کفاره روزه ماه مبارک رمضان بر اساس موارد با هم مختلف هستند و ما در این جا به تفکیک آن را بیان نموده سپس قیمت معادل آن به تومان را ارائه می نماییم. أ. اگر مکلّف به چیز حرامی روزه خود را باطل کند، چه آن چیز اصلًا حرام‏ باشد؛ مثل شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد؛ مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض، بنابر احتیاط، کفاره جمع بر او واجب می‏شود[1] ؛ یعنی باید یک بنده آزاد کند و (به دستوری که در مسأله 1661 گفته ‏شد[2] ) دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند، یا به هر کدام آنها یک مد که تقریباً ده سیر است گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد. و چنان چه هر سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها که ممکن است باید انجام دهد.[3] ب. اما اگر با چیز حلالی روزه اش را باطل کند ، باید یک بنده آزاد کند یا (به دستوری که در مسأله 1661 گفته ‏شد) دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد و چنان چه اینها برایش ممکن نباشد هر چند مدّ که می‏تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند، اگر چه مثلًا یک مرتبه بگوید «استغفر اللَّه» و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.[4] ج. امّا کسی که روزه قضای ماه مبارک رمضان را در بعد از ظهر باطل کند، کفاره اش این است که ده فقیر را سیر کند و اگر نمی تواند بنابر احتیاط سه روز روزه پی در پی بگیرد.[5] اگر مکلف از میان این کفارات (در فرض دوم)، سیر کردن فقیر را انتخاب نماید بابت هر نفر، یک مدّ طعام باید بپردازد اما پول جزو اقسام کفارات نیست ولی می تواند پول را به فقیر بدهد تا از جانب او خوراک بخرد بعد خودش به عنوان کفاره نیّت کند امّا تعیین قیمت خوراک کفاره، بستگی به نوع انتخاب خوراک دارد که گندم باشد یا برنج یا سایر خوراک ها. با توجه به این که یک مدّ تقریباً معادل سه چهارم کیلو است بنابر این اگر مکلف خواست برنج بدهد پس برای شصت فقیر 45 کیلو باید برنج بپردازد که اگر قیمت برنج مثلاً 2000 تومان باشد مجموعاً 90000 تومان بابت کفاره یک روز باید بپردازد. امّا اگر بخواهد گندم بدهد پس برای شصت فقیر باید 45 کیلو گندم بپردازد که اگر قیمت گندم مثلاً 500 تومان باشد مجموعاً 22500 تومان بابت کفاره یک روز باید بپردازد. همین طور هر جنسی را که انتخاب می کند بر اساس همان قیمت محاسبه می نماید. [1] آیت الله خامنه ای این احتیاط را استحبابی می داند، أجوبة الاستفتاءات فی الصوم، ص 43. [2] مسأله 1661: کسی که می‏خواهد دو ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، باید سی و یک روز آن را پی در پی بگیرد و اگر بقیه آن پی در پی نباشد اشکال ندارد. [3] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 930 و 931، مسأله 1665. [4] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 928، مسأله 1660. [5] وسیلة النجاة (مع حواشی الإمام)، ص 587.
