غسل ترتیبی
غُسل عملی عبادی در فقه اسلامی است به معنای شستن تمامی بدن از سر تا پا با کیفیتی خاص.
آیا موقع غسل ترتیبی ایستادن به سمت قبله واجب است؟ اگر واجب نیست ثواب دارد؟
با جستجوی نسبتاً مفصلی که در منابع دست اول شیعه انجام دادیم به روایتی دالّ بر وجوب و یا استحباب رو به قبله ایستادن هنگام غسل، دست نیافتیم. فقهای ما نیز فتوایی به استحباب این مطلب نداده اند، البته در میان فرقه های اسلامی تنها برخی از شافعیه هستند که گفتند مستحب است کسی که غسل می کند رو به قبله باشد.[1] امّا در مورد غسل میّت آمده که مستحبّ است میت در حال غسل رو به قبله باشد.[2] بنابر این ما به روایتی که در خصوص این مورد باشد برخورد نکردیم، اما از مجموع روایات و از مذاق شرع استفاده می شود که انجام عبادات اگر رو به قبله باشد مطلوبیت ذاتی داشته و فی نفسه کار خوبی است لذا اگر کسی به امید بردن ثواب غسل را رو به قبله انجام دهد انشاء الله که از ثواب بی بهره نخواهد ماند. [1] جزیری، عبد الرحمن- غروی، سید محمد- یاسر مازح، الفقه علی المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت علیهم السلام ، ج1، ص 196، دار الثقلین، چاپ اول، بیروت- لبنان، 1419 ه ق. [2] طوسی، أبو جعفر محمد بن الحسن، الجمل و العقود فی العبادات، ص 49، قم؛ مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، ج1، ص 86، عاملی شهید ثانی، زین الدین بن علی بن أحمد ، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، قم، 1413 ه ق.
با جستجوی نسبتاً مفصلی که در منابع دست اول شیعه انجام دادیم به روایتی دالّ بر وجوب و یا استحباب رو به قبله ایستادن هنگام غسل، دست نیافتیم. فقهای ما نیز فتوایی به استحباب این مطلب نداده اند، البته در میان فرقه های اسلامی تنها برخی از شافعیه هستند که گفتند مستحب است کسی که غسل می کند رو به قبله باشد.[1] امّا در مورد غسل میّت آمده که مستحبّ است میت در حال غسل رو به قبله باشد.[2] بنابر این ما به روایتی که در خصوص این مورد باشد برخورد نکردیم، اما از مجموع روایات و از مذاق شرع استفاده می شود که انجام عبادات اگر رو به قبله باشد مطلوبیت ذاتی داشته و فی نفسه کار خوبی است لذا اگر کسی به امید بردن ثواب غسل را رو به قبله انجام دهد انشاء الله که از ثواب بی بهره نخواهد ماند. [1] جزیری، عبد الرحمن- غروی، سید محمد- یاسر مازح، الفقه علی المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت علیهم السلام ، ج1، ص 196، دار الثقلین، چاپ اول، بیروت- لبنان، 1419 ه ق. [2] طوسی، أبو جعفر محمد بن الحسن، الجمل و العقود فی العبادات، ص 49، قم؛ مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، ج1، ص 86، عاملی شهید ثانی، زین الدین بن علی بن أحمد ، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، قم، 1413 ه ق.
پاسخ:
با جستجوی نسبتاً مفصلی که در منابع دست اول شیعه انجام دادیم به روایتی دالّ بر وجوب و یا استحباب رو به قبله ایستادن هنگام غسل، دست نیافتیم. فقهای ما نیز فتوایی به استحباب این مطلب نداده اند، البته در میان فرقه های اسلامی تنها برخی از شافعیه هستند که گفتند مستحب است کسی که غسل می کند رو به قبله باشد.[1] امّا در مورد غسل میّت آمده که مستحبّ است میت در حال غسل رو به قبله باشد.[2] بنابر این ما به روایتی که در خصوص این مورد باشد برخورد نکردیم، اما از مجموع روایات و از مذاق شرع استفاده می شود که انجام عبادات اگر رو به قبله باشد مطلوبیت ذاتی داشته و فی نفسه کار خوبی است لذا اگر کسی به امید بردن ثواب غسل را رو به قبله انجام دهد انشاء الله که از ثواب بی بهره نخواهد ماند.
