سیادت
سادات در لغت به معنای مِهتران و بنابر تعریف فقهی، عنوانی است برای کسانی که نسب‌شان به هاشم بن عبد مناف (جدّ رسول الله) میرسد.
به کسی که در شهر خودش مشهور به سیادت است، اگر به سیّد بودن او وثوق پیدا کنند، می‌شود به او خمس داد.
عنوان مسئله:
به کسی که در شهر خودش مشهور به سیادت است، اگر به سیّد بودن او وثوق پیدا کنند، می‌شود به او خمس داد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا سهم سادات را بدون اجازه حضرتعالی می‌توان به سادات داد یا نه؟
- آیا از سهم سادات می‌شود به سیّد فقیر بدهکار داد تا هم بدهکاری را بپردازد و هم خانه بخرد؟
- اگر زنی سیّده، زوجه مردی سیّد باشد ولی این مرد غالبابه غیر از خورد و خوراک متعارف مایحتاج ضروری دیگر او را نمیدهد آیا ما میتوانیم از باب اینکه سیّد است سهم سادات به او کمک کنیم؟
- خمسی که مردم به مراجع میدهند، نصف آن سهم سادات است مراجع همه را یا اکثر خمس را به طلاّب میدهند، آیا این از شئون ولایت است که سهم سادات صرف طلاّب غیر سادات گردد یا خیر؟
- فردی تا مدّتی فکر میکرده سیّد است، بعد از طریق علم انساب متوجّه شده سیّد نیست و حال آن که در آن مدّت از سهم سادات استفاده نموده، آیا بابت سهم سادات ضامن است یا خیر؟ و اگر هست باید به چه کسی بدهد؟
- اگر انسان برای فرزند خود، که در شهر دیگری است خانهای خریداری کند، آیا خمس به آن تعلّق میگیرد؟
- خانمی است غیر سیّده که سرپرستی اطفال سیّد خود را به عهده دارد آیا میتواند از سهم سادات برای مخارج خود و فرزندانش استفاده کند یا خیر؟
- شخصی در موقع رفتن به مکّه یک دانگ از منزل مسکونی را که چهار دانگ آن را به سیّد علی سادات پور داده بود به مادر بنده که سیّده بود بنام سهم سادات هدیه کرد و یک دانگ از خانه را به ناپدری بنده اهداء نمود حال بفرمائید آیا مادر بنده از آن یک دانگ خانه سهم شوهر مرحوم خود ارث میبرد یا خیر؟
- آیا این مسئله صحیح است که انسان از یک مجتهد و چند فقیر سیّد درباره سهم سادات و چند نفر فقیر غیر سیّد در مورد ردّ مظالم و زکات وکیل شود از جانب آنها تصرّف کند که آن پول مال آنها و از جانب آنها تصرّف کند و به افراد مشتبه الحال ببخشد؟
- سیّدی هست که مقیّد به احکام شریعت نیست ولی دارای فرزندان صغیری هست که همه فقیرند آیا دادن سهم سادات به این سیّد به قصد دادن به فرزندان صغیر او اشکال دارد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] از چه زمانی مشهور شده که مدفن امام علی علیه السلام در شهر مزار شریف افغانستان است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] دلیل شرعی برای اثبات سیادت یک شخص چیست؟ اگر سیادت شخصی از طریق خبر دادن یکی از علمای انساب که به وثاقت و خبره بودن مشهور است، ثابت شود، آیا قول آن عالم حجّت است؟
- [سایر] وثوق صدوری و وثوق سندی به چه معنا است؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی خمس خود را با اجازه مرجع تقلیدش به سید فقیر بدهد ولی بعدا از پرداخت خمس به آن سید فقیر پشیمان شود، آیا آن سید باید آن پول را به او برگرداند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خمس را باید نصف کرد نصف سهم امام نصف سهم سید فقیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خمس را باید نصف کرد نصف سهم امام نصف سهم سید فقیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خمس را باید نصف کرد نصف سهم امام نصف سهم سید فقیر؟
- [سایر] آیا می‌شود خمس را به دانشجوی سیّد نیازمند بدهیم؟
- [سایر] آیا می‌توان به سادات بیش از نیاز سالشان خمس داد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا سهم سادات را فقط باید به سادات فقیر داد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در شهر انسان سیّد مستحقّی نباشد واحتمال هم ندهد که پیدا شود، یا نگهداری خمس تا پیدا شدن مستحقّ ممکن نباشد، باید خمس را به شهر دیگر ببرد و به مستحقّ برساند ونمیتواند مخارج بردن آن را از خمس بردارد و اگر خمس از بین برود، چنانچه در نگهداری آن کوتاهی کرده، باید عوض آن را بدهد و اگر کوتاهی نکرده، چیزی بر او واجب نیست.
