با توجه به این که یکی از شرائط مرجع تقلید در فقه شیعه، "زنده بودن"، شخص مرجع است، اگر مرجع تقلید وفات یافت، انسان باید برای بقاء بر تقلید میت، به مجتهد زنده رجوع کند و در صورتی که ایشان اجازه دهد می تواند بر تقلید ایشان باقی بماند. پس در اصل، انسان مکلف، از مجتهد زنده تقلید می کند و به اجازه ایشان بر تقلید میت باقی می ماند.[1] اما همین مکلف در همین مسائلی که از مجتهد میت تقلید می کند ( مانند رویت هلال) می تواند به مجتهد زنده رجوع کند.[2] بحث استهلال ماه با چشم مسلح یا غیر مسلح یک بحث کاملاً فقهی و تخصصی است. با توجه به برداشتهایی که فقهاء بزرگوار از مجموعه ادله فقاهتی و اجتهادی دارند، دیدگاه هایشان در این باب متفاوت است. عده ای، فقط روءیت (دیدن) ماه را با چشم غیر مسلح، برای ثبوت اول ماه لازم می دانند، و عده دیگر، دیدن با چشم مسلح را نیز جایز می دانند.[3] پس اگر یکی از فقهاء بنا برا ین مبنا،( ثبوت ماه با چشم مسلح) اول ماه را ثابت بداند، فقط نظر فقهی خودش را به کار گرفته است و هرکس که به فتوای مجتهد خودش عمل کند بری الذمه است. در همین حین که اختلاف بین بینه های ثبوت ماه پیدا شود، اگر حاکم شرع، حکم به اول ماه کند، حکم وی حجت شرعی برای همه مکلفین است.[4] ولی اگر حکم نکند مقلدین دیگر مجتهدان باید به وظیفه خود عمل کنند، البته این وقتی است که انسان مطمئن شود اعلام اول ماه توسط مقام معظم رهبری بر اساس همین مبنا باشد و ماه به چشم غیر مسلح دیده نشده باشد. [1] همه مراجع محترم می فرمایند بعد از وفات مجتهد، اگر مکلف به مجتهد زنده رجوع نکند، در حکم کسی است که بدون تقلید کردن، اعمال شرعی را انجام داده است. نک: تبریزی، استفتاءات، س 10، دفتر حضرات آیات خامنه‏ای ، وحید، صافی ؛هدایة العباد، ج 1، التقلید ، م 15 ، آیت الله بهجت؛ وسیلة النجاة، ج 1، التقلید ، م 15 حضرات آیات امام، فاضل، نوری، مکارم، سیستانی، تعلیقات علی العروة الوثقی، التقلید، م 52. [2] آیت الله خامنه ای، اجوبه الاستفتاءات، ص 9. [3] همان، ص 186. [4] همان، ص188.
اکثر قریب به اتفاق مردم ایران مقلد امام خمینی هستند و با اجازه مراجع موجود همچنان از ایشان تقلید می کنند. با توجه به این که ایشان ثبوت اول ماه را با چشم مسلح صحیح نمی دانند، ثبوت اول ماه با توجه به مبنای آیت الله خامنه ای (دام عزه)، در اثبات اول ماه با چشم مسلح برای مقلدین حضرت امام چگونه است؟
با توجه به این که یکی از شرائط مرجع تقلید در فقه شیعه، "زنده بودن"، شخص مرجع است، اگر مرجع تقلید وفات یافت، انسان باید برای بقاء بر تقلید میت، به مجتهد زنده رجوع کند و در صورتی که ایشان اجازه دهد می تواند بر تقلید ایشان باقی بماند. پس در اصل، انسان مکلف، از مجتهد زنده تقلید می کند و به اجازه ایشان بر تقلید میت باقی می ماند.[1] اما همین مکلف در همین مسائلی که از مجتهد میت تقلید می کند ( مانند رویت هلال) می تواند به مجتهد زنده رجوع کند.[2] بحث استهلال ماه با چشم مسلح یا غیر مسلح یک بحث کاملاً فقهی و تخصصی است. با توجه به برداشتهایی که فقهاء بزرگوار از مجموعه ادله فقاهتی و اجتهادی دارند، دیدگاه هایشان در این باب متفاوت است. عده ای، فقط روءیت (دیدن) ماه را با چشم غیر مسلح، برای ثبوت اول ماه لازم می دانند، و عده دیگر، دیدن با چشم مسلح را نیز جایز می دانند.[3] پس اگر یکی از فقهاء بنا برا ین مبنا،( ثبوت ماه با چشم مسلح) اول ماه را ثابت بداند، فقط نظر فقهی خودش را به کار گرفته است و هرکس که به فتوای مجتهد خودش عمل کند بری الذمه است. در همین حین که اختلاف بین بینه های ثبوت ماه پیدا شود، اگر حاکم شرع، حکم به اول ماه کند، حکم وی حجت شرعی برای همه مکلفین است.[4] ولی اگر حکم نکند مقلدین دیگر مجتهدان باید به وظیفه خود عمل کنند، البته این وقتی است که انسان مطمئن شود اعلام اول ماه توسط مقام معظم رهبری بر اساس همین مبنا باشد و ماه به چشم غیر مسلح دیده نشده باشد. [1] همه مراجع محترم می فرمایند بعد از وفات مجتهد، اگر مکلف به مجتهد زنده رجوع نکند، در حکم کسی است که بدون تقلید کردن، اعمال شرعی را انجام داده است. نک: تبریزی، استفتاءات، س 10، دفتر حضرات آیات خامنهای ، وحید، صافی ؛هدایة العباد، ج 1، التقلید ، م 15 ، آیت الله بهجت؛ وسیلة النجاة، ج 1، التقلید ، م 15 حضرات آیات امام، فاضل، نوری، مکارم، سیستانی، تعلیقات علی العروة الوثقی، التقلید، م 52. [2] آیت الله خامنه ای، اجوبه الاستفتاءات، ص 9. [3] همان، ص 186. [4] همان، ص188.