کفاره روزه ماه مبارک رمضان بر اساس موارد با هم مختلف هستند و ما در این جا به تفکیک آن را بیان نموده سپس قیمت معادل آن به تومان را ارائه می نماییم. أ. اگر مکلّف به چیز حرامی روزه خود را باطل کند، چه آن چیز اصلًا حرام باشد؛ مثل شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد؛ مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض، بنابر احتیاط، کفاره جمع بر او واجب میشود[1] ؛ یعنی باید یک بنده آزاد کند و (به دستوری که در مسأله 1661 گفته شد[2] ) دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند، یا به هر کدام آنها یک مد که تقریباً ده سیر است گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد. و چنان چه هر سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها که ممکن است باید انجام دهد.[3] ب. اما اگر با چیز حلالی روزه اش را باطل کند ، باید یک بنده آزاد کند یا (به دستوری که در مسأله 1661 گفته شد) دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد و چنان چه اینها برایش ممکن نباشد هر چند مدّ که میتواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند، اگر چه مثلًا یک مرتبه بگوید «استغفر اللَّه» و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.[4] ج. امّا کسی که روزه قضای ماه مبارک رمضان را در بعد از ظهر باطل کند، کفاره اش این است که ده فقیر را سیر کند و اگر نمی تواند بنابر احتیاط سه روز روزه پی در پی بگیرد.[5] اگر مکلف از میان این کفارات (در فرض دوم)، سیر کردن فقیر را انتخاب نماید بابت هر نفر، یک مدّ طعام باید بپردازد اما پول جزو اقسام کفارات نیست ولی می تواند پول را به فقیر بدهد تا از جانب او خوراک بخرد بعد خودش به عنوان کفاره نیّت کند امّا تعیین قیمت خوراک کفاره، بستگی به نوع انتخاب خوراک دارد که گندم باشد یا برنج یا سایر خوراک ها. با توجه به این که یک مدّ تقریباً معادل سه چهارم کیلو است بنابر این اگر مکلف خواست برنج بدهد پس برای شصت فقیر 45 کیلو باید برنج بپردازد که اگر قیمت برنج مثلاً 2000 تومان باشد مجموعاً 90000 تومان بابت کفاره یک روز باید بپردازد. امّا اگر بخواهد گندم بدهد پس برای شصت فقیر باید 45 کیلو گندم بپردازد که اگر قیمت گندم مثلاً 500 تومان باشد مجموعاً 22500 تومان بابت کفاره یک روز باید بپردازد. همین طور هر جنسی را که انتخاب می کند بر اساس همان قیمت محاسبه می نماید. [1] آیت الله خامنه ای این احتیاط را استحبابی می داند، أجوبة الاستفتاءات فی الصوم، ص 43. [2] مسأله 1661: کسی که میخواهد دو ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، باید سی و یک روز آن را پی در پی بگیرد و اگر بقیه آن پی در پی نباشد اشکال ندارد. [3] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج 1، ص 930 و 931، مسأله 1665. [4] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج 1، ص 928، مسأله 1660. [5] وسیلة النجاة (مع حواشی الإمام)، ص 587.
- [آیت الله بهجت] مدت 13 سال روزه نگرفته ام، کفاره آن چه قدر است و اگر قدرت پرداخت آن را نداشتم، تکلیف چیست؟
- [آیت الله بهجت] به دستور پزشک از روزه گرفتن منع شده ام و این باعث شده که مشکل روحی پیدا کنم؛ چه کنم؟ و کفاره هر روزه چه قدر است؟
- [سایر] سلام پول اطعام 60 فقیر دقیقا چند تومان میشه؟ برای کفاره روزه میپرسم طبق نظر رهبری تشکر و آیا نهاد رهبری یا جایی مربوط به آن شماره کارت یا حسابی دارن که راحت انتقال وجه بدیم ؟ تشکر
- [آیت الله بهجت] کفاره نزدیکی، چه قدر است؟
- [سایر] سلام میخواستم بدونم آمپول بی حسی زدم به بازوم آیا روزه ام باطل میشه؟یک عمل سرپایی بیوکسی داشتم
- [سایر] با سلام بنده مقلّد حضرت آقا هستم. از سال های گذشته کفاره عمد 2 روز روزه بر عهده من باقیمانده با توجه به بیماری و سختی در روزه گرفتن به جهت مصرف زیاد دارو توان ادای 2 بار کفاره ( 120 روز روزه) را ندارم و با توجه به این که درآمدی ندارم و شاغل نیستم و این که کفاره عمد به عهده سرپرست نمی باشد می خواستم بدانم که چون امکان پرداخت کفاره را از به اصطلاح "پول تو جیبی" (که آن هم غیر مستقیم از پدرم است) دارم آیا باید کفاره را از این پول پرداخت کنم ؟ و این که مقدار کفاره برای امسال چند تومان است؟
- [آیت الله بهجت] کفاره نزدیکی با کنیز در زمان حیض چه قدر است؟
- [سایر] با سلام مجدد و آرزوی قبولی طاعات کفاره تمام روزهای ماه مبارک رمضان اطعام 60فقیر هست یا هر روز روزه گرفتن؟ بنده سنگ کلیه دارم می خواستم بدانم کفاره روزه هایی که نمی گیرم چگونه هست؟ در ضمن اگر خدا خواست و زمستان توانستم روزه بگیرم باز هم کفاره دارم؟
- [سایر] سلام میخواستم بدونم خالکوبی حرام است یا نه؟؟ با تشکر
- [آیت الله خامنه ای] آیا کفّاره افطار عمدی روزه، با کفّاره مریض تفاوت دارد؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در کفاره افطار روزه ماه رمضان؛ باید یک بنده آزاد کند؛ یا به دستوری که در مسأله بعد گفته می شود دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مد که تقریبا ده سیر است؛ طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد؛ بنا بر احتیاط باید به قدر امکان تصدق و استغفار نماید و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند؛ کفاره را بدهد.
