در وضو و غسل نباید چیزی مانع رسیدن آب به اعضا و پوست بدن گردد. لذا اگر سرمه صرفاً در داخل چشم کشیده شود، به صحّت وضو و غسل ضرر نمی رساند، اما اگر به اطراف چشم یا در محل ابرو کشیده شود، باید دید که آیا دارای جِرم و مانع برای رسیدن آب به اعضای وضو یا غسل، است یا خیر؟ حال با توجه به این که این مسئله از مسائل اختلافی بین فقهاء نمی باشد، نظر شما را به استفتایی در همین باره از محضر آیت الله بهجت جلب می نماییم: «اگر سرمه، چرب باشد به گونه‌ای که عرفاً مانع حساب شود و خارج از چشم کشیده شده باشد نه داخل آن و نیز یقین داشته باشد که قبل از غسل وجود داشته، باید غسل را اعاده نماید».[1] این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد. [1] . بهجت، محمد تقی، استفتاءات، ج‌1، ص 232، نشر دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، اول، 1428 ق.
در وضو و غسل نباید چیزی مانع رسیدن آب به اعضا و پوست بدن گردد. لذا اگر سرمه صرفاً در داخل چشم کشیده شود، به صحّت وضو و غسل ضرر نمی رساند، اما اگر به اطراف چشم یا در محل ابرو کشیده شود، باید دید که آیا دارای جِرم و مانع برای رسیدن آب به اعضای وضو یا غسل، است یا خیر؟ حال با توجه به این که این مسئله از مسائل اختلافی بین فقهاء نمی باشد، نظر شما را به استفتایی در همین باره از محضر آیت الله بهجت جلب می نماییم: «اگر سرمه، چرب باشد به گونهای که عرفاً مانع حساب شود و خارج از چشم کشیده شده باشد نه داخل آن و نیز یقین داشته باشد که قبل از غسل وجود داشته، باید غسل را اعاده نماید».[1] این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد.
[1] . بهجت، محمد تقی، استفتاءات، ج1، ص 232، نشر دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، اول، 1428 ق.
- [آیت الله بهجت] آیا سرمه چشم برای زنان در هنگام وضو ضرری به صحت وضو می زند یا خیر؟
- [سایر] آیا به جای وضو می توان غسل غیر واجب کرد؟
- [آیت الله بهجت] آیا با باران می توان غسل کرد یا وضو گرفت؟
- [آیت الله بهجت] آیا با غسل حیض همانند غسل جنابت می توان بدون وضو نماز خواند؟
- [آیت الله بهجت] آیا با غسل مس میّت می توان نماز خواند یا وضو هم باید گرفت؟
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از غسل متوجه شویم که مقداری سرمه لای مژه های ما وجود داشته است، آیا غسل باطل است؟
- [آیت الله بهجت] ابروهای من ریخته و در دانشگاه مجبورم از سرمه استفاده کنم، وظیفه من در مورد وضو و نماز چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] در اثنای غسل جنابت یکی از مبطلات وضو پیش می آید، آیا در وسعت وقت می توان دوباره غسل کرد که احتیاج به وضو گرفتن مجدد نباشد و با همان غسل نماز خواند؟
- [آیت الله بهجت] بعد از غسل جنابت چند نماز را می توان بدون وضو خواند و فاصله زمانی بعد از غسل تا ادای نماز چه قدر است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا غسل زیارت امام حسین (علیه السلام) نیابت از وضو می کند و می توان با آن نماز خواند ؟
- [آیت الله سیستانی] مستحاضه متوسطه که باید وضو بگیرد و هم بنابر احتیاط لازم غسل کند ، باید غسل را اول بجا آورد بعد وضو بگیرد ، ولی در مستحاضه کثیره اگر بخواهد وضو بگیرد باید قبل از غسل وضو بگیرد .
- [آیت الله سبحانی] اگر آب، برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو، تیمّم کند و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمّم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمّم کند، یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [امام خمینی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند،یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [آیت الله بروجردی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازهای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد، باید غسل کند و بدل از وضو تیمّم نماید و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازهی غسل نباشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمّم نماید و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمّم کند یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [آیت الله مظاهری] کسی که میداند آب برایش ضرر ندارد چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته وضو و غسل او صحیح است، بلکه اگر در صورت علم به ضرر وضو بگیرد یا غسل کند وضو و غسلش صحیح است. سوّم - وقت برای وضو یا غسل نداشته باشد:
- [آیت الله اردبیلی] بعد از آن که زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و اعمال دیگری که باید با وضو، غسل یا تیمّم بجا آورده شوند، غسل کند ولی احتیاطا این غسل کفایت از وضو نمیکند و باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو نیز بگیرد و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر آب برای وضو و غسل، کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند، یا غسل کند یا وضو بگیرد، باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید، و اگر فقط برای وضو کافی باشد، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید، و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
- [آیت الله مکارم شیرازی] انسان نمی تواند با غسلی که به امید مطلوب بودن به جا آورده نماز بخواند بلکه باید احتیاطاً وضو نیز بگیرد، ولی با غسلهایی که مستحب بودن آن قطعی است مانند غسل جمعه می توان نماز خواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد ، و به اندازهای باشد که بتواند غسل کند ، باید غسل کند ، و بهتر آن است که بدل از وضو تیمم نماید . و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد ، بهتر آن است که وضو بگیرد و باید عوض غسل تیمّم نماید . و اگر برای هیچیک از آنها آب ندارد باید بدل از غسل تیمم کند ، و بهتر آن است که بدل از وضو نیز تیمم نماید .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به انداز ای باشد که بتواند غسل کند ، باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد ، باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد ، باید دو تیمم کند ، یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو .