مهریه مانند دیگر حقوق مالی به ارث می رسد، اگر زن در دوران زندگی مهریه خود را نگرفته و نبخشیده باشد،پرداخت این حق مالی بر عهده شوهر است و در صورتی که زن فوت کند این حق به ورثه او می رسد. در روایتی از امام صادق (ع) پرسیده شد که:( چه میفرمایید در مورد مردی که با زنی ازدواج نموده و مهریه را نیز معین کرده ولی (قبل از دخول) میمیرد؟ ایشان فرمودند: زن، مالک نصف مهریه بوده و از هر چیزی از زوج ارث میبرد و اگر زن هم بمیرد، حکم همین است. [1] ) بنابراین زن و ورثه او؛ اگر در ایام زناشویی دخول انجام نشده است مالک نصف مهریه اند و اگر دخول انجام شده است،مالک تمام مهریه اند ولی باید توجه داشت که یکی از ورثه های زن، شوهر و فرزندانش می باشند که آنان بعلاوه والدین زن از مهریه ارث می برند.برای آگاهی از مقدار و سهمیه هر کدام می توانید به سؤال 1325 (سایت: 1320) (مق دار ارث پدر، مادر و همسر از میت مرد )، مراجعه کنید. [1] کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب رازی، کافی، ج6،ص 119، تهران، المکتبة الاسلامیة چاپ اول، 1388ه.ق.
مهریه مانند دیگر حقوق مالی به ارث می رسد، اگر زن در دوران زندگی مهریه خود را نگرفته و نبخشیده باشد،پرداخت این حق مالی بر عهده شوهر است و در صورتی که زن فوت کند این حق به ورثه او می رسد. در روایتی از امام صادق (ع) پرسیده شد که:( چه میفرمایید در مورد مردی که با زنی ازدواج نموده و مهریه را نیز معین کرده ولی (قبل از دخول) میمیرد؟ ایشان فرمودند: زن، مالک نصف مهریه بوده و از هر چیزی از زوج ارث میبرد و اگر زن هم بمیرد، حکم همین است. [1] ) بنابراین زن و ورثه او؛ اگر در ایام زناشویی دخول انجام نشده است مالک نصف مهریه اند و اگر دخول انجام شده است،مالک تمام مهریه اند ولی باید توجه داشت که یکی از ورثه های زن، شوهر و فرزندانش می باشند که آنان بعلاوه والدین زن از مهریه ارث می برند.برای آگاهی از مقدار و سهمیه هر کدام می توانید به سؤال 1325 (سایت: 1320) (مق دار ارث پدر، مادر و همسر از میت مرد )، مراجعه کنید.
[1] کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب رازی، کافی، ج6،ص 119، تهران، المکتبة الاسلامیة چاپ اول، 1388ه.ق.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت اختلاف زوجین در مورد وقوع و عدم وقوع نزدیکی، قول کدام یک مقدّم است؟ توضیح این که زوجین بعد از عقد نکاح، قصد جدایی از هم را دارند، و زوجه مدّعی است که به واسطه نزدیکی، مستحقّ کل مهریّه است، و زوج با ادّعای عدم نزدیکی، زوجه را مستحقّ نصف مهریّه می داند. حق با کیست؟
- [آیت الله سبحانی] زوجه مهریه خود را در ازاء یک سفر عتبات بخشیده است اگر زوج زوجه را به عتبات نبرد آیا زوجه می تواند به مهریه رجوع کند؟
- [سایر] حقوق والدین پس از مرگ چیست؟
- [سایر] شیوه برخورد والدین با کودکانی که ادعای توانایی های خارق العاده ای دارند. چیست؟
- [آیت الله بهجت] پس از تعیین مهریّه در عقد ازدواج و اجرای صیغه، آیا زوجه حقّ ازدیاد مهریّه را دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] سختگیریهای بیش از حد برخی والدین در مورد ازدواج (مهریه و...) موجب محروم شدن جوانان از ادواج و بروز برخی مفاسد میشود این عمل والدین چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] سختگیریهای بیش از حدّ برخی والدین در مورد ازدواج (مهریه) موجب محروم شدن جوانان از ازدواج و بروز برخی مفاسد میشود آیا عمل والدین چه صورت دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در محضر رسمی برای زوجه حین العقد مبلغی صداق جهت ازدواج دائم تعیین گردیده است. و پس از گذشتن زمانی زوجه از زوج خود در شرایط نامساعدی مبلغی اسناد رسمی بعنوان افزایش مهریه که در سند قید شده گرفته است. حال بفرمایید هرگاه زیادی مهریه قابل مطالبه نباشد، آیا در حکم بذل زوجه است و شرعاً زوجه می تواند بعنوان رجوع به بذل خود آن را مطالبه کند یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] اگر زوجه تمام مهریه خود را در ازای طلاق بذل نماید و زوج نیز با قبول بذل موافقت نماید ولی پس از اجرای صیغه طلاق بائن زوجه در ایام عده به قسمتی از مهریه خود رجوع کند آیا رجوع جایز است؟
- [آیت الله بهجت] آیا زوجه می تواند هر وقت که بخواهد مهریه خود را از شوهرش مطالبه کند؟
- [آیت الله جوادی آملی] .مهریه زن , چنانچه بیش از (مهر السنة ) باشد , بنا بر احتیاط واجب خمس دارد . اگرچه بعضی از فقها به صورت مطلق فرموده اند : (مهریه به احتیاط مستحب, خمس دارد). خمس مال میّت
- [آیت الله شبیری زنجانی] اجاره با مرگ اجارهدهنده باطل میشود و با مرگ مستأجر، باطل نمیشود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در صیغه طلاق مبارات نیز مثل خلع باید اول زن مهریه خودش را به شوهر ببخشد تا شوهر او را طلاق دهد و حتی می تواند به فارسی بگوید: (مهریه خودم را به تو بخشیدم تا مرا طلاق دهی). اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند چنانچه مثلا اسم زن فاطمه باشد، باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِیَ طالِق یعنی مبارات کردم زنم فاطمه را در مقابل مهر او پس او رها است و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید: بارَأْتُ زَوْجَةَ مُوَکِّلی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها فَهِیَ طالِقٌ و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (عَلی مَهْرِها) (بِمَهْرها) بگوید اشکال ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط مستحب انسان در مرگ کسی یقه پاره نکند، به خصوص در مرگ غیر پدر و برادر.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که ضمن عقد دائم مهریه ذکر نشود و یا عدم مهر شرط شود، عقد نکاح صحیح است و زن و شوهر میتوانند بعد از عقد مهریّه را معیّن کنند و اگر قبل از تعیین مهریه آمیزش واقع شده باشد، زن مستحقّ مهرالمثل است یعنی مقدار مهریّهای که چنین زنی با توجّه به ویژگیهای مربوط و شرایط خانوادگی در بین امثال و فامیل و معمول محل خود دارد و در صورتی که یکی از زوجین قبل از تعیین مهریه و آمیزش بمیرد، زن مستحقّ مهریه نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن بعد از ازدواج ادعا کند که مرد برادر رضاعی اوست و شوهر انکار کند زن باید ادعای خود را ثابت کند و اگر نتواند ادعای خود را ثابت کند همسر او باقی می ماند ولی در این فرض هم اگر می تواند باید همسر خود را به طلاق خلع راضی کند که او را طلاق دهد.
- [آیت الله مظاهری] اگر زنی مهریه یا خانه او برای رفتن حجّ کافی است ولی شوهر او به آسانی نمیتواند مهریه او را بدهد یا خانه دیگری تهیه کند حجّ برای او واجب نیست و همچنین است اگر مهریه او سفر حجّ باشد وقتی حجّ بر او واجب است که شوهرش بتواند به طور متعارف مخارج حجّ او را تهیه کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن مهریّه خود را با شوهر صلح کند که زنِ دیگری نگیرد، زن نباید مهریّه را بگیرد و شوهر هم نباید با زن دیگری ازدواج کند، مگر این که با رضایت یکدیگر، صلحِ انجام شده را به هم بزنند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دو نفر در اصل وکالت اختلاف پیدا کنند، ادّعای کسی که منکر آن است با قسم مقدّم میباشد و اگر در ضایع شدن مال مورد وکالت یا در کوتاهی وکیل در حفظ آن اختلاف نمایند، ادّعای وکیل با قسم مقدّم است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن بگوید شوهر ندارم می توان حرف او را قبول کرد به شرط آن که متهم نباشد، اما اگر بگوید یائسه ام قبول ادعای او اشکال دارد.