اولین مفسر قرآن پیامبر اکرم (ص) بود که افراد به حضور آن حضرت آمده و از معانی آیات قرآن سؤال می نمودند و حضرت بیان می فرمودند و بعد از آن حضرت ائمه معصومین (ع) این روش را در تفسیر آیات قران داشتند که همین روایات را اصحاب و تابعین جمع آوری و نقل کرده اند و کتب تفسیر قرآن در مرحله اول به همین سبک بوده است .
در این دوره با این شیوه تفسیر های فراوانی نوشته شده است که ما بعضی از آنها را معرفی می کنیم:
تفسیر ابن عباس متوفی سال 68 ه.
تفسیر ابان بن تغلب بن رباح از اصحاب امام صادق (ع) متوفی سال 141 ه.
تفسیر ابن اورمه از اصحاب امام هادی (ع)
تفسیر ابن اسباط از اصحاب امام رضا (ع) و امام جواد (ع).
تفسیر سعید بن جبیر شهید در سال 96 ه.
تفسیر ابن محبوب الزراد متوفی سال 224 ه از اصحاب امام کاظم (ع) و امام رضا و امام جواد (ع).
تفسیر علی بن مهزیار اهوازی متوفی سال 229 ه از اصحاب امام کاظم، امام رضا و امام جواد (ع).
تفسیر عبد الرزاق بن همام بن نافع از اصحاب امام صادق علیه السلام.
تفسیر السدی متوفی سال 127 ه.
10-تفسیر محمد بن السائب الکلبی متوفی سال 146ه.
تفسیر ابی بصیر یحیی بن ابی القاسم الاسدی0 متوفی سال 150 ه از اصحاب امام باقر (ع).
تفسیر ابی الجارود زیاد بن المنذر الهمدانی متوفی سال 150 ه از اصحاب امام زین العابدین و امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیهم السلام.
تفسیر ابی حمزه ثمالی متوفی سال 150 ه از اصحاب امام سجاد و امام باقر و امام صادق و امام کاظم علیهم السلام.
همچنین تفسیری به نام "تفسیر منسوب به امام عسکری (ع)" هم اکنون در دسترس می باشد.
بنابراین ائمه معصومین علیهم السلام از بنیانگذاران تفسیر قرآن بوده اند ولی متاسفانه احادیث و روایات آنها در تفسیر آیات قرآن بطور کامل در اختیار ما نیست و در اثر مرور زمان از بین رفته است.
تفسیر برهان، ج 1، صفحه 15 و 16.
منبع: پایگاه حوزه
