اولاد
فرزند به معنای بچه و آنکه از دیگری زاده شده است.
اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده‌اند وقف کند، درست نیست ولی اگر برای زندگان و بعد از آنها برای کسانی که بعداً به دنیا می‌آیند وقف نماید مثلاً چیزی را به اولاد خود وقف کند که بعد از آنان وقف نوه‌های او باشد و هر دسته‌ای بعد از دسته دیگر از وقف استفاده کنند، صحیح است.
عنوان مسئله:
اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده‌اند وقف کند، درست نیست ولی اگر برای زندگان و بعد از آنها برای کسانی که بعداً به دنیا می‌آیند وقف نماید مثلاً چیزی را به اولاد خود وقف کند که بعد از آنان وقف نوه‌های او باشد و هر دسته‌ای بعد از دسته دیگر از وقف استفاده کنند، صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] مالی که به نام کسی وقف شده خودش فوت کرده آیا اولاد او از آن ملک ارث میبرند یا خیر؟
- [سایر] با سلام سوالی داشتم در این خصوص که می شود مالی را به نیت کسی که به دنیا نیامده وقف کند یعنی برای سلامت بچه به دنیا نیامده وقف کرد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی سهم خود از حمّامی را که ثلث ابقایی اولاد پسر است، بر مسجدی وقف نموده است. آیا این وقف صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] قرآن خطی موجود است که وقف اولاد می باشد که متاسفانه اولاد واقف نامعلوم هستند و در حال حاضر آن قرآن در اختیار شخصی است که به علت نیاز مالی قصد فروش آن را دارد؛ شخص دیگری تصمیم دارد آن را خریداری نموده و به جهت حفظ و نگهداری به آستان قدس رضوی تقدیم نماید؛ آیا این کار جایز است؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی ملکی وقف میکند بر امام زمان (عج) و قرار میدهد که عایدات هر ساله آن تا زمانی که اولاد ذکور دارد جهت اولاد ذکور خود واقف باشد و بعد از انقراض اولاد ذکور عایدات آن ملک راجع به امام زمان (عج) باشد، آیا چنین وقفی صحیح است یا خیر؟ و بر فرض صحّت پس از انقراض اولاد ذکور عایدات آن را به فقرای شیعه میتوان داد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اجاره اراضی موقوفه (وقف خاص اولاد ذکور) به مدّت 90 سال برای بنای مسجد و مصلّی و حسینیّه جایز است؟ اگر صحیح است مشروط به چه شرایطی میباشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اجاره اراضی موقوفه (وقف خاص اولاد ذکور) به مدّت 90 سال برای بنای مسجد و مصلّی و حسینیّه جایز است؟ اگر صحیح است مشروط به چه شرایطی می باشد؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی در حدود صد سال است که ملک خود را بر اولاد ذکورش وقف کرده و در وقفنامه ذکر نموده که اگر یکی از اولاد ذکور او فقیر شود، شرعاً حق دارد سهم خود را به ورثه دیگر بفروشد و بعضی از فرزندان او چند سال پیش مبادرت به فروش سهم خود به بعضی از موقوف علیهم نمودند و اخیراً گفته می شود که چون کلمه وقف درمیان است، بنا بر این شروطی که واقف ذکر کرده صحیح نبوده و خرید و فروش آن
- [سایر] با تغییر کاربری زمین های وقفی چه می کنید؟ انجام چنین تغییراتی چه حکمی دارد؟ اخیرا اعلام شده که سازمان اوقاف با کسب مجوزهای قانونی، اجازه تغییر کاربری اموال وقفی را از مراجع قانونی کشور دریافت کرده است. این درحالی است که مکررا در اسلام تأکید شده برخلاف وصیت کسی که دستش از دنیا کوتاه شده، حتی اگر از بستگان شخص وفات یافته باشد، کسی مجاز نیست مالی را که وقف شده، به تصرف درآورد یا آن را برای کاربری دیگری اختصاص دهد.
- [آیت الله خامنه ای] ج: اگر وقف کتابخانه بر اولاد او مشروط و معلّق به این امر باشد که آنها اشتغال به تحصیل علوم دینیه داشته باشند و داخل در سلک علمای دین شوند، این وقف به علت وجود تعلیق در آن از اصل باطل است و اگر وقف آنان کرده تا از آن استفاده کنند، ولی در حال حاضر کسی که بتواند از آن کتابخانه استفاده کند در بین آنها وجود ندارد و امیدی به تحقق این صلاحیت در آینده نیست، در این صورت وقف مزبور صحیح است و جایز است که آنان کتابخانه را در معرض استفاده کسانی قرار دهند که قابلیت استفاده از آن را دارند و همچنین اگر کتابخانه برای استفاده کسانی وقف شده باشد که صلاحیت آن را دارند، و تولیت وقف با اولاد او باشد، واجب است آن را در معرض استفاده افراد مذکور قرار دهند، و به هر حال حق فروش آن را ندارند و بر متولّی شرعی واجب است به نحو مناسبی، مانع آسیب دیدن و از بین رفتن موقوفه گردد.
مسائل مرتبط از این مرجع
- وقف در صورتی صحیح است که مال وقف را به تصرّف کسی که برای او وقف شده یا وکیل یا ولیّ او بدهند ولی اگر چیزی را بر اولاد صغیر خود وقف کند و به قصد این که آن چیز ملک آنان شود، از طرف آنان نگهداری نماید، وقف صحیح است.
- اگر زنی بچهای را با شرائطی که در )مسأله 2490) گفته خواهد شد، شیر دهد آن بچه به این عدّه محرم میشود: اوّل خود زن و آن را مادر رضاعی میگویند; دوم شوهر زن که شیر مال اوست و او را پدر رضاعی میگویند; سوم پدر ومادر آن زن هرچه بالا روند اگرچه پدر ومادر رضاعی او باشند; چهارم بچههایی که از آن زن به دنیا آمدهاند یا به دنیا می‌آیند; پنجم بچههای اولاد آن زن هرچه پایین روند چه از اولاد او به دنیا آمده یا اولاد او آن بچهها را شیر داده باشند; ششم خواهر وبرادر آن زن اگرچه رضاعی باشند یعنی به واسطه شیر خوردن با آن زن خواهر وبرادر شده باشند; هفتم عمو وعمّه آن زن اگرچه رضاعی باشند; هشتم دایی وخاله آن زن اگرچه رضاعی باشند; نهم اولاد شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است هرچه پایین روند اگرچه اولاد رضاعی او باشند; دهم پدر ومادر شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است هرچه بالا روند; یازدهم خواهر وبرادر شوهری که شیر مال او است اگرچه خواهر وبرادر رضاعی او باشند; دوازدهم عمو وعمّه ودایی وخاله شوهری که شیر مال اوست هرچه بالا روند اگرچه رضاعی باشند و نیز عدّه دیگری هم که در مسائل بعد گفته میشود به واسطه شیر دادن محرم میشوند.
- کسی که مالی را وقف میکند، بنابر احتیاط مستحبّ باید قصد قربت داشته باشد و از موقع خواندن صیغه مال را برای همیشه وقف نماید و نیز اگر وقف را معلّق بر چیزی که بعد از این یقیناً یا احتمالاً حاصل شود یا او را بر چیزی که فعلاً احتمال حصول او را بدهد معلّق نماید وقف باطل است مثلاً بگوید خانه خود را وقف نمودم اگر خدا به من پسر بدهد یا اگر امروز روز جمعه باشد یا اگر اوّل ماه باشد باطل است و نیز اگر بگوید تا ده سال وقف باشد و بعد از آن نباشد یا بگوید تا ده سال وقف باشد، بعد پنج سال وقف نباشد ودوباره وقف باشد، وقف صحیح نمیباشد.
