رفتن به حرم امامان معصوم(ع) و امام‌زادگان ثواب و آثار مثبت و سازنده‌ای دارد، اما ضروری است به این نکته توجه شود که از اعمالی که سبب سوء استفاده برخی افراد می‌شود باید پرهیز کرد. با جست‌وجویی که در منابع حدیثی انجام پذیرفت منشأ روایی برای گره زدن درب ضریح امام‌زاده‌ها یافت نشد. یکی از اندیشمندان دینی در این‌ باره چنین می‌گوید: «هرگاه به مردم آموزش کافی داده شود که از هرگونه افراط و تفریط بپرهیزند و در کنار این قبور مطهّر به یاد خدا باشند و از گناهان خود توبه کرده، و از افکار و برنامه‌های اولیاء الله الهام بگیرند، به یقین مرقدهای مطهّر آنان کانونی برای تعلیم و تربیت و توبه و انابه به سوی خدا و تهذیب نفوس خواهد بود. ما به تجربه دریافته‌ایم، میلیون‌ها نفری که هر سال به زیارت قبور پاک ائمّه دین می‌روند یا قبور شهدای راه حق را زیارت می‌کنند، با روحیه‌ای بهتر، و صفا و نورانیّت بیشتر و قلبی پاک‌تر، از کنار قبور آنان بازمی‌گردند، و آثار این امر در آنان مدّت‌ها نمایان است. و هنگامی که آنها را به شفاعت بر درگاه خدا، برای آمرزش گناهان و حلّ مشکلات دینی و دنیوی خود می‌طلبند، ناگزیرند برای برقرار ساختن رابطه معنوی با آنان، تا آنجا که در توان دارند از گناهان فاصله بگیرند و به سراغ نیکی و پاکی بروند. اضافه بر این توجّه و توسّل به آنان و طلب شفاعت از آنان بر درگاه خدا، آنها را در برابر مشکلات پُرتوان می‌سازد، مانع یأس و ناامیدی می‌شود و از دردها و آلام روحی و جسمی آنها می‌کاهد و آثار و برکات فراوان دیگر.... از آن‌جا که گاه کارهای بعضی از عوام بهانه‌هایی به دست مخالفان می‌دهد، سزاوار است همه علمای اعلام و دانشمندان اسلام، از حرکات نسنجیده بعضی از عوام در کنار قبر پیامبر(ص) یا ائمّه بقیع و سایر امامان معصوم و قبور شهدا و بزرگان اسلام جلوگیری کنند، و مفهوم واقعی زیارت و توسّل و تبرّک و شفاعت طلبیدن را به آنها تعلیم دهند. به همه مردم بگویند، همه چیز و همه کار به دست خدا، و او مسبّب الاسباب و قاضی الحاجات و کاشف الکربات و کافی المهمّات است، و اگر به پیامبر(ص) و امامان متوسّل می‌شویم، آنها به اذن پروردگار و با استمداد از ذات پاک او کاری انجام می‌دهند یا در پیشگاه خداوند شفاعت می‌کنند و از او تقاضای بر آمدن حاجات می‌نمایند. سجده کردن بعضی از عوام در برابر این قبور مقدّس، تعبیراتی که بوی الوهیّت نسبت به آنان می‌دهد، گره‌زدن چیزی به ضریح آنان و مانند اینها، همه از امور ناشایست و مشکل آفرین است و چهره یک کار مثبت و بسیار سازنده (زیارت) را دگرگون می‌سازد، و بهانه به دست این و آن می‏دهد تا مردم را از برکات زیارت محروم سازند...».[1] گفتنی است؛ مقابله دفعی با این‌گونه امور صحیح نیست و باید به تدریج و با زبان نرم و منطق صحیح آنها را به راه درست رهنمون ساخت. [1] . مکارم شیرازی، ناصر، شیعه پاسخ می‏گوید، ص 108، مدرسه امام علی بن ابی‏طالب(ع)‏، قم‏، 1386ش‏.
رفتن به حرم امامان معصوم(ع) و امامزادگان ثواب و آثار مثبت و سازندهای دارد، اما ضروری است به این نکته توجه شود که از اعمالی که سبب سوء استفاده برخی افراد میشود باید پرهیز کرد.
با جستوجویی که در منابع حدیثی انجام پذیرفت منشأ روایی برای گره زدن درب ضریح امامزادهها یافت نشد.
