حکم خرید و فروش دلار به مدت چیست؟ یعنی فروش مدت دار، به قیمت بیشتر، آیا این مسئله جزو مسائل اختلافی است؟
مبادله پول، دو صورت دارد: 1. معاوضه دو اسکناس از یک واحد پولی، مانند تومان به تومان؛ مراجع تقلید در این‌باره می‌گویند، چنین معاوضه‌ای وجه شرعی ندارد و دریافت زیادی در حکم ربا و حرام است، ولی اگر خرید و فروش در آن، غرض عقلائی داشته باشد ] مثل خرید و فروش اسکناس نو[ ، اشکال ندارد.[1]   2. معاوضه دو اسکناس از دو واحد پولی (خرید و فروش ارز)، مانند دُلار به تومان؛ این کار در قالب خرید و فروش جایز است، حتی اگر بصورت نسیه و با اخذ مقداری بیشتر باشد.[2] البته برخی از فقها در این‌باره می‌گویند، خرید و فروش ارز به شکل نسیه، در صورتی بی اشکال است که اخذ زیادی به حساب مدت نسیه نباشد؛ پس اگر این کار با تبانی قبلی که مستلزم ربا خواری است باشد، اشکال دارد.‌ [3]   [1] . ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج ‏2، ص 278، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الأحکام، ج‌1، ص 313‌ ، انتشارات حضرت معصوم(س)، قم، چهارم، 1417 ه‍ ق. [2] . ر.ک: خمینی، توضیح المسائل (محشّٰی - امام خمینی)، ج‌2، ص 213؛ بهجت محمد تقی، استفتاءات، ج‌3، ص 200، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، اول، 1428 ه‍ ق؛ صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الأحکام، ج‌1، ص 315‌ ، س 1094. [3] . آیات عظام امام خمینی و خامنه‌ای نوری همدانی؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّٰی - امام خمینی)، ج 2، ص 789، م 2845 و ص 840 (پاورقی)؛ ر.ک: نمایه 15543.
عنوان سوال:

حکم خرید و فروش دلار به مدت چیست؟ یعنی فروش مدت دار، به قیمت بیشتر، آیا این مسئله جزو مسائل اختلافی است؟


پاسخ:

مبادله پول، دو صورت دارد:
1. معاوضه دو اسکناس از یک واحد پولی، مانند تومان به تومان؛
مراجع تقلید در این‌باره می‌گویند، چنین معاوضه‌ای وجه شرعی ندارد و دریافت زیادی در حکم ربا و حرام است، ولی اگر خرید و فروش در آن، غرض عقلائی داشته باشد ] مثل خرید و فروش اسکناس نو[ ، اشکال ندارد.[1]  
2. معاوضه دو اسکناس از دو واحد پولی (خرید و فروش ارز)، مانند دُلار به تومان؛
این کار در قالب خرید و فروش جایز است، حتی اگر بصورت نسیه و با اخذ مقداری بیشتر باشد.[2]
البته برخی از فقها در این‌باره می‌گویند، خرید و فروش ارز به شکل نسیه، در صورتی بی اشکال است که اخذ زیادی به حساب مدت نسیه نباشد؛ پس اگر این کار با تبانی قبلی که مستلزم ربا خواری است باشد، اشکال دارد.‌ [3]   [1] . ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج ‏2، ص 278، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الأحکام، ج‌1، ص 313‌ ، انتشارات حضرت معصوم(س)، قم، چهارم، 1417 ه‍ ق. [2] . ر.ک: خمینی، توضیح المسائل (محشّٰی - امام خمینی)، ج‌2، ص 213؛ بهجت محمد تقی، استفتاءات، ج‌3، ص 200، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، اول، 1428 ه‍ ق؛ صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الأحکام، ج‌1، ص 315‌ ، س 1094. [3] . آیات عظام امام خمینی و خامنه‌ای نوری همدانی؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّٰی - امام خمینی)، ج 2، ص 789، م 2845 و ص 840 (پاورقی)؛ ر.ک: نمایه 15543.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین