در ماه رجب سال 60 هجری بود که معاویه از دنیا رفت و یزید به جای او نشست.[1] چند روز پس از این که یزید دستور داد تا از امام حسین(ع) بیعت بگیرند، ایشان از مدینه خارج شده و به سمت مکه به راه افتاد. زمان خروج امام(ع) از مدینه را شب یک شنبه، دو روز مانده به پایان ماه رجب گفته‌اند.[2] پس از گذشت حدود پنج روز، امام حسین(ع) شب جمعه، روز سوم ماه شعبان وارد شهر مکه شدند.[3] ایشان ماه‌های شعبان، رمضان، شوّال و ذی القعده را در مکه سپری کرده[4] و پس از گذشت هشت روز از ماه ذی الحجه، در روز ترویه (یک روز قبل از شروع ایام و مناسک حج و رفتن حجاج به عرفات) از مکه خارج شدند. همان روز در کوفه مسلم به شهادت رسید.[5] البته برخی نیز گفته‌اند که امام در روز سه شنبه، سوم ذی الحجه از مکه خارج شدند.[6] با توجه به تاریخ‌های ذکر شده، امام حسین(ع) حدود چهار ماه و شاید چند روز (حدود پنج روز) بیشتر از چهار ماه در مکه حضور داشتند و برای این‌که حرمت حرم با کشته شدنش در آن از بین نرود،[7] مکه را ترک کرده و به دعوت مردم کوفه، به سمت این شهر روانه شد. [1] . سید بن طاوس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ص 21، نشر جهان، تهران، چاپ اول، 1348ش. [2] . شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص34، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413ق؛ ازدی، ابومخنف، مقتل الحسین، ص 7، مطبعة العلمیة، قم، بی‌تا. [3] . الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 35. [4] . اللهوف فی قتلی الطفوف، ص 31. [5] . الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 66. [6] . اللهوف فی قتلی الطفوف، ص 60. [7] . مقتل الحسین، ص 66.
در ماه رجب سال 60 هجری بود که معاویه از دنیا رفت و یزید به جای او نشست.[1] چند روز پس از این که یزید دستور داد تا از امام حسین(ع) بیعت بگیرند، ایشان از مدینه خارج شده و به سمت مکه به راه افتاد. زمان خروج امام(ع) از مدینه را شب یک شنبه، دو روز مانده به پایان ماه رجب گفتهاند.[2] پس از گذشت حدود پنج روز، امام حسین(ع) شب جمعه، روز سوم ماه شعبان وارد شهر مکه شدند.[3] ایشان ماههای شعبان، رمضان، شوّال و ذی القعده را در مکه سپری کرده[4] و پس از گذشت هشت روز از ماه ذی الحجه، در روز ترویه (یک روز قبل از شروع ایام و مناسک حج و رفتن حجاج به عرفات) از مکه خارج شدند. همان روز در کوفه مسلم به شهادت رسید.[5] البته برخی نیز گفتهاند که امام در روز سه شنبه، سوم ذی الحجه از مکه خارج شدند.[6] با توجه به تاریخهای ذکر شده، امام حسین(ع) حدود چهار ماه و شاید چند روز (حدود پنج روز) بیشتر از چهار ماه در مکه حضور داشتند و برای اینکه حرمت حرم با کشته شدنش در آن از بین نرود،[7] مکه را ترک کرده و به دعوت مردم کوفه، به سمت این شهر روانه شد. [1] . سید بن طاوس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ص 21، نشر جهان، تهران، چاپ اول، 1348ش. [2] . شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص34، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413ق؛ ازدی، ابومخنف، مقتل الحسین، ص 7، مطبعة العلمیة، قم، بیتا. [3] . الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 35. [4] . اللهوف فی قتلی الطفوف، ص 31. [5] . الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 66. [6] . اللهوف فی قتلی الطفوف، ص 60. [7] . مقتل الحسین، ص 66.
- [سایر] چرا امام حسین(ع) مکه را برای قیام انتخاب نکرد؟
- [سایر] در چه منزلی از منازلی که امام حسین(ع) از مکه تا عراق طی نمودند خبر شهادت قیس را به امام حسین (ع)دادند؟
- [سایر] آیا امام حسین(ع) برای حفظ جان خود از مدینه به مکه حرکت کرد؟
- [سایر] چرا امام حسین(ع) حج خود را نیمه تمام رها کرده و از مکه خارج شدند؟
- [سایر] چرا امام حسین(ع) حجّ خود را نیمه تمام گذاشت و از مکّه در آستانه شروع اعمال حجّ خارج شد؟
- [سایر] چرا اسم امام حسین(ع) را حسین گذاشتند؟ چرا اسم امام علی(ع) را علی گذاشتند؟
- [سایر] آیاتی که امام حسین(ع) هنگام عزیمت از مدینه به مکه و مکه به کوفه و کربلا را خواند، چه بود؟
- [سایر] امام حسین(ع) هنگام عزیمت از مدینه تا مکه و مکه تا کربلا چه آیاتی را به تناسب حادثه تلاوت فرمود؟
- [سایر] چرا فرزندان امام حسن مجتبی (ع) مانند قاسم و عبد الله کوچک تر از فرزندان امام حسین (ع) مانند امام سجاد (ع) و علی اکبر هستند، با وجود آن که امام مجتبی بزرگ تر از امام حسین (ع) می باشند؟
- [سایر] چند دختر از امام حسین(ع) در واقعة کربلا حاضر بودند و بطور کلی امام حسین(ع) چند دختر داشتند؟
- [آیت الله خوئی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلًا به زیارت حضرت اباعبدالله (علیهالسلام) مشرف شود چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست، و اگر بواسطة عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] خوردن خاک و گِل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیّدالشهداء امام حسین(علیه السلام) که از قبر شریف اخذ شود (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن خاک و گل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیدالشهداء امام حسین(علیه السلام) (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] ) .االله اکبر) یعنی خدای سبحان بزرگتر از آن است که وصف شود. (أشهد أن لا إله الاّ االله ), یعنی شهادت می دهم که غیر خدای یکتا و یگانه خدای دیگری نیست . (أشهد أنّ محمداً رسول االله ); یعنی شهادت میدهم که حضرت محمدبن عبداالله(ص) پیامبر و فرستاده خداست . (أشهد أنّ علیاً امیرالمؤمنین و ولیّ االله)؛ یعنی شهادت میدهم که حضرت علی(ع)امیر مؤمنان و ولیّ خدا بر همه خلق است . (حیّ علی الصلاة )؛ یعنی بشتاب برای اقامه نماز، (حیّ علی الفلاح)؛ یعنی بشتاب برای رستگاری، (حیّ علی خیر العمل )؛ یعنی بشتاب برای بهترین کار که نماز است، (قد قامت الصلاة)؛ یعنی به تحقیق نماز برپا شد، (لا إله الاّ االله )؛ یعنی خدایی؛ جز خدای یکتا و یگانه, سزاوار پرستش نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در آشامیدن آب، چند چیز مستحب است: اول آب را به طور مکیدن بیاشامد. دوم در روز، ایستاده آب بخورد. سوم پیش از آشامیدن آب (بِسْمِ الله) و بعد از آن (اَلْحَمْدُ لله) بگوید. چهارم به سه نفس آب بیاشامد. پنجم از روی میل آب بیاشامد. ششم بعد از آشامیدن آب، حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و اهل بیت بزرگوارش را یاد کند، و قاتلان آن حضرت را لعنت نماید.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.