می‌خواستم بدانم نظر آیات عظام در مورد اهدای عضو بعد از مرگ مغزی چیست؟
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی): اگر استفاده از اعضای بدن بیماران مذکور برای معالجه بیماران دیگر، باعث تسریع در مرگ و قطع حیات آنان شود جایز نیست، در غیر این صورت اگر عمل مزبور با اذن قبلی وی صورت بگیرد و یا نجات نفس محترمی متوقف بر آن عضو مورد نیاز باشد، اشکال ندارد. دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی): قطع اعضا میت مسلمان جایز نیست و مستلزم دیه است و دفن آن در صورت قطع واجب است مگر این که حیات مسلمانی بر آن متوقف باشد که در این صورت جایز است ولی دیه واجب است. و اگر خودش وصیت کرده باشد دیه ساقط است ولی اگر حیات مسلمانی متوقف نباشد و وصیت کرده باشد عمل به آن مورد اشکال است. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): اهدای عضو در غیر فرض ضرورت جایز نیست. پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله العالی): به نظر اینجانب برداشتن عضو مسلمانی که هنوز فوت نکرده و لو مرگ مغزی او مسلم باشد، جایز نیست. دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی): در صورت نیاز و ضرورت، با رضایت بستگان و با رعایت شرایط اشکالی ندارد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): در صورت وصیت میت مانعی ندارد و در غیر این‌ صورت باید با صلاحدید حاکم شرع ( ولی فقیه) باشد. حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی (مد ظله العالی): تشریح بدن مسلمان مرده جایز نیست و بر تشریح کننده، دیه جنین مسلمان به تفصیلی که در کتاب دیات مذکور است- لازم می‌شود. تشریح بدن کافر غیر ذمّی مرده جایز است و جواز تشریح بدن ذمّی و عدم ثبوت دیه جنین ذمّی در تشریح آن محلّ اشکال است، مگر آن که در آیین آنها جایز باشد که در این صورت مانعی ندارد و اگر مرده‌ای، مسلمان بودن یا ذمّی بودن او مشکوک باشد، تشریح بدن او جایز است. اگر زنده ماندن مسلمان، متوقف بر تشریح بدن مرده‌ای شود و تشریح بدن غیر مسلمان و یا مشکوک الاسلام ممکن نباشد و راه دیگری برای زنده نگه داشتن آن مسلمان نباشد، در این صورت جایز است که بدن مسلمان مرده را تشریح کنند و دیه جنین مسلمان به تفصیلی که در باب دیات ذکر شده است بر تشریح کننده لازم می‌شود. بریدن عضوی از اعضای بدن مسلمان مرده مانند چشم و غیر آن به منظور پیوند زدن آن به بدن شخص زنده جایز نیست، و قطع کننده باید دیه آن عضو را که دیه اعضای جنین مسلمان است بپردازد، ولی چنانچه زنده ماندن مسلمان متوقف باشد بر این که عضو بدن مسلمان مرده‌ای را ببُرند و به او پیوند زنند، بریدن آن عضو جایز است، ولی قطع کننده باید دیه آن را بپردازد و پس از پیوند، که جزء بدن زنده گشت، احکام بدن زنده بر آن جاری است. اگر کسی در حال حیات خود وصیّت کند که پس از مردن او عضوی از اعضای او را قطع کنند و به دیگری پیوند زنند، صحّت این وصیّت محلّ اشکال است. اگر شخصی راضی شود که در حال حیات خود عضوی از اعضای او را بریده و به دیگری پیوند زنند، چنانچه آن عضو از اعضای رئیسه باشد که بریدن آن صدمه‌ای به حیات او می‌زند‌، و یا نقص و عیبی در او ایجاد می‌کند، بریدن آن عضو جایز نیست‌. و اگر با بریدن آن عضو ضرر و عیبی بر او وارد نمی‌شود مانند بریدن مقداری از پوست و یا گوشت ران که جای آن روییده می‌شود بریدن آن عضو با رضایت او جایز است، و می‌تواند برای رفع ید از آن عضو مبلغی دریافت کند. حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته): اهدای عضو پس ازمرگ یا در جایی که ضرر قابل توجه عقلایی برای اهدا کننده نداشته باشد یا نجات جان کسی به آن بستگی داشته باشد اشکالی ندارد.   لینک به سایت استفتائات   [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، وحید خراسانی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
عنوان سوال:

