وقت نماز
هر یک از نمازهای واجب باید در وقت مخصوصی اقامه گردد، که به آن اوقات نمازهای یومیه می گویند.
کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است، اگر بدون جستجو با تیمّم نماز بخواند، و بعد از نماز بفهمد که برای جستجو وقت داشته، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند.
عنوان مسئله:
کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است، اگر بدون جستجو با تیمّم نماز بخواند، و بعد از نماز بفهمد که برای جستجو وقت داشته، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در ماه رمضان فردی عمداغسل نمیکند، تا وقت تنگ شود، سپس تیمّم میکند و تا طلوع آفتاب کاری که مبطل طهارت باشد انجام نمیدهد، آیا با تنگی وقت می‌شود با همین تیمّم نماز خواند یا خیر؟
- شخصی معتقد بود که وقت تنگ است و با تیمّم نماز خوانده است و بعد از خواندن نماز پی برده که وقت برای وضو ساختن داشته است آیانمازی که خوانده صحیح است یا خیر؟
- اگر شخص جنب در ماه مبارک رمضان در تنگی وقت تیمّم کند آیا با این تیمّم میتواند نماز صبح بخواند و حال آنکه بیش از یک ساعت تا طلوع آفتاب وقت باقی مانده است؟
- اگر در مأموریتی مثل امدادرسانی در زلزله و( وقت شرعی نماز تنگ است و لباس امدادگر نیز نجس است شرایط خواندن نماز چگونه است؟
- کسی از خواب بیدار شود و یا از خواب اوّل بعد از جنابت بیدار شود و وقت تا اذان صبح برای غسل و تیمّم تنگ است تکلیف روزه معیّنآن روز چه می‌شود؟
- کسی که در ماه مبارک رمضان، عمداغسل نمیکند تا وقت تنگ شود، سپس تیمّم میکند آیا با بودن آب حکم غسل جنابت دارد یا خیر و میتواند وارد مسجد شود؟
- کسی که در تنگی وقت، قبل از اذان صبح در شبهای ماه مبارک رمضان تیمّم کند و در صورت عدم وجود آب و غسل تا طلوع آفتاب، آیا شرعامیتواند با آن تیمّم که کرده است نماز بخواند، و یا باید یک تیمّم دیگری هم بنماید؟
- آیا فرد لال میتواند نماز میّت بخواند و بر فرض جواز آیا نمازش اکتفاء از نماز میّت فرد صحیح میکند؟
- در فرض فوق، شخص جنب که وقت برای غسل ندارد و بخواهد با تیمّم نماز بخواند، آیا لباسی که بر تن او بوده و نجس شده لازم است بیرون آورد؟ و اگر بدن نجس شده و وقت تطهیر دارد، آیا باید تطهیر کند؟
- آیا زن در حمّام میتواند برهنه نماز بخواند البتّه با فرض این که وقت ضیق است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت یقین به بقاء عذر تا آخر وقت نماز، می تواند در اول وقت با تیمم نماز بخواند؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی هنگامی که غسل جنابت به او واجب می‌شود بقدری آن را تأخیر میاندازد که وقت نماز تنگ می‌شود و لذا با تیمم نماز میخواند و بعداً مثلاً فردای آن روز غسل مینماید. نظر حضرت عالی در این باره چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی در نماز ظهر شکی کند که نماز احتیاط دارد، و وقت نماز عصر آن قدر تنگ است که ممکن نباشد حداقل یک رکعت عصر را پیش از غروب بخواند؛ در این صورت کدام یک را باید مقدّم دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مسافری در دریا جنب شد آنجا حمّام نیست و خاک هم ندارد تا تیمّم کند وقت نماز هم تنگ است لطفاً بفرمائید وظیفهاش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در تشخیص وقت نماز اشتباه کند و پس از وقت نماز، نماز را باادا بخواند؛ و یا تیمم کند و نماز بخواند و بعد از آن وقت حقیقی نماز را بیابد و نداند چند نماز پس از وقت و با تیمم خوانده است؛ تکلیفش چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که وقت نمازش بسیار تنگ شده، به طوری که فقط برای خواندن یک رکعت نماز و آن هم به اندازه گفتن تکبیرة الاحرام و خواندن حمد و انجام دادن یک رکوع و دو سجده با گفتن یک سبحان اللّه در رکوع و سجده فرصت دارد، آیا نمازش قضا شده است یا باید به همین صورت نمازش را بخواند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگه شخصی وقت نمازش تنگ باشد به نحوی که بتواند فقط وضو بگیرد و اگر مانعی برای وضو باشد که وقت نماز اجازه نمی دهد مانع را برطرف کند باید چه انجام دهد آیا باید تیمم کند یا وضو جبیره ای باید بگیرد؟
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از نماز، نمازگزار بفهمد نماز را قبل از وقت خوانده؛ آیا باید نماز را دوباره بخواند؟
- [آیت الله خوئی] اگر کسی در آخر وقت به واسطه وجود ابر نتواند یقین به بقاء وقت پیدا کند اگر نماز را به قصد ما فی الذمه بخواند مجزی است یا خیر، و در فرض مذکور اگر با یقین به بقاء وقت نماز را اداء بخواند بعد معلوم شود همه نماز را در خارج وقت خوانده چه صورت دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه به هنگام عمل جرّاحی وقت نماز تنگ شود، و امکان وضو و تیمّم نباشد، با توجّه به اینکه کادر اطاق عمل باید تمام هوش و هواس خود را بر روی بیمار متمرکز کنند تکلیف نماز آنان چه می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که یقین دارد آب پیدا نمیکند، چنانچه دنبال آب نرود و با تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که اگر جستجو میکرد آب پیدا میشد، نمازش باطل است.
- اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جایی که جستجو کرده آب بوده، اگر وقت باقی است به احتیاط واجب باید اعاده کند ولی اگر وقت تمام شده قضا واجب نیست.
- اگر در جستجوی آب نرود تا وقت نماز تنگ شود، معصیت کرده ولی نمازش با تیمّم صحیح است و احتیاط مستحبّ آن است که قضا نماید خصوصاً اگر علم پیدا کند که اگر جستجو میکرد، آب پیدا مینمود.
- اگر برای آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید وگمان کند که به اندازه غسل وقت دارد وخود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چنانچه تیمّم کند، روزهاش صحیح است و همچنین است اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد وخود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمّم روزه بگیرد، روزه او صحیح است.
- اگر انسان ملتفت نباشد که باید با یقین به داخل شدن وقت مشغول نماز شود، چنانچه بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را در وقت خوانده نماز او صحیح است و اگر بفهمد تمام نماز را پیش از وقت خوانده، یا نفهمد که در وقت خوانده یا پیش از وقت، نمازش باطل است بلکه اگر بعد از نماز بفهمد که در بین نماز وقت داخل شده است، دوباره آن نماز را بخواند.
- اگر در بین نماز یومیّه بفهمد که وقت نماز آیات تنگ است، چنانچه وقت نماز یومیّه هم تنگ باشد، باید آن را تمام کند بعد نماز آیات را بخواند و اگر وقت نماز یومیّه تنگ نباشد، باید آن را بشکند واوّل نماز آیات را بخواند بعد نماز یومیّه را بجا آورد.
- اگر بعد از نماز احتیاط بفهمد کسری نمازش به مقدار نماز احتیاط بوده مثلاً در شک بین سه وچهار، یک رکعت نماز احتیاط بخواند بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده، نمازش صحیح است.
- کسی که وظیفهاش تیمّم است نمیتواند پیش از وقت نماز برای نماز بنابر احتیاط واجب تیمّم کند، ولی اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبّی تیمّم کند وتا وقت نماز عذر باقی باشد، اگر مأیوس از پیدا کردن آب باشد، میتواند با همان تیمّم نماز بخواند.
- اگر بعد از خواندن نماز احتیاط بفهمد کسری نماز بیشتر از نماز احتیاط بوده، مثلاً در شک بین سه وچهار یک رکعت نماز احتیاط بخواند، بعد بفهمد نماز را دو رکعت خوانده چنانچه بعد از نماز احتیاط کاری که نماز را باطل میکند انجام داده، مثلاً پشت به قبله کرده، باید نماز را دوباره بخواند و اگر کاری که نماز را باطل میکند انجام نداده، باید دو رکعت کسری نمازش را بجا آورد و نماز را هم بنابر احتیاط واجب دوباره بخواند.
- کسی که وقت نماز او تنگ نیست وبرای تهیّه آب وقت دارد، اگر یقین دارد در محلّی دورتر از مقداری که باید جستجو کند، آب هست باید برای تهیّه آب برود مگر این که زحمت زیادی داشته باشد و اگر گمان دارد آب هست، رفتن به آن محل لازم نیست اگرچه بنابر احتیاط مستحبّ رفتن به آنجا لازم است ولی اگر گمان او قوی باشد، بنابر احتیاط واجب باید برای تهیّه آب به آن محل برود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است، اگر بدون جستجو با تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که برای جستجو وقت داشته، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است؛ اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز و پیش از گذشتن وقت بفهمد که برای جستجو وقت داشته؛ احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند.
- [آیت الله خوئی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است، اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز و پیش از گذشتن وقت بفهمد که برای جستجو وقت داشته، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند.
- [آیت الله سیستانی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است ، اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز و پیش از گذشتن وقت بفهمد که برای جستجو وقت داشته ، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند .
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز و پیش از گذشتن وقت بفهمد که برای جستجو وقت داشته باید نماز را اعاده نماید و اگر بعد از وقت بفهمد قضا لازم نیست
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که یقین دارد آب پیدا نمی کند ، چنانچه دنبال آب نرود و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که اگر جستجو می کرد آب پیدا می شد ، بنابر احتیاط واجب نمازش را اعاده یا قضا نماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز آب پیدا کند، یا بفهمد که در جایی که جستجو کرده آب بوده، نماز او صحیح است؛ چه قبل از وقت جستجو کرده باشد یا در وقت، هر چند احتیاط مستحب در این است که نمازش را دوباره بخواند؛ خصوصا اگر در خارج وقت جستجو کرده باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که به جهت ترس از تنگی وقت بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که برای جستجو وقت داشته، نمازش صحیح است؛ ولی احتیاط مستحب آن است که نمازش را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر برای آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به اندازهی غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، چنانچه تیمّم کند روزهاش صحیح است و اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمّم روزه بگیرد، بنا بر احتیاط واجب باید روزهی آن روز را قضا کند.
- [آیت الله خوئی] اگر برای آنکه بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به انداز غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمم کند، روزهاش صحیح است. و اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب نماید و بعد بفهمد وقت تنگ بوده، و با تیمم روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید روزة آن روز را قضا کند.