دستور
امر (انشا) به واداشتن کسی به انجام کاری از طریق دستور اطلاق می‌شود.
آیا عمل نکردن به دستور احتیاط واجب، موجب گناه و عقاب است؟
اگر احتیاط، مطابق با واقع نباشد، عقاب ندارد؛ لیکن چون واقع برای ما معلوم نیست، عمل به احتیاط لازم است.
اگر احتیاط، مطابق با واقع نباشد، عقاب ندارد؛ لیکن چون واقع برای ما معلوم نیست، عمل به احتیاط لازم است.
پاسخ:
اگر احتیاط، مطابق با واقع نباشد، عقاب ندارد؛ لیکن چون واقع برای ما معلوم نیست، عمل به احتیاط لازم است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- گفته می‌شود که ثواب نماز نافله در حالت نشسته، نصف ثواب آن در حال ایستاده است. حال اگر کسی بر اثر خستگی یا علت دیگر، مثلاً نافله صبح را نشسته بخواند، آیا تنها به نیمی از یک امر استحبابی عمل کرده و این عمل مستحبّی را به طور کامل به جا نیاورده است یا این که به دستور خواندن نافله نماز صبح به طور کامل عمل کرده، ولی با مرتبهای پایینتر (مثل خواندن نماز صبح به صورت انفرادی و جماعت که در هر دو صورت، به دستور خواندن نماز صبح به طور کامل عمل شده که در یکی ثواب کمتر و در دیگری ثواب بیشتر وجود دارد)؟
- اگر کار خیری برای شادی روح میّت انجام گیرد و ثواب آن کار به میّت اهدا شود، آیا فاعل آن کار نیز ثواب میبرد؟
- برای اهدای ثواب به اموات و شادی روح آنان، بهتر است چه کارهایی انجام شود؟
- نماز اول ماه، چه نمازی است و اثر و ثواب آن چیست؟
- لطفا کیفیت نماز جعفر طیّار و اثرات و ثواب آن را بیان فرمایید.
- 1- حکم سفر زیارت مستحبی همچون قبور امامان و پیامبر اکرم و عمره در صورتی که موجب تضییق و فشار بر خانواده و یا برخی از ذوی الحقوق از مومنین شود چیست؟ 2- در صورتی که ترک این سفر موجب تسکین درد و کمک به این افراد شود، آیا ترک آن مجاز و به ثواب نزدیک است؟
- آیا رعایت نکردن قوانین رانندگی در کشورهای غیر مسلمان گناه است؟
- آیا وضو گرفتن به خودی خود، عمل مستحبّی است و ثواب دارد یا اگر برای انجام دادن کاری وضو بگیریم، آن وقت مستحب می‌شود و یا این که ثواب، اصلاً مربوط به وضو نیست؛ بلکه مربوط به غایتی است که برایش وضو میگیریم؟
- گفته می‌شود که زیارت امام رضا علیهالسلام اجر و ثواب چندین حج و چندین عمره را دارد. آیا دلیلی بر افضلیت زیارت امام رضا علیهالسلام بر حجّ مستحبّی وجود دارد؟ و اگر حجّ مستحبّی افضل است، پس معنای اعطای ثواب چند حج و عمره به زائر امام رضا علیهالسلام چیست؟
- آیا تلاوت قرآن بر سر قبر میّت، از تلاوت در حرم ائمه علیهمالسلام یا مسجد یا منزل به نیّت میّت، ثواب بیشتری دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا ثواب نماز جماعت باعث پاک شدن عقوبت گناهان می شود؟
- [سایر] چرا ثواب وام دادن از ثواب صدقه دادن بیشتر است؟
- [سایر] احتراماً در بعضی از روایات آمده است؛ ثواب بعضی از اعمال، پاک شدن گناهان گذشته و آینده میباشد؟ چگونه امکان دارد گناهان آینده نیز بخشیده شوند؟!
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اعتدال در اکتساب ثواب پاداش بیشتری دارد یا افراط در اکتساب ثواب؟
- [آیت الله بهجت] آیا ثواب خواندن نماز آیات به جماعت همانند ثواب نماز جماعت یومیّه می باشد؟
- [سایر] آیا موقع غسل ترتیبی ایستادن به سمت قبله واجب است؟ اگر واجب نیست ثواب دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اعتدال در اکتساب ثواب پاداش بیشتری دارد یا افراط در اکتساب ثواب؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اهداء کردن ثوابِ اعمال واجب به حضرات معصومین(علیهم السلام) و اموات چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] فردی که دچار بیماری پیسی است در نماز و غسل های واجب چه باید بکند؟ آیا می تواند برای بردن ثواب نماز اول وقت و ثواب نماز جماعت در نماز جماعت شرکت کند؟
- [سایر] کسی که گناهان زیادی را مرتکب شده، چگونه با انجام نماز لیلة الرغائب در ماه رجب آن همه ثواب برای او قرار داده می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز را دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند، هر رکعتی ثواب ششصد نماز را دارد و هر چه بیشتر شوند، ثواب نمازشان بیشتر می‌شود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکّب و درختها قلم و جنّ و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند(1). =============================================================================== 1 مستدرک الوسائل، باب 1 از (أبواب صلاة الجماعة)،ح3،ج1،ص487.