- [آیت الله سیستانی] در کفاره افطار روزه ماه رمضان ، باید یک بنده آزاد کند ، یا به دستوری که در مسأله بعد گفته میشود دو ماه روزه بگیرد ، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً (750) گرم است ، طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد ، و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد ، باید به قدر امکان تصدّق دهد ، و اگر ممکن نیست ، استغفار نماید . و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند ، کفاره را بدهد .
- [آیت الله سبحانی] اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود که روزه دار است، جماع کند، اگر زن بر عمل راضی باشد، هر کدام باید کفاره بدهد و اگر مجبور کرده باشد، کفّاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به عهد خود عمل نکند، باید کفّاره بدهد یعنی شصت فقیر را سیر کند یا دو ماه روزه بگیرد یا یک بنده آزاد کند یعنی کفّاره مخالفت عهد مانند کفّاره خوردن عمدی روزه ماه مبارک رمضان است.
- [آیت الله خوئی] اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه خود را باطل کند، باید کفاره بدهد و کفارة آن به نحوی است که در کفاره حنث نذر بیاید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به مستأجر بگوید خانه را ماهی ده تومان به تو اجاره دادهام، اجاره باطل است و اگر بگوید خانه را یک ماهه به ده تومان اجاره دادهام و بعد از آن هم هر قدر بنشینی اجاره ماهی ده تومان است، در صورتی که ابتدای مدت اجاره را معیّن کنند یا ابتدای آن معلوم باشد، اجاره ماه اوّل صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر به مستاجر بگوید خانه را ماهی ده تومان به تو اجاره دادم یا بگوید خانه را یک ماهه به ده تومان به تو اجاره دادم و بعد از ان هم هر قدر بنشینی اجاره ان ماهی ده تومان است در صورتی که ابتدای مدت اجاره را معین کنند یا ابتدای ان معلوم باشد اجاره ماه اول صحیح است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر به مستاجر بگوید خانه را ماهی ده تومان به تو اجاره دادم یا بگوید خانه را یک ماهه به ده تومان به تو اجاره دادم و بعد از آنهم هر قدر بنشینی اجاره آن ماهی ده تومان است؛ در صورتی که ابتدای مدت اجاره را معین کنند یا ابتدای آن معلوم باشد؛ اجاره ماه اول صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] اگر به مستأجر بگوید خانه را ماهی ده تومان به تو اجاره داده ، یا بگوید خانه را یک ماهه به ده تومان به تو اجاره دادم ، و بعد از آن هم هر قدر بنشینی اجاره آن ما هی ده تومان است ، در صورتی که ابتدای مدت اجاره معلوم باشد ، اجاره ماه اول صحیح است .
- [آیت الله بروجردی] اگر به مستأجر بگوید:خانه را ماهی ده تومان به تو اجاره دادم، یا بگوید:خانه را یک ماهه به ده تومان به تو اجاره دادم و بعد از آن هم هر قدر بنشینی، اجارهی آن ماهی ده تومان است، در صورتی که ابتدای مدت اجاره را معین کنند یا ابتدای آن معلوم باشد، اجارهی ماه اوّل صحیح است.