می‌خواستم بدانم نظر آیات عظام در مورد اهدای عضو بعد از مرگ مغزی چیست؟


پاسخ:

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی):
اگر استفاده از اعضای بدن بیماران مذکور برای معالجه بیماران دیگر، باعث تسریع در مرگ و قطع حیات آنان شود جایز نیست، در غیر این صورت اگر عمل مزبور با اذن قبلی وی صورت بگیرد و یا نجات نفس محترمی متوقف بر آن عضو مورد نیاز باشد، اشکال ندارد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):
قطع اعضا میت مسلمان جایز نیست و مستلزم دیه است و دفن آن در صورت قطع واجب است مگر این که حیات مسلمانی بر آن متوقف باشد که در این صورت جایز است ولی دیه واجب است. و اگر خودش وصیت کرده باشد دیه ساقط است ولی اگر حیات مسلمانی متوقف نباشد و وصیت کرده باشد عمل به آن مورد اشکال است.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
اهدای عضو در غیر فرض ضرورت جایز نیست.
پاسخ دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله العالی):
به نظر اینجانب برداشتن عضو مسلمانی که هنوز فوت نکرده و لو مرگ مغزی او مسلم باشد، جایز نیست.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):
در صورت نیاز و ضرورت، با رضایت بستگان و با رعایت شرایط اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
در صورت وصیت میت مانعی ندارد و در غیر این‌ صورت باید با صلاحدید حاکم شرع ( ولی فقیه) باشد.
حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی (مد ظله العالی):
تشریح بدن مسلمان مرده جایز نیست و بر تشریح کننده، دیه جنین مسلمان به تفصیلی که در کتاب دیات مذکور است- لازم می‌شود.
تشریح بدن کافر غیر ذمّی مرده جایز است و جواز تشریح بدن ذمّی و عدم ثبوت دیه جنین ذمّی در تشریح آن محلّ اشکال است، مگر آن که در آیین آنها جایز باشد که در این صورت مانعی ندارد و اگر مرده‌ای، مسلمان بودن یا ذمّی بودن او مشکوک باشد، تشریح بدن او جایز است.
اگر زنده ماندن مسلمان، متوقف بر تشریح بدن مرده‌ای شود و تشریح بدن غیر مسلمان و یا مشکوک الاسلام ممکن نباشد و راه دیگری برای زنده نگه داشتن آن مسلمان نباشد، در این صورت جایز است که بدن مسلمان مرده را تشریح کنند و دیه جنین مسلمان به تفصیلی که در باب دیات ذکر شده است بر تشریح کننده لازم می‌شود.
بریدن عضوی از اعضای بدن مسلمان مرده مانند چشم و غیر آن به منظور پیوند زدن آن به بدن شخص زنده جایز نیست، و قطع کننده باید دیه آن عضو را که دیه اعضای جنین مسلمان است بپردازد، ولی چنانچه زنده ماندن مسلمان متوقف باشد بر این که عضو بدن مسلمان مرده‌ای را ببُرند و به او پیوند زنند، بریدن آن عضو جایز است، ولی قطع کننده باید دیه آن را بپردازد و پس از پیوند، که جزء بدن زنده گشت، احکام بدن زنده بر آن جاری است.
اگر کسی در حال حیات خود وصیّت کند که پس از مردن او عضوی از اعضای او را قطع کنند و به دیگری پیوند زنند، صحّت این وصیّت محلّ اشکال است.
اگر شخصی راضی شود که در حال حیات خود عضوی از اعضای او را بریده و به دیگری پیوند زنند، چنانچه آن عضو از اعضای رئیسه باشد که بریدن آن صدمه‌ای به حیات او می‌زند‌، و یا نقص و عیبی در او ایجاد می‌کند، بریدن آن عضو جایز نیست‌. و اگر با بریدن آن عضو ضرر و عیبی بر او وارد نمی‌شود مانند بریدن مقداری از پوست و یا گوشت ران که جای آن روییده می‌شود بریدن آن عضو با رضایت او جایز است، و می‌تواند برای رفع ید از آن عضو مبلغی دریافت کند.
حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته):
اهدای عضو پس ازمرگ یا در جایی که ضرر قابل توجه عقلایی برای اهدا کننده نداشته باشد یا نجات جان کسی به آن بستگی داشته باشد اشکالی ندارد.   لینک به سایت استفتائات   [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، وحید خراسانی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین