وقت نماز
هر یک از نمازهای واجب باید در وقت مخصوصی اقامه گردد، که به آن اوقات نمازهای یومیه می گویند.
اگر نمازگزار در تشخیص وقت نماز اشتباه کند و پس از وقت نماز، نماز را باادا بخواند؛ و یا تیمم کند و نماز بخواند و بعد از آن وقت حقیقی نماز را بیابد و نداند چند نماز پس از وقت و با تیمم خوانده است؛ تکلیفش چیست؟
نمازهایی را که اشتباها به نیّت ادا خوانده یا با خوف وقت با تیمم خوانده و بعد از وقت فهمیده، قضا ندارد.
نمازهایی را که اشتباها به نیّت ادا خوانده یا با خوف وقت با تیمم خوانده و بعد از وقت فهمیده، قضا ندارد.
عنوان سوال:
اگر نمازگزار در تشخیص وقت نماز اشتباه کند و پس از وقت نماز، نماز را باادا بخواند؛ و یا تیمم کند و نماز بخواند و بعد از آن وقت حقیقی نماز را بیابد و نداند چند نماز پس از وقت و با تیمم خوانده است؛ تکلیفش چیست؟
پاسخ:
نمازهایی را که اشتباها به نیّت ادا خوانده یا با خوف وقت با تیمم خوانده و بعد از وقت فهمیده، قضا ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از نماز، نمازگزار بفهمد نماز را قبل از وقت خوانده؛ آیا باید نماز را دوباره بخواند؟
- اگر نمازگزار شک کند که رکعت آخر نماز ظهر است یا اوّل عصر؛ تکلیفش چیست؟ آیا وسعت یا تنگی وقت، در حکم، تأثیر دارد؟
- اگر نمازگزار احتمال دهد که با آرام خواندن و به جا آوردن مستحبات نماز مقداری از نماز در خارج از وقت خوانده می شود؛ وظیفه اش چیست؟
- اگر نمازگزار در هنگام گفتن "سمع اللّه " شک کند که رکوع را انجام داده یا نه؛ تکلیفش چیست؟ هم چنین اگر در حال قنوت شک کند که حمد و سوره را خوانده یا نه؛ چه کار باید بکند؟
- آیا شخصی که جنب شده است می تواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن نماز بخواند؟
- اگر نمازگزار در سجده، در بلندی محل سجده از محل ایستادن شک کند و رفع شک در بین نماز ممکن نباشد، تکلیفش چیست؟
- اگر انسان مردد شد بین این که تمام نماز را با تیمم داخل وقت بخواند یا یک رکعت از آن را با وضو، خارج از وقت بخواند، کدام یک را انتخاب کند؟
- اگر موی خرگوش همراه لباس نمازگزار باشد، آیا نماز اشکال دارد؟ تکلیف نمازهایی که خوانده شده چیست؟
- اگر نمازگزار از عطرهای حاوی الکل استفاده کرده باشد، می تواند نماز بخواند؟
- اگر مردی نماز استیجاری زن مرحومه ای را بخواهد بخواند، تکلیفش از نظر جهر و اخفات قرائت حمد و سوره چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی به اشتباه گمان برد که وقت نماز صبح تمام شده و نماز خود را به نیّت قضا بخواند و هنگام نماز ظهر بفهمد که نماز صبح قضا نشده بود، حکم نمازی که خوانده چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نمازگزار سهواً مدّتی یک ذکر مستحبّی در نماز را اشتباه تلفظ کرده باشد، آیا نمازهایی را که خوانده است باید قضا کند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر نمازگزار مدتی سهوا یک ذکر مستحبّی در نماز را اشتباه تلفّظ کرده باشد، آیا نمازهایی که خوانده است، نیاز به اعاده و قضا دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی به واسطه تنگی وقت تیمّم کرده و مشغول نماز بشود و در بین نماز آبی که داشته از دست برود برای نمازهای بعد تکلیفش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی بداند که آب برای او ضرر دارد و تیمم نماید و بعدا بفهمد که اشتباه کرده است تکلیفش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی بر اثر فراموشی، تیمم بدل