جبران
جبران و تدارک کردن را تلافی گویند و از آن در باب صلات سخن گفته شده است.
تا الآن نماز نمی‌خواندم و روزه نمی‌گرفتم. اگر بخواهم گناه را ترک کنم آیا باید تمام نماز و روزه ها را جبران کنم؟ آیا در گرفتن روزه این امر که ترک هر روزه عمدا 60 قضا دارد باید رعایت شود؟ در اینصورت که هرروز باید روزه گرفت! آیا خدا من را می‌بخشد؟
توبه و شروع به انجام عبادات شرعی، توفیقی است که نصیبتان شده است که باید قدر آن را بدانید و نگذارید شیطان با بزرگ نشان دادن برخی کفاره های عبادات انجام نشده، شما را از راه راست دور کند. ابتدا سعی کنید عبادات شما از این به بعد از بین نرود و در وقت خودش انجام شود و بعد از مدتی، کم کم شروع به انجام عباداتی کنید که از شما قضاء شده است. مراجع عظام تقلید درباره نماز و روزه قضاء شده می گویند: باید قضای نماز و روزه را بجا آورد، و روزه او کفّاره نیز دارد.[1] و اگر توانایی انجام کفّاره را ندارد، وظایفی دیگری به عهده او است که برای آگاهی از آن می توانید به نمایه 1965 (کفارۀ روزه) در همین سایت مراجعه نمایید. در هر حال ترک گناه و معصیت موضوعی مستقل است که به خودی خود دارای ارزش والایی در نزد پروردگار است. نمایه‌ی مرتبط: 3192 (توبه از گناه). [1] . خامنه‌ای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 168، س 811، دفتر معظم له، قم، اول، 1424 ه‍ ق؛ آیت الله مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات جدید، ج‌2، ص 121، س 309، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب، قم، دوم، 1427 ه‍ ق؛ گلپایگانی، سید محمد رضا، مجمع المسائل، ج‌4، ص 139، دار القرآن الکریم، قم، دوم، 1409 ه‍ ق.
توبه و شروع به انجام عبادات شرعی، توفیقی است که نصیبتان شده است که باید قدر آن را بدانید و نگذارید شیطان با بزرگ نشان دادن برخی کفاره های عبادات انجام نشده، شما را از راه راست دور کند. ابتدا سعی کنید عبادات شما از این به بعد از بین نرود و در وقت خودش انجام شود و بعد از مدتی، کم کم شروع به انجام عباداتی کنید که از شما قضاء شده است. مراجع عظام تقلید درباره نماز و روزه قضاء شده می گویند: باید قضای نماز و روزه را بجا آورد، و روزه او کفّاره نیز دارد.[1] و اگر توانایی انجام کفّاره را ندارد، وظایفی دیگری به عهده او است که برای آگاهی از آن می توانید به نمایه 1965 (کفارۀ روزه) در همین سایت مراجعه نمایید. در هر حال ترک گناه و معصیت موضوعی مستقل است که به خودی خود دارای ارزش والایی در نزد پروردگار است. نمایه‌ی مرتبط: 3192 (توبه از گناه). [1] . خامنه‌ای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 168، س 811، دفتر معظم له، قم، اول، 1424 ه‍ ق؛ آیت الله مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات جدید، ج‌2، ص 121، س 309، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب، قم، دوم، 1427 ه‍ ق؛ گلپایگانی، سید محمد رضا، مجمع المسائل، ج‌4، ص 139، دار القرآن الکریم، قم، دوم، 1409 ه‍ ق.
عنوان سوال:
تا الآن نماز نمی‌خواندم و روزه نمی‌گرفتم. اگر بخواهم گناه را ترک کنم آیا باید تمام نماز و روزه ها را جبران کنم؟ آیا در گرفتن روزه این امر که ترک هر روزه عمدا 60 قضا دارد باید رعایت شود؟ در اینصورت که هرروز باید روزه گرفت! آیا خدا من را می‌بخشد؟
پاسخ:
توبه و شروع به انجام عبادات شرعی، توفیقی است که نصیبتان شده است که باید قدر آن را بدانید و نگذارید شیطان با بزرگ نشان دادن برخی کفاره های عبادات انجام نشده، شما را از راه راست دور کند. ابتدا سعی کنید عبادات شما از این به بعد از بین نرود و در وقت خودش انجام شود و بعد از مدتی، کم کم شروع به انجام عباداتی کنید که از شما قضاء شده است.
