کمیل بن زیاد نخعی از اصحاب خاص و شیعیان راستین امیرمؤمنان و فرزندش امام حسن مجتبی (ع) به شمار می رود که دعای معروف کمیل را امام علی (ع) بر او انشاء فرموده است. این دعا را شیخ طوسی که از بزرگان عالمان شیعه است و دو کتاب از کتاب های چهارگانه معتبر فقهی شیعه از آن او است، در کتاب مصباح المتهجد[i] که از منابع معتبر و قدیمی است آن را نقل نموده و صاحب مفاتیح الجنان نیز آن را از همین کتاب نقل می کند. بنابر آنچه را که توصیه شده است، این دعا را در شب نیمه شعبان و هر جمعه برای آمرزش گناهان و ... می خوانند. گفتنی است که این دعا سرشار از مضامین بلند عرفانی و اخلاقی است و در آن چیزی که با اعتقادات دینی تمام فرق اسلامی در تضاد باشد وجود ندارد، تا به دنبال تأیید برای آن باشیم. به همین دلیل حتی وهابی های عربستان که در این گونه مسائل بسیار سخت گیرند، مانع برگزاری علنی این دعا نمی شوند. بنابراین از نگاه ما این دعا معتبر است و خواندن آن را توصیه می کنیم. [i] طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد، ص 844، مؤسسه فقه الشیعه، بیروت، 1411ق؛ سید بن طاوس، اقبال الاعمال، ص 706، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1367ش.
می خواهم در خصوص اعتبار و سندیت دعای کمیل بدانم. همچنین بفرمایید که آیا امامان ما توصیه نموده اند که این دعا را می بایست پنج شنبه ها خواند؟
کمیل بن زیاد نخعی از اصحاب خاص و شیعیان راستین امیرمؤمنان و فرزندش امام حسن مجتبی (ع) به شمار می رود که دعای معروف کمیل را امام علی (ع) بر او انشاء فرموده است. این دعا را شیخ طوسی که از بزرگان عالمان شیعه است و دو کتاب از کتاب های چهارگانه معتبر فقهی شیعه از آن او است، در کتاب مصباح المتهجد[i] که از منابع معتبر و قدیمی است آن را نقل نموده و صاحب مفاتیح الجنان نیز آن را از همین کتاب نقل می کند. بنابر آنچه را که توصیه شده است، این دعا را در شب نیمه شعبان و هر جمعه برای آمرزش گناهان و ... می خوانند. گفتنی است که این دعا سرشار از مضامین بلند عرفانی و اخلاقی است و در آن چیزی که با اعتقادات دینی تمام فرق اسلامی در تضاد باشد وجود ندارد، تا به دنبال تأیید برای آن باشیم. به همین دلیل حتی وهابی های عربستان که در این گونه مسائل بسیار سخت گیرند، مانع برگزاری علنی این دعا نمی شوند. بنابراین از نگاه ما این دعا معتبر است و خواندن آن را توصیه می کنیم.
[i] طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد، ص 844، مؤسسه فقه الشیعه، بیروت، 1411ق؛ سید بن طاوس، اقبال الاعمال، ص 706، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1367ش.
- [سایر] شنیده ام که هیچ تفسیر قرآنی از هیچیک از امامان (علیهم السلام) نداریم، چرا ؟ (با وجود کتابهائی هم چون نهج البلاغه،صحیفه سجادیه،دعای کمیل و ....)
- [آیت الله بهجت] آیه سوره ی سجده دار که در دعای کمیل یا ادعیه دیگر وارد شده، اگر زن حائض ندانسته یا از روی غفلت تلاوت کند، آیا اشکال دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] لطفاً بفرمایید جملاتی که در ادعیه مشهور مثل دعای کمیل و زیارت عاشورا سه مرتبه یا بیشتر تکرار می کنند از نظر شرعی صحیح می باشد یا خیر و آیا روایتی در این زمینه موجود می باشد؟
- [سایر] چه گناهانی باعث دریده شدن پرده های عصمت، نزول بلا، عدم استجابت دعا و... می شود که در دعای کمیل به آنها اشاره شده است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا خواندن ادعیه زیر در زمانهای زیر به قصد ورود یا رجاء مستحبّ است؟ الف - دعای کمیل در شب جمعه و شب نیمه ماه شعبان ب - دعای توسّل در شب چهارشنبه ج - دعای ندبه در روز جمعه و در اعیاد مبارک فطر، قربان و غدیر خم د - دعای سمات در عصر روز جمعه ه - دعای عرفات در عصر روز عرفه ی - دعای جوشن کبیر و صغیر در شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوّم ماه مبارک رمضان
- [آیت الله مظاهری] چندسالی است در ایام تابستان به دلیل زنده نگهداشتن یاد و خاطره شهدا شبهای جمعه در گلزار شهدای محل به لطف خدا موفق به برگزاری دعای کمیل همراه با نماز جماعت مغرب و عشاء شده ایم .
- [آیت الله بهجت] خانمی می داند که اگر دعای کمیل یا دعاهای دیگر را شروع کند وقتی به آیه سوره سجده دار رسید، از روی غفلت آن را قرائت خواهد کرد. آیا جایز است اصل دعا را بخواند؟
- [سایر] سلام،خداقوت من حدود 15 روزه که به لطف خدا بعد از حضور در دعای کمیل مسجد الشهدا (مداحی حاج ماشاالله عابدی) از گناهی رهایی یافتم و به دنبال این هستم که اونو به 40 روز برسونم اگر توصیه ای دارید بفرمایید ممنون میشم. خدا خیرتون بده
- [آیت الله مکارم شیرازی] در اثنای قرائت دعاهایی همچون دعای کمیل، ندبه، توسّل و مانند آن، خواننده، یا شرکت کنندگان جملاتی از آن را با خود زمزمه، و حتّی بعضی کلمات دعا را چند بار تکرار می نمایند، در حالی که در دعا تکرار نشده است. این کار چه حکمی دارد؟ نقل داستان و ذکر مصیبت در وسط دعا چطور؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در اثنای قرائت دعاهایی همچون دعای کمیل، ندبه، توسّل و مانند آن، خواننده، یا شرکت کنندگان جملاتی از آن را با خود زمزمه، و حتّی بعضی کلمات دعا را چند بار تکرار می نمایند، در حالی که در دعا تکرار نشده است. این کار چه حکمی دارد؟ نقل داستان و ذکر مصیبت در وسط دعا چطور؟