیزی باشد که آن را غصب کرده و از بین رفته است؛ ولی اگر قیمت بازار کمتر شده باشد، بنابر احتیاط باید به نسبت تفاوت قیمت مصالحه نمایند.
- اگر در زمینی که غصب کرده زراعت کند یا درخت بنشاند، زراعت و درخت و میوه آن مال خود اوست و چنانچه صاحب زمین راضی نباشد که زراعت و درخت در زمین بماند، کسی که غصب کرده باید فورا زراعت یا درخت خود را اگرچه ضرر نماید از زمین بکند و نیز باید اجاره زمین را در مدّتی که زراعت و درخت در آن بوده به صاحب زمین بدهد و خرابیهایی را که در زمین پیدا شده درست کند، مثلاً جای درختها را پر نماید و اگر به واسطه اینها قیمت زمین از اوّلش کمتر شود، باید تفاوت آن را هم بدهد و نمیتواند صاحب زمین را مجبور کند که زمین را به او بفروشد یا اجاره دهد و نیز صاحب زمین نمیتواند او را مجبور کند که درخت یا زراعت را به او بفروشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند مثلاً گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنانچه جدا کردن آنها ممکن است اگرچه زحمت داشته باشد، باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند؛ مثلا گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید؛ چنانچه جدا کردن آنها ممکن است؛ اگرچه زحمت داشته باشد؛ باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله خوئی] اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند، مثلًا گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنانچه جدا کردن آنها ممکن است اگرچه زحمت داشته باشد باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند مثلا گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنانچه جدا کردن آنها ممکن است اگر چه زحمت داشته باشد، باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند، مثلاً گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنان چه جدا کردن آنها ممکن است، اگر چه زحمت داشته باشد، باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله سیستانی] اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند ، مثلاً گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید ، چنانچه جدا کردن آنها ممکن است ، اگر چه زحمت داشته باشد ، باید جدا کند و به صاحبش برگرداند .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چیزی را که غصب کرده با چیزی دیگری مخلوط کند ، مثلاً گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید ، چنانچه جداکردن آنها ممکن است اگر چه زحمت داشته باشد ، باید جداکند و به صاحبش برگرداند.
- [امام خمینی] اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند مثلًا گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنانچه جدا کردن آنها ممکن است اگر چه زحمت داشته باشد، باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله بروجردی] اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند، مثلاً گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید چنانچه جدا کردن آنها ممکن است، اگر چه زحمت داشته باشد باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله بهجت] اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند ، مثلاً گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنانچه جدا کردن آنها ممکن است، اگر چه زحمت داشته باشد، باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.