- چیزهایی که در نمازهای شبانهروزی واجب و مستحباند، در نماز آیات نیز واجب و مستحب میباشند، ولی نماز آیات اذان و اقامه ندارد و میتواند قبل از نماز سه مرتبه به قصد و امید ثواب بگوید: (اَلصَّلاة).
- اگر اِعراض نمودن و ترک معاشرت با گنهکار، موجب شود که او کمتر مرتکب معصیت شود یا احتمال بدهد که موجب این امر شود، واجب است، اگرچه بداند که موجب ترک کامل معصیت نمیشود و این امر در صورتی است که با مراتب دیگر، نتواند کاملاً از معصیت جلوگیری کند.
- برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای واجب شبانهروزی اذان و اقامه بگویند، ولی پیش از نماز عید فطر و قربان اگر به جماعت خوانده شوند مستحب است سه مرتبه بگویند: (اَلصَّلاة) و در نمازهای واجب دیگر و همچنین نماز عید فطر و قربان اگر فرادی خوانده شوند، سه مرتبه (اَلصَّلاة) را به امید ثواب بگویند.
- بنابر احتیاط واجب به کسی که آشکارا مرتکب معصیت کبیره مانند ترک نماز و یا شرابخواری می‌شود، نمیتوان زکات داد، هرچند زکات را در معصیت مصرف نکند.
- مستحب است پیش از نماز عید غسل کنند و دعاهایی را که پیش از نماز و بعد از آن در کتابهای دعا ذکر شده، به امید ثواب بخوانند.
- اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که به خودیِ خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلاً به واسطه این که خلوت است انسان حضور قلب پیدا میکند نذر صحیح است.
- احتیاط واجب آن است که در نماز از خوردن و آشامیدنی که موجب به هم خوردن موالات عرفیه می‌شود، اجتناب کنند.
- باید بدن در رکوع به مقدار ذکر واجب آرام باشد و در ذکر مستحب نیز اگر آن را به قصد ذکری که برای رکوع دستور دادهاند بگوید، بنابر احتیاط واجب آرام بودن بدن لازم است.
- اگر خُمس دادن به سیّدی که معصیتکار است کمک به معصیت او باشد، نمیتوان به او خُمس داد و به سیّدی نیز که آشکارا معصیت میکند و مرتکب گناهانی مثل شرابخواری و ترک نماز می‌شود، اگرچه دادن خُمس کمک به معصیت او نباشد، بنابر احتیاط واجب نباید خُمس بدهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر یک نفر بامام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد وپنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می‌شود تا به ده نفر برسند وعده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ ودریاها مرکّب ودرختها قلم وجن وانس وملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در خبر است اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد، و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود، تا به ده نفر برسند، و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شود، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله بروجردی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می‌شود، تا به ده نفر برسند و عدّهی آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] تکرار کردن آیات حمد و سوره یا ذکرهای رکوع و سجود و تسبیحات برای ثواب یا برای احتیاط مانعی ندارد، اما اگر به خاطر وسوسه باشد اشکال دارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای نیابت اجیر می‌شود، باید عمل را از طرف منوب عنه به جا آورد و اگر عملی را انجام دهد و ثواب آن را برای او هدیه کند کافی نیست؛ بلی اگر برای اهداء ثواب اجیر شود، عمل را انجام میدهد و ثواب آن را برای منوب عنه، هدیه مینماید.
- [آیت الله مظاهری] خدمت به پدر و مادر مخصوصاً پدر و مادری که تقصیر در حقّ اولاد نمودهاند، از افضل اعمال و ثواب آن از هر عبادتی بالاتر است و موجب خیر دنیا و آخرت است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر اعراض نمودن و ترک معاشرت با معصیت کار موجب تخفیف معصیت می شود یا احتمال بدهد که موجب تخفیف می شود، واجب است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر اعراضنمودن وترک معاشرت با گناهکار موجب تخفیف معصیت می‌شود یا احتمال تخفیف دادهشود، واجب است اعراض شود; هرچند بداند که گناهکار معصیت را بطور کلی ترک نخواهد کرد. واین امر در صورتیاست که با مراتب دیگر نتواند از معصیت جلوگیری کند. مرتبه دوم امر به معروف ونهیاز منکر را با زبان انجام دهد; پس با احتمال تأثیر ووجود دیگر شرایط واجب است گنهکار را از انجام گناه نهی کند، وبه کسی که واجب را ترک کرده به انجام آن دستور دهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .نماز واجب را فریضه و نماز مستحب را نافله گویند. نماز نافله زیاد است. برخی از آنها به نماز فریضه مرتبط است و برخی دیگر به زمانها و مکانهای خاص یا امور و شرایط ویژه ارتباط دار ند. اقامه نماز , در هر حال به عنوان بندگی مطلق خدا، ثواب دارد؛ ولی نافله شبانهروز، بهویژه نافله شب، ثواب بیشتری دارد.
- [آیت الله مظاهری] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد، و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می‌شود تا به ده نفر برسند، و تعداد آنان که از ده نفر گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.