از غسل را اشتباه انجام دهد تکلیف نماز هایی که خوانده است چه می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت یقین به بقاء عذر تا آخر وقت نماز، می تواند در اول وقت با تیمم نماز بخواند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی معتقد بود که وقت تنگ است و با تیمّم نماز خوانده است و بعد از خواندن نماز پی برده که وقت برای وضو ساختن داشته است آیانمازی که خوانده صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی یقین داشته که آب پیدا نمی کند، لذا جستجو نکرده باشد و با تیمم نماز بخواند و بعد بفهمد اشتباه کرده است تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که نمیتواند علم یا ظن به جهت قبله پیدا کند، به یک جهت دلخواه نماز بخواند و در وقت یا خارج وقت نماز بفهمد که قبله در جهت دیگری بوده است، تکلیفش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پیش از خواندن نماز مغرب، سهواً مشغول نماز عشا شود و در بین نماز بفهمد که اشتباه کرده، چنانچه تمام آنچه را خوانده یا مقداری از آن را، در وقت مشترک خوانده و به رکوع رکعت چهارم نرفته، باید نیت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عشا را بخواند؛ و اگر به رکوع رکعت چهارم رفته باید نماز را تمام کند، بعد نماز مغرب را بخواند. اما اگر تمام آنچه را خوانده در وقت مخصوص نماز مغرب خوانده باشد نمازش خالی از اشکال نیست، حتی اگر به مغرب عدول کرده باشد.
- هرگاه وقت بهقدری تنگ باشد که اگر وضو بگیرد تمام نماز بعد از وقت خوانده می‌شود، باید تیمم کند، ولی اگر برای وضو و تیمم یک اندازه وقت لازم باشد، باید وضو بگیرد برای انجام یک رکعت با وضو. و اگر با وضو، وقت یک رکعت نماز و با تیمم، وقت چهار رکعت را دارد میتواند هرکدام را خواست انتخاب کند؛ بنابر اظهر.
- مسافری که میداند باید نماز را شکسته بخواند اگر بعضی از خصوصیات آن را نداند، مثلاً نداند که در سفر هشت فرسخی باید شکسته بخواند، چنانچه تمام بخواند، در صورتی که وقت باقی است باید بنابر احوط نماز را شکسته بخواند و اگر وقت گذشته بهطور شکسته قضا نماید.
- اگر در جایی که باید نماز را بلند بخواند، عمداً آهسته بخواند، یا در جایی که باید آهسته بخواند، عمداً بلند بخواند، نمازش باطل است؛ ولی اگر از روی فراموشی باشد، یا مسئله را نداند و احتمال خلاف هم ندهد و تردید در صحّت عملش نداشته باشد، بهطوریکه قصد قربت از او حاصل بشود، نمازش صحیح است و اگر در بین خواندن حمد و سوره هم بفهمد اشتباه کرده، بنابر اظهر لازم نیست مقداری را که خوانده دوباره بخواند.
- کسی که وظیفهاش تیمّم است بنابر احتیاط واجب نباید پیش از وقت نماز برای نماز تیمّم کند، ولی اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبی تیمّم کند و تا وقت نماز عذر او باقی باشد، میتواند با همان تیمّم نماز بخواند.
- کسی که دو لباس دارد، اگر بداند یکی از آنها نجس است و نداند کدام است، چنانچه وقت دارد باید با هر دو لباس نماز بخواند، مثلاً اگر میخواهد نماز ظهر و عصر بخواند، باید با هر کدام، یک نماز ظهر و یک نماز عصر بخواند، ولی اگر وقت تنگ است، با هر کدام نماز بخواند کافی است. شرط دوم:
- کسی که وظیفهاش تیمّم است، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی میماند، در وسعت وقت میتواند با تیمّم نماز بخواند. و همچنین اگر امید برطرف شدن عذر در آخر وقت را دارد، اظهر جواز مبادرت به نماز با تیمم است، اگرچه تأخیر افضل و احوط است.
- اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازی را که خوانده باطل بوده، باید قضای آن را بخواند.
- کسی که آب دارد، اگر بهواسطه تنگی وقت با تیمّم مشغول نماز شود و در بین نماز آبی که داشته از دستش برود، برای نمازهای بعد میتواند با همان تیمّم نماز بخواند.
- اگر بعد از گذشتن وقت نماز شک کند که نماز خوانده یا نه، یا گمان کند که نخوانده، خواندن آن لازم نیست، مگر گمانی که در حد اطمینان باشد، ولی اگر پیش از گذشتن وقت، شک کند که نماز خوانده یا نه، یا گمان کند که نخوانده، باید آن نماز را بخواند، بلکه اگر گمان کند که خوانده، باید آن را بهجا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر زن حائض به اندازه غسل و وضو وقت ندارد، ولی می تواند با تیمّم نماز را در وقت بخواند بنابر احتیاط واجب، آن نماز را بخواند و اگر گذشته از تنگی وقت، تکلیفش تیمّم است، مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمّم کند و آن نماز را بخواند.
- [امام خمینی] اگر زن حائض به اندازه غسل و وضو وقت ندارد، ولی می تواند با تیمم نماز را در وقت بخواند آن نماز بر او واجب نیست. اما اگر گذشته از تنگی وقت تکلیفش تیمم است، مثل آنکه آب برایش ضرر دارد، باید تیمم کند و آن نماز را بخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر زن حائض به اندازهی غسل و وضو وقت ندارد، ولی میتواند با تیمّم نماز را در وقت بخواند، آن نماز بر او واجب نیست، اما اگر گذشته از تنگی وقت تکلیفش تیمّم است مثل آن که آب برایش ضرر دارد باید تیمّم کند و آن نماز را بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن حائض به اندازه غسل و وضو وقت ندارد ولی میتواند با تیمم نماز را در وقت بخواند، آن نماز بر او واجب نیست؛ اما اگر گذشته از تنگی وقت از جهت دیگر تکلیفش تیمم است، مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمم کند و آن نماز را بخواند و در صورتی که نخواند لازم است قضا نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن حائض به اندازة غسل و وضو وقت ندارد ، ولی می تواند با تیمم نماز را در وقت بخواند آن نماز بر او واجب نیست ، اما اگر گذاشته از تنگی وقت تکلیفش تیمم است ، مثل آنکه آب برایش ضرر دارد ، باد تیمم کند و آن نماز را بخواند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر حایض بعد از پاک شدن به اندازه غسل و وضو وقت ندارد، ولی می تواند با تیمم نماز را در وقت بخواند، آن نماز بر او واجب نیست، اما اگر قطع نظر از تنگی وقت تکلیفش تیمم است مثل آن که آب برایش ضرر دارد باید تیمم کند و آن نماز را بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن حائض به اندازه غسل وقت ندارد ولی می تواند با تیمم نماز را در وقت بخواند آن نماز بر او واجب نیست، اما اگر گذشته از تنگی وقت تکلیفش تیمم است مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمم کند و آن نماز را بخواند و اگر نخواند واجب است قضای آن را بجا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب وعشأ، بداند یک نماز خوانده ولی نداند سه رکعتی خوانده یا چهار رکعتی باید قضای نماز مغرب وعشأ را بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشا، بداند یک نماز خوانده ولی نداند سه رکعتی خوانده یا چهاررکعتی باید قضای نماز مغرب و عشا را بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن حائض به اندازه غسل و وضو وقت ندارد، ولی میتواند با تیمّم نماز را در وقت بخواند، آن نماز بر او واجب نیست، امّا اگر گذشته از تنگیوقت تکلیفش تیمّم است، مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمّم کند و آن نماز را بخواند.