فقیر
گدا آن است که: دنیا از او دست برداشته، و فقیر آن است که: او دست از دنیا برداشته است.
اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی ببرد، مثلاً گوسفندی که برای زکاْ گذاشته بره بیاورد، مال فقیر است.
عنوان مسئله:
اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی ببرد، مثلاً گوسفندی که برای زکاْ گذاشته بره بیاورد، مال فقیر است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا این مسئله صحیح است که انسان از یک مجتهد و چند فقیر سیّد درباره سهم سادات و چند نفر فقیر غیر سیّد در مورد ردّ مظالم و زکات وکیل شود از جانب آنها تصرّف کند که آن پول مال آنها و از جانب آنها تصرّف کند و به افراد مشتبه الحال ببخشد؟
- شخصی تعهّد کرده اموال کسی را از مسیری به مسیر دیگری ببرد در وسط راه اموال صاحب مال به توسط آفت آسمانی از بین رفت در این صورت چه کسی مقصّر است آیا کسی که تعهّد کرده ضامن است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] گوسفندی پیدا کرده ام و حدود دو سال از این واقعه می گذرد و اصلاً اعلان نکرده ام، حکم این گوسفند و برّه هایش و مخارج آن چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر احتمال دهیم زکاتی را که به فقیر میدهیم، در راه معصیت خرج میکند، آیا میتوانیم به او زکات بدهیم؟
- [آیت الله اردبیلی] گوسفندی را که به عنوان کفّاره میدهند، آیا میتوان تنها به یک فقیر داد؟ و آیا فروش آن برای فقیر جایز است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان مال زکاتی را فروخت و سپس به مقدار زکات از پول آن جدا کرده و پرداخت نمود؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی زکاتی که به مالش تَعَلُّق می‌گیرد میتواند از مال زکات برای پسرش که تحصیل علوم دینیّه میکند کتاب بخرد یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] پدری فقیر است آیا می تواند بدون اطلاع فرزندش از مال او استفاده کند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا فقیر میتواند از مال کسی که زکاتش را نمیپردازد، بدون اجازه او بردارد؟
- [آیت الله سبحانی] کشاورزی که زکات به اموال او تعلق گرفته است، در صورتی که بدهکار باشد و بخواهد زکات مال را هم بپردازد، به عسر و حرج می افتد. آیا می تواند زکات مال را برای بدهکاری مصرف کند و آیا می تواند زکات را به فقیر بدهد، به شرط این که آن فقیر، زکات را به صاحب مال هبه کند؟
- [آیت الله سیستانی] اگر به فردی ارث رسیده به نصاب زکات بدهند پس از فوت وصیت کننده وعدم قبول ارثی مانند طلا باوجودی که ارث قانونی مال اوست باید زکا ت بدهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر سارق به مکانی حمله ببرد و ما بخواهیم مقاومت نماییم احتمال از بین رفتن مال یا تجاوز به ناموس وجود دارد، آیا می توان با این احتمال از مقاومت دست برداشت و اجازه داد سارق مال را با خود ببرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- چیزی را که انسان بابت زکاْ به فقیر می‌دهد لازم نیست به او بگوید که زکاْ است، بشرط این که بداند فقیر قبول تملّک این مال را ولو از زکاْ باشد می‌نماید، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحبّ است باسم پیشکش بدهد، ولی باید قصد زکاْ نماید در صورتی که بداند آن فقیر قبول مطلق مال را میکند ولو این که زکاْ باشد، والاّض اگر بداند زکاْ را قبول نمی‌کند بنابر احتیاط واجب آن است که زکاْ را به او ندهد.
- اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکاْ را به فقیر بدهد و پیش از آن که آن مال از بین برود، خود مالک نیّت زکاْ کند، زکاْ حساب می‌شود.
- اگر شکّ کند زکاتی را که بر او واجب بوده داده یا نه باید زکاْ را بدهد، هرچند شکّ او برای زکاْ سالهای پیش باشد.
- موقعی که گندم وجو را از کاه جدا می‌کنند وموقع خشک شدن خرما وانگور، انسان باید زکاْ را به فقیر بدهد، یا از مال خود جدا کند، و زکاْ طلا ونقره وگاو وگوسفند وشتر را بعد از تمام شدن ماه یازدهم باید به فقیر بدهد، یا از مال خود جدا نماید و اگر منتظر فقیر معیّنی باشد، یا بخواهد به فقیری بدهد که از جهتی برتری دارد میتواند زکاْ را جدا نکند.
- فقیر نمی‌تواند زکاْ را به کمتر از مقدار آن صلح کند یا چیزی را گرانتر از قیمت آن بابت زکاْ قبول نماید، یا زکاْ را از مالک بگیرد و به او ببخشد مگر آن که بخشیدن فقیر از طیب نفس ورضای خاطر باشد، پس در این صورت میتواند فقیر ببخشد ومالک بگیرد ولی کسی که زکاْ زیادی بدهکار است وفقیر شده ونمی‌تواند زکاْ را بدهد، چنانچه بخواهد توبه کند، فقیر میتواند زکاْ را از او بگیرد و به او ببخشد.
- اگر پیش از آن که زکاْ بر او واجب شود، چیزی بابت زکاْ به فقیر بدهد، زکاْ حساب نمی‌شود و بعد از آن که زکاْ بر او واجب شد، اگر چیزی را که به فقیر داده از بین نرفته باشد و آن فقیر هم به فقر خود باقی باشد، میتواند چیزی را که به او داده بابت زکاْ حساب کند.
- اگر به خیال این که کسی فقیر است به او زکاْ بدهد، بعد بفهمد فقیر نبوده، یا از روی ندانستن مسأله به کسی که می‌داند فقیر نیست زکاْ بدهد، چنانچه چیزی را که به او داده و عین او باقی باشد، باید از او بگیرد. پس اگر کسی که آن چیز را گرفته می‌دانسته زکاْ است، انسان باید عوض آن را از او بگیرد و به مستحق بدهد و اگر نمی‌دانسته زکاْ است نمی‌تواند چیزی از او بگیرد و باید از مال خودش زکاْ را به مستحق بدهد.
- زن میتواند به شوهر فقیر خود زکاْ بدهد، اگرچه شوهر زکاْ را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- اگر پیش از دادن زکاْ از انگور وخرما وگندمی که زکاْ آنها واجب شده خود وعیالش بیش از متعارف بخورند، یا مثلاً به فقیر بدهد نه بعنوان زکاْ، باید زکاْ مقداری را که مصرف کرده بدهد.
- اگر مالک فقیری را وکیل کند که زکاْ مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکاْ برندارد، نمی‌تواند چیزی از آن را برای خودش بردارد و اگر یقین داشته باشد که قصد مالک این نبوده، برای خودش هم میتواند بردارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی ببرد مثلا گوسفندی که برای زکات گذاشته بره بیاورد، مال فقیر است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی ببرد مثلا گوسفندی که برای زکات گذاشته برّه بیاورد مال فقیر است.
- [آیت الله سبحانی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی ببرد مثلاً گوسفندی که برای زکات گذاشته بره بیاورد، مال فقیر است.
- [آیت الله بروجردی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی ببرد مثلاً گوسفندی که برای زکات گذاشته برّه بیاورد مال فقیر است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی حاصل شود؛ مثلا گوسفندی که برای زکاه گذاشته بره بیاورد؛ مال فقیر است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی ببرد، مثلاً گوسفندی که برای زکات گذاشته برّه بیاورد، مال مستحقّین زکات است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی حاصل شود مثلاً گوسفندی که برای زکات گذاشته بره بیاورد، مال فقیر است.
- [آیت الله خوئی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی حاصل شود مثلًا گوسفندی که برای زکات گذاشته بره بیاورد، مال فقیر است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعت حاصل شود مثلا گوسفندی که برای زکات گذاشته بره بیاورد مال فقیر است
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی حاصل شود، مثلاً گوسفندی باشد که بره بیاورد، آن نیز جزء مال زکات است.