استعمال
به کار گرفتن و مورد استفاده قرار دادن را استعمال گویند. از آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج و اجاره بحث به میان آمده است.
اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که به واسطه استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدّت کند، یا بسختی معالجه شود، باید تیمّم نماید ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند.
عنوان مسئله:
اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که به واسطه استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدّت کند، یا بسختی معالجه شود، باید تیمّم نماید ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر فردی آب دارد ولی می ترسد اگر وضو بگیرد بیمار شود یا بیماری او به طول انجامد، یا شدّت کند، یا معالجه آن سخت شود، تکلیف چیست؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که به علّت بیماری، برای وضو و غسل نمی تواند از آب سرد استفاده کند و آب گرم در دسترس نداشته باشد، چنان چه تیمّم نماید و نماز بخواند، تکلیف او بعد از امکان استفاده از آب گرم چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا نظریّه ی پزشک مبنی بر ضرر داشتن استعمال آب برای وضو و نماز از نظر شرعی، مجوّز برای تیمّم می شود یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که فاقد آب است و یا استعمال آب برایش ضرر دارد، آیا در صورت تیمم بدل از غسل جنابت، داخل مسجد شدن و خواندن نماز جماعت برای او جایز است؟ قرائت قرآن کریم چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی که به علت بیماری نمیتواند برای وضو و غسل از آب سرد استفاده کند، اگر به علت در دسترس نبودن آب گرم تیمّم نماید و سپس امکان استفاده از آب گرم برای او (قبل یا بعد یا هنگام خواندن نماز) فراهم شود، چه باید بکند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی که به علّت بیماری، برای انجام وضو و غسل، نمی تواند از آب سرد استفاده کند و آب گرم نیز در دسترس ندارد، چنانچه تیمّم نماید و نماز بخواند تکلیف او بعد از یافتن آب گرم، قبل از وقت نماز و بعد از آن چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی معتقد است آب برای او ضرر دارد؛ ولی باز هم به جای تیمّم کردن وضو یا غسل به جا میآورد و بعد از انجام دادن آن متوجه می‌شود که اشتباه میکرده و آب ضرری برای او نداشته است. آیا وضو یا غسل مجدّد لازم است یا همان را که انجام داده، کافی است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی که به علّت بیماری، برای انجام وضو و غسل، نمی تواند از آب سرد استفاده کند و آب گرم در دسترس نباشد، چنانچه تیمم کرد، تکلیف او در دو مورد زیر، بعد از امکان استفاده از آبگرم چیست؟ الف قبل از نماز صبح؟ ب بعد از نماز؟
- [سایر] انسانی که قسمتی از اعضای بدنش مثل دست، پا یا سرش... شکسته است و بانداژ کرده و آب برای آن قسمتها ضرر دارد چگونه می تواند وضو بگیرد؟ و اگر مجبور به غسل هست چطور؟ و اگر خاک پاکی برای تیمم نداشت چه کند؟ چون من در خارج از کشور زندگی میکنم و تهیه خاک پاک خیلی مشکل و غیر ممکن هست، آیا می تواند بدنم را غسل دهم جز قسمتی که آب برایش مضر هست یا نمیشود غسل داد به علّت بانداژ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است آب یا ظرف دیگری ندارد، مثلاً آب یا ظرفش غصبی است و غیر از آن، آب و ظرف دیگری ندارد، باید به جای وضو و غسل تیمّم کند.
- اگر به واسطه پیری، یا ترس از دزد وجانور ومانند اینها، یا نداشتن وسیلهای که آب از چاه بکشد، دسترسی به آب نداشته باشد، باید تیمّم کند و همچنین اگر تهیّه کردن آب یا استعمال آن به قدری مشقّت داشته باشد که مردم تحمّل آن را نکنند باید تیمّم کند.
- هرگاه بترسد که اگر آب را بمصرف وضو یا غسل برساند، خود او یا عیال واولاد او، یا رفیقش وکسانی که با او مربوطند مانند نوکر وکلفت از تشنگی بمیرند، یا مریض شوند، یا به قدری تشنه شوند که تحمّل آن برای خود شخص مشقّت داشته باشد، باید به جای وضو وغسل تیمّم نماید و نیز اگر بترسد حیوانی که مال خود اوست از تشنگی تلف شود، باید آب را به آن بدهد وتیمّم نماید، و همچنین است اگر کسی که حفظ جان او واجب است به طوری تشنه باشد که اگر انسان آب را باو ندهد تلف شود.
- کسی که بدن یا لباسش نجس است وکمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند، برای آب کشیدن بدن یا لباس او نمیماند، باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند، ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمّم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند.
- اگر زن حائض به اندازه غسل و وضو وقت ندارد، ولی میتواند با تیمّم نماز را در وقت بخواند، آن نماز بر او واجب نیست، امّا اگر گذشته از تنگیوقت تکلیفش تیمّم است، مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمّم کند و آن نماز را بخواند.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت ودستها است وروی آن باز است و آب ریختن روی آن ضرر دارد، چنانچه کشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد، احتیاط واجب آن است که دست تر بر آن بکشد و احتیاط استحبابی آن است که بعد پارچه پاکی روی آن بگذارد ودست تر را روی پارچه هم بکشد و اگر این مقدار هم ضرر دارد یا زخم نجس است ونمیشود آب کشید، باید اطراف زخم را به طوری که در وضو گفته شد، از بالا به پایین بشوید و بنابر احتیاط پارچه پاکی روی زخم بگذارد ودست تر روی آن بکشد، و اگر گذاشتن پارچه ممکن نیست باید اطراف زخم را بشوید و بنابر احتیاط استحبابی تیمّم هم بنماید.