- به سیّد فقیری که مخارجش بر دیگری واجب است و او نمیتواند مخارج آن سیّد را بدهد، می‌شود خمس داد.
- احتیاط واجب آن است که بیشتر از مخارج یکسال به یک سیّد فقیر خمس ندهند.
- سیّد نمیتواند از غیر سیّد زکاْ بگیرد، ولی اگر خمس وسایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و از گرفتن زکاْ ناچار باشد، میتواند از غیر سیّد زکاْ بگیرد، و ناچار بنابراحتیاط کسی است که با فرض دسترسی به خمس وسایر وجوهات کفایت زندگانی روزمرّه او را ننماید و احتیاط واجب اقتصار کردن بر گرفتن زکاْ بقدر رفع ضرورت یومیّه است.
- اگر با اذن حاکم شرع خمس را به شهر دیگر ببرد، و از بین برود لازم نیست دوباره خمس بدهد و همچنین است اگر به کسی بدهد که ازطرف حاکم شرع وکیل بوده که خمس را بگیرد و از آن شهر به شهر دیگرببرد.
- سیّد یتیمی که به او خمس میدهند، باید فقیر باشد ولی به سیّدیکه در سفر درمانده شده، اگر در وطنش فقیر هم نباشد می‌شود خمس داد.
- اگر کسی بگوید سیّدم نمیشود به او خمس داد، مگر آن که دو نفر عادل سیّد بودن او را تصدیق کنند، یا در بین مردم به طوری معروف باشد که انسان یقین کند سیّد است.
- هرگاه در شهر خودش مستحقّی نباشد ولی احتمال دهد که پیدا شود اگرچه نگهداری خمس تا پیدا شدن مستحقّ ممکن باشد، میتواند خمس را به شهر دیگر ببرد و چنانچه در نگهداری آن کوتاهی نکند وتلف شود، نباید چیزی بدهد ولی نمیتواند مخارج بردن آن را از خمس بردارد.
- اگر در شهر خودش مستحقّ پیدا شود، باز هم میتواند خمس را به شهر دیگر ببرد و به مستحقّ برساند ولی مخارج بردن آن را باید از خودش بدهد و در صورتی که خمس از بین برود، اگرچه در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد ضامن است.
- خمس را باید دو قسمت کنند: یک قسمت آن سهم سادات است و باید به سیّد فقیر، یا سیّد یتیم، یا به سیّدی که در سفر درمانده بدهند ونصف دیگر آن سهم امام7 است که در این زمان باید به مجتهد جامع الشرائط بدهند، یا به مصرفیکه او اجازه میدهد برسانند ولی اگر انسان بخواهد سهم امام را به مجتهدیکه از او تقلید نمیکند بدهد، در صورتی که بداند آن مجتهد ومجتهدی که از او تقلید میکند، سهم امام را به یک طور مصرف میکنند، می‌شود به او پرداخت کرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] به صرف این که کسی بگوید: (سیّد هستم)، نمیتوان به او خُمس داد، ولی اگر در شهر خودش مشهور به سیادت باشد به نحوی که موجب وثوق و اطمینان شود، می‌توان به او خُمس داد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . به کسی که در شهر خودش مشهور باشد که سید است، اگر چه انسان به سید بودن او یقین نداشته باشد، می شود خمس داد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سید است؛ اگرچه انسان به سید بودن او یقین یا اطمینان نداشته باشد؛ می شود خمس داد.
- [امام خمینی] به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سید است، اگر چه انسان به سید بودن او یقین نداشته باشد، می شود خمس داد.
- [آیت الله سبحانی] به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سید است، اگرچه انسان به سید بودن او یقین نداشته باشد، می شود خمس داد.
- [آیت الله بروجردی] به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سید است، اگر چه انسان به سید بودن او یقین نداشته باشد، می‌شود خمس داد.
- [آیت الله خوئی] به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سید است، اگرچه انسان به سید بودن او یقین یا اطمینان نداشته باشد، می‌شود خمس داد.
- [آیت الله بهجت] به کسی که در شهر خودش به سیّد بودن مشهور باشد، اگر انسان به سیّد بودن او اطمینان یا گمان پیدا کند، می‌شود خمس داد.
- [آیت الله سیستانی] به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سیّد است ، اگر انسان یقین یا اطمینان به خلاف نداشته باشد ، می‌شود خمس داد .
- [آیت الله وحید خراسانی] به کسی که در شهر خودش مشهور باشد سید است اگر چه انسان به سید بودن او یقین یا اطمینان نداشته باشد می شود خمس داد ولی به شرط این که ظن به خلاف نداشته باشد