تا زمانی که در ازدواج دائم؛ صیغه طلاق بین زن و شوهرخوانده نشود، رابطه زوجیت آنها پابرجا است. اما در فرض مذکور که مرد به طور رسمی، زن را ترک کرده ولی او را طلاق نمی دهد و به این دلیل زن به عسر و حرج افتاده است، زن می تواند به محاکم و دادگاه های مربوطه مراجعه نماید تا در صورت حاضر نشدن مرد برای طلاق، طلاق غیابی زن را اجرا نمایند. در جوامعی هم که قوانین اسلامی در این باره اجرا نمی شود، زن می تواند برای اجرای این امر به نماینده مرجع تقلید خود یا عالم و حاکم شرع در آن منطقه مراجعه کند. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): در فرض مرقوم اگر ادامه این زندگی موجب عسر و حرج و مضیقه است و زن نمیتواند این شرایط را تحمل کند میتواند به محاکم قضایی مراجعه کند تا ایشان پس از احراز موضوع صیغه طلاق را جاری کنند. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر شوهر؛ او را در حضور دو شاهد عادل با تحقق شرایط طلاق داده باشد طلاق صحیح است و الا همسر او می باشد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در این زمینه باید به حاکم شرع یا کسی که از طرف او مأذون است مراجعه نماید. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): به طور کلی زن در این موارد می تواند به حاکم شرع جامع الشرایط مراجعه کرده تا مرد را مجبور به طلاق کند و چنانچه مرد تمکین نکند، خود حاکم طلاق می دهد. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
در همسایگی ما زنی زندگی می کند که هشت ماه پیش از شوهرش در دادگاه دولتی رسما جدا شده است. بعد از آن، مرد ازدواج کرده است، ولی طلاقی خوانده نشده است. زن به آن مرد می گوید طلاقم بده. اما آن مرد می گوید که هیچ وقت طلاقت نمی دهم که تا آخر عمرت تنها بمانی. الآن این زن چه کند؟ می خواهد ازدواج کند ولی شوهر قبلی اش طلاق نمی دهد؟
تا زمانی که در ازدواج دائم؛ صیغه طلاق بین زن و شوهرخوانده نشود، رابطه زوجیت آنها پابرجا است. اما در فرض مذکور که مرد به طور رسمی، زن را ترک کرده ولی او را طلاق نمی دهد و به این دلیل زن به عسر و حرج افتاده است، زن می تواند به محاکم و دادگاه های مربوطه مراجعه نماید تا در صورت حاضر نشدن مرد برای طلاق، طلاق غیابی زن را اجرا نمایند. در جوامعی هم که قوانین اسلامی در این باره اجرا نمی شود، زن می تواند برای اجرای این امر به نماینده مرجع تقلید خود یا عالم و حاکم شرع در آن منطقه مراجعه کند. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): در فرض مرقوم اگر ادامه این زندگی موجب عسر و حرج و مضیقه است و زن نمیتواند این شرایط را تحمل کند میتواند به محاکم قضایی مراجعه کند تا ایشان پس از احراز موضوع صیغه طلاق را جاری کنند. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر شوهر؛ او را در حضور دو شاهد عادل با تحقق شرایط طلاق داده باشد طلاق صحیح است و الا همسر او می باشد. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در این زمینه باید به حاکم شرع یا کسی که از طرف او مأذون است مراجعه نماید. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): به طور کلی زن در این موارد می تواند به حاکم شرع جامع الشرایط مراجعه کرده تا مرد را مجبور به طلاق کند و چنانچه مرد تمکین نکند، خود حاکم طلاق می دهد. [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
- [سایر] چرا زنی که 3 بار طلاق گرفته اگر خواست با شوهرش دوباره ازدواج کند باید با یکی دیگر ازدواج کند و بعد طلاق بگیرد تا بتواند با شوهر قبلی خود ازدواج کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مردی با زنی ازدواج کند و پسر همان مرد با دختر این زن که از شوهر قبلی است ازدواج کند، آیا صحیح است یا خیر؟
- [سایر] زنی که شوهرش بسیار او را آزار میدهد و حاضر نیست او را طلاق دهد، در صورتی که در کشور وی نه حاکم شرع هست و نه نماینده وی، چه باید بکند؟ (الآن شش ماه است که این زن و شوهر جدا زندگی میکنند، و زن قصد ازدواج مجدّد دارد).
- [آیت الله خامنه ای] در حال حاضر بعضی دادگاه ها به صرف دادن مبلغی از طرف زن به شوهر، طلاق را خلع محسوب می کنند در حالی که زن کراهتی زیادی (که در طلاق خلع معتبر است) نداشته و یا با ادامه زندگی به معصیت دچار نمی شود ولی با وجود این، خواهان طلاق است آیا از جهت شرعی می توان گفت چنین طلاقی طلاق خلعی است و اگر مرد در عده به زن رجوع کند با توجه به اینکه زن نسبت به آن مبلغ رجوع نکرده، آیا رجوع مرد صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] زنی شوهرش مرده و مرد دیگر به گمان اینکه عدّه وفات همانند عدّه طلاق سه ماه است با او ازدواج می کند و بعداً متوجه می شوند که مسأله برخلاف آن بوده است ارتباط را قطع می کنند یا زن را طلاق می دهد اکنون بعد از سرآمدن عدّه وفات می خواهند زندگی مشترک را با عقد جدید از سر بگیرند تکلیف چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی از شوهرش طلاق گرفته و در حین عدّه طلاق رجعی، شوهر فوت کرد ولی زن نمیدانست و بخیا این که بعد از عده طلاق شوهر فوت نموده با مرد دیگری ازدواج کرد، فعلاً تکلیف زن نسبت به عده وفات چیست؟ و نسبت به شوهر دوم چه حالی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی با اعتقاد به اینکه از شوهر خود طلاق گرفته به ازدواج مرد دیگری درآمده است و قبل از آنکه دخولی محقق شود، معلوم شده که از شوهر اوّل خود طلاق نگرفته است، آیا این زن می تواند بعد از طلاق از شوهر اوّل به ازدواج شوهر دوم درآید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی ازدواج کرده بعد از هشت سال طلاق گرفت و بعد از اتمام عدّه با مردی ازدواج کرده است بعد از عقد و دخول ، شوهر اوّل میگوید دوست دارم با شما ازدواج کنم زن هم قبول میکند با اینکه زن در عقد دیگری است شوهر اوّل از پیش خودش عقد فضولی را میخواند و مهریه را یک میلیون تومان قرار میدهد به زن خبر میدهد و زن هم قبول میکند شروع میکنند به زندگی و بعد از چند روز زن اعتراض میکند که مهریه کم است و اختلاف بر سر مهریه پیدا میکنند بعد از یک سال از هم جدا میشوند زن ادّعا میکند من شوهر دارم حال اگر زن از شوهر فعلی طلاق بگیرد میتواند با شوهر اوّلی که هشت سال با او زندگی کرده ازدواج کند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] زن جوانی هستم زیر 30 سال. مدّت 5 سال و 3 ماه است که از همسرم جدا زندگی میکنم و حدود 3 ماه است که طلاق گرفتهام و طلاقم نیز از نوع خلع بوده است. البته از یک سال پیش اقدام به طلاق کردهام اما به خاطر جلسههای پیدرپی دادگاه تا 3 ماه پیش طول کشید. در این مدّت 5 سال از همسرم هیچ خبری نبوده و فقط در یکی از جلسههای دادگاه او را دیدم. حدوداً از یک سال پیش با پسری آشنا شدهام که پس از شناخت کافی از هم، تصمیم به ازدواج گرفتهایم، اما در مدّت آشنایی با هم نزدیکی هم داشتهایم (هم قبل از طلاق، هم بعد از طلاق)؛ البته یادآور میشوم که از هیچ کدام از احکام شرعی اطلاعی نداشته و نداریم. حالا که طلاق صورت گرفته و عدّه نیز به پایان رسیده، تصمیم قطعی به ازدواج داریم. لطفاً ما را راهنمایی کنید که آیا میتوانیم ازدواج کنیم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] هفت سال از شوهرم هیچ اطلاعی نداشتم; بعد از جستجوی بسیار، یقین به فوت او پیدا کردم. و بعد از مدت هفت الی هشت ماه، با فردی ازدواج موقت نمودم; و در این ازدواج یک دختر هم پیدا کردم، و بعد با گرفتن طلاق رسمی از دادگاه، به ازدواج دائم همان مرد درآمدم، آیا این ازدواج من صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] طلاق بائن) آن است که بعد از طلاق، مرد حقّ ندارد به زن خود رجوع کند، یعنی بدون عقد دوباره ازدواج را برقرار سازد و آن بر شش قسم است: اوّل: طلاق زنی که نه سال قمریاش تمام نشده باشد. دوم: طلاق زنی که یائسه باشد. سوم: طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد. چهارم: طلاق سوم زنی که او را سه دفعه طلاق دادهاند. پنجم: طلاق خلع و مبارات. ششم: طلاقی که حاکم شرع، میدهد در مورد زنی که شوهرش نه حاضر است مخارج زندگی او را بدهد و نه حاضر است او را طلاق دهد و احکام اینها بعداً گفته خواهد شد. و غیر اینها (طلاق رجعی) است که بعد از طلاق تا وقتی زن در عدّه است، مرد میتواند به او رجوع نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که شوهرش سه مرتبه او را طلاق داده، بر شوهرش حرام میشود، ولی اگر با مرد دیگری ازدواج کند با شرایطی که در کتاب طلاق گفته میشود، شوهر اوّل میتواند بعد از جدایی از شوهر دوم و گذشتن زمان عدّه او، زن را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] زن ازادی را که شوهرش سه مرتبه اورا طلاق داده بر شوهرش حرام می شود ولی اگر با شرایطی که در احکام طلاق می اید با مرد دیگری ازدواج کند بعد از وفات یا طلاق شوهر دوم و تمام شدن عده شوهر اول می تواند دوباره با او ازدواج کند
- [آیت الله اردبیلی] زنی که سه مرتبه او را طلاق دادهاند، بر شوهرش حرام میشود، ولی اگر با شرایطی که در کتاب طلاق گفته خواهد شد، زن با مرد دیگری ازدواج کند، شوهر اوّل میتواند در صورتی که شوهر دوم او را طلاق دهد یا بمیرد، دوباره او را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی را که سه مرتبه طلاق دادهاند بر شوهرش حرام میشود ولیاگر با شرائطی که در کتاب طلاق گفته میشود با مرد دیگری ازدواج کند، شوهر اوّل میتواند دوباره او را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله سبحانی] زنی را که سه مرتبه طلاق داده اند، بر شوهرش حرام می شود، ولی اگر با شرائطی که در کتاب طلاق گفته می شود با مرد دیگری ازدواج کند، شوهر اول می تواند دوباره او را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله بروجردی] زنی را که سه مرتبه طلاق دادهاند بر شوهرش حرام میشود، ولی اگر با شرایطی که در کتاب طلاق گفته میشود با مرد دیگری ازدواج کند، شوهر اوّل میتواند دوباره او را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که شوهرش او را سه مرتبه طلاق داده بر شوهرش حرام میشود، ولی اگر با شرایطی که در کتاب طلاق گفته میشود با مرد دیگری ازدواج کند، بعد از مرگ یا طلاق شوهر دوم و گذشتن مقدار عده او، شوهر اول میتواند دوباره او را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . زنی که شوهرش او را سه مرتبه طلاق داده بر شوهرش حرام می شود، ولی اگر با شرایطی که در کتاب طلاق گفته می شود با مرد دیگری ازدواج کند، بعد از مرگ یا طلاق شوهر دوم و گذشتن مقدار عده او، شوهر اول می تواند دوباره او را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر مرد زنی را گول بزند که رعایت حقوق زناشوئی شوهرش را نکند تا او وادار شود طلاقش دهد و زنِ آن مرد شود ، آن طلاق و عقد صحیح است ، ولی هر دو معصیت بزرگی کردهاند .