[1] جزیری، عبد الرحمن- غروی، سید محمد- یاسر مازح، الفقه علی المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت علیهم السلام ، ج1، ص 196، دار الثقلین، چاپ اول، بیروت- لبنان، 1419 ه ق. [2] طوسی، أبو جعفر محمد بن الحسن، الجمل و العقود فی العبادات، ص 49، قم؛ مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، ج1، ص 86، عاملی شهید ثانی، زین الدین بن علی بن أحمد ، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، قم، 1413 ه ق.
- [آیت الله خامنه ای] فردی که دچار بیماری پیسی است در نماز و غسل های واجب چه باید بکند؟ آیا می تواند برای بردن ثواب نماز اول وقت و ثواب نماز جماعت در نماز جماعت شرکت کند؟
- [سایر] چرا ثواب وام دادن از ثواب صدقه دادن بیشتر است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اعتدال در اکتساب ثواب پاداش بیشتری دارد یا افراط در اکتساب ثواب؟
- [آیت الله بهجت] آیا ثواب خواندن نماز آیات به جماعت همانند ثواب نماز جماعت یومیّه می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اعتدال در اکتساب ثواب پاداش بیشتری دارد یا افراط در اکتساب ثواب؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اهداء کردن ثوابِ اعمال واجب به حضرات معصومین(علیهم السلام) و اموات چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا عمل نکردن به دستور احتیاط واجب، موجب گناه و عقاب است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر بدانیم که در روز جمعه نمیتوانیم غسل جمعه را انجام دهیم، چه کنیم تا بتوانیم ثواب غسل جمعه را کسب کنیم؟
- [سایر] پر ثواب ترین عبادت چیست؟
- [سایر] ثواب ختم سوره توحید چیست؟
- [امام خمینی] مستحب است پیش از نماز عید غسل کند، و دعاهایی که پیش از نماز و بعد از آن در کتابهای دعا ذکر شده به امید ثواب بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند؛ هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت؛ اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر یک نفر بامام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد وپنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می‌شود تا به ده نفر برسند وعده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ ودریاها مرکّب ودرختها قلم وجن وانس وملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در خبر است اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد، و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود، تا به ده نفر برسند، و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شود، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله بروجردی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می‌شود، تا به ده نفر برسند و عدّهی آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای نیابت اجیر می‌شود، باید عمل را از طرف منوب عنه به جا آورد و اگر عملی را انجام دهد و ثواب آن را برای او هدیه کند کافی نیست؛ بلی اگر برای اهداء ثواب اجیر شود، عمل را انجام می‌دهد و ثواب آن را برای منوب عنه، هدیه مینماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در موقع شستن مخرج بول و غائط مانعی ندارد رو به قبله و پشت به قبله باشد، ولی در موقع (استبراء) احتیاط واجب ترک است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در موقع شستن مخرج بول و غائط مانعی ندارد رو به قبله و پشت به قبله باشد، ولی در موقع (استبراء) احتیاط واجب ترک است.
- [آیت الله جوادی آملی] .نماز واجب را فریضه و نماز مستحب را نافله گویند. نماز نافله زیاد است. برخی از آنها به نماز فریضه مرتبط است و برخی دیگر به زمانها و مکانهای خاص یا امور و شرایط ویژه ارتباط دار ند. اقامه نماز , در هر حال به عنوان بندگی مطلق خدا، ثواب دارد؛ ولی نافله شبانهروز، بهویژه نافله شب، ثواب بیشتری دارد.
- [آیت الله مظاهری] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد، و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می‌شود تا به ده نفر برسند، و تعداد آنان که از ده نفر گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.