- [سایر] در مورد ویژگی های مهم امام خمینی(ره) از منظر حضرت آیت الله خامنه ای به طور مختصر بنویسید؟
- [سایر] در مورد ویژگی های مهم امام خمینی(ره) از منظر حضرت آیت الله خامنه ای به طور مختصر بنویسید؟
- [سایر] آیا باید برای مقام معظم و معزز رهبری حضرت آیت الله خامنه ای لفظ امام بکار ببریم یا نه؟( یعنی بگوییم امام خامنه ای) آیا ضرورت دارد یا نه؟ اگر نه چرا به آیت الله خمینی(ره) خطاب امام خمینی گفته می شود؟ ا
- [سایر] عدالت از نظر امام خمینی و آیت الله خامنه ای چه تعریفی دارد؟ از نظر ایشان آزادی چه تعریفی دارد؟ نحوه پیوند و تعامل عدالت و آزادی در جامعه دینی با توجه به دیدگاه های ایشان به چه نحوی است؟
- [آیت الله اردبیلی] تقلید و عمل به رسالههای مراجع محترم تقلید متوفّا، بخصوص حضرت امام خمینی رحمهالله جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] اینجانب مقلّد حضرت امام خمینی (ره) می باشم آیا می توانم در صورت لزوم بعضی مسائل جدید به مراجع دیگر مراجع نموده و در حالی که به تقلید خود از حضرت امام (ره) باقی بمانم؟
- [آیت الله اردبیلی] بنده مقلّد امام خمینی رحمهالله بودهام و بعد از ایشان به فتوای آیت اللّه اراکی رحمهالله بر تقلید از امام باقی ماندم. آیا الآن هم میتوانم بر تقلید امام باقی بمانم؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که قبلاً از حضرت امام خمینی رحمهالله تقلید میکرده و بعد از رحلت ایشان مقلّد آیت اللّه اراکی رحمهالله شده و در قسمتی از مسائل، باقی بر امام رحمهالله بوده است، حال که مقلّد حضرت عالی شده، آیا میتواند در برخی مسائل از امام تقلید کند و در برخی از مسائل از آیت اللّه اراکی و در برخی از حضرت عالی؟
- [سایر] سلام حاج اقا سوالهای زیادی دارم ولی مهمترینش اینه که من مرجع تقلید ندارم. البته رساله امام خمینی رو توی خونه داریم و هر موقع مسئله ای پیش بیاد از اون استفاده میکنیم.البته حالا تصمیم دارم بعد ازتحقیق یکی رو انتخاب کنم.توفیق اینو داشتم که پارسال به سفر حج مشرف بشم وبرای مرجع تقلید مطالعه نکرده اقای خامنه ای رو انتخاب کردیم به همراه مادرم چون شنیده بودیم که شبیه به رساله امام هستش.میخواستم بدونم ایا اشکالی داشته یا نه ؟ تشکر. یا حق
- [سایر] من 24 ساله هستم و تا حدود چند ماه پیش مرجع تقلید نداشتم برای اولین بار آیت الله مکارم را انتخاب کردم و شاید کسان دیگر را هم انتخاب کرده ام ولی بعد از چند ماه آیت الله خامنه ای را مرجع تقلیدم قرار دادم البته شاید دلیل خاصی نداشته ام مطمئن نیستم دلیلم چه بوده شاید در زمان تغییر مرجع بر اساس علت معقولی این کار را نکرده باشم آیا باید از مرجع قبلی تقلید کنم؟ یا تقلید از آیت الله خامنه ای صحیح است. آیا این سوال را باید از مراجع قبلی بپرسم و به جواب ایشان عمل کنم)یعنی هنوز مقلد آنهابه حساب میایم؟ 2-آیا می توانم در مورد مساله ای مانند خمسی که به پول پس انداز شده در بانک مسکن تعلق می گیرد به فتوای آیت الله بهجت یا یکی از مراجع تایید شده حوزه علمبه قم عمل کنم درصورتی که مرجع تقلید انسان مثلا آیت الله خامنه ای یا یکی از مراجع تایید شده حوزه علمبه قم باشد.