- مالی که اجاره میدهند چند شرط دارد: اوّل آن که معیّن باشد، پس اگر بگوید یکی از خانههای خود را اجاره دادم درست نیست; دوم آن که مستأجر آن را ببیند، یا کسی که آن را اجاره میدهد طوری خصوصیّات آن را بگوید که کاملاً معلوم باشد; سوم تحویل دادن ممکن باشد، پس اجاره دادن اسبی که فرار کرده باطل است، در صورتی که مستأجر نتواند از او استفاده کند; چهارم آن که آن مال به واسطه استفاده کردن از بین نرود، پس اجاره دادن نان ومیوه وخوردنیهایدیگر صحیح نیست مگر منفعت عقلائی داشته باشد مثل تزیین مجلس با آنها; پنجم استفادهای که مال را برای آن اجاره دادهاند ممکن باشد، پس اجاره دادن زمین برای زراعت در صورتی که آب باران کفایت آن را نکند و از آب نهر هم مشروب نشود، صحیح نیست; ششم چیزی را که اجاره میدهد مال خود او باشد و اگر مال کس دیگری را اجاره دهد در صورتی صحیح است که صاحبش رضایت دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده اند وقف کند، درست نیست، ولی اگر برای زندگان و بعد از آنان برای کسانی که بعداً به دنیا می آیند وقف نماید. مثلاً چیزی را بر اولاد خود وقف کند که بعد از آنان وقف نوه های او باشد، و هر دست های بعد از دسته دیگر از وقف استفاده کنند، صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مالی را برای بچهای که در شکم مادر است و در آن روح دمیده باشد ولی هنوز به دنیا نیامده وقف کند اشکالی ندارد، همچنین اگر مثلاً وقف فقراء یا طلّاب یک مدرسه خاصّ کند و هنوز فقیر یا طلبهای در آن مدرسه وجود نداشته باشد، ولی اگر مثلاً قید کند که وقف تنها برای کسانی باشد که از سال بعد در این مدرسه ساکن میشوند صحیح نیست، ولی میتوان برای تمام کسانی که در این مدرسه ساکن هستند یا ساکن خواهند شد مالی را وقف کرد، همچنین میتوان مالی را برای زندگان و بعد از آنها برای کسانی که بعداً به دنیا می‌آیند وقف نماید، مثلاً چیزی را برای اولاد خود وقف کند که بعد از آنان وقف نوه‌های او باشد و هر دسته‌ای بعد از دسته دیگر از وقف استفاده کند
- [آیت الله خوئی] اگر مالی را برای بچهای که در شکم مادر است و هنوز بدنیا نیامده وقف کند، صحت آن محل اشکال است و لازم است رعایت احتیاط نماید. ولی اگر برای اشخاصی که فعلًا موجودند و بعد از آنها برای کسانی که بعداً به دنیا می‌آیند وقف نماید اگرچه در موقعی که وقف محقق میشود در شکم مادر هم نباشد مثلًا چیزی را بر اولاد خود وقف کند که بعد از آنان وقف نوه‌های او باشد و هر دسته‌ای بعد از دستة دیگر از وقف استفاده کنند صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] اگر مالی را برای اشخاصی که بعضی از آنها به دنیا آمدهاند وقف کند وقف صحیح است و آنها که به دنیا نیامده‌اند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک میشوند و همچنین اگر مالی را فقط برای کسانی که به دنیا نیامده‌اند وقف کند نیز صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] اگر مالی را برای بچهای که در شکم مادر است و هنوز به دنیا نیامده است وقف کند، صحت آن محل اشکال است، و لازم است رعایت احتیاط نمایند، ولی اگر برای اشخاصی که فعلاً موجودند و بعد از آنها برای کسانی که بعداً به دنیا می‌آیند وقف نماید، اگرچه در موقعی که وقف محقق میشود در شکم مادر هم نباشند، مثلاً چیزی را بر اولاد خود وقف کند که بعد از آنان وقف نوه‌های او باشد، و هر دسته‌ای بعد از دسته دیگر او از وقف استفاده کنند، صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر مالی را برای کسانی که بهدنیا نیامده‌اند وقف کند درست نیست، ولی وقف برای اشخاصی که بعضی از آنها بهدنیا آمدهاند صحیح و آنها که بهدنیا نیامده‌اند بعد از تولّد با دیگران شریک میشوند.
- [آیت الله اردبیلی] وقف بر معدوم یعنی افرادی که وجود ندارند صحیح نیست، امّا چنانچه وقفِ مال جهت افرادی که به دنیا نیامده‌اند و در شکم مادر هستند باشد، اشکالی ندارد؛ همچنین وقف بر معدوم به تبع موجود یعنی برای اشخاصی که بعضی از آنها به دنیا آمدهاند صحیح است، مانند وقف بر اولاد و در این صورت طبقات بعد که به دنیا نیامده‌اند، بعد از به دنیا آمدن با دیگران شریک میشوند.
- [آیت الله سبحانی] وقف بر معدوم صحیح نیست بنابراین اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده اند وقف کند درست نیست ولی وقف برای اولاد که بعضی از آنها به دنیا آمده اند صحیح و آنها که به دنیا نیامده اند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک می شوند.
- [آیت الله سبحانی] وقف بر معدوم صحیح نیست بنابراین اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده اند وقف کند درست نیست ولی وقف برای اولاد که بعضی از آنها به دنیا آمده اند صحیح و آنها که به دنیا نیامده اند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک می شوند.
- [امام خمینی] اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده‌اند وقف کند درست نیست ولی وقف برای اشخاصی که بعضی از آنها به دنیا آمدهاند صحیح و آنها که به دنیا نیامده‌اند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک میشوند.