احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
واجب آن است که بین جای سجده مأموم وجای ایستادن امام بیشتر از یک گام بلند فاصله نباشد، و نیز اگر انسان به واسطه مأمومی که جلوی‌او ایستاده به امام متصل باشد، واجب است که فاصله جای سجده‌اش از جای ایستادن او بیشتر از یک گام بلند نباشد، و احتیاط مستحبّ آن است که جای سجده مأموم با جای کسی که جلوی او ایستاده، هیچ فاصله نداشته باشد.
عنوان مسئله:
واجب آن است که بین جای سجده مأموم وجای ایستادن امام بیشتر از یک گام بلند فاصله نباشد، و نیز اگر انسان به واسطه مأمومی که جلوی‌او ایستاده به امام متصل باشد، واجب است که فاصله جای سجده‌اش از جای ایستادن او بیشتر از یک گام بلند نباشد، و احتیاط مستحبّ آن است که جای سجده مأموم با جای کسی که جلوی او ایستاده، هیچ فاصله نداشته باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا مأمومی که میداند امام چند درجه [به میزان کم] از قبله منحرف ایستاده است میتواند به وی اقتدا کند؟ و در صورت صحّتِ اقتدا، وظیفهی مأموم در رعایت جهت قبله چیست و آیا مأموم وظیفه دارد امام را از انحرافش از قبله آگاه کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا اقتدا به امام جماعتی که بلند خواندن قرائت را در نماز ظهر روز جمعه مستحب می داند (از روی اجتهاد یا تقلید) و بلند می خواند، برای مأمومی که آهسته خواندن در قرائت ظهر جمعه را واجب می داند، جایز است؟
- [آیت الله خوئی] اگر به امام جماعتی که از اهل تسنن است اقتدا نکنیم ولی در افعال نماز از او متابعت کنیم آیا این نماز خواندن مستحب است؟ و چگونه نماز را بخوانیم؟ و آیا اینگونه نماز خواندن نماز واجب را از انسان ساقط میکند؟ و اگر قرائت این شخص قبل از امام جماعت تمام شود چه کند؟ و اگر نمازی باشد که در او بلند خواندن قرائت واجب است آیا آهسته خواندن جایز است یا نه؟ و آیا این موارد اختصاص به حال تقیه دارد یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] می دانیم که یک رکعت از نماز متشکل از نیت، تکبیرةالاحرام، حمد، سوره، رکوع و سجده است، و از طرف دیگر در نماز ظهر و عصر و رکعت سوم نماز مغرب و رکعت سوم و چهارم نماز عشا آهسته خواندن واجب است. ولی در نماز جماعتی که از رادیو و تلویزیون مستقیماً پخش می کنند، مشاهده می شود که امام جماعت ذکر رکوع و سجده رکعت سوم را بلند می خواند. با توجه به اینکه آن رکوع و سجده دو جزء رکعتی هستند که آهسته خواندن در آن واجب است، این مسأله چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی که عمل به تقیه می کند و با اهل سنت نماز جماعت میخواند: الف- آیا با توجه به اینکه امام جماعت سنی بعد از فاتحه سوره ناقص میخواند خواندن قرائت بر او واجب است؟ و یا اینکه قرائت امام جماعت سنی کفایت می کند؟ ب- بیشتر ائمه جماعت اهل سنت بسمله را نمی خوانند بنابراین آیا بر مأموم شیعه تلفظ آن واجب است؟ ج- آیا خواندن قنوت بدون بلند کردن دستها و بیصدا در رکعت دوم نماز جماعت با اهل سنت جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در توضیح المسائل مسأله 2631 فرموده اید: (مال گمشده که انسان پیدا کند اگر نشانه نداشته باشد که به واسطه آن صاحبش معلوم شود و قیمت آن کمتر از یک درهم (6/12 نخود نقره سکه دار) نباشد، احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه دهد.) الف) اگر چنانچه پیدا شده، مثلاً یک عدد صد تومانی باشد، آیا این نشانی محسوب می شود؟ ب) قیمت یک درهم نقره به پول در زمان فعلی چه مقدار است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مأموم به واسطه کسی که طرف راست یا چپ او اقتدا کرده به امام متّصل باشد و از جلو به امام متصل نباشد ، بنابر احتیاط واجب باید با کسی که در طرف راست یا چپ او اقتدا کرده، بیشتر از یک گام بلند فاصله نداشته باشد.
- بنابر احتیاط مستحبّ باید زن عقبتر از مرد بایستد وجای سجده او از جای ایستادن مرد کمی عقبتر باشد.
- کسی که پشت ستون ایستاده، اگر از طرف راست یا چپ به واسطه مأموم دیگر به امام متصل نباشد، نمیتواند اقتدا کند.
- اگر در نماز، بین مأموم وامام، یا بین مأموم و کسی که مأموم به واسطه او به امام متصل است بیشتر از یک گام بلند پیدا شود، چنانچه فوراً هم قصد فرادی نکند، نماز جماعتش باطل است ولی فرادی حساب میشود اگر به وظیفه فرادی عمل کند.
- در نماز جماعت باید بین مأموم وامام پرده ومانند آن که پشت آن دیده نمیشود فاصله نباشد و همچنین است بین انسان ومأموم دیگری که انسان به واسطه او به امام متصل شده است، ولی اگر امام مرد ومأموم زن باشد، چنانچه بین آن زن وامام یا بین آن زن ومأموم دیگری که مرد است، و زن به واسطه او به امام متصل شده است پرده ومانند آن باشد، اشکال ندارد.
- مأموم نباید جلوتر از امام بایستد بلکه احتیاط واجب آن است که مساوی هم نایستد ولی اگر قد او بلندتر از امام است، بنابر احتیاط واجب باید طوری بایستد که در رکوع و سجود جلوتر از امام نباشد.
- اگر بعد از شروع به نماز بین مأموم و امام و یا بین مأموم و کسی که به واسطه او متصل به امام است، پرده یا چیز دیگری که پشت آن را نمیتوان دید فاصله شود، نماز مأموم فرادی میشود و بعنوان جماعت باطل است.
- در سجده واجب قرآن، باید جای انسان غصبی نباشد و بنابر احتیاط واجب جای پیشانی او از جای زانوها وسر انگشتانش بیش از چهار انگشت بسته بلندتر نباشد، ولی لازم نیست با وضو یا غسل ورو به قبله باشد و عورت خود را بپوشاند وبدن وجای پیشانی او پاک باشد و نیز چیزهائی که در لباس نمازگزار شرط می‌باشد، در لباس او شرط نیست امّا اگر لباس او غصبی است، چنانچه سجده کردن، تصرّف در آن لباس باشد، سجده باطل است.
- احتیاط واجب آن است که در موقع ایستادن هر دو پا روی زمین باشد، ولی لازم نیست سنگینی بدن روی هر دو پا باشد و احتیاط آن است که روییک پا ایستاده نباشد.
- در سجده بنابر احتیاط واجب سر دو انگشت بزرگ پاها را به زمین بگذارد و اگر انگشتهای دیگر پا، یا روی پا را به زمین بگذارد، یا به واسطه بلند بودن ناخن سر شست به زمین نرسد، نماز باطل است و کسی که به واسطه ندانستن مسأله نمازهای خود را اینطور خوانده، باید دوباره بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] احتیاط واجب آن است که بین جای سجده ماموم و جای ایستادن امام به اندازه یک متر فاصله نباشد و همچنین است اگر انسان به واسطه مامومی که جلوی او ایستاده به امام متصل باشد و احتیاط مستحب آن است که جای سجده ماموم با جای کسی که جلوی او ایستاده؛ هیچ فاصله نداشته باشد.
- [آیت الله خوئی] احتیاط واجب آن است که بین جای سجده مأموم و جای ایستادن امام به اندازة یک متر فاصله نباشد. و همچنین است اگر انسان به واسطة مأمومی که جلوی او ایستاده به امام متصل باشد، و احتیاط مستحب آن است که جای سجده مأموم با جای کسی که جلوی او ایستاده، هیچ فاصله نداشته باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] احتیاط واجب آن است که بین جای سجده مأموم و جای ایستادن امام بیشتر از یک قدم معمولی فاصله نباشد. و نیز اگر انسان به واسطه مأمومی که جلوی او ایستاده به امام متّصل باشد بنابر احتیاط واجب باید فاصله جای سجده اش از جای ایستادن او بیشتر از یک قدم معمولی نباشد و احتیاط مستحب آن است که جای سجده مأموم با جای کسی که جلو او ایستاده، هیچ فاصله نداشته باشد.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که بین جای سجدهی مأموم و جای ایستادن امام، بیشتر از یک قدم معمولی فاصله نباشد و نیز اگر انسان به واسطهی مأمومی که جلوی او ایستاده به امام متصل باشد، بنا بر احتیاط واجب باید فاصلة جای سجده‌اش از جای ایستادن او بیشتر از یک قدم معمولی نباشد و احتیاط مستحب آن است که جای سجدهی مأموم با جای کسی که جلو او ایستاده هیچ فاصله نداشته باشد.
- [آیت الله سیستانی] احتیاط واجب آن است که بین جای سجده مأموم و جای ایستادن امام بیشتر از یک قدم فاصله نباشد ، و همچنین است اگر انسان بواسطه مأمومی که جلوی او ایستاده به امام متصل باشد . و احتیاط مستحب آن است که جای ایستادن مأموم با جای ایستادن کسی که جلوی او ایستاده ، بیش از اندازه جسد انسان در حالی که به سجده میرود فاصله نداشته باشد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . احتیاط واجب آن است که بین جای سجده مأموم و جای ایستادن امام بیشتر از یک قدم فراخ فاصله نباشد. و نیز اگر انسان به واسطه مأمومی که جلوی او ایستاده به امام متصل باشد، بنابر احتیاط واجب باید فاصله جای سجده اش از جای ایستادن او بیشتر از یک قدم فراخ نباشد. و احتیاط مستحب آن است که جای سجده مأموم با جای کسی که جلوی او ایستاده بیشتر از یک قدم معمولی فاصله نداشته باشد، و بهتر این است که هیچ فاصله ای نباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر جای مأموم بلندتر از جای امام باشد، اشکال ندارد، ولی اگر به قدری بلند باشد که نگویند اجتماع کردهاند، نماز جماعت صحیح نیست. سوم: (بین امام و مأموم فاصله نباشد) مسأله 1428 - لازم است بین امام و مأموم بیش از مقدار اندام انسان در حال سجده فاصله نباشد و بنا بر احتیاط واجب کمتر از این مقدار باشد و همچنین است اگر انسان به واسطه مأمومی که جلوی او قرار دارد به امام متّصل باشد و احتیاط مستحب آن است که جای سجده مأموم با جای ایستادن کسی که جلوی او ایستاده، هیچ فاصله نداشته باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بین جای سجدة ماموم و جای ایستادن امام بقدر گشادی بین دو قدم فاصله باشد اشکال ندارد ، و نیز اگر بین انسان و مامومی که جلوی او ایستاده و به وسیلة او به امام متصل است به همین فاصله باشد نمازش اشکال ندارد . و احتیاط مستحب آن است که جای سجدة ماموم با جای کسی که جلوی او ایستاده ، هیچ فاصله نداشه باشد .
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب باید بین جای سجده مأموم و جای ایستادن امام و نیز بین محل سجده مأموم و محل ایستادن مأموم صف جلو بیشتر از یک گام معمولی فاصله نباشد و احتیاط مستحب آن است که جای سجده مأموم با جای کسی که جلوی او ایستاده، هیچ فاصله نداشته باشد.
- [امام خمینی] اگر بین جای سجده ماموم و جای ا ستادن امام به قدر گشادی بین دو قدم فاصله باشد اشکال ندارد، و نیز اگر بین انسان به واسطه مامومی که جلوی او ایستاده و انسان به وسیله او به امام متصل است به همین مقدار فاصله باشد نمازش اشکال ندارد، و احتیاط مستحب آن است که جای سجده ماموم با جای کسی که جلوی او ایستاده هیچ فاصله نداشته باشد.