درباره‌ی مقدار مسح پا در وضو، فقها اختلاف نظر دارند، 1. بعضی مقدار آن را از سر یکی از انگشتان تا برآمدگی روی پا کافی می‌دانند. [1] 2. بعضی آن را تا مفصل پا (کمی بالاتر از برآمدگی) واجب می‌دانند.[2] 3. برخی مسح تا مفصل پا را بنا بر احتیاط، واجب می‌دانند.[3] 4. بعضی نیز مسح تا مفصل را احتیاط مستحب دارند.[4] در هر حال، بر فرض سؤال، وضوی چنین شخصی صحیح است و از این به بعد به فتوای مرجع خویش عمل کند. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[5] حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): نسبت به گذشته محکوم به صحّت است و از این به بعد، تا مفصل، مسح نمایید. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): حضرت آیت الله احتیاط دارند می‌توانید به فقیه دیگر رجوع کنید با رعایت اعلم فالاعلم. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در فرض سؤال وضو صحیح است ولی احتیاط مستحب این است که تا مفصل پا مسح نماید. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در مسح پا لازم است از سر یکی از انگشت‌ها تا برآمدگی روی پا مسح شود. [1] . آیات عظام خمینی، نوری همدانی، فاضل لنکرانی. [2] . آیت الله خامنه‌ای. [3] . آیات عظام ، سیستانی، تبریزی، خویی، شبیری، گلپایگانی، صافی، اراکی. [4] . آیات عظام مکارم شیرازی و بهجت؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج1، ص157، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق. [5] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
اگر نظر مرجعمان را درباره مسح پا نمیدانستیم و فقط تا برآمدگی پا مسح میکردیم، آیا نمازهای گذشته را باید قضا کرد؟
دربارهی مقدار مسح پا در وضو، فقها اختلاف نظر دارند،
1. بعضی مقدار آن را از سر یکی از انگشتان تا برآمدگی روی پا کافی میدانند. [1]
2. بعضی آن را تا مفصل پا (کمی بالاتر از برآمدگی) واجب میدانند.[2]
3. برخی مسح تا مفصل پا را بنا بر احتیاط، واجب میدانند.[3]
4. بعضی نیز مسح تا مفصل را احتیاط مستحب دارند.[4]
در هر حال، بر فرض سؤال، وضوی چنین شخصی صحیح است و از این به بعد به فتوای مرجع خویش عمل کند.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[5]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
نسبت به گذشته محکوم به صحّت است و از این به بعد، تا مفصل، مسح نمایید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
حضرت آیت الله احتیاط دارند میتوانید به فقیه دیگر رجوع کنید با رعایت اعلم فالاعلم.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در فرض سؤال وضو صحیح است ولی احتیاط مستحب این است که تا مفصل پا مسح نماید.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در مسح پا لازم است از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح شود. [1] . آیات عظام خمینی، نوری همدانی، فاضل لنکرانی. [2] . آیت الله خامنهای. [3] . آیات عظام ، سیستانی، تبریزی، خویی، شبیری، گلپایگانی، صافی، اراکی. [4] . آیات عظام مکارم شیرازی و بهجت؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج1، ص157، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق. [5] . استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
- [سایر] شخصی حکم مسح پا را میدانسته که از نوک پا تا برآمدگی پا است اما به مصداق نوک پا توجه نداشته و از روی انگشت مسح میکشیده.حکم نمازهای خوانده شده چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا می شود مسح پا را از برآمدگی پا تا نوک انگشتان (به صورت عکس) کشید؟
- [آیت الله اردبیلی] محلّ انتهایی در مسح پا، برآمدگی روی پاست یا تا محلّ اتصال روی پا با انتهای استخوان ساق پا (مفصّل) را باید مسح کرد؟ ابتدای محل مسح پا، نوک ناخن پاست یا نوک انگشت پا را هم باید داخل مسح کرد؟ و آیا مسح از نوک یک انگشت پا و با عرض بسیار باریک کافی است یا نه؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا می توان برای مسح پا، تا برآمدگی روی آن را مسح کرد یا این که می بایست تا مفصل مسح نمود؟
- [آیت الله خامنه ای] ظاهراً بر حسب فتوای جنابعالی مسح پا باید تا مفصل کشیده شود. لطفاً توضیح فرمایید اگر شخصی مسح پا را تا روی برآمدگی می کشیده است، آیا باید نمازهایی را که با این نوع وضو گرفتن خوانده است قضا نماید؟ آیا این شخص به تکلیف خود عمل نکرده است؟
- [آیت الله بهجت] آیا تمام قسمت روی پا از سر انگشت بزرگ تا برآمدگی روی پا، باید مسح شود و آب به آن برسد یا کشیدن دست هر چند بعضی از قسمت ها خشک بماند کافی است؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی به گمان آن که مسح پا تا بلندی پشت پا کافی است، مدّتها چنین وضو گرفته، بعد ملتفت شده که احتیاط واجب مسح تا مَفْصَل باید باشد، نمازهای گذشته اش چه صورت دارد؟
- [آیت الله بهجت] برای مسح پا چه مقداری از پا باید مسح شود؟
- [آیت الله خامنه ای] مدت زمانی مسح پاهایم را از سر انگشتان انجام نمیدادم، بلکه فقط روی پا و مقداری از انگشتان را مسح میکردم؛ آیا این مسح صحیح بوده است؟ و در صورت عدم صحّت، نمازهایی را که خواندهام باید قضا کنم؟
- [آیت الله بهجت] چنان چه هنگام مسح، تمام روی پا مسح نشود و مقداری از وسط پا از مسح قطع شود، آیا باید دوباره مسح کند یا کافی است؟
- [آیت الله اردبیلی] بعد از مسح سر باید با رطوبت آب وضو که در دست مانده، روی پاها را از سر انگشتان تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط مستحب آن است که تا مفصل پا را مسح نماید.
- [آیت الله بهجت] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند. و احتیاط مستحب این است که تا مَفصل پا مسح نماید.
- [آیت الله سبحانی] احتیاط لازم آن است که به اندازه پهنای سه انگشت بسته مسح نماید، و بهتر از آن مسح تمام روی پا و دو برآمدگی در دو طرف است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند.
- [امام خمینی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سریکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بعد از مسح سر، باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتان تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
- [آیت الله بروجردی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بعد از مسح سر، باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند، و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعد از مسح سر نوبت مسح پاها می رسد که باید با همان رطوبتی که در دست مانده روی پاها را از سر انگشتها (غیر از انگشت کوچک که به تنهایی اشکال دارد) تا برآمدگی پشت پا، و بنابر احتیاط مستحب تا مفصل پا مسح نماید.