مراجع عظام تقلید درباره نماز و روزه قضاء شده می گویند:
باید قضای نماز و روزه را بجا آورد، و روزه او کفّاره نیز دارد.[1] و اگر توانایی انجام کفّاره را ندارد، وظایفی دیگری به عهده او است که برای آگاهی از آن می توانید به نمایه 1965 (کفارۀ روزه) در همین سایت مراجعه نمایید.
در هر حال ترک گناه و معصیت موضوعی مستقل است که به خودی خود دارای ارزش والایی در نزد پروردگار است.
نمایه‌ی مرتبط: 3192 (توبه از گناه). [1] . خامنه‌ای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 168، س 811، دفتر معظم له، قم، اول، 1424 ه ق؛ آیت الله مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات جدید، ج2، ص 121، س 309، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب، قم، دوم، 1427 ه ق؛ گلپایگانی، سید محمد رضا، مجمع المسائل، ج4، ص 139، دار القرآن الکریم، قم، دوم، 1409 ه ق.
- [سایر] آیا خدا گناه کسی را که مبتلا به استمنا بوده و واقعا توبه کرده، می‌بخشد؟ آیا ضررهای جسمی این گناه قابل جبران است؟
- [آیت الله بهجت] اگر نماز و روزه قضا آن قدر باشد که نتوان جبران کرد، چه باید بکنیم؟
- [سایر] پاداش دنیایی ترک گناه از ترس خداوند چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا معاشرت با افرادی که نماز و روزه و خمس و زکات را ترک کرده اند حرام و گناه است ؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا می‌توان در سفر معصیت که نماز در آن تمام است، روزه قضا یا روزه نذری و یا روزه مستحبّی گرفت یا نمیتوان؟
- [آیت الله بهجت] آیا در سفر معصیت که نماز تمام است، روزه را هم باید بگیرد؟ آیا روزه ی او صحیح است یا باید دوباره قضا کند؟
- [سایر] این حدیث از کیست؟ "این (عید فطر) عید کسی است که خدا روزه اش را پذیرفته و نمازش را ستوده است و هرروز که خدا را نافرمانی نکند آن روز عید است".
- [آیت الله خامنه ای] آیا رعایت ترتیب بین قضا و کفّاره، در کفّاره روزه واجب است یا خیر؟
- [سایر] آیا کسی که نمیداند روزه قضا بر گردن دارد یا خیر، می‌تواند در ایام رجب و شعبان روزه بگیرد با این نیت که اگر قضا داشت جبران شود و اگر نداشت به عنوان مستحبی استفاده کند؟ همینطور اگر نمیداند نماز واجب به گردن اوست هر روز نماز قضا بخواند اگر بگردن داشت حساب شود و گرنه نماز مستحبی حساب شود؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی پس از سالها که به نماز و روزه و....اهمیت نمی داده است اکنون توبه کرده و با توجه به استطاعت مالی که دارد می خواهد به حج مشرّف شود ولی در مورد روزه هائی که طی سالها عمداً خورده است، اگر بخواهد جبران کند و کفّاره آن را بپردازد، آن تعداد روزه(به ازای هر روز 60 روزه) را نمی تواند بگیرد. پس باید برای هر روزه 60 فقیر را اطعام کند و در این صورت استطاعت او برای انجام حج ساقط می شود حال بفرمائید به فتوای حضرتعالی چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله مظاهری] در امر به معروف و نهی از منکر ارتکاب معصیت مثل فحش و دروغ و اهانت جایز نیست مگر آنکه آن معروف یا منکر اهم از آن معصیت باشد نظیر ترک نماز و تجاوز به عرض یا ناموس کسی.
- [آیت الله نوری همدانی] امر به معروف و نهی از منکر با شرائطی که ذکر خواهد شد واجب است ، و ترک آن معصیت است ، و در مستحبّات و مکروهات امر و نهی ، مستحبّ است .
