احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز آب پیدا کند، یا بفهمد که در جایی که جستجو کرده آب بوده، نماز او صحیح است؛ چه قبل از وقت جستجو کرده باشد یا در وقت، هر چند احتیاط مستحب در این است که نمازش را دوباره بخواند؛ خصوصا اگر در خارج وقت جستجو کرده باشد.
عنوان مسئله:
اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز آب پیدا کند، یا بفهمد که در جایی که جستجو کرده آب بوده، نماز او صحیح است؛ چه قبل از وقت جستجو کرده باشد یا در وقت، هر چند احتیاط مستحب در این است که نمازش را دوباره بخواند؛ خصوصا اگر در خارج وقت جستجو کرده باشد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی در شبهای ماه مبارک رمضان در تنگی وقت (قبل از اذان صبح) تیمّم کند، در صورتی که تا طلوع آفتاب آب پیدا نکند، آیا شرعا میتواند با آن تیمّم که کرده، نماز بخواند یا باید تیمّم دیگری کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در صورت تنگی وقت نماز لازم است برای آب جستجو نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر قبل از وقت نماز به جستجوی آب برود آیا لازم است در هنگام نماز دوباره جستجو نماید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی نمازش را با تیمّم بخواند و بعدامعلوم شود که وقت برای وضو یا غسل داشته نمازش چه صورت دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی در اول وقت، با وضوی جبیرهای و یا در موارد تیمّم، با تیمّم نماز بخواند، در حالی که میداند با تأخیر انداختن نماز از اول وقت، میتواند نماز را با وضوی عادی بخواند، آیا نماز اول وقتش صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا تیمم پیش از وقت نماز صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت یقین به بقاء عذر تا آخر وقت نماز، می تواند در اول وقت با تیمم نماز بخواند؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در تشخیص وقت نماز اشتباه کند و پس از وقت نماز، نماز را باادا بخواند؛ و یا تیمم کند و نماز بخواند و بعد از آن وقت حقیقی نماز را بیابد و نداند چند نماز پس از وقت و با تیمم خوانده است؛ تکلیفش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از نماز، نمازگزار بفهمد نماز را قبل از وقت خوانده؛ آیا باید نماز را دوباره بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی اذکار مستحب نماز را غلط و یا ناقص تلفظ کند آیا نمازش صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که به جهت ترس از تنگی وقت بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که برای جستجو وقت داشته، نمازش صحیح است؛ ولی احتیاط مستحب آن است که نمازش را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- کسی که به جهتی؛ چون ترس از دزد و درنده، جستجوی آب برای او واجب نبود، میتواند در اول وقت با تیمم نماز بخواند و اگر پس از خواندن نماز در وقت یا خارج وقت آب هم پیدا کند لازم نیست نماز خود را دوباره بخواند، هر چند مطابق احتیاط استحبابی است؛ ولی اگر یقین داشته باشد که آب پیدا نمیکند و در وسعت وقت بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز در وقت آب پیدا کند، یا بفهمد که اگر جستجو میکرد آب پیدا میکرد، بنا بر احتیاط واجب باید نمازی را که خوانده دوباره بخواند و اگر در وقت نخواند آن را قضا کند.
- اگر کسی احتمال میدهد که آب پیدا کند و در جستجوی آب نرود و در وسعت وقت با تیمم نماز بخواند نمازش باطل است و همچنین اگر کسی به جهت غفلت یا ندانستن مسأله در جستجوی آب نرود نمازی که با تیمم در وسعت وقت خوانده بنا بر احتیاط واجب باطل است و در هر صورت چنانچه با قصد قربت تیمم کرده و نماز بخواند و بعد بفهمد که اگر جستجو هم میکرد آب پیدا نمیکرد نمازش صحیح است و نیز اگر در جستجوی آب نرود و در هنگامی که میترسد که اگر نماز را تأخیر بیندازد نماز قضا شود، با تیمم نماز بخواند نمازش صحیح است و لازم نیست آن را با وضو دوباره بخواند، هر چند به جهت عدم جستجوی آب معصیت کرده است.