- اگر نمیشود روی زخم را باز کرد ولی زخم وچیزی که روی آن گذاشته پاک است ورسانیدن آب بزخم ممکن است وضرر هم ندارد، باید آبرا به روی زخم برساند، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس است، چنانچه آب کشیدن آن ورساندن آب بروی زخم ممکن باشد، باید آن را آب بکشد وموقع وضو آب را بزخم برساند، در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد، یا آن که رساندن آب بروی زخم ممکن نیست، یا زخم نجس است ونمیشود آن را آب کشید، باید اطراف زخم را بشوید و اگر جبیره پاک است باید روی آن را مسح کند و اگر جبیره نجس است، یا نمیشود روی آن را دست تر کشید، مثلاً دوایی است که به دست میچسبد، پارچه پاکی را به طوری که جز جبیره حساب شود، روی آن بگذارد ودست تر روی آن بکشد، اگر این هم ممکن نیست، احتیاط واجب آن است که وضو بگیرد به شستن اطراف آن و تیمّم هم بکند.
- نه چیز بر جنب مکروه است: اوّل و دوم خوردن وآشامیدن، ولی اگر وضو بگیرد و یا استنشاق ومضمضه نماید یا دست‌ها را بشوید مکروه نیست، سوم خواندن بیشتر از هفت آیه از سورههایی که سجدهواجب ندارد، بلکه بهتر ترک قرائت قرآن است، چهارم رساندن جایی از بدن به جلد وحاشیه وبین خطهای قرآن، پنجم همراه داشتن قرآن ششم خوابیدن، ولی اگر وضو بگیرد یا به واسطه نداشتن آب، بدل از غسل تیمّم کند مکروه نیست، هفتم خضاب کردن بحنا ومانند آن، هشتم مالیدن روغن به بدن، نهم جماع کردن بعد از آن که محتلم شده، یعنی در خواب منی از او بیرون آمده است.
- چند چیز در نماز میّت مستحبّ است: اوّل کسی که نماز میّت میخواند با وضو یا غسل یا تیمّم باشد و احتیاط مستحبّ آن است، در صورتیتیمّم کند که وضو وغسل ممکن نباشد، یا بترسد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند به نماز میّت نرسد، دوم اگر میّت مرد است، امام جماعت یا کسی که فرادی بر میّت نماز میخواند مقابل وسط قامت او بایستد و اگر میّت زن است مقابل سینهاش بایستد، سوم پا برهنه نماز بخواند امّا با جوراب عیبی ندارد، چهارم در هر تکبیر دست‌ها را بلند کند، پنجم فاصله او با میّت به قدری کم باشد که اگر باد لباسش را حرکت دهد به جنازه برسد، ششم نماز میّت را به جماعت بخواند، هفتم امام جماعت تکبیر ودعاها را بلند بخواند وکسانی که با او نماز میخوانند، آهسته بخوانند، هشتم در جماعت اگرچه مأموم یک نفر باشد، عقب امام بایستد، نهم نمازگزار به میّت ومؤمنین زیاد دعا کند، دهم پیش از نماز سه مرتبه بگوید: الصلوْ، یازدهم نماز در جایی بخوانند که مردم برای نماز میّت بیشتر به آنجا میروند، دوازدهم زن حائض اگر نماز میّت را به جماعت میخواند، در صفی تنها بایستد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد؛ یا بترسد که به واسطه استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود؛ یا مرضش طول بکشد؛ یا شدت یابد یا به سختی معالجه شود؛ باید تیمم نماید؛ ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد؛ باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که به واسطه استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت بکند، یا به سختی معالجه بشود، باید تیمم نماید؛ ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که به واسطه استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت کند، یا به سختی معالجه شود، باید تیمّم نماید ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند.
- [امام خمینی] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد یا بترسد که به واسطه استعمال آن،مرض یا عیبی در او پیدا شود یا مرضش طول بکشد یا شدت کند یا به سختی معالجه شود، باید تیمم نماید. ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد یا بترسد که به واسطة استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود ، یا مرضش طول بکشد ، یا شدت کند ، یا به سختی معالجه شود ، باید تیمم نماید ، ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد ، باید یا آ‘ گرم وضو بگیرد یا غسل کند .
- [آیت الله خوئی] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد یا بترسد، که به واسط استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت کند یا به سختی معالجه شود، باید تیمم نماید، ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد و در مواردی که غسل لازم است غسل کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که به واسطهی استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت کند، یا به سختی معالجه شود باید تیمّم نماید، ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر از استعمال اب بر جان خود بترسد یا بترسد که مرض یا عیبی در او پیدا شود یا مرضش طول بکشد یا شدت کند یا به سختی معالجه شود باید تیمم نماید ولی اگر اب گرم برای او ضرر ندارد باید با اب گرم وضو بگیرد یا غسل کند
- [آیت الله مظاهری] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که به واسطه استعمال آن مرض یا عیبی در او پیدا شود یا مرضش طول بکشد یا شدّت یابد، یا به سختی معالجه شود، میتواند تیمّم نماید ولی اگر وضو بگیرد یا غسل کند، وضو و غسل او صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد، یا بترسد که بهعلت استعمال آن، مرض یا عیبی در او پیدا شود، یا مرضش طول بکشد، یا شدت کند، یا به سختی معالجه شود، باید تیمّم نماید؛ ولی اگر آب گرم برای او ضرر ندارد، باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند، در صورتی که مخارج گرم کردن در حد متعارف باشد، نه خارج از حد معمول.