- [امام خمینی] امر به معروف و نهی از منکر با شرایطی که ذکر خواهد شد، واجب است، و ترک آن معصیت است، و در مستحبات و مکروهات امر و نهی مستحب است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر اعراضنمودن وترک معاشرت با گناهکار موجب تخفیف معصیت می‌شود یا احتمال تخفیف دادهشود، واجب است اعراض شود; هرچند بداند که گناهکار معصیت را بطور کلی ترک نخواهد کرد. واین امر در صورتیاست که با مراتب دیگر نتواند از معصیت جلوگیری کند. مرتبه دوم امر به معروف ونهیاز منکر را با زبان انجام دهد; پس با احتمال تأثیر ووجود دیگر شرایط واجب است گنهکار را از انجام گناه نهی کند، وبه کسی که واجب را ترک کرده به انجام آن دستور دهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پدر به جهت عذری نماز یا روزه اش را به جا نیاورده باشد، بعد از فوت او بر پسر بزرگتر واجب است قضا نماید، یا برای انجام آن اجیر بگیرد، هر چند پدر نتوانسته قضا کند، و بنابر احتیاط اگر از روی نافرمانی هم ترک کرده باشد، پسر بزرگ تر باید آن را قضا نماید، یا برای او اجیر بگیرد. در مورد مادر نیز احتیاط واجب رعایت این حکم است، بلکه در صورتی که وصیت نکرده باشند، و پسر هم نداشته باشند، احتیاط واجب این است که اکبر ذکور از اولیاء میت نماز و روزه او را قضا کند، و با نبود ذکور اناث از آنها انجام دهند.
- [امام خمینی] اگر اعراض نمودن و ترک معاشرت با معصیت کار موجب تخفیف معصیت می‌شود یا احتمال بدهد که موجب تخفیف می‌شود، واجب است اگر چه بداند موجب ترک بکلّی نمیشود، و این امر در صورتی است که با مراتب دیگر، نتواند از معصیت جلوگیری کند.
- [آیت الله مظاهری] معاشرت با رفیق بد و افراد معصیتکار گرچه از ارحام و خویشان باشد، اگر خوف این باشد که خود او یا وابستگان او معصیت کار شوند حرام است و باید ترک رابطه کند، ولی اگر بداند که از بدی او بد نمیشود، گرچه حرام نیست، مخصوصاً اگر معاشرت او برای شخص معصیتکار سازندگی داشته باشد، امّا باید مواظبت کامل برای خود و وابستگان داشته باشد تا بدی و اثر گناه او را نگیرد، و اگر از ارحام و خویشان باشد و یا با معاشرت بتواند امر به معروف و نهی از منکر کند، آن معاشرت واجب می‌شود. [1]. جاثیه، 23. [2]. یس، 60. [3]. اعراف، 32.
- [آیت الله مظاهری] توبه از گناه عاقّ پدر و مادر علاوه بر پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک در آینده و شرمندگی از درگاه خداوند متعال و استغفار و طلب آمرزش از او، تحصیل رضایت آنهاست، ولی اگر راضی نشدند و یا دسترسی به آنها نیست، نظیر اینکه مردهاند، باید با خیرات و مبرّات و دعا و استغفار برای آنها جبران گذشته را بنماید.
- [امام خمینی] اگر پدر نماز و روزه خود را بجا نیاورده باشد، چنانچه از روی نافرمانی ترک نکرده و می توانسته قضا کند بر پسر بزرگتر واجب است که بعد از مرگش بجا آورد یا برای او اجیر بگیرد بلکه اگر از روی نافرمانی هم ترک کرده باشد واجب است به همین طور عمل کند و نیز روزه ای را که در سفر نگرفته اگرچه نمی توانسته قضا کند، واجب است که پسر بزرگتر قضا نماید یا برای او اجیر بگیرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کافر پیش از ظهر روز ماه رمضان مسلمان شود و کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد احتیاط واجب آن است که آن روز را روزه بگیرد و اگر ترک نمود قضا نماید و روزه های قبل قضا ندارد ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد روزهای وقتی را که کافر بوده باید قضا نماید.