- اگر در ماه رمضان برای آن که بفهمد وقت دارد یا نه، جستجو نماید و گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند بعد بفهمد وقت تنگ بوده و تیمم کند، روزهاش بیاشکال صحیح است؛ بلکه اگر بدون جستجو گمان کند که وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده و با تیمم روزه بگیرد، روزهاش صحیح است؛ هر چند احتیاط مستحب در قضا و کفاره است.
- کسی که وظیفهاش تیمم است چنانچه پیش از وقت نماز برای کار واجب یا مستحب دیگر تیمم کند، میتواند با همان تیمم نماز بخواند؛ ولی بنا بر احتیاط مستحب برای خود نماز پیش از وقت تیمم نکند.
- اگر پیش از وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا وقت نماز همان جا بماند، چنانچه احتمال دهد که آب پیدا میکند احتیاط مستحب آن است که دوباره در جستجوی آب برود.
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا وقت نماز دیگر در همان جا بماند، چنانچه احتمال دهد که آب پیدا می‌شود احتیاط مستحب آن است که دوباره در جستجوی آب برود.
- کسی که میداند یا احتمال عقلایی میدهد که آب پیدا نمیکند؛ اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضوی خود را باطل کند، یا آبی که دارد بریزد، معصیت کرده، ولی نمازش با تیمم صحیح است، اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- در مواردی که انسان میتوانسته است نماز خود را با وضو یا غسل بخواند، ولی به اختیار خود کاری کرده است که ناچار شده با تیمم نماز بخواند، بهتر است نماز خود را دوباره با وضو یا غسل بخواند؛ مانند موارد زیر: اول: آن که از استعمال آب ترس داشته و عمداً خود را جنب کرده و با تیمم نماز خوانده است. دوم: آن که میدانسته یا احتمال میداده که آب پیدا نمیکند و عمداً خود را جنب کرده و با تیمم نماز خوانده است. سوم: آن که عمداً در جستجوی آب نرود و در آخر وقت با تیمم نماز بخواند و بعد بفهمد یا احتمال دهد که اگر جستجو میکرد آب پیدا میشد. چهارم: آن که آب در اختیار داشته و عمداً نماز را تأخیر بیندازد تا آب از دست برود و در آخر وقت با تیمم نماز بخواند. پنجم: آن که میدانسته یا احتمال میداده که آب پیدا نمیشود و آبی را که داشته ریخته است.
- اگر انسان کلمهای را صحیح بداند و در نماز همان طور بخواند و بعد بفهمد غلط خوانده، لازم نیست نمازش را دوباره بخواند؛ هر چند احتیاط مستحب در آن است که نماز را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جایی که جستجو کرده آب بوده، نماز او صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جائی که جستجو کرده آب بوده ، نماز صحیح است .
- [آیت الله بروجردی] اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جایی که جستجو کرده آب بوده، نماز او صحیح است.
- [امام خمینی] اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جایی که جستجو کرده آب بوده، نماز او صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بعد از جستجو، آب پیدا نکند و با تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جایی که جستجو کرده آب بوده، نماز او صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است، اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که برای جستجو وقت داشته، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- [آیت الله بروجردی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است، اگر بدون جستجو با تیمّم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که برای جستجو وقت داشته، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است؛ اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز و پیش از گذشتن وقت بفهمد که برای جستجو وقت داشته؛ احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند.
- [آیت الله خوئی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است، اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز و پیش از گذشتن وقت بفهمد که برای جستجو وقت داشته، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند.
- [آیت الله سیستانی] کسی که یقین دارد وقت نماز تنگ است ، اگر بدون جستجو با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز و پیش از گذشتن وقت بفهمد که برای جستجو وقت داشته ، احتیاط واجب آن است که دوباره نمازش را بخواند .