یکی از اندیشمندان دینی در این باره چنین میگوید:
«هرگاه به مردم آموزش کافی داده شود که از هرگونه افراط و تفریط بپرهیزند و در کنار این قبور مطهّر به یاد خدا باشند و از گناهان خود توبه کرده، و از افکار و برنامههای اولیاء الله الهام بگیرند، به یقین مرقدهای مطهّر آنان کانونی برای تعلیم و تربیت و توبه و انابه به سوی خدا و تهذیب نفوس خواهد بود.
ما به تجربه دریافتهایم، میلیونها نفری که هر سال به زیارت قبور پاک ائمّه دین میروند یا قبور شهدای راه حق را زیارت میکنند، با روحیهای بهتر، و صفا و نورانیّت بیشتر و قلبی پاکتر، از کنار قبور آنان بازمیگردند، و آثار این امر در آنان مدّتها نمایان است.
و هنگامی که آنها را به شفاعت بر درگاه خدا، برای آمرزش گناهان و حلّ مشکلات دینی و دنیوی خود میطلبند، ناگزیرند برای برقرار ساختن رابطه معنوی با آنان، تا آنجا که در توان دارند از گناهان فاصله بگیرند و به سراغ نیکی و پاکی بروند.
اضافه بر این توجّه و توسّل به آنان و طلب شفاعت از آنان بر درگاه خدا، آنها را در برابر مشکلات پُرتوان میسازد، مانع یأس و ناامیدی میشود و از دردها و آلام روحی و جسمی آنها میکاهد و آثار و برکات فراوان دیگر.... از آنجا که گاه کارهای بعضی از عوام بهانههایی به دست مخالفان میدهد، سزاوار است همه علمای اعلام و دانشمندان اسلام، از حرکات نسنجیده بعضی از عوام در کنار قبر پیامبر(ص) یا ائمّه بقیع و سایر امامان معصوم و قبور شهدا و بزرگان اسلام جلوگیری کنند، و مفهوم واقعی زیارت و توسّل و تبرّک و شفاعت طلبیدن را به آنها تعلیم دهند.
به همه مردم بگویند، همه چیز و همه کار به دست خدا، و او مسبّب الاسباب و قاضی الحاجات و کاشف الکربات و کافی المهمّات است، و اگر به پیامبر(ص) و امامان متوسّل میشویم، آنها به اذن پروردگار و با استمداد از ذات پاک او کاری انجام میدهند یا در پیشگاه خداوند شفاعت میکنند و از او تقاضای بر آمدن حاجات مینمایند.
سجده کردن بعضی از عوام در برابر این قبور مقدّس، تعبیراتی که بوی الوهیّت نسبت به آنان میدهد، گرهزدن چیزی به ضریح آنان و مانند اینها، همه از امور ناشایست و مشکل آفرین است و چهره یک کار مثبت و بسیار سازنده (زیارت) را دگرگون میسازد، و بهانه به دست این و آن میدهد تا مردم را از برکات زیارت محروم سازند...».[1]
گفتنی است؛ مقابله دفعی با اینگونه امور صحیح نیست و باید به تدریج و با زبان نرم و منطق صحیح آنها را به راه درست رهنمون ساخت. [1] . مکارم شیرازی، ناصر، شیعه پاسخ میگوید، ص 108، مدرسه امام علی بن ابیطالب(ع)، قم، 1386ش.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] گره زدن لباس احرام چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا گره زدن در لباس احرام اشکال دارد؟
- [سایر] حوادث شکستن درب خانه بیبی فاطمه و ضربه زدن به او توسط عمر و همراهانش آیا درست است؟ اگر شخصی به این اعتقاد نداشته باشد آیا عادل است؟
- [آیت الله خوئی] عقد ازار، و ردا (گره بستن لنگ و حولهء شانه) ، و تغریز بابره (تغریز بابره: با سر سوزن به بدن زدن) ، کفاره دارد یا خیر؟
- [سایر] آیا آتش زدن درب خانه امام علی(علیه السلام) و بی احترامی عمر به حضرت زهرا(سلام الله علیها) سند تاریخی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زدن موهای زاید بدن درست است یا خیر؟
- [آیت الله سیستانی] اینجانب عروسکهائی با پارچه وپنبه درست می کنم این کار صرفا برای سرگرمی من است می خواستم حکمش را بدانم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی در رؤیا ببیند که صاحب قبری خود را نوه امام موسی بن جعفر(علیه السلام) و میرزا معرّفی می کند، و خواب بیننده انسان محترم و ثقه ای باشد; آیا امامزاده بودن صاحب قبر ثابت می شود؟ آیا به عنوان امامزاده می توان برای آن قبر و صاحبش نذر کرد؟ آیا می توان گنبد و بارگاه برای آن قبر ساخت؟ اگر در کتابی آمده باشد که به مقتضای رموز اعداد امامزاده ای در همان قبرستان مدفون است، آیا امامزاده بودن صاحب آن قبر ثابت می شود؟ آیا گره زدن نخ و پارچه، و قفل زدن به حرم امامان (علیهم السلام ) و امامزادگان وجه شرعی دارد؟
- [سایر] آیا استفاده از جیغ و داد زدن در تغییر رفتار کودکان درست است؟
- [سایر] 1. چرا قمه زدن؟ آیا قمه زدن همان حجامت کردن است؟ 3. در روزگار امروز دشمنان اسلام برای ضرر رساندن به اسلام از این موضوع برای تبلیغ غلط استفاده نمی کنند؟ 4. آیا درست است که آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی (ره) در زمانی واجب کردند که همه قمه بزنند؟
- [امام خمینی] الکل صنعتی که برای رنگ کردن درب و میز و صندلی و مانند اینها بکارمی برند، اگر انسان نداند از چیزی که مست کننده و روان است درست کرده اند، پاک می باشد.
- [آیت الله بهجت] الکل صنعتی که برای رنگ کردن درب، پنجره، میز، صندلی و مانند اینها به کار می برند، اگر انسان نداند از چیزی که به تنهایی مست کننده و مایع است درست کرده اند ، پاک می باشد .
- [آیت الله علوی گرگانی] الکل صنعتی که برای رنگ کردن درب و میز وصندلی و مانند اینها بکار میبرند اگر انسان نداند از چیزی که مست کننده وروان است درست کردهاند پاک میباشد.
- [آیت الله بروجردی] الکل صنعتی که برای رنگ کردن درب و میز و صندلی و مانند اینها به کار میبرند، اگر انسان نداند از چیزی که مست کننده و روان است درست کردهاند، پاک میباشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر پیشانی یا پشت دستها زخم است و پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته نمی تواند باز کند ، باید دست را روی آن بکشد ، و نیز اگر کف دست زخم باشد و پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته نتواند باز کند ، باید دست را با همان پارچه به چیزی که تیمم با آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دستها بکشد . ولی اگر قسمتی از آن باز باشد زدن آن مقدار و مسح با آن کافی است .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . الکل صنعتی که برای رنگ کردن درب و میز و صندلی و مانند اینها بکار می برند، اگر انسان نداند که مست کننده است و یا نداند که آن را ابتدا از چیز مست کننده روان درست کرده اند، پاک است.
- [آیت الله بروجردی] نشستن رو به روی خورشید و ماه در موقع تخلّی مکروه است، ولی اگر عورت خود را به وسیلهای بپوشاند مکروه نیست و نیز در موقع تخلّی نشستن رو به روی باد و در جاده و خیابان و کوچه و درب خانه و زیر درختی که میوه میدهد و چیز خوردن و توقف زیاد و تطهیر کردن با دست راست، مکروه میباشد و همچنین است حرف زدن در حال تخلّی، ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] نشستن روبهروی خورشید و ماه در موقع تخلی مکروه است، ولی اگر عورت خود را بهوسیلهای بپوشاند مکروه نیست. و همچنین در موقع تخلی، نشستن روبهروی باد و در جاده، خیابان، کوچه، درب خانه و زیر درختی که میوه میدهد، مکروه است؛ و چیز خوردن و توقف زیاد در مکان تخلی و تطهیر کردن با دست راست نیز مکروه میباشد؛ و همچنین است حرف زدن در حال تخلی، ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید کراهت ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نشستن روبروی خورشید و ماه در موقع تخلّی مکروه است، ولی اگر عورت خود را به وسیلهای بپوشاند مکروه نیست و نیز در موقع تخلّی نشستن روبروی باد و در جاده و خیابان و کوچه و درب خانه و زیر درخت میوهدار و چیز خوردن و توقّف زیاد و تطهیر کردن با دست راست، مکروه میباشد، همچنین است حرف زدن در حال تخلّی، ولی اگر ناچار باشد، یا ذکر خدا بگوید، مکروه نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . نشستن روبروی خورشید و ماه در موقع تخلی مکروه است ولی اگر عورت خود را بوسیله ای بپوشاند مکروه نیست. و نیز در موقع تخلی نشستن روبروی باد و در جاده و خیابان و کوچه و درب خانه و زیر درختی که میوه می دهد و چیز خوردن و توقف زیاد و تطهیر کردن با دست راست مکروه میباشد. و هم چنین است حرف زدن در حال تخلی، ